Þjóðviljinn - 13.08.1943, Blaðsíða 2

Po :.i.j -.in x.
Föstudagur 13. ágúst 1943.
Kaupgjald nokkra atvinnustétt í ágdst ’42
(Svigatölurnar eru grunnkaup)
Tíjnakaup: Dagvinna: Eftirv: Nætur-helgidv.:
Almenn verkamannavinna 5,15 (2,10) 7,72 (3,15) 10,29 (4,20)
Kol, salt-og sementsvinna 6,74 (2,75) 10,12 (4,13) 13,48 (5,50)
Fagvinnutaxti
Katla- og boxavinna
Símalagningamenn
Tjöruvinna
Fagv. í vélsmiðj., fagl.
Hjálparmenn í vélsm.
Bílstj., vélstj., loftborar,
sprengingar, holræsahr.
Trésmiðir
Múrarar
Málarar
Járnsmiðir
Verkakonur, þvottakonur
Næturvarðmenn
7,11 (2,90) 10,66 (4,35) 14,21 (5,80)
8,82 (3,60) 13,23 (5,40) 17,64 (7,20)
5,39 (2,20) 8,09 (3,30) 10,78 (4,40)
5,46 (2,23) 8,21 (3,35) 10,93 (4,46)
7,06 (2,88) 10,58 (4,32) 14,11 (5,76)
6,74 (2,75) 10,12 (4,13) 13,48 (5,50)
5,88 (2,40) 8,82 (3,60) 11,76 (4,80)
8,21 (3,35) 13,35 (5,45) 16,42 (6,70)
7,35 (3,00) 11,76 (4,50) 14,70 (6,00)
7,60 (3,10) 12,15 (4,96) 15,19 (6,20)
7,69 (3,14) 11,54 (4,71) 15,39 (6,28)
3,43 (1,40) 5,15 (2,10) 6,86 (2,80)
kr. 74,36 fyrir 12 stunda vöku (30,36)
NÝKOMNIR
Hárborðar
Kragar
Kragablúndur.
Verzlim H. Toft
Skólavörðustíg 5
Sími 1035
Myndainnrammanir
Höfum opnað myndainn-
römmunarvinnustofu. Alls-
konar myndir og málverk
teknar til innrömmunar.
Fljót afgreiðsla.
Vönduð vinna.
Héðínshöfði h. f.
Aðalstræti 6 B. Sími 4958
Milli vita
Þeir eru á milli vita Framsóknar
menn eins og sakir standa. Mjög
mörgum er þeim orðið ljóst að auð-
valdsskipulagið er „dauðadæmt“
eins og Hermann Jónasson eitt sinn
komst að orði. Hinsvegar eiga þeir
flestir mjög erfitt með að draga á-
lyktanir af þessari uppgötvun, þeir
hafa vaknað upp í landi nýrrar þekk
ing^r, en eru svo bundnir hinu gamla
landi vanþekkingarinnar, að þeir
reyna að sjá ekki það sem fyrir aug
un ber. Fer þeim að þessu leyti líkt
og spíritistar segja, að mörgum fram
liðnum fari, er hann kemur til ann-
ars heims, hann neitar þeirri stað-
reynd að hann sé dauður, að líkam-
anum til og kominn yfir á annað til-
verusvið. Spíritistar telja að allir
átti sig þó á bústaðaskiptunum fyrr
eða seinna og og væntanlega fer
Framsóknarmönnum eins, þeir átta
sig á því, að þeir eru komnir í nýj-
an hugmyndáheim. Gott væri þeim
að það yrði sem fyrst. Leiðari, sem
hr. Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri
Tímans birti í blaði sínu á þriðjudag
inn er mjög gott dæmi um þetta á-
stand Framsóknarmanna.
Hin nýja þekking
Leiðari hr. Þórarins hefst með
upplýsingum, sem hann hefur aflað
sér í landi hinnar nýju þekkingar og
hann skrifar:
„Þeir verða alltaf fleiri og fleiri,
sem sannfærast um, að það skipulag
er mestu var ráðandi fyrir styrjöld-
ina, samkeppnisskipulagið (hér hefur
Þórarinn ekki séð nógu vel, þetta
skipulag heitir auðvaldsskipulag),
muni aldrei geta fært þjóðunum
hagsæld og frið. Löng reynsla af því
sannar þetta. Stöðug viðleitni þeirra
sem ófyrirleitnastir og ágengastir eru
til að féfletta og undiroka þá, sem
minni eru fyrir sér, leiða alltaf til
misréttar o^ sundrungar innan þjóð-
félagsins og til ósamkomulags og
fjandskapar milli þjóða“.
