Þjóðviljinn - 13.08.1943, Blaðsíða 1
VILIINN
%. árgangur.
Föstudagur 13. ágúst 1943.
178. tohibinð
Hartilf uidlr stirslitalrii
Raudí herínn tekur Tsúgúeff, 40 km« sudausfur af KarkofL - Sóknín
á Brfanskvígsfðdvunum heldur áfram
Sovétherinn heldur áfram sókn á Brjansk- og Kar-
koffsvæðinu, og tók í gær borgina Tsúgúeff, 40 km. suð-
austur af Karkoff, en þaðan eru tæpir 50 km. til einu
járnbrautarinnar frá Karkoff, sem Þjóðverjar hafa enn
á valdi sínu.
Þjóðverjar hafa hvað eftir annað undanfarið skýrt
frá hörðum bardögum á Tsúgúeffsvæðinu, en Rússar
ekki minnzt á þá fyrr en nú, að taka borgarinnar er til-
kynnt. Tsúgúel'f er á vesturbakka Donetsfljótsins, og
auðveldar taka hennar sovéthernum sóknina inn í
IJkraínu suður af Karkoff.
Herinn, sem sækir að Karkoff er kominn svo ná-
lægt borginni, að rauði herinn hefur hafið stórskota-
hríð á herstöðvar Þjðverja í borginni.
Á Brjanskvígstöðvunum voru
í gær háðir harðir bardagar, og
sótti sovétherinn fram 9—11
km. og tók allmörg þorp. Rauði
herinn er nú aðeins 6 km. frá
Karatseff og tók í gær bæinn
Dimitrovsk Orlovski, sem er 95
km. suðaustur af Brjansk.
Rússar hafa frumkvæðið
Enska stórblaöið Times seg-
ir í gær í ritstjórnargi-ein, að
Rússar séu að taka frumkvæð-
ið á fleiri og fleiri köflum aust
urvígstöðvanna. Svo virðist
sem Þjóðverjar hafi ekki yfir
að ráða neinu verulegu vara-
liöi, er þeir geta teflt fram
þar sem hætta steðjar að í
hvert skiptið.
Dagárásir á þýzkar
iðnaðarborgir
Bandarískar sprengjuflug-
vélar gerðu í gær harða dag-
árás á þýzku borgimar Gels-
enkirchen, Bom og Wesseling,
en það eru allt mikilvægar
iðnaðarmiðstöðvar, með mikl-
um árangri.
Tuttugu og fimm 'sprengju-
.flugvélanna fórust, en 23 þýzk
ar orustuflugvélar voru skotn-
ar niður í loftbardögum.
Brezkar sprengjuflugvélar
gerðu í fyrrinótt loftárásir á
herstöðvar og iðnaðarborgir í
Norður-Frakklandi og Norður-
Þýzkalandi.
SíMlnour irí herlki allogir il-
aOMir 01 OOoröinÍiislo hOr ð laudl
Reisa ríki og bær áburðarverksmiðju?
Síðastliðinn vetur lagði Ásgeir
Þorsteinsson verkfræðingur til-
lögur fyrir bæjarráð um stofn-
un áburðarverksmiðju hér í bæ
og notkun næturrafmagns til
þeirrar framleiðslu. Taldi hann
heppilegast að ríki og bær rækju
þetta fyrirtæki í félagi. Bæjar-
ráð sendi ríkisstjórninni tillög-
umar og hafa þær legið þar síð-
an. í síðastliðnum mánuði írek-
aði borgarstjóri ósk bæjarins um
álit ríkisstjórnarinnar á málinu.
í gær var lagt fram á fundi
bæjarráðs eftirfarandi bréf, þar
sem ríkisstjómin tjáir, að hún
muni fá sérfræðing frá Ameríku
til að athuga málið.
„Sem svar við bréfi yðar, hr.
borgarstjóri, dags 19. júlí, skal
yður tjáð, að ráðuneytið hefur
alllöngu áður en bréf yðar barst
gert ráðstafanir til þess að fá
sérfræðing frá Ameríku til at-
hugunar og ráðlegginga um
byggingu væntanlekrar áburðar ,
verksmiðju. Hefur fengizt loforð
fyrir sérfræðingi þessum fyrir
nokkru og er sendiherra íslands
að vinna að því að útvega flug-
ferð fyrir hann hingað.
Tillögur þær og athuganir, er
þér á s. 1. ári senduð með bréfi
Stöðugar loftárásir á herflutningaskipin
Brottflutningur fasistaherjanna frá Sikiley er hafinn, og var
talið að um 80 skip hafi í gær unnið að því að flytja lið og her-
gögn frá höfnum á austur- og norðausturströnd eyjarinnar til
ýmissa staða á syðsta odda Ítalíu.
Flugvélar Bandamanna héldu uppi látlausum árásum á her-
flutningaskipin og tókst að sökkva nokkrum þeirra.
Jafnframt halda baksveitir
fastah.erjarxna uppi harðvít-
ugri vörn á Sikiley, til aö
hægt verði að koma undan
sem mestu af liðinu og her-
gögnum, en Bandamannaher-
irnir eru komriir fast að Rand
azza, síðasta öfluga virkinu,
sem þýzki og ítalski herinn
hefur á eynni.
