Þjóðviljinn - 31.07.1943, Qupperneq 1
Þjóðviljinn kemur ekki út
á morgun
8. árgangur.
Laugardagur 31. júlí 1943 170. tölublað.
n Trieð i Hll sfft
ÞjóOverjar að hefja
sókn við Vorosiloff-
grad?
Hðrðum árásum þýzka
hersins hrundið
Hltttlaus ríkí vöruð víð að gefa Mússoliní landvisfarleyfí
Þýzkur her tók í gær á vald sitt ítölsku borg-
irnar Fiume og Triest og allan Istriaskagann, að
hví er segir í fregn frá Sviss.
ítalskar hersveitir veittu sumstaðar viðnám og
kom til allharðra bardaga milli ítalskra liðsveita og
býzkra.
í Milanó neituðu ítalskar hersveitir að skjóta á
fjöldakröfugöngu er farin var í gær til að krefjast
friðar. Verkföll halda áfram, og í gær tók mannf jöldi
á vald sitt aðalfangelsið í borginni, er stjórnarvöldm
iö viö aö draga málin á lang-
inn. Þaö sem ítalía þarfnast
er stjórn, sem hefur nógu
sterkar rætur í þjóöinni til að'
geta gengið aö ki'öfunni um
skilyröislausa uppgjöf“.
HARÐIR BARDAGAR Á
SIKILEY..
Á Sikiley lialda áfram harö-
ir bardagar milli fasistaherj-
anna á norðausturhorni lands
ins og Bandamannaherjanna,
er sækja á hægt en öruggt ,
Smuts vinnur kosn-
ingasigur
Þingkosningunum í Suður-
Afriku lauk með miklum sigri
Smuts forsætisráðherra.
Fékk flokkur hans 107 þing
sæti en stjórnarandstæðing-
ar 43.
Þjóðverjar hófu í gær árás-
ir í stórxun stíl á vígstöðvim-
um suðvestur af Vorosiloíf-
grad og beita öflugxun skrið-
drekasveitum og fótgönguliði.
segu í miðnæturtilkymr.ig-
unni frá Moskva.
Rauði herinn hratt árásuw-
imi eftir harða bardaga.
Á Orelvígstöövunum veröur
ekkert lát á bardögum, og
vinnur rauöi herinn stööugt
á, þfátt fyrir mjög harða
mótspyrnu.
neituðu að efna það loforð Badoglios að allir þeir er
sætu í fangelsi vegna baráttu gegn fasismanum, skyldu
látnir lausir.
Badoglio birti nýja tilskipun í gærkvöld um að allir
starfsmenn járnbrauta, pósts, síma og útvarps á Ítalíu skuli hér
eftir vera undir heraga.
Roosevelt forseti hefur var-
að hlutlaus ríki viö því að
veita Mússolini eöa öðrum
fasistaglæpamönnum land-
vistarleyfi, því þaö væri and-
stætt þeim grundvallarregl-
um sem Bandamenn hefðu í
ktyrjöldinni. Ef þaö viögeng-
ist, aö Mússolini gæti á þann
hátt skotiö sér undan ábyrgö
á glæpaverkum sínum, gæti
Hitler og kompánar hans og
Tojó meö sínum glæpamönn-
um farið eins aö.
Því var lýst yfir í brezka
útvarpinu í gær, aö stjórnir
Bretlands og Sovétríkjanna
væru algerlega sammála þess-
ari aövörun.
BADOGLIO AÐVARAÐUR
Útvarpiö í Alsír flutti 1 gær
ávarp til ítölsku þjóðarinnar,
er gæti bent til þess að Banda
menn séu í þann veginn aö
missa þolinmæöina gagnvai’t
Badogliostjórninni.
„Ef Badoglio marskálkur
færist undan því aö gei'a
skyldu sína, v veröur ítalska
þjóðin að taka til sinna ráða
til aö fá þann friö, sem hún
þráir“, segir í ávarpi þessu.
„Aöalskilyrðið fyrir varan-
legum friöi er eyðilegging
þýzku hei’janna, og Banda-
menn munu ekki láta neitt
hindra sig i að ná því marki.
Badoglio getur ekkert unn-
Loftfloti Bandamanna gerir
harðar nætur- og dagárðsir
á Þýzkaland og hernumdu löndin
Loftárásum Bandamanna gegn herstöðvum Þjóðverja á megr
inlandinu er haldið áfram dag og nótt. !
Brezkar sprengjuflugvélar gerðu í fyrrinótt harða árás á
Hamborg, og hafa árásir á þá borgf verið gerðar hverja ein-
ustu nótt alla þessa viku.
