Þjóðviljinn - 12.08.1943, Blaðsíða 1

8. árgangnr.
Fimmtudagur 12. ágúst 1943.
177. tölublað.
Borgin Okfirka, 100 km. nordvesfur af Karkoff, á valdí rauða hersíns.
Sovéfher nálgasf Karafseff á Brjanskvígsfödvununi
Sókn rauða hersins norðvestur af Karkoff er mjög
hröð off tókst Rússum í gær að rjúfa járnbrautina milli
Karkoff og Poltava, 40—50 km. fyrir vestan Karkoff.
Framsveitir rauða hersins eru komnar lengra vestur
og tóku í gær borgina Aktirka, sem er um 100 km. norð-
vestur af Karkoff.
Á Brjanskvígstöðvunum heldur sókn rauða hers-
ins áfram og eru fremstu sveitir hans aðeins 15 km.
frá járnbrautarbænum Karatseff, og eru talin líkindi
til að Þjóðverjar geti ekki haldið þeim bæ öllu engur.
Þjóðverjar játa nú, að rauði herinn hafi brotizt
gegnum varnarlínur þýzka hersins á Karkoffvígstöðv-
unum, Rússar tefli þar fram óskaplegum fjölda nýj-
ustu hergagna sinna og séu Íiáðir þar ægilega harðir
bardagar.
Þrengir að fasistum
á Sikiley
Talið er í fregnum frá Sik-
iley að fasistaherirnir muni
ekki geta varizt lengi úr þessu
í Randazza, bænum á miðvíg-
stöðvunum, er brezkar og
bandarískar hersveitir sækja
nú að.
Bær þessi er svo mikilvæg-
ur, að eftir töku hans geti
varla verið um að ræða skipu-
lagða mótspyi*nu fasistaherj-
anna á Sikiley.
Sveitir úr áttunda brezka
hernum halda áfram sókn
norður eftir austurströnd Sik-
ileyjar og tóku í gær smábæ
á ströndinni þaðan sem sést
yfir á meginland Italíu.
Bandarískir hermenn
hlynntir alþjóðasam-
vinnu að stríðinu
loknu
Nýlega var haldinn ritgerða
samkeppni fyrir hermenn í
Bolling Ficld, nálægt Washing
ton, og áttu ritgerðirnar að
fjalla um það sem hermenn-
irnir hugsuðu mest um.
Yfirgnæfandi meirihluti rit-
geröanna frá þessum fjöl-
mennu herstöðvum fjölluðu
um stjórnarskipun heimsins
aö stríðinu loknu og hvernig
hún muni verða.
Meir en 70'Z hermannanna
voru fylgjandi alþjóðasam-
starfi eftir að búið væri að
sigra Möndulveldin. Nærri all-
ar ritgerðirnar lögðu áherzlu
á að komið yröi í veg fyrir
nýjar styrjaldir.
Undanhald Þjóðverja norð-
vestur af Karkoff er víða óskipu
legt, og gefa þeir sér víða ekki
tíma til að grafa fallna her-
menn né eyðileggja birgðir, sem
þeir komast ekki með. Hafa
miklar skotfærabirgðir fallið i
— Ég kom hingaö ásamt
20 börnum af Sandi. Það hef-
ur undanfarin ár verið tekin
upp sú venja aö elztu börnin
í skólanum fari í skemmti-
og kynnisferö á vörin eðja
sumrin.
í gær skoöuðum við söfn-
in og ýmsa merka staði hér,
fórum til Hafnarfjarðar og
skoöuðum Hellisgerði. í dag
skoðuðum við útvarpsstöðina
og eru hinir ungu gestir hinir
ánségðustu yfir feróalaginu.
— Hvert er förinni svo heit-
iö?
— Við förum til Akraness
í dag og síðan er ætlunin að
skoða ýmsa fegurstu og merk-
ustu staöi í Borgarfirði og á
leiöinni heim.
— Hvernig öfluöuó þiö fjár
til ferðarinnar?
— Krakkarnir héldu skemt-
uiy sern þau önnuðust um
sjálf, sýndu leik, sungu og
höfóu bögglauppboð. Þannig
söfnuðu þau um .1000 kr., —
Framhald á 4. síðu
hendur rauða hersins undan-
farna daga.
Enda þótt aðaláherzlan virð-
ist lögð á sóknina norðvestur af
Karkoff, eru mjög harðir bardag
ar háðir í nágrenni borgarinnar
sjálfrar, og er rauði herinn
sumstaðar aðeins 10—15 km frá
úthverfunum.
Rússar skutu niður 86 þýzkar
flugvélar á austurvígstöðvun-
um í gær og eyðilögðu 85 þýzka
skriðdreka.
Stalín ræðir við Clark-Kerr
og Stanley.
Tilkynnt var í Moskva í gær-
kvöld að Stalín hafi í gær rætt
við brezka sendiherrann, Sir
Archibald Clark-Kerr og banda
ríska sendiherrann Stanley
flotaforingja.
Um 20 manns aðrir veiktust í
Vesfmannaeyjum af völdum á-
fengiseitrunar, en allir eru þeir
nú á batavegi svo telja má að
þeir muni ná sér.
