Þjóðviljinn - 01.09.1943, Blaðsíða 2

■r»

Stækknn Þjóðviljans
Fjársdfnun fyrír sfækkun blaðsins
hefsf I dag
Útgáfustjóm Þjóðviljans
hefur nú ákveðið að hrinda í
framkvæmd þeirri samþykkt
siðasta- flokksþing Sósíalista-
ílokksins að stækka Þjóðvilj-
ann upp í 8 síður.
í því skyni efnir blaöstjórn-
in nú til víðtækrar fjársöfn-
unar í blaðstjórn Þjóöviljans
og telur hún að safna þurfi
um 150 þús. kr. til þess að
tryggja blaðinu nægilegt
stofnfé fyrsta áfangann.
Stækkun Þjóðvíljans er orð
ið mest aðkallandi verkefhi í
hreyfingu sósíalista og hefur
dregizt allt of lengi. Til þess
hafa legiö þær ástæður að
ekki hefur verið unnt að fá
blaðið prentað sökum vöntun-
ar á hentugum vélum. Nú er
hinsvegar von á að úr þessu
rætist von bráðar.
í fyrrakvöld bauö blað-
stjórnin á þriöja hundrað
áhugamanna inna og utan
flokksins til ráöstefnu um
stækkun Þjóðviljans. Fram-
söguræður fluttu Sigfús Sig-
urhjartarson og Haukur
Bjömsson, en auk þeirra tóku
margir aðrir til máls. Mikill
áhugi ríkti fyrir máli'nu og
voru menn á einu máli um að
lOOOOOOOOOOOOOOOOO
MUNIÐ
Kaffisöluna
Haf narstræti 16
ooooooooooooooooo
hrinda stækkun Þjóöviljans í
framkvæmd meö skjótu og
öflugu átaki. Verður síðar
skýrt nánar frá ráöstefnu
þessari.
í dag hefst söfnunin á fé
fyrir stækkun Þjóöviljans. Að-
aíbækistöð söfnunarinnar
verður 1 skrifstofu flokksins
í hinu nýja skrifstofuhúsi
hans á Skólavöröustíg 19.
Þar er framlögum i blaösjóð
Þjóðviljans veitt mótttaka og
afhent söfnunargögn þeim
sem vilja aðstoða viö að Þjóð-
viljinn geti sem fyrst komiö
út í 8 síðu broti.
Hafnarstjórastarfið
Sex umsækjendur
Umsóknarfrestur um hafn-
arstjórastarfiö í Reykjavík
var útrunnin 1 gær. Þessir sjö
höfðu sótt um starfið.
Ásgeir Sigurösson skip-
stjóri, Bolli Thóroddsen verk-
fræðingur, Finnbogi R. Valdi-
marsson verkfræöingur, Sig-
uröur Thoroddsen verkfræö-
ingur, Siguröur Þorsteinsson
hafnargjaldkeri, Valgeir
Björnsson bæjarverkfræöing-
ur og Þorvaldur Bjömsson
hafnsögumaður.
Hafnarstjórn mun taka um
sóknirnar til athugunar og af
greiða málið til bæjarstjórn-
ar, sem hefur hið endanlega
veitingarvald.
Seltjarnarnes
Unglinga vantar til að bera Þjóðviljann til kaup-
enda á Seltjarnamesi.
Talið við afgreiðsluna, Skólavörðustig 19, sími 2184.
•*«Mt»MM»»IMMMMMM*MMMIMtMMMIMMMM»MMMMIMMMMMMMM»»MMIMM»M»IMMMMMMMM»MMMMIIIIMMMMMMMI»MMMHMM»MMMM
Tilkynning til kaupenda Þjóðvíljans útiumland
sem fá blaðið sent beint frá afgreiðslunni
Póstkröfur hafa nú verið sendar fyrir árgjald-
inu 1943 og væntum við þess að viðtakandi inn-
leysi þær um leið og þær verða tilkynntar af póst-
stöð. Kostnaður við útsendingu og innheimtu hefur
aukizt stórlega á þessu ári svo okkur er nauðsyn-
legt að fá sem bezt og fyrst skil á kröfunum.
Afrgeiðsla Þjóðviljans, Box 57 Rvk*
í Ml»IIIIMt*l*»IIIl»*»l»»»»*»»ll*»» MlIMM11111*1 M»MM MlIM IIIIMUIMIIIMll IIIIIMlM1111llllIIIMIMMIIIMIIMMMMMIIMIIIIMMMMM MIMMM»• M*
| Markús fvarsson
Med nágra fá, tyvárr alltför
fattiga ord, ville jag bringa
Markús ívarsson, Sverigeván-
nen och syenskarnes ván en sista
hálsning och ett innerligt tack,
fyllt av den djupaste saknad.