Bandarískar sprengjuflugvélar gerðu í gær harða dagárás
á Kassel.
Orustuflugvélai' fylgdu
sprengjuflugvélum og tóku
víða mikinn þátt í loftbar-
dögum, er urðu yfir Þýzka-
landi, Hollandi, Belgíu og
Horðui’-Frakklandi í gær.
Sextíu og ein þýzk orustu-
flugvél var skotin niður, en
Bandamenn misstu 15
sprengjuflugvélar og 7 orustu
flugvélar.
en Alþýðublaðið ræðst á Dagsbrún fyrlr dráttinn sem orðið
hefur á nefndarskipuninni
Margt misjafnt hefur drifið á daga hjá Alþýðublaðinu.
Hvað eftir annað hafa meðlimir Alþýðuflokksins þurft að bera
kinnroða fyrir hin lmeykslanlegu skrif þess og ekki séð sér á
neinn hátt fært að verja það.
En sjaldan hefur Óli Skans tekið eins snöggt hliðarstökk
eins og í bulli sínu um Dagsbrún og endurskoðun vísitölugrund-
vallarins. í gær ræðst Stefán Pétursson með óbótaskömmum á
Dagsbrún fyrir það að hafa ekki sagt upp samningum, heldur
einbeitt sér á að knýja fram endanlega leiðréttingu á grund-
velli vísitölunnar. Hann kallar það „svikamyllu kommúnista í
Dagsbrún“ að vísitölunefndin sé ekki komin enn.
En aldrei hefur Stefán Pétursson löðrungað Alþýðuflokk-
inn öllu kröftuglegar en með þessum ummælum og aldrei sett 1
hann í óbjörgulegri aðstöðu.
Því að staðreyndin er sú, að allir flokkarnir nema
Alþýðuflokkurinn hafa — samkvæmt eindregnum til-
mælum Dagsbrúnar — skrifað forsætisráðherra og
tjáð sig fylgjandi skipun vísitölunefndarinnar, og að
forsætisráðherra hefur lýst því afdráttarlaust yfir við
formann Dagsbrúnar, að hann bíði aðeins eftir því að
fá slík svör frá öllum flokkunum.
Það stendur því eingöngu á A1
þýðuflokknum, að vísitölunefnd
in verði skipuð, en samtímis læt
ur Stefán Pétursson eins og
hann viti það ekki og stillir Al-
þýðuflokknum upp að veggnum
með því að ráðast á Dagsbrún
fyrir það, sem Alþýðuflokkur-
inn á sök á.
Allir hinir flokkai'nir hafa
svarað og svarað jákvætt. Jafn-
vel Framsókn hefur svarað
greiðlega. enda þótt að eins örfá
ir menn úr miðstjórn hans
væru í bænum. En Haraldur
Guðmundsson, Jón Blöndal og
Guðmundur I. Guðmundsson,
ætla ekki að svara fyrr en Stef-
án Jóhann kemur í bæinn. Þeir
þora ekki að taka á sig þá
„miklu ábyrgð'' að lýsa því yfir
við forsætisráðherra fyrir hönd
flokks síns að þeir séu fylgjandi
þvi að ríkisstjórnin skipi nefnd
til að rannsaka vísitölugrund-
völlinn, enda þótt öll alþýða
\
manna krefjist þessarar rann-
sóknar. Eða er Alþýðuflokkur-
inn orðinn svo fl^ktur í hinum
furðulegu skoðunum Jóns Blön-
dals í vísitölumálinu, að hann sé
í vafa um hvort beri að endur-
skoða vísitöluna?
Það verður í öllu falli jafn-
fróðlegt, að sjá, hvernig Alþýðu
blaðið ætlar að hoppa út úr snör
unni, hvernig það ætlar að
skýra þá staðreynd, ' að það
stendur á Alþýðuflokknum ein-
um. og hitt, hvaða „úrskurð“
Stefán Jóhann muni gefa, þegar
hann kemur heim. En hitt er
víst: Kröfur alþýðunnar um end
urskoðun vísitölugrundvallarins
eru svo almennar og ákveðnar,
að Alþýðuflokkurinn mun verða
að „dansa með“.
Löðrungur Alþýðublaðsins á
Alþýðuflokkinn í þessu máli
sannar, hversu tilbúið og innan-
tómt þrugl Stfáns Péturssonar
um málefni Dagsbrúnar er.
Hann sannar ennfremur, að í
Alþýðuflokknum er svo mikið
kviksyndi, svo mikið sundur-
lyndi og ósamræmi, að almennir
meðlimir flokksins eru hættir
að geta varið hann. Einangrun-
arsinninn í Alþýðublaðinu er
Framhald á 4. síðu.