Hefur þessi hörmulegi atburð
Bretar gera haröa loft-
árás á Nurnberg
Brezkar sprengjuflugvélar
réðust á Nurnberg í Suður-
Þýzkalandi í fyrrinótt, og vörp
uðu yfir borgina 1500 tonn-
um sprengna. Er það í fyrsta
sinni aö flogið er með svo
mikinn sprengjuþunga jafn-
langt inn yfir Þýzkaland.
Þjóðverjar sendu flugvélar
til varnar og tókust harðir
loftbardagar. Misstu Bretar
16 flugvélar en Þjóðverjar 3
in með sameinuðu þjóðunum
eru:
1. aó fara í styrjöldina við
Möndulveldin sem hernaðar-
bandamaður.
2. að undirrita Atlantshafs-
yfirlýsinguna frá 14. ág. 1941
ur hvarvetna sleg'ið miklum ó-
hug á menn.
Aldrei mun nein hátíð á Is-
landi hafa endað með eins skelfi
legum afleiðingum og þjóðhátíð
Vestmannaeyinga gerði aðþessu
sinni.
RoDsnit fir ni
ihMi í fni
Mllls
Churchill ræddi í gær við
kanadiska forsætisráðherrann
MacKenzie King í Quebeck,
en engin tilkynning var gef-
in út um viðræðurnar, enda
verður þeim haldið áfram.
Roosevelt forseti fer til Kan-
ada til viðræðna við Churc-
hill.
í för með Churchill er for-
seti brezka herforingjaráðs-
ins, Alan Brooke, flotaforing-
inn Dudley Pund, Charles
Portal flugmarskálkur og
Louis Mountbatten lávaröur',
yfirmaður „samstilltra hern-
aðaraðgerða".
og yfirlýsingu Sameinuðu þjóð
anna frá 1. jan. 1942.
SambandsþjóÖir eru þær
taldar sem veita Sameinuöu
þjóðunum dýrmæta hjálp, án
þess að fara í stríðið. Til slíkr-
ar hjálpar telst sala á hráefn-
um og matvælum og stjórn-
málalegnr og siðferðilegur
stuðningur.
Sambandsþjóðir er sendu
fulltrúia á matvælaráösteir<-
una í Hot Springs voru ís-
land, Kolumbía, Chile, Ecua-
dor, Egiítaland, íran, Síbería,
Paraguay, Perú, Uruguay og
. Venezuela, auk sérstakra full-
| trúa fyrir frjálsa Frakka og
Dani.
Hinar upphaflegu sameim
uöu þjóöir er undirrituðu yf-
irlýsinguna frá 1. jan. 1942,
eru: Banclaríkin Bretland,
Sovétríkin, Kína, Ástralía,
Belgia, Kanada, Costa Rica,
Tékkóslóvakía, Dominikana-
lýðveldið, Salvador, Grikkland
Guatemala, Haiti, Honduras,
Indland, Luxemburg, Holland.
Nýja Sjáland, Nicaragua,
Noregur, Panama, Pólland,
Suður-Afríka og Júgóslavía.
Síðar bættust við: Mexíkó
(5. júní 1942), Filippseyjar(10
júní 1942), Irak (22. jan.
1943) og Bolivía (5.maí 1943).
hnoiiiir biraa di sain - shiihi i
sanhiili ill hradfrtislllás -
HHlKiirioii
Vfðtal við Boga Sigurðsson skólastj. Sandi
9
Bogi Sigurðsson, skólastjóri á Sandi var staddur hér i bæn-
um í gær, ásamt 20 börnum af Sandi, sem komu hingað í kynnis-
för, og hitti fréttamaður Þjóðviljans hann snöggvast að máli.
9 nn hafa nú láfizt ör áfengis-
eilPiD i Desfnainaeujeni
Um 20 manns tiafa veikst en eru á batavegi -
Alls liafa nú 9 manns látizt af völdum áfengiseitrunarinnar
í Vestmannaeyjum.
Annar þeirra manna, sem skýrt var frá í blaðinu í gær að
væri í hættu, hefur látizt og var það Ólafur Davíðsson skip-
stjóri í Vestmannaeyjum. Ilann var kvæntur og átti 1 barn.
Von var um, að hinum manninum, sem i. hættu var, mvndi
batna, þegar Þjóðviljinn átti tal við héraðslækninn í Vest-
mannaeyjum seint í gærkvöld.
Baidarltíinen lilla IMiia liia al
. sanbandsbjít in' SanðHli blfidanni
Sameinuðn þjóðirnar eru 32 að tölu, „ sambandsþjóðir “
eruþærsem hjálpa Sameinuðu þjóðunum ánþessaðfaraístríð
Mönnum hefur ekki borið saman um hve margar „Samein-
uðu þjóðirnar“ væru og hvað þyrfti til að teljast meðal þeirra,
segir í bandarískri fregn.
Það kemur í ljós, að nú sem stendur eru sameinuðu þjóð-
irnar 32 að tölu, auk þess eru nokkrar þjóðir taldar „sambands-
þjóðir“ (associated nations) Sameinuðu þjóðanna.
Skilyi’öi þess áð þjóð sé tal-