Þetta er alveg rétt athugað hjá yð-
ur hr. Þórarinn, það skipulag, sem
við búum við og fjöldi annarra þjóða
og þér kallið samkeppnisskipulag
j en aðrir fræðimenn á sviði þjóðmál
anna kalla auðvaldsskipulag, er
dauðadæmt, svo framarlega, sem
mannkynið vill ekki búa við krepp-
ur og stríð, stríð og kreppur til skipt
is.
Svo koma endurminning-
amar frá landi vanþekking
arinnar
En því miður er herra Þórarinn
Þórarinsson uppalinn hjá Jónasi sál
uga Jónssyni, en ævistarf hans var,
sem kunnugt er, einkum í því fólgið
að útbreiða lygi og blekkingar um
sósíalisma og kommúnisma. Kenn-
arastarf hans við Samvinnuskólann
var einkum í þessu fólgið, Samvinn
una, blað samvinnumanna, notaði
hann á sama hátt, Tímann og Dag
einnig. Með þessu móti tókst Jónasi
sáluga að gera meira en nokkrum
öðrum einum samtíðarmanna
hans hér á landi til að viðhalda og
spilla því þjóðskipulagi, sem herra
Þórarinn Þórarinsson segir að muni
aldrei færa þjóðunum hagsæld og
frið. Og þótt herra Þórarinn sé nú
kominn inn í land hinnar nýju þekk
ingar, vill hann ekki við það kann-
ast, svo röm eru þau álög vanþekk-
ingarinnar, sem Jónas. sálugi lagði
á hann, og vesalings Þórarinn þylur
gamia buslubæn, sem Jónas kenndi
| honum. Nazismi og kommúnismi eru
eitt og hið sama, „báðar stefnurnar
eru vissulega vel til þess fallnar að
skapa hernaðáranda og hernaðar-
þjóðir. En þær eru jafn ófærar til
að tryggja frelsi og jafnrétti, því
grundvöllur beggja er einræði og
undirokun þeirra, sem ekki hlýða
boði og banni valdhafanna". Guð ég
þakka þér, að ég hef ekki orðið þess-
um stefnum að bráð, sé sælum Jón-
asi lof og prís.
„í þriðja lagi þróunar-
stefna eða millistefnan“.
Og herra Þórarinn heldur áfram
að berjast við að telja sér trú um,
að hann sé enn „lifandi“ í landi van-
þekkingarinnar og hann skrifar:
„Eins og nú horfir, eru ríkjandi
þrjár stefnur um lausn málanna, eft-
ir styrjöldina. í fyrsta lagi sam-
keppnisstefnan, sem enn á öfluga
liðsmenn í auðvaldi Bandaríkjanna,
(og hvergi annars staðar eða hvað?
herra Þórarinn) í öðru lagi kommún
isminn, sem Rússar reyna að út-
breiða og efla. í þriðja lagi þróunar
stefnan eða millistefna, sem vill
nema burt galla samkeppniskipu-
lagsins með auknu aðhaldi ríkisins"
Svona fer, Þó,rarinn, þegar menn
eru komnir yfir í annan heim án þess
að vilja viðurkenna það, það verður.
mótsagnakent bull, sem þeir segja.
Berið þér saman þessar tvær setning
ar, sem þér hafið skrifað í sömu
greininni:
„Samkeppnisskipulagið mun aldrei
(leturbreyting vor) geta fært þjóð-
unum hagsæld og frið“.
„í þriðja lagi er þróunarstefnan
eða millistefnan, sem vill nema burt
galla samkeppnisskipulagsins“.
í fyrri setningunni staðhæfið þér
réttilega að samkeppnisskipulagið
geti aldrei fært þjóðunum farsæld og
frið, í þeirri síðari boðið þér, að
lausnin sé að lappa svolítið upp á
það, og að yðar dómi er það ekkert
smáræði, sem við liggur, að þjóðin
fallist á þessa kenningu yðar, að
nauðsynlegt sé að viðhalda þjóð-
skipulagi, sem „aldrei“ getur fært
þjóðunum farsæld og frið.
Annars þekkjum við íslendingar
þessa umbótastarfsemi „þróunar eða
millistefnunnar“. Framsóknarflokk-
urinn hefur stundað hana sem for-
ustuflokkur um stjórn landsins nær
óslitið síðan 1927.
Yður í allri vinsemd sagl,
herra Þórarinn
Það verður að segja yður það í
allri vinsemd, herra Þórarinn, að lé-
legra bull er ekki skráð í íslenzkum
blöðum um þessar mundir, en hug-
leiðingar yðar um stjórnmál. Og allt
stafar þetta af því, að þér eruð að
reyna hið ómögulega, að lifa í tveim
heimum.