Fasistar verja undanhaldið
Quisling mun ekki fá
friðland í Svíþjóð
Sænski ritstjórinn Birgir
Stolpe sagði nýlega í útvarpi
frá Stokkhólmi, að Vidkun.
Quisling, leppur nazista í Nor-
egi, kynni að leyta hælis í
Svíþjóð.
Hann bætti því við, að
„komi Quisling hingað, munu
sænsku blöðin neita að viður-
kenna hann sem pólitískan
flóttamann. Hann yrði skoð-
aður sem glæpamaður, brot-
legur gegn norskum lögum.
Með öðrum orðum — hann
yrði sendur til þess lands, þar
sem hann framdi glæpi sína:<
Stolpe ræddi um þá aðvör-
un stjórna Sameinuðu þjóð-
anna til hlutlausra landa að
þau skyldu varast að skjóta
skjólshúsi yfir stríðsglæpa-
menn fasista. ,,Við höfum
Vidkun Quisling rétt hinu
megin við þröskuldinn".
sagði Stolpe. „Honum gæti
sýnzt það þægilegt aö koma
yfir landamærin inn í lýöræð-
islandið Svíþjóð, þó hann hafi
ekki hlíft því í skammaræö-
um sínum, ef illa skyldi fara
fyrir vinum hans í Noregi.
Einnig aðrir kunna að líta
löngunaraugum til þessa
lands“.
yðar til fyrrv. forsætisráðherra
Ólafs Th£>rs, geta vart orðið
teknar til verulegrar athugun-
ar og ákvarðanir ekki teknar
fyrr en eftir hingaðkomu sér-
fræðingsins11-.
með geysiöflugri loftvarna-
skothríð, og hafa sprengju-
flugvélar Bandamanna átt
talsvert örðugt með að varpa
sprengjum sínum nákvæm-
lega.
Ríkisstjórn og bsjar-
stjórn skipa þriggia
manna nefnd í æskn-
lýðshallarmálinu
Eins og kunnugt er fól bæjar-
ráð mag. Ágúst Sigurðssyni al
semja tillögur og greinargeri
um æskulýðshöll í Reykjavík.
Bæjarráð sendi ríkisstjóm
þessar tillögnr með ósk um sam-
starf ríkis og bæjar urn þetta
mál. Á fundi bæjarráðs í gær
var lagt fram eftirfarandi svar-
bréf frá ríkisstjóminni:
„Út af bréfi yðar, hr. borgar-
stjóri, dags. 19. f. m. um æsku-
lýðshöll hér í bæ, vill ráðuneyt-
ið hérmeð beina því til yðar,
hvort eigi muni réttast, að ráðu
neytið og bæjarstjórn fælu í fé-
lagi 3 mönnum endurskoðun á-
litsgerðar hr. Ágústs Sigurðsson
ar og frekari undirbúning máls-
ins.
Sérstaklega skal vakin athygli
á því, að eitt mikilsvert atriði,
og reynda frumatriði skipulags
hallarinnar, er ákvörðun lóðar
til hennar, sem væntanleg 3
manna nefndin yrði að taka til
athugunar, og yrði það svo bæj-
arstjórnar að taka ákvörðun þar
um væntanlega í samráði við
ríkisstjórn".
Bæjarráð féllst á tillögu ríkis-
stjórnarinnar og verður málið
því væntanlega falið þriggja
manna nefnd skipaðri af bæ og
ríki innan skamms.
Batiarrlfl uMMHr il stli lnolil
hrir tuM ii fprlausOi
Nefndin heldur skipulagningarstarfinu áfram
Á fundi bæjarráðs í gær var samþykkt að leggja eftirfar-
andi tillögu fyrir næsta bæjarstjórnarfund:
„Bæjarstjórn Reykjavíkur samþykkir, að skemmti- og
íþróttasvæði fyrir bæinn skuli ætlaður staður á þeim slóðum,
sem nefnd kosin á bæjarstjórnarfundi 2. apríl s. 1. hefur lagt til,
og ákveður að leyfa engin ný mannvirki á landi því, sem greinir
í tillögum nefndarinnar, fyrr en fullnaðarákvarðanir hafa verið
teknar um hagnýtingu lands þessa, og felur nefndinni að gera
sem fyrst tillögur um einstök atriði hagnýtingar landsins“.
Samþykki bæjarstjórnin þessa að taka til athugunar hvernig
tillögu, sem fullvíst má telja,
verður komið í veg fyrir að tor-
veldað verði með nýjum bvgg-
ingum, að hugmyndif nefndar
þeirrar, sem af miklum dugnaði
hefur fjallað um íþrótta- og
skemmtigarðssvæðið, verði fram
kvæmdar. Að fenginni þessari
samþykkt getur nefndin haldið
áfram skipulagningarstarfinu,
og einnig ætti skipulagsnefnd
hið fyrirhugaða íþrótta- og
skemmtisvæði falli inn í skipu-
lag bæjarins og hvers konar
byggingar ættu að koma í kring.
um það.
Vonandi verður haldið áframað'
vinna að þessu máli með dugn-
aði og myndarskap og ekki látið
dragast að hefjast handa með
byrjunarframkvæmdir lengur
en nauðsyn krefur.