Þjóðviljinn - 05.08.1943, Page 1

Þjóðverjar hörfa á
OrelvígstöðvunuiR
Rauði herinn sækir að
borg'inni úr þremur áttuut.
Þýzki herinn á Orelvígstöðv-
unum hörfar hratt í átt til borg-
arinnar Orel, segir í miðnœtur-
tilkynningunni frá Moskva.
Hersveitir Rússa undir stjórn
Konstantíns Rokossovskí sækja
að Orel úr þremur áttum, norðri,
austri og suðri, og nálgast stöð-
ugt borgina.
í óstaðfestri fregn seint í gær-
kvöld segir að rauði herinn hafi
brotið sér leið inn í Orel og séu
háðir þar harðir götubardagar.
Rússar skutu niður 70 þýzkar
flugvélar í gær í loftbardögun-
um yfir austurvígstöðvunum.
segír Elmer Davís, forstýórí upplýsíngaskríístofu Banda*
ríkýastíórnar, í iltvarpi frá Alsír tíl hínna kiiguðu þjóða
Verður þjððfrelsisnefRdin
viðurkennd sem frSnsk
stjórn?
Mrískar ig Mar ililadelldlr
neO l barlinii ■ SitllN
Sidusfu varnarlínur fasísfaherjanna
á eynní í hæffu
Öflug bandarísk flotadeild tók í gær þátt í bardögunum á
Sikiley með því að hefja stórskotahríð á herstöðvar fasista á
norðurströnd eyjarinnar og á undanhaldsleiðir fasistaherjanna,
segir í aukatilkynningu, sem bandaríska flotamálaráðuneytið
birti í gærkvöld.
í flotadeildinni voru beitiskip, tundurspillar og margir hrað-
bátar.
Hraðbátarnir fóru alla leið
inn í Messinasund og trufluðu
flutningana milli Sikileyjar og
meginlandsins.
Brezkar flotadeildir voru einn
ig á sveimi við strendur Sikil-
eyjar og meginlands Italíu og
skutu á herstöðvar fasista.
Bardagarnir á landi.
Bandamannaherimir sækja á
jafnt og þétt, þrátt fyrir mjög
harða mótspyrnu þýzka hersins.
Áttundi brezki herinn undir
stjórn Montgomerys hershöfð-
ingja sækir fram á Cataniavíg-
stöðvunum, en þó varð Kan-
adamönnum og Bandaríkjaher-
liði á mið- og norðurhluta víg-
stöðvanna meira ágengt í gær.
Sóttu þeir fram 20 km. og er
talið að öll varnarlína fasista-
herjanna sé í mikilli hættu, og
geti varla orðið um það að ræða
að þeir geti myndað nýja varn-
arlínu á Sikiley.
Bardagar eru mjög harðir, og
Framh. á 4. síðu.
„Stórkostleg innrás sem mun sanna að Evrópuvirk
ið er ekki öruggara en Sikileyjarvirkið mun koma frá
Englandi“, sagði Elmer Davis, forstjóri upplýsingar-
skrifstofu Bandaríkjastjómar, í útvarpi frá aðalstöðv-
um Bandamanna í Norður-Afríku í gær.
„Ef enn eru til Þjóðverjar, sem unna frelsinu, ekki
frelsi til að kúga aðra heima og erlendis, heldur frelsi
til að hugsa og láta skoðanir sínar í ljós eins og frjálsir
menn, þá er tími til kominn að þeir sýni það í verki“.
sína á nazismanum þegar hann
hefði beðið ósigur fyrir hernað-
armætti Bandamanna.
Davis sagði að England væn
ekki lengur land „hetjuvarnar“
heldur „bækistöð mikilla og sí-
vaxandi sóknaraðgerða“.
Tilkynnt var í gær að nýjar
hersveitir Kanadamanna væru
komnar til Englands.
Davis var að flytja ávarp til
kúguðu þjóðanna í Evrópu, og
lagði áherzlu á, að þessi kom-
andi innrás mundi gera að engu
hugmyndina um að Þýzkaland
væri óvinnandi.
Hann skoraði á þýzku þjóðina
að rísa upp gegn hinum nazis-
tisku stjórnarvöldum. Það væri
ekki nóg að láta í ljós andúð
Eden, brezki utanríkisráðherr-
ann, var spurður að því í neðri
málstofunni í gær, hvort brezka
stjórnin hefði í hyggju að viður-
kenna frönsku þjóðfrelsisnefnd-
ina í Alsir sem franska stjóm.
