Þjóðviljinn - 28.08.1943, Qupperneq 1
8. árgungur.
Laugardagrur 28. ágrúst 1943.
191. tölublað.
Þjóðviljmn kemur ekki ót
á morgrin vegna skemmtifar-
ar starfsfólksins í Víkings-
prenti.
Næsta blað kemur út
þriðjudaginn 31. þ. m.
Víðurkenníngunní mjög vel tekið i blöðum
Stjórnir Bretlands, Bandaríkjanna, Sovétríkjanna
og nokkurra ríkja annarra hafa yiðurkennt frönsku
þjóðfrelsisnefndina sem æffstu stjóm Frakka, og vek-
ur þessi ákvörðun almenna ánægju meðal hinna frjálsu
þjóða.
Þjóðfrelsisnefndin hefur nú aðsetur í Alsír og er
de Gaulle forseti hennar og hefur æðstu völd í pólitísk-
um málum. Giraud hershöfðingi er yfirforingi alls hers
frjálsra Frakka.
Hijtt Mioatðag: fllneiiaar
tmgglioar, tehur tll alarta t dag
í dag tekur til starfa innlent vátryggingafélag, sem heitir
Almennar Tryggingar h. f. Hlutafé þess er 1120 000,00 — ei*
milljón eitthundrað og tuttugu þúsund krónur. Framkvæmda-
stjóri félagsins er Baldvin Einarsson, en skrifstofustjóri Hall-
grímur Sveinsson, og hafa þeir báðir unnið við tryggingarstarf-
semi hér á landi. Stjórn félagsins skipa: Carl Olsen ræðismað-
' ur, Geir H. Zoega framkvæmdastjóri, Sigurður Jónsson for-
stjóri Slippsins, Gunnar Guðjónsson skipamiðlari og Gunnar
Einarsson forstjóri ísafoldarprentsmiðju. Varamaður er Pétur
Guðmundsson.
Blöð í Bretlandi og Banda-
ríkjunum taka mjög vel ákvörð
uninni um viðurkenn. frönsku
þjóðfrelsisnefndarinnar, og telja
að viðurkenningin verði til þess
að frjálsir Frakkar einbeiti nú
öllum kröftum sínum til baráttu
Tilgangur samningsins er
tvennskonar:
í fyrsta lagi að tryggja gagn-
kvæmt jafnræði í öllum verzlun
arviðskiptum, þar á meðal full-
komið jafnrétti um allar verzl-
unaraðferðir og greiðslur, og
heita ríkin hvort öðrú ótakmörk
uðum og skilyrðislausum beztu
kjörum í öllum tollmálum.
í öðru lagi að veita hvort öðru
vissar ívilnanir á sérstökum
vörutegundum.
Samkvæmt samningnum hafa
Bandaríkin lækkað innflutnings
toll m. a. á eftirtöldum sjávaraf-
urðum:
Síldarlýsi úr 5 c. á gallon í
2% c. á gallon.
Harðfiskur úr 2% c. á pund í
1% c. á pund.
við hlið Bandamanna gegn hin-
um sameiginlegu óvinum.
Times telur að viðurkenning-
in sé yfirlýsing Bandamanna um
að þeir vilji ekkert hafa saman
að sælda við Vichymennina eða
þá sem þeim standa nærri.
Niðursuðuvörur úr fiskafurð-
um þ. á m. reykt síldarflök, fiski
bollur og gaffalbitar úr 15%
verðtolli í 12j/2% verðtoll.
Saltsíld úr 1 c. á pund nettó í
Vz c. á pund nettó.
Kaldreykt saltsíld og ferskreykt
síld úr 25% verðtolli í 12V2%
verðtoll.
Grásleppuhrogn úr 30%; verð-
tolli í 15% verðtoll.
Auk niðurfærslu á tollinum á
síldarlýsi hefur innanlandsskatt
ur á því verið lækkaður úr 3
cents á pund ofan í iy2 cent á
pund.