Rik pá vánner var Markús Ivars-
son — máhánda kom envar ut-
lánning, som lárde kánna ho-
nom att rákna honom som sitt
lands, sitt folks, sin specielle
ván, ty hans vásen var
sádant. Men jag vet, att han var
Sveriges och svenskarnes ván
pá ett sárskilt sátt. Och det var
Sverige, som fick «förtroendet
och förmánen atttage emothans
största rikedom, hans trenne
döttrar, alla sá lyckligt lika
honom sjálv och det goda hem,
som fostrat dem, och dárför sitt
eget land till sá stor heder, att
det blev sagt pá Váddöskolan,
dár de vistades, att man öns-
kade, att Markús ívarsson hade
ágt tio döttrar att sánda dit.
En vacker, solig dag för kort
tid sedan var jag pá vág genom
Reykjavik. Nágan kom bakom
mig pá cykel, saktade farten —
tid att stanna hade han inte —
men han gav sig tid till att ropa:
„í dag er fagurt í Svíaríki“ att
vinka till mig och sánda mig sitt
hjártevármande, halvt vemo-
diga léende. Det var Markús
ívarsson, han ville gládja mig,
och det lyckades ocksá: dá jag
fortsatte min vandring, föreföll
Hverfisgatan mig vacker. ..
Jag tackar personligen för all
oförtjánt vánlighet och godhet
mot mig och de mina, för fin-
kánslig och frikostig hjálp
vid flera tillfállen át svens-
kar i trángmál och slut-
ligen för en tillbakadragen och
tystláten, men desto várdeful
lare ákta ridderlighet gent emot
mitt land.
Estrid Falberg-Brekkan.
KAUPIÐ
ÞJÓÐVILJANN
DAGLEGA
Nt EGG, soðin og hrá
Kaf f isalan
Hafnarstræti 16.
^azjaz'pó&fowítbn
Heimilisófriður íhaldsins.
Vísir hefur í hótunum og
boðar húsbóndaskipti á
íhaldsheimilinu.
Fyrir eigi alllöngu síðan gaf Morg-
unblaðið Vísi „föðurlega áminningu“
fyrir einræðishneigðrí skrifum og
tilhneigingu til þess að óvirða Al-
þingi.
En Vísir er hinn strákslegasti og
þykist lítt upp á það kominn að vera
undir „húsaga“ Morgunblaðsins,
mun hann telja sjálfan sig eins fær-
an um að vera húsbóndi á heimil-
inu því og hótar Morgunblaðinu „af-
setningu"!!
í leiðara yísis í gær stendur eft-
irfarandi:
„Kemur mönnum saman um áð
ekki muni af veita að létta af blað-
inu ( þ. e. Morgunblaðinu) þeirri
byrði, að það teljist hið viðurkennda
málgagn miðstjórnar Sjálfstæðis-
flokksins, enda mun það gert verða
upp úr mánaðamótunum og valda
almennum, en máske ekkj óskiptum
fögnuði.“
„Dúdú-eyjan“, „svarti
bletturinn á tungunni“ og
„gleymskan og þögpin“.
Og Vísir heldur áfram og segir:
„Morgunblaðið gat þess um dag-
inn, að hermenn bandamanna hefðu
tekið eyðieyju í Kyrrahafi og verið
fagnað prýðilega af íbúunum. Blað-
ið virðist hafa fullan hug á að sigla
hraðbyri til slíkrar „Dúdú-eyjar,
þar sem að vísu engir íbúar fagna
því, heldur gleymskan og þögnin,
sem kann að hæfa því bezt og breiða
yfir svörtu blettina á tungunni.“
Þjóðviljinn 8 síður!
Sjálfboðaliðar, sem vilja aðstoða
við fjársöfnun í blaðsjóð Þjóðviljans
vegna fyrirhugaðrar stækkunar
hans, gefi sig fram á skrifstofum
flokksins, Skólavörðustig 19.
Gamall vinur og samherji
skrifar Hannesi á Hominu.
Herra ritstjóri!
Þar sem margir kvarta yfir því
að útburður bréfa gangi seint í bæn-
um, langar mjg að biðja Bæjarpóst-
inn fyrir eftir farandi línur:
Rvík 25. ág. 1943.
Kæri gamli vinur, V. S. V.!