Þér hafið látið tælast af þeirri
veiðibrellu Jónasar Jónssonar og
annarra hinna slingustu verjenda
auðvaldsskipulagsins, að samvinnu-
stefnan geti orðið grundvöllur nýs
þjóðskipulags, þar af stafar allt
þetta þokukennda þvaður yðar um
„þróunarstefnu eða millistefnu“.
Nú ættuð þér að taka yður til og
afla yður raunhæfrar þekkingar á
stjórnmálastefnum nútímans, það er
langt frá, að þér séuð of gamlir til
að læra. Þér þekkið A nútímastjórn
mála, þér vitið að auðvaldsskipulag
ið er dauðadæmt, nú skuluð þér fara
að kynna yður B o. s. frv. En um
fram alla muni látið þér ekki Jónas
sáluga hafa vald yfir yður, verið þér
ekki að gera yður hlægilegan með
því að þylja upp gömlu tugguna
hans um kommúnisma og einræði, og'
látið yður ekki oftar henda að vera
að tala.um að menn þurfi að „þjappa
sér saman“ til þess að gera smálag-
færingu á þjóðskipulagi, sem þér
sjálfir segið að aldrei færi mannkyn-
inu hagsæld og frið. Með beztu ósk-
um og vonum um að yður megí
auðnast að átta yður á að þér hafið
raunverulega vaknað á nýju landi,
— landi sósíalismans. — Það er vont:
að vera milli vita, þér þurfið að
losna úr því ástandi sem allra fyrst.
Fleiri leikvelli.
Herra ritstjóri.
Margt er nú um börn ritað og rætt
og margt eflaust fyrir þau gert,
samanborið við það sem áður var, t.
d. dagheimili, sumarheimili í sveit.
og margt fleira. En hverng stendur á
því himinhrópandi ranglæti, að heil
hverfi hverfi skuli rísa upp, þar
sem ekki er leikvöllur, eða þá ekki
nema svo fáir, að stór svæði geta
alls ekki notað þá? Eg á t. d. heima
í nýju húsi í skemmtilegu hverfi,
ég á þrjú böm á aldrinum þriggja
til sjö ára. Kringum húsið er stór
grasblettur, afgirtur, aflæstur með
lás, hann er ekki ætlaður leigjendum
— það er heldur ef til vill ekki von
að einstaklingar sjái bömum fyrir
leikvöllum þegar bæjarfélagið van-
rækir það. Fyrir börnin mín og'
margra annarra er því ekki nokkur
staður til leikja annar en gatan, og'
nýju hverfin eru enn verri en þau
gömlu, að því leyti, að þar mega
börnin belzt ekki koma heim að
húsi, þar er of fínt fyrir þau. Eg
spyr bara: Er landrýmið ekki nóg
hér á okkar lítt numda landi til þess
að hægt. væri að ætla börnunum
svolitla bletti til leikja? Þeir þyrftu
um fram allt að vera fleiri en þeir
eru, gerði ekki til þótt þeir væru
minni, en eftirlitsmann eða konu
þyrfti auðvitað að hafa á hverjum
leikvelli. Eg trúi því varla, að þeir
sem fá^t við skipulagningu þessa
bæjar séu svo illa innrættir að þeir
Framh. á 3. síðu.
Sósíalisfafél. Reykjavíkur Æskulýðsfylkíngin
Ctilega í Helgadal
Farið verður n. k. laugardag með strætisvögnum til Hafnar-
fjarðar og gengið þaðan í Helgadal ca. 5 km.
Lagt verður af stað kl. 5 frá Hafnarfirði í gönguna.
Allur farangur verður fluttur á vörubíl sem fer frá Mið-
bæjarbamaskólanum kl. 4,30.
FERÐANEFNDIN.
FALCON
Trlllubáta mótorar
Þrátt fyrir gífurlega örðugleika
á útvegun fiskibátavéla, hefur
oss tekizt að ná í nokkra af hin-
um þekktu FALKON 5 og 10
HA trillubátamótorum frá Am-
eríku.
Vélunum fylgja töluverðar
rarahlutabirgðir
Dragið ekki að tala við oss og tryggja yður vél.
GÍSLl HALLDORSSON H. F.
SÍMI 4477.
SÍMN.: MÓTOR.
m
Unglinga vantar til að bera Þjóðviljann til kaupenda.
Talið viá afgreiðsluna Austurstræti 12, sími 2184.
t