Þjóðviljinn - 30.07.1943, Blaðsíða 1
mm Mhw Ira
ben Jim anMstta iwa
Verkfallsaldan nær nú eínníg tíl
Míð« og sudur Ifalíu
Hin öfluga þjóðfylkingarhreyfing á Ítalíu virðist daglega
eflast að áhrifum, og kröfur hennar hafa bein áhrif á stjórnar-
aðgerðir Badoglio.
Stjórnin tilkynnti síðdegis í gær, að öllum pólitískum föng-
um er setið hafa í fangelsi vegna baráttu gegn fasismanum,
verði sleppt, en inargir helztu leiðtogar fasista handteknir.
Réttum sólarhring áður hafði þjóðfylking hinna fimm
itölsku stjórnmálaflokka gefið út ávarp, þar sem þess var kraf-
izt að pólitísku fangarnir yrðu tafarlaust látnir lausir. Ávarp-
Inu lauk með þeim orðum, að tími væri til þess kominn að
stjórnin gerði ljósa afstöðu sína í innan- og utanríkismálum.
Verkfallsaldan verður stöð-
ugt víðtækari og hófust í gær
verkföll í Genoa, Róm, Napoli,
Feneyjum, Brescia og síðast
en ekki sízt í borgum syðstu
héraða landsins, Tarento,
Bari og Foggia, þar sem öll
truflun á atvinnulífi og sam
göngum hefur bein áhrif á
styr j aldarr eksturinn.
Stjörnin hefur vikið’ frá 20
borgarstjórum í borgum þeim
sem óeirðir hafa orðið 1, þar
á meðal borgarstjórunum í j
Mailand, Milano, Túrin, Fen-
eyjum, Como og Catania
(Sikiley).
í Mailand og Túrin er nú
friðsamara orðið, en fólk
heldur áfram aö láta í Ijós
hugarfar sitt. A.húsvegg einn
var málað stórum stöfum:
„Viö höfum losaö okkur við
Mússolini! Nú viljum við
frið“.
Aðalritari fasistaflokksins.
Farinacci, var handtekinn í
gær í bænum Como, -er hann
var að reyna að flýja til Sviss.
Hann hefur verið ákærður
fyrir landráð.
í þýzkri fregn segir aö Al-
Við munum ekki leyfa
neinn vott af fasisma, sagði
fieri, sendiherra ítala í Berlín,
hafi setið síðasta fund stór-
ráös fasista í Róm, en ekki
komið til Þýzkalands aftur
bg sé óvíst hvar hann sé nið-
ur kominn.
í Mailand reyndi einn af
morðingjum Matteottes að
forða sér frá fólksþyrpingu
meö því aö leita á náðir
flokksbræðra sinna í húsi
einu, en þeir hentu honum
út um glugga og lét hann
þar líf sitt.
Herbert Morrison, innan-
ríkisráöherra Breta, sagði í
Roosevelt. ítalía mun rétta
við, og það verður verk
ítölsku þjóðarinnar, sem mun
kjósa sér stjórn í samræmi
við grundvallarregur lýöræð-
is, frelsis og jafnréttis.'
í þeim kafla ræðunnar, er
fjallaöi um hinn vaxandi
mátt Bandamanna gat Roose-
velt þess, aö Bandaríkin ein
smíði á þessu ári skipastól
19 milljónir tonna aö burðar-
magni og á næsta ári veröi
hægþ aö smíöa samtals 21
milljón tonna skipastól.
„Erfiðustu og afdrifaríkustu
bardagarnir sem nú eru háðir,
eru háðir í Sovétríkjunum,“
sagði Roosevelt. ,,Mér þykir
vænt um að Bretar og við höf-
um getað lagt fram okkar skerf
til eflingar rússnesku herjanna.
Árin 1941 og 1942 tókst Rúsáum
að hörfa án þess að láta undan,
að flytja margar hergagnverk-
smiðjur sínar frá Vestur-Rúss-
landi langt inn í landið, að
liUntiM Mdar ilil al 3f»
ma i ímmhMj ntirara
Launþegar munu standa einhuga gegn
þessari hauplækkunarákvörðun
Verðlagsstjórinn tilkynnir í dag þá ákvörðun viðskipta-
ráðsins að grunntaxti múrara fyrir ákvæðisvinnu skuli lækka
um 30% í múrvinnu utanhúss og um 20% í múrvinnu innan-
húss frá því sem hann er ákveðinn í verðskrá Múrarafélágs
Reykjavíkur dags. 22. marz og auglýsingu félagsins dags. 15.
júlí þ. á.
Kauplækkunarákvörðun þessi mun mæta eindreginni and-
úð allra launþega, þar sem viðskiptaráðið með ákvörðun þess-
ari tekur sér vald til þess að ákveða kaupgjaldstaxta og teygir
sig þar með inn á svið sem verksvið þess nær ekki til.
