Þjóðviljinn - 09.09.1943, Qupperneq 1

VILJINN
8. árgangur.
Fimmtudagur 8. sept. 1943.
KLAUS SUNNENÁ
fyrrverandi aðalritari Norsk
Fiskerlag í Noregi og' nú ráðu-
nautur norsku stjómarinnar, er
nýkominn til íslands.
Lesið viðtalið við hann á 3.
200. tölublað. síðu blaðsins í dag.
pefst upp skilyrðisiaust
Vopnahlé milli Itala op Bandamanna komið á. - Vopnahlésskilmálarnir sampykktir af stjórnum
Bretlands, Bandamanna op Sovétríkjanna
Hiðjarðarhafsráð:
Bretar, Bandaríkja-
menn og Rússar
Koosevelt Bandaríkjaforseti-
lýsti því yfir í gær að myndað
hafi veríð Miðjarðarhafsráð,
er hafi það hlutverk að koma.
Miðjarðarhafslöndunum út xir
styrjöldinni. *
í ráðinu sitja fulltrúar
Bandaríkjanna, Bretlands og
Sovétríkjanna.
Roosevelt sagði blaSamönn-
um að undirbúningur aö
fundi Breta, Bandaríkjamanna
og Rússa, sem Stalin tæki
þátt 1, gangi vel.
Upplýsingar fjármála-
ráðherra um afkomu
ríkisins
i framsöguræðu sinni um
fjárlögin í gær gaf fjármála-
ráðherra m. a. eítiríarandi
upplýsingar um afkomu ríkis-
sjóðs:
Tekjur ríkisins fyrri helm-
ing ársins eru 27.707.000 kr.
eða tæpar 28 milljónir. Þar af
eru tekjur af vörumagnstolli
5.154.000 kr. og af yerðtolli
16.257.000 kr., eða þessir toll-
ar samanlagt 21.411.00 kr.
Gjöld ríkisins á sama tíma
voru 28.096.000 kr., eða rúmar
28 milljónir kr.
• Kostnaður við framkvæmd
dýrtíðarlaganna fyrstu þrjá
mánuði ársins var 888.000 kr.
Þá upplýsti ráöherrann að
þjóðartekjurnar samkvæmt
útreikningum hagstofunnar
væru:
1936: 108.050 þús. kr.
1937: 117.706 — —
1938: 119.000 — —
1939: 128.519 — —
1940: 210,468 — —
1941: 345.076 — —
Ungir sósíalistar! Munið fund
Æskulýðsfylkingarinnar í kvöld
kl. 8,30, á Skólavörðustíg 19.
ítalski herinn hefur gefizt upp, skilyrðislaust, fyr-
ir Bandamannaherjunum, og Badogliostjórnin undirrit-
að vopnahlésskilmála, ásamt fulltrúum Bandamanna.
Samkvæmt Þeim gengur vopnahléð nú þegar í gildi,
og hefur ítalska hemum verið fyrirskipað að veita Banda-
mönnum hvergi mótspyrnu, en verjast árásum annarra,
hverjir sem þær geri.
Þessar miklu fregnir bárust fyrst út um heiminn
í tilkynningu, sem Eisenhower hershöfðingi flutti í Alsír-
útvarpið, kl-16,30 í gær.
YFIRLÝSING EISENHOWERS
Yfirlýsing Eisenhowers er svohljóðandi:
,Jtalska stjórhin hefur gefizt upp, skilyrðislaust.
Sem yfirhershöfðingi Bandamanna hef ég samþykkt
vopnahlé, og hafa vopnahlésskilmálarnir verið staðfest-
ir af ríkisstjórnum Bandaríkjanna, Bretlands og Sovét-
ríkjanna. Aðgerðir mínar eru því til hagsmuna hinum
sameinuðu þjóðum. Vopnahléssamningurinn var undir-
ritaður af jhalltrúa mínum og fulltrúa Badoglios mar-
skálks. Hernaðaraðgerðum ítalska hersins mun tafar-
laust hætt. Allir þeir ítalar, sem nú stuðla að því að
hrekja þýzku árásarmennina úr landi, munu njóta
hjálpar og stuðnings hinna Sameinuðu þjóða“.

iiliiiiiilliiiiiiiiiiiliiiniiM r, ^
ITALIR STOÐVA HER-
FLUTNINGA ÞJÓÐ-
VERJA
Cunningham flotaforingi, yfir-
maður Bandamannaflotans á
lýliðjarðarhafi, flutti útvarps-
ræðu, rétt eftir að tilkynningu
Eisenhowers var útvarpað. og
skoraði á ítalska sjómenn að af-
stýra því að skip þeirra féllu í
hendur Þjóðverjum. Utvarp
sameinuðu þjóðanna í Alsír til-
kynnti að ítalska stjórnin hefði
í gærkvöld fyrirskipað að öll
skip og bílar, sem flytja þýzka
hermenn á Ítalíu, skuli stöðvast.