Þá hefur og tollur á verkuðum
feldum og loðskinnum (lamba-
og sauðskinnum) verið lækkað-
ur úr 15% verðtolli í 12V2% verð
toll.
Fasistaleiðtoginn
Grandi kominn til
Lissabon
Grandi greií'i, einn af þekkt-
ustu mönnum ítalskra fasista, er
kominn til Lissabon, segjr í
svissneskri fregn.
Grandi var lengi sendiherra
Mússolinis í London.
1 Ennfremur er það tryggt, að
I þorskalýsi, síldarmjöl og fiski-
mjöl skuli áfram meðan samn- |
ingurinn er í gildi njóta tollfrels
is við innflutning til Bandaríkj-
anna.
Um flestar þessar vörur er það
að segja, að hinir háu tollar hafa
verulega háð útflutningi þeirra
til Bandaríkjanna, en með lækk
uninni mætti vænta, að opnist
greiðari vegur fyrir þær á mark-
að þar. Sérstaklega skal á það
bent, að áður var engin leið að
^ flytja síldarlýsi til Bandaríkj-
anna vegna hins háa tolls og
skatts á því,- og hafa Bandaríkin
ekki áður veitt neinu ríki lækk-
un á tolli á þessari vöru.
Að því er snertir tollaívilnan-
ir veittar Bandaríkjunum ma
geta þess, að verðtollur hefur
verið lækkaður á nýjum eplum
og perum (úr 30% í 10%), af
rúsínum og sveskjum (úr 50% í
25%) og á skrifstofuvélum hef-
ur bæði vöru- og verðtollur ver-
ið lækkaður um 50%. (vörutoll-
ur úr 7 aurum pr. kg. í 3%2 aur.
pr. kg. og verðtollur úr 30% í
15%).
Samningurinn öðlast gildi 30
dögum eftir að fullgildingar-
skjölum hefur verið skipzt á í
Washington og gildir fyrst um
sinn til þriggja ára, en sé honum
ekki sagt upp að bví tímabili
loknu, heldur hann áfram að
vera í gildi, þar til annar hvor
aðili segir honum upp með sex
mánaða fyrirvara.
Auk sendiherra og utanríkis-
ráðherra voru þessir viðstaddir:
Björn Ólafsson, fjármála- og
viðskiptamálaráðherra, Mr. Car-
los Warnes sendifulitrúi, og Agn
ar Kl. Jónsson, deildarstjóri í
utanríkismálaráðuneytinu.
Félagið hefur tryggt sér
bein og milliliðalaus endur-
tryggingarviðskipti við eitt af
allra stærstu og elztu trygg-
ingarfélögum Bretlands, og
getur því boðið viðskiptavin-
um sínum beztu kjör og full-
komið öryggi.
Félagið mun taka aö sér
allar tryggingar, eftir því sem
tök eru á, og væntir stuðn-
ings og velvilja allra góðra
íslendinga.
Eins og öllum íslendingnm
er kunnugt, starfa hér á landi
allmörg tryggingarfélög, sem
reka ýmist einstakar greinar
trygginga eöa alhliöa tx-ygg-
Islandsmeistararnir
keppa við úrval
úr Fram og K.R.
Á morgun fer fram skemmti-
■ legur og nýstárlegur knatt-
spyrnukappleikur, þar sem hin-
ir nýbökuðu Reykjavíkurmeist-
arar og Islandsmeistarar —
Valur, keppa við úrval úr K. R.
og Fram.
Má gera ráð fyrir að keppnin
verði „spennandi“ og fyrirfram
ómögulegt að spá hvernig leikar
fara.
Urvalsliðið er svona skjpað:
Magnús Kristj. F, Karl Guðna
F, Guðbj. Jónsson KR, Högni F,
Birgir KR, Sæmundur F, Þór-
hallur F, Karl Torfason F, Hauk
ur Antons F, Jón Jónsson KR,
Hafliði Guðmundssoni
Lið Vals mun verða lítið
breytt frá því á íslandsmótinu.