Með ákvörðun þessari hefur viðskiptaráðið stigið ólieilla-
spor, sem betur hefði verið ógert látið.
Framhald á 4. síðu
Roosevelí:
Mússolíní og aðrir forysfuleiðfogar
munu ebki sleppa víð réf f 1 áf a ref síngu
Roosevelt forseti lagði áherzlu á það í ræðu sinni í íyrri-
nótt, að friðarskilyrði ítala væru skilyrðislaus uppgjöf.
Bandamenn mundu undir engum kringumstæðum semja við
fasista, ekki heldur þó þeir reyndu að villa á sér heimildir.
Mússolini og aðrir fasistaglæpamenn myndu ekki sleppa frá
réttlátri refsingn með því að segja af sér.
Nýr sigur iðnverkafðiks
það fær framgengt flestum kröfum sínum
Samkomulag náðist í gær í Iðjudeilunni fyrir
milligöngu sáttasemjara. — Samningar undir-
skrifaðir í dag
Samkomulag hefur nú náðst milli Iðju, félags verksmiðju-
fólks, og Félags íslenzkra iðnrekenda fyrir milligöngn sáttasemj
ara, og verða samningar undirskrifaðir í dag.
Með samkomulagi þessu fær verkafólkið framgengt flestuni
kröfum sínum.
Aðalatriði samkomulagsins eru þessi:
Vinnutími verður 8 stundir, þar í innifaldir 2 stundarfjórð-
ungar til kaffidrykkju.
Grunnkaup kvenna hækkar um 25 kr. á mánuði og grunn-
kaup karla um 50 kr. — Auk þess eru nokltrar smávægilegar
breytingar til hagsbóta fyrir vekafólkið.
Samningaumleitanir hafa staðið yfir öðru hvoru frá 1. maí
s.l.
Var deilunni vísað til sáttasemjara um síðustu helgi, því
þá hafði Iðja boðað verkfall frá 3. ágúst. Seint í gærkvöld náð-
ist svo samkomulag, þar sem báðir aðilar samþykktu miðlunar-
tillögu sáttasemjara.
Eru þessi úrslit mikill sigur fyrir Iðju, hið unga en öfluga
félag verksmiðjufólks.
MÉ MióðMeta 10 Hói
Borg hófsl ó nlðiieltf s. l. iðlt
Jöltannes á Borg hefur ekki viljað viðurkenna Félag
ísl. hijóðfæraleikra né Alþýðusambandið sem
samningsaðila fyrir hljóðfæraleikarana
Hljóðfæraleikarar hófu verkfall að Hótel Borg á mið-
nætti í nótt sem Ie\ð.
Ákvörðunin um þetta var tekin við allsherjaratkvæða-
greiðslu í félaginu þar sem 21 af 39 félagsmönnum greiddu
atkvæði og greiddu þeir allir atkvæði með verkfalli.
Er þetta í annað sinn sem hljóðfæraleikarar neyðast
til þess að gera verkfall að Hótel Borg til þess að fá hótel-
eigandann til þess að viðux*kenna félag sitt.
■-- -»•#
Eins og áður hefur veriö
frá skýrt hér í blaðinu hefur
Jóhannes á Borg aldrei feng-
izt til þess að viöurkenna
Félag íslenzkra hljóöfæraleik-
ara og unnu hljóöfæraleikar-
arnir hjá honum án þess aö
um samninga milli hans og
félags þeirra væri aö ræöa.
I
standa saman algerlega einhuga
til varnar ættjörð sinni.
Sigrar rússnesku herjanna
hafa sýnt aó það er hættu-
legt að spá um þá, og hefur
dulspekingur hernaöarhug-
boöanna, Herr Hitler fengið
að kenna ónotalega á því.
Hin skammvinna sókn er
Þjóöverjar hófu snemma í
þessum mánuði var örvænt-
ingartilraun til aö hressa upp
Framh. á 4. síðu.
Á síðastliðnu vori tók Jó-
hannes þá ákvöröun að fækka
hljóðfæraleikurunum i hljóm-
sveitinni aó Hótel Borg úr 6
niöur í 4. Þessu vildu hljóö-
færaleikarar ekki una og
kröföust þess að Jóhannes
semdi viö félag þeirra, en
þar sem Jóhannes var ófáan-
legur . þess að viðurkenna
félag þeirra og ekkert sam-
komulag náöist, ákváö x hijóð
færaleiV.ararnir að hetja verk-
iall.
Þaö verkfall var af Félags-
dómi dærnt ólöglegt, par sem
ákvöröunin um þaö hefd.i ekki
verið tekin á lögformlegan
hátt,
Verkfall þeirra nú er í
fullu samræmi við ákvæöi
vinnulöggjafarinnar. 1
Stjórn Félags íslenzkra
hljóöfæraleikára og stjórn Al-