Þjóðviljinn - 15.08.1943, Síða 1

3. árga*§fur.
Sunnudagur 15. ágúst 1943.
180. tölublað.
Landbúnadarvísítalan
IWngl H sai'
an i.
6 hmn lefndin, sem fallð var að reikna ðt vísitölu landbúnaðaratnrða skiiaði
samhiiðða niðnrstöðum til rlkisstiðrnarinnar i gær
Sex manna nefndin, sem átti að finna grundvölJ
að framleiðsluverði landbúnaðarafurða, og hlutfalJ
milli þess og tekna hinna vinnandi stétta í bæjum og
kauptúnum, skilaði í gær niðurstöðum sínum til ríkis-
stjórnarinnar.
Nefndin var sammála um þessar niðurstöður og
verður því samkvæmt lögum um dýrtíðarráðstafanir
verð landbúnaðarafurða ákveðið í samræmi við vísitölu
þá, sem byggist á niðurstöðum nefndarinnar.
Verð til bænda fyrir afurðir sínar verður því fast
ákveðið framvegis, þannig, að það breytist aðeins einu
sinni á ári, í hlutfalli við reksturskostnað meðalbúsins,
en við hann miðast vísitalan.
Verðbreytingar til hækkun-
ar eða lækkunar á fram-
eiöslu bænda verða því héi
•eftir háðar rekstursafkomu
búsins.
Hinsvegar mun þetta ekki
tryggja það að neytendur
greiði fast ákveðið verð áriö
um kring fyrir landbúnaðar-
afurðir, þar sem dreifingin
og geymslukostnaður er mis-
jafn eftir árstíðum, og á þetta
sérstaklega við um kjöt.
Ekki er blaðinu kunnugt
um hve margar tegundir land-
búnaöarafuröa nefndin hefur
verðlagt, en gera vevður þó
ráð fyrir þvi að hún hafi
verðlagt mjólk, kjöt og garð-
ávexti.
Eins og áður er sagt hefuv
nefnúin aðe:ns skflaó niður-
stöðum sínutr t;í ríkisstjórn
aiinrar, en mun \æntanlega
skila heildaváiiti og greinav -
gerð fyrr vísitöiug ••undy.ellin -
Framh. á 4. síðu.
ðanðsrisl lillírSs í aiisiiirrísá iOo-
aðarlorgina Riener Hiaalaðl
eina þýðingarmestu iðnaðarstoð nazista
Öflugar sveitir bandarískra sprengjuflugvéla réðust í fyrra-
dag á austurríska bæinn Wiener Neustadt, sem er 50 km. suður
af höfuðborginni, Vín, og ein af miðstöðviun liergagnaiðnaðar-
ins í Austurríki.
Bandaríkjaflugvélarnar komu frá bækistöðvum í Norður-
Afríku, og er þetta fyrsta árásin, sem gerð er á austurrískan bæ.
Allar flugvélarnar komu til stöðva sinna.
Flugmennirnir sem árásina
gerðu segja að loftvarnir hafi
veriö mjög litlar, og aðeins
15 þýzkar orustuflugvélar
komiö á loft til varnar, ein
þeirra var skotin niður.
Sprengj uf lugvélarnar höf ðu
því gott næði til aö varpa
sprengjum sínum beint á fyr-
'irhuguö mörk, flugvélaverk-
smiöjur og aðrar hergagna-
smiöjur, í Wiener Neustadt.
Tahð er að flugvélaverk-
smiðjur bæjarins framleiði um
400 orustuflugvélar — Mess-
erschmitt 109 — á mánuði.
Ríkisstjóri hefur tilkynnt
að Alþingi eigi að koma sam-
an til framhaldsfunda mið-
vikudaginn 1. sept. kl. 2 eftir
liádegi.
FcIdf Eúselt
sendiherra Sovétríkjanna
í London
Tilkynnt hefur verið opin-
berlega, að Fedor Gúseff hafi
verið skipaður sendiherra
Sovétríkjanna í London, í sta®
ívan Majski, er tekur viö mik-
ilvægu embætti sem varaut-
.amikisþjóðfulltrúi Sovétvíikj'-l
anna.
Gúseff hefur verið sendi-
herra Sovétríkjanna 1 Kanada
síðastliðin ár. Hann er 39 ára
að aldri og meö yngstu sendi-
herrum Sovétríkjanna.