Leikurinn fer fram á íþrótta-
vellinum og hefst kl. 5 e. h. Er
ugglaust að knattspyrnuunnend
ur láta ekki þennan leik fram
hjá sér fara.
2. fl. landsmót í knattspyrnu hefst
ó sunnudaginn 29. ágúst kl. 9,30 órd.
með leik milli K. H. og Vals. Síðan
keppa Fram og Víkingur.
Konur- þær sem fara að Laugar-
vatni á vegum mæðrastyrksnefndar,
mæti í Þingholtsstræti 18, miðviku-
daginn 1. september kl. 10,30 f. h.
ingarstarfsemi. Þessi félög
eru aö öllu leyti erlend, að
einu undanskildu, Sjóvátrygg-
ngarfélagi íslands h. f. Þess-
vegna var þaö aö í byi’jun
máímánaöar þ. á., að nokkrir
menn hér í bæ komu saman
og ræddu um hve nauösyn-
egt þaö væri aö stofna hér
annaö alíslenzkt vátrygging-
arfélag.
Var þetta taliö heppilegt,
eöa nauðsynlegt, vegna þess
ástands er nú ríkir.
Mjög veigamikill þáttur í
vei’zlunar- og viðskiptalífi þjóð
anna eru tryggingarnar. ís-
lendingar hafa alltof lengi
skattlagt sjálfa sig og dregiö
fé 1 erlendar fjárhirzlur, með
því aö láta fyi’st allt og síö-
an mestan hluta þessa fjái’
í-enna til erlendra félaga og
stofnana. Þetta er möi'gTim
ljóst, þótt ýmislegt hafi tafiö
framkvæmdir, enda hafa ís-
lendingar haft í mörg horn
að líta.
Stofnun þessa nýja alís-
lenzka tryggingarfélags er því
veigamikill þáttur í baráttu
þjóðarinnar fyrir aukinni vel-
gengni, sem öllum lands-
mönnum veröur til góðs.
Rússar brjótast í
gegn suður af
Brjansk
Rauði herinn hefur brot-
ist í gegnum varnarlínur
Þjóðverja suður af Brjansk
og tekið 20 bæi, þar á með-
al Síevsk, sem er 110 km.
suður af Brjansk.
Sókn rauða hersins á
Karkoffvígstöðvunum held
ur áfram og eru framsveitir
Rússa komnar 160 km. vest
ur af Karkoff.
A þessum vígstöðvum
sóttu sovétherirnir víða
fram 5—8 km. í gær og tók
marga bæi og þorp.
Á Donetsvígstöðvunum
nálgast rauði herinn jám-
brautina Stalino-Kíeff.
Viðskiptasamningur milli
íslands og Bandarfkjanna
Sendiherra Bandaríkjanna hér Mr. Leland B. Morris og ut-
anríkisráðherra Vilhjálmur Þór undirskrifuðu í gær samn-
ing milli Bandarikjanna og íslands um verzlun og viðskipti milli
ríkjanna.
Samningurinn er í átján greinum og fylgja honum tveir list-
ar, þar sem upptaldar eru þær vörutegundir, sem ríkin veita
hvort öðru tollívilnanir á.
Þetta er í fyrsta skipti, sem ísland gerir verzlunar- og við-
skiptasamning við Bandaríkin. Samningaviðræður hófust haust-
ið 1941 í Washington, er sendinefnd íslenzku ríkisstjórnarinnar,
þeir Ásgeir Ásgeirsson, Björn Ólafsson og Vilhjálmur Þór, var
þar. Samningnum varð eigi fulllokið áður en nefndin hvarf
heim. Var síðan haldið áfram samningsviðræðum hér í Reykja-
vík, þar til samkomulag náðist um einstök atriði nú fyrir
skömmu.