Oft hefur mér dottið i hug að
senda þér nokkrar línur vegna okkar
gömlu kynningar. Þú hefur oft sent
okkur, sem þú kallar kommúnista,
kveðju í pistlunum þínum og stund-
um mér og öðrum einstaklingum,
dálítið illgjarnar glósur, og er nátt-
úrlega ekki neitt um slíkt að sakast,
og þar sem þetta hefur haft á sér
bragð götuprakkara, sem hendjr skit
á vegfarendur, en stendur sjálfur í
skúmaskoti, þá hefur þetta náttúr-
lega ekki gert okkur hið minnsta til,
en þín vegna hefur mér þótt þetta
leiðinlegt. Nú veit ég að allir flokks-
menn mínir fyrirlíta þig of mikið til
þess að álíta þig svaraverðan, svo að
þú hefur komizt upp á að gjamma
ejns og hvólpur, sem veit að hann
verður ekki barinn.
En ég ætla nú að láta þig njóta
okkar gömlu vináttu og hripa þér
nokkrar línur í fullri vinsemd og
með ekki svo lítilli meðaumkun í
þinn garð. Eg ætla að reyna að skýra
fyrir þér hvaða orsakir liggi að hin-
um leiðinlega lesti þínum, svo að þú
getir losnað við hann.
Þú ert af góðu fólki kominn og
hefur fengið sæmiíegt uppeldi svo
ekki getur því verið um að kenna.
Orsökin hlýtur því að liggja hjá
sjálfum þér eða einhverju, sem þú
hefur aðhafzt og væri sjálfsagt ör-
uggast fyrir þig að fara til sérfræð-
ings í sálgreiningu og fá fulla lækn-
ingu hjá honum. En nú skal ég gefa
þér dálitlar leiðbeiningar.
Þú varst einu sinni kommúnisti,
og,þegar þú yfirgefur kommúnism-
ann er það ekki af því að þú teljir
þá stefnu ranga, heldur af öðrum á-
stæðum. Um þetta er mér vel kunn-
ugt, því að þá hafði ég náin kynni
af þér. Þér var því ljóst að þú varst
að gera rangt.
En sæmilega innrættur maður get-
ur ekki breytt á móti betri vitund
án þess að bíða alvarlegt tjón á sálu
sinni.
Því er það að sálarlíf þitt klofnar
í betri og verri helming.
Þinn betri helmingur kvelur þig
og leitast við að fá þig til að snúa
■ á rétta braut, en verri helmingur-
inn reynir að þegja þessa rödd niður
og helzt að forherða hjarta þitt svo
að þú getir framvegis framið rang-
læti að yfirlögðu ráði án þess að
finna til minnstu samvizkukvalar.
því að „fyrirgefning hins jlla er for-
herðing", segir skáldið.'
Smátt og smátt tekst verri helm-
ingnum að þoka þínum betra manni
niður í undirvitundina og gerast ejn
ráður í yfirvitundinni. Þessvegna
halda margir að þú sért forhertur
náungi, sem alls ekki sé eyðandi orð-
um við.
Eg er hjnsvegar sannfærður um
að þinn betri maður starfar enn í
undirvitundinni og því er ég nú að
skrifa þér þessar línur.
Sannanirnar eru einmitt þessar
leiðinlegu aurslettur, sem þú ert að
senda þínum gömlu samherjupi öðru
hverju.
Þegar þú segir t. d. að „tilvist
kommúnista sé helber sóðaskapur“,
þá er þinn betrí maður í undirvit-
undinni að reyna að koma þér í
skilning um að þín eigin tilvist, þ.
e. tilvist þess V. S. V. sem sveik góð-
an málstað á sínum tíma og breytti
rangt gegn betri vitund, sé helber
sóðaskapur, en þinn verri maður,
sem stjórnar penna þínum, snýr
þessu við og slettir þessu á komm-
únista og er þá í raun og veru hatr-
ið til kommúnistans í sjálfum þér
þar að verki.
Að síðustu vil ég gefa þér góð ráð.
Ef þú treystir þér ekki að svo stöddu
að taka aftur upp heiðarlegt líf, þá
skalt þú þó ekki ata sjálfan þig út
meira en þú ert búinn.
Nú virðist þér vera það beinlin-
is nautn að þykjast verri en þú ert.
Reyndu t. d. að segja aldrei vísvit-
andi ósatt þegar þú ert ekki til
neyddur. Hver veit nema þínum
betra manni geti ennþá gefist tæki-
færj til að njóta sín. Með kærri
kveðju og beztu óskum.
Hlöðver Sigurðsson.
i mðrg bæjarhverfi
Þjóðviljann til kaupenda
vantar okkur nú þegar unglinga
Afgreiðslan, Skólavörðustíg 19,
til að bera
sími 2184