Forsaga uppgjafarinnar.
Fyrir nokkrum vikum hóf
ítalska .stjórnin umleitanir við
stjórnir Bretlands og Banda-
ríkjanna um vopnahlé. Kom-
ið var á fundi, og var hann
haldinn 1* hlutlausu landi.
ítölsku fulltrúunum var gert
Ijóst, að uppgjöfin yrði að
vera skilyrðislaus. Með þaö
sem forsendu, skýrðu fulltrú-
ar Bandamanna Itölum frá
hinum hernaöarlegu skilmál- \
| um uppgjafarínnar. Þeim var
einnig taent á að ítalir yröu
að fallast á þau pólitísku og
hagfræðilegu uppgjafarskil-
yrði, sem síðar komi til. Er
ítalir höfðu hugleitt skilyrðin
var annar fundur haldinn, að
þessu sinni á Sikiley.
V opnahléssamningm-inn
undirritaður
Vopnahléssamningurinn var
undirritaður í aöalstöðvum
Bandamanna 3. september.
Samþykkt var áð birtingin
æi'i fram þegar Bandamönn-
;m væri hagkvæmast, og
kyldu báðir aðiljar tilkynna
’opnahléö samtímis. Rætt var
á þessum fundi um þann
nöguleika að Þjóðverjar
reyndu að hindra það að
ítalska stjórnin gæti birt til-
kynninguna, og var ákveðið
að einn æðsti herfulltrúi ítala
skyldi ekki snúa aftur til Róm/
Badoglio marskálkui’ gerði
einnig ráðstafanir til að senda
yfirlýsingu sína til aöalstöðva
Bandamanna.
Framh. á 4. síðu.
Isnepao a m
Iiipsíis - Stalim lehlo i pr
i Allt Donetshéraðið er nú á valdi rauða hersins, sem i
i í‘gær tók borgina Stalíno eftir harða bardaga.
| Stalíno er höfuðstaður Dönetshéraðsins og mikil |
i iðnaðarborg. Hefur hún verið á valdi Þjóðverja frá 26. [
| október 1941, og gerðu þeir hana að einni sterkustu i
| bækistöð sinni á austurvígstöðvunum. [
Rauði herinn heldur einnig áfram sókn á öllum |
í öðrum helztu köflum vígstöðvanna frá Asovshafi til i
I Smolenskhéraðsins. i
11111111111111111111111111111111111111111
Mikilsverð umbót á trygg-
ingalöggjöfinni
Frumvarp frá félagsmálaoefnd E. d. um að
lögin um iramfsrslu sjúkra manna og orkumla
komi að fullu til framkvæmda
Þess er að vænta að þetta verði fyrsta skrefið til þess
að tryggja alla sjúka menn til fullnustu
/
Heilbrigðis- og félagsmálanefnd efri deildar Ai-
þingis(Brynjólfur Bjarnason, Haraldur Guðmundsson,
Bjarni Benediktsson, Hermann Jónasson og Lárus Jó-
hannesson) flytur frumvarp þess efnis, að bráðabirgða-
ákvæði laga um ríkisframfærslu sjúkra manna og ör-
kumla skuli falla niður. En þetta ákvæði er á þá leið-
að lögin skuli ekki að svo stöddu koma til fullra fram-
kvæmda fyrir aðra sjúklinga en þá, sem þjást af berkla-
veiki, holdsveiki og kynsjúkdómum. Til framfærslu
annarra sjúklinga skuli aðeins veitt takmörkuð upp-
hæð, sem ákveðin er í fjárlögum hvert skipti.
Þetta hefur í framkvæmd
orðið þannig, áð mestur hluti
þessarar takmörkuöu upphæð-
ar hefur fariö til þeirra geð-
veikissjúklinga sem dvelja á
heilsuhælum, en hinir hafa
orðið afskiptir.
Sijúkrasamlögin greiöa nú
aðeins fyrir takmarkaðan
tíma. Þetta hvorttveggja hef-
ur oi’ðið til þess að fjöldi
sjúklinga hefur einskis styrks
notiö eöa þá mjög takmark-
aðs. Þetta hefur skapað óvið-
unandi öryggisleysi í sjúkra-
tryggingunni. Við þetta hefur
setiö í 7 ár. Samkvæmt lög-
unum um framfærslu sjúkra
manna og örkumla, ber rík-
inu að kosta framfærslu
þeirra að %, en bráðabirgða-
ákvæöið hefur gert þetta á-
kvæði að verulegu leyti áð
Framh. á 4. síðu.