Eden svaraði að málið væri til
athugunar, og mundi brezka
stjórnin hafa um það safnvinnu
við stjórnir hinna Bandamanna-
ríkjanna.
Svo virðist sem fullt sam-
komulag hafi nú náðst milli de
Gaulle og Giraud, þar sem þeir
nú hafa skipt með sér verkum.
þannig að de Gaulle verður
æðsti maður stjórnarinnar. en
Giraud verður yfirmaður alls
franska hersins.
Félag járniðnaðarmanna krefst
endurskoðunar á vísitölunni
Öll vlnna í ríkisverksmiðjunum stöðvuð í gærkvöld. — Fáheyrð
skemmdarstarfsemi verksmiðjustjórnarinnar við atvinnuvegina
\
og ákveður að segja ekki upp samningum
Félag járniðnaðarmanna hélt fund s. 1. fimmtudag og ræddi
um uppsögn samninga og endurskoðun vísitölunnar.
Samþykkti fundurinn að segja ekki upp samningum að
þessu sinni, í trausti þess að ríkisstjómin láti endurskoða og lag-
færa útreikning vísitölunnar.
Samþykkt félagsins fer hér á eftir:
í gærkvöld um kl. 9 lögðu kyndarar í ríkisverk-
smiðjunum á Siglufirði niður vinnu. Verkamannafé-
lagið „Þróttur“ stendur ekki að þessu verkfalli heldur
einungis kyndararnir sjálfir.
Öll vinna í öllum ríkisverksmiðjunum er stöðvuð,
og verksmiðjustjórnin hefur fyrirskipað skipunum að
hætta veiðum.
„Fundur í félagi járniðnaðar-
manna, haldinn 29. júlí 1943, á-
kveður að segja ekki upp samn-
ingum að þessu sinni í trausti
þess, að ríkisstjórnin láti fram
fara nákvæma endurskoðun og
lagfæringu á grundvelli þeim,
er verðlagsvísitalan byggist á.
Það er álit fundarins, að grund-
völlur sá, er vísitalan er reiknuð
eftir, sé að verulegu leyti óhag-
stæður launþegum, og byggir
það álit sitt á þeirri beizku
reynslu, að kaup það, sem fé-
lagsmenn nú hafa, hrekkur
skemmra til kaupa á lífsnauð-
synjum heldur en kaupgjald það
er félagsmenn höfðu fyrir stríð,
— þrátt fyrir töluverða grunn-
kaupshækkun, sem félagið hef-
ur fengið síðan“.
Ástæðan fyrir þessum fá-
heyrðu atburðum, sem koma
eins og reiðarslag yfir lands-
menn, er deila milli verksmiðju-
stjórnarinnar og kyndara um
eftirvinnukaup þeirra.
Fá kyndararnir eftirvinnu-
kaup almennra verkamanna að
viðbséttum 10%, en dagvinnu-
kaup þeirra er 20% hærra en al-
mennra verkamanna. Krefjast
kyndararnir að fá sama eftir-
vinnukaup og greitt er í kola-
vinnu.
Um mál þetta hefurdengi stað
ið í þófi milli verksmiðjustjórn-
arinnar annarsvegar og kyndar-
anna og „Þróttar“ hinsvegar. En
engin lausn hefur fengizt á mál-
inu vegna frámunalegrar stífni
og hroka verksmiðjustjórnar.
I allt sumar hefur verksmiðju-
stjórnin verið með alls konar
áreitni og uppegningar í garð
verkamanna og verkalýðssam-
takanna, rétt eins og tilgangur-
inn vœri að koma af stað vinnu-
deilum til þess að stöðva síld-
veiðarnar, hvað sem undir kann
að búa. „Þróttur“ hefur aftur á
móti reynt með öllu móti að
komast hjá árekstrum, sem leiða
kynni til vinnustöðvunar. Verk-
smiðjustjórninni hefur nú samt
tekizt að stöðva síldveiðarnar,
er kyndararnir sjálfir tóku það
ráð að leggja niður vinnu, þegar
þeim þótti sýnilegt að engu yrði
um þokað með samningum.
Meðal annars er ágreiningur
milli Þróttar og verksmiðju-
stjórnarinnar um eftirvinnu-
•
Framhald á 4. síðu.