Loftárás á
Salamaua
Bandarískar sprengjuflug-
vélar gerðu í gær hörðustu
loftárásina sem gerð hefur
verið á stöðvar Japana í Sala-
maua.
Var 180 tonnum sprengna
varpaö á bæinn, og er stór
hluti hans lagður í rústir.

1
Þingmenn og ráOherrar Eistlands, Lettlands og
Litháen koma saman á fund í Moskva
Þingmenn og ráðherrar Eystrasaltsríkjanna þriggja, Eist-
iands, Lettlands og Litháen, komu saman í Moskva 21. júlí til
að minnast þess, að þrjú ár voru liðin frá því að alþýðan náði
völdum í þessum löndum og tók upp sovétstjórn.
Fundurinn samþykkti ávarp til Eystrasaltsþjóðanna, þar
sem þær eru eggjaðar til baráttu gegn þýzka innrásarhernum.
Fyrsti ræðumaðurinn á fund-
ínum var I. Vares, forseti eist-
neska þingsins (æðsta ráðsins).
Hann minnti á hin nánu örlaga-
tengsl Eystra'saltsþjóðanna og
Rússlands. Sovétstjórn hafi að-
eins verið eitt ár við völd í Eist-
landi, en það ár hafi nægt til að
sýna yfirburði sovétskipulagsins
og stjórnarskrár sovétríkjanna.
..Eistneska alþýðan tók völd í
landi sínu“, sagðiforsetinn.,,Iðn-
aðarframleiðslan óx um 63%.
Atvinnuleysi var útrýmt. Menn-
ingin blómgaðist ríkulega. Nú,
þegar Þjóðverjar hafa gert land
okkar að réttlausri nýlendu,
leggur ættjörðin aðeins þá einu
skyldu okkur á herðar að berj-
ast vægðarlaust meðan nokkur
innrásarmaður er eftir í landi
okkar“.
Annar ræðumaður var pró-
fessor Kirschenstein, forseti
Sókn rauða hersíns á allrí víglínunní frá
Vjasma fíl Karkoff heldur áíram
lettneska þingsins. Ræða hans
fjallaði um þann stutta tíma,
er Lettland hafði sovétstjórn,
og lagði hann einkum ‘áherzlu á
bættan hag bændanna. Til
menningarmála var lögð þre-
föld upphæð á við það er áður
hafði verið. Lettneskt vísinda-
akademí átti að stofna 1941.
Hinar stórstígu framfarir
voru stöðvaðar um tíma: 200
þúsund Lettar hafa þegar látið
lífið af völdum Þjóðverja. En
sigur, og lausn Evrópu, nálgast.
„Þess mun ekki langt að bíða.
að við getum snúið heim til
frjáls Sovét-Lettlands.
Paleckis, forseti litháíska
þingsins, lýsti þeim miklu
Framhald á 4. síðu
Hin mikla sókn, er rauði herinn hefur byrjað á 500 km. víg-
línu, allt frá Vjasma til Karkoff, heldur áfram dag og nótt, og
telja brezkir herfræðingar að markmið Rússa með sókninni sé
að ininnsta kosti taka borganna Smolensk, Brjansk og Karkoff,
en það eru mestu herstöðvar Þjóðverja á öllurn austurvígstöðv-
unum.
í fregnum frá Moskva segir, að rauða hernum hafi orðið
mest ágengt á nyrzta hluta sóknarsvæðisins, og virðast Rússar
leggja aðaláherzlu á að rjúfa járnbrautina milli Smolensk og
Brjansk, en framsveitir þeirra eru nú um 100 km. fá Jaroslavl
á þeirri línu.
þýzka hersins og stöffvar hans
bæði á vígstöðvunum cg aff
baki þeirra.
Á Karkoffvígstöðvunum
sækir sovéther einnig fram,
og segir í sumurn fregnum
aö þegar sé barizt i úthv.erf-
1 Á Brjanskvígstöðvunum
voru háöir rnjög harffir bar-
dagar í gær, en sovéthernum
tókst að vinna nokkuö á. Á
þessum vígstöðvum beita Rúss
ar mjög flughernum, og er
haldið uppi nær látlausum
árásum á samgönguleiðir
um borgarinnar.