Þjóðviljinn - 16.09.1943, Blaðsíða 4

þlÓÐVILIINN
Næturlæknir er í Læknavarðstöð
Reykjavikur, Austurbæjarskólanuníi
sími 5030.
Nætu uiuut' í Lausnvc0sapóteki.
Fimmtudagur 16. september.
20.20 Útvarpshljómsveitin (Þórarinn
Guðmundsson stjórnar):
a) Forleikur að óperettunni
„Leðurblakan" eftir Joh
Strauss.
b) Lagaflokkur eftir sama.
20.50 Minnisverð tíðindi (Jón Magn-
ússon fil. kand.).
21.10 Hljómplötur: Sónata eftir
Chopin.
21.30 „Landið okkar“. Spumingar og
svör (Pálmi Hanness. rektor).
Tóbakstekjurnar
Framh. af 1. síðu.
var að gera vart við sig fyrir stríð.
Húsnæðisskorturinn hefur aftur
orðið til þess, að fólk hefur neyðzt
til þess að kaupa sig inn í hús-
næði fyrir stórfé, og hefur húsa-
leiícuokur og húsabrask, sem af
þessu hefur leitt, haft stórfelld á-
hrif til hækkunar á dýrtíðinni.
Nú fyrir skemmstu var hraðað
gegnum þingið — gegn atkvæð-
um Sósíalistaflokksins — lögum,
sem heimila stórfellda hækkun á
álagningu á tóbaki.
Ríkisstjórnin vék sér undan því
að gera grein fyrir, í hvaða skyni
væri til þessarar tekjuöflunar
stofnað, en hér er í raun og veru
um nefskatt á allan þorra almenn
mennings að ræða. — Þrátt fyrir
þetta létu Sjálfstæðisflokkurinn,
Framsóknarflokkurinn og Alþýðu
flokkurinn ekki á sér standa að
votta ríkisstjórninni það traust að
samþykkja þennan nýja skatt á
almenning. Sósíalistaflokkurinn
barðist gegn frv. Honum þótti
nóg komið, þótt ekki væri skellt
nýjum tolli ofan á alla þá tolla,
sem fyrir eru.
Fyrst andstöðuflokkum sósíal-
ista tókst að koma á þessari stór-
felldu hækkun á tóbaki, vill Só-
síalistaflokkurinn gera tilraun til
þess að fá Alþingi til þess að ráð-
stafa tekjunum á einhvern þann
hátt, að þjóðin hafi varanlegt
gagn af. Það er óeðlilegt og með
öllu ótækt að nota allt þetta fé
fyrirhyggjulaust sem eyðslufé, og
er frv. þetta borið fram af hálfu
Sósíalistaflokksins í því skyni að
fyrirbyggja slíkt.
Frumvarpið gerir ráð fyrir, að
helmingur tekna tóbakseinkasöl-
unnar verði lagður í framkvæmda
sjóð ríkisins, sem ætlaður er til
þess að mæta hugsanlegu atvinnu
leysi eftir stríðslok, en hinn helm-
ingurinn er lagt til, að skiptist
jafnt á milli verkamannabústaða
og byggingar- og landnáms-
sjóðs“.
Eíningín
4
Fraxnh. aí 3. síðu.
hverjum vinnustaó á sjó og
landi, órjúfandi einingu í
hverju verklýðsfélagi og
hverri stofnun samtakanna. '
Nú, þegar verið er að velta.
nýjum milljónabyröum yfir á
heröar alþýöunni og atvinnu
leysið bíður viö bæjardyrnar,
er lykillinn að frekara við-
námi og framsókn vei'kalýös
ins eining og aftur eining.
Eggert Þorbjarnarson.
BFrá iiðnom árom
(Remember The Day)
Claudette Colbert
John Payne.
Sýnd kl. 7 og 9.
Sýning kl. 5:
BÓFAFORINGI og
BARNFÓSTRA
(Butch minds the Baby).
VIRGINIA BRUCE
DICK FORAN
BROD CRAWFORD.
Bazar
Kvenfélags Hallgrímskirkju
Bazar Kvenfélags Hallgríms-
kirkju verður að þessu sinni
haldinn í húsi K. F. U. M. við
Amtmannsstíg mánudaginn 20.
sept.
Fjölmargir eiguleigir munir
svo sem drengja- og telpufatn-
aður, prjónles, á allan aldur, á-
samt ýmissi fallegri heimaunn-
inni handavinnu, sem of langt
yrði upp að telja.
Bazarnefndin treystir enn sem
fyrr á góðvilja og áhuga kvenn-
anna. — Eftirtaldar konur veita
gjöfum viðtöku á föstudag og
laugardag: Frú Guðrún Jóhanns
dóttir, Barónsstíg 30. frú Emilía
Sighvatsdóttir, Eiríksgötu 27,
frú Anna Ágústsdóttir, Bjarnar-
stíg 9, frú Lára Pálmadóttir,
Fjölnisveg 11, frú Filippía Ólafs
dóttir Grettisgötu 35 B, frú Jen-
ny Sandholt, Laugaveg 36, frú
Valdís Jónsdóttir, Grettisgötu
55 C, frú Sína Ingímundardóttir,
Njálsgötu 108 og frú Jónína Guð
rríundsdóttir, Barónsstíg 80.
„Hringurinn" heldur skemmtun í
Gamla bíó á morgun til ágóða fyrir
barnaspítalasjóð „Hringsins".
Ólafur Magnússon frá Mosfelli
syngur rússnesk lög, Fritz Weiszhap-
el leikur einleik á píanó: Finlandia
eftir Sibelius. Amerískur sjónhverf-
ingamaður sýnir listir sinar. Verður
Flugkappar
(Captains of the Cleuds)
Amerískur sjónleikur 1 eðii-
legum litum, tileinkaður
kanadíska flugiiðinu.
James Cagney
Dennis Morgan
Brenda Marshall
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
í SÍÐASTA SINN
AUGLYSIÐ
í ÞJÓÐVILJANUM
Verð á mjólk
Framh. af 1. síðu.
stjórnin ætlar sér án þess að fá
til þess samþykki Alþingis að
halda áfram enn um sinn að
ausa fé úr ríkissjóði til að lækka
vísitöluna án þess að lækka dýr-
tíðina, og að hún óskar að tekn-
ir séu upp samningar milli fullv
trúa neytenda og framleiðenda,
um niðurfærslu á afurðaverði og
vísitölu samtímis, sem mundi
þýða raunverulega lækkun dýr-
tíðarinnar.
Hvað fyrra atriðinu viðvíkur,
verður að spyrja hvort Fram-
sóknarflokkurinn og Sjálfstæðis
flokkurinn hafif allizt á þessa
stefnu sjfjórnarinnar á bak við
tjöldin og stjórnin starfi þannig
raunverulega á ábyrgð þeirra.
Um síðara atriðið er það að
segja, að vel fer á að fulltrúar
framleiðenda og neytenda ræðist
við í fullu bróðerni og leiti sam-
kömulags um raunhæfar aðgerð
ir gegn dýrtíðinni. Slíkt sam-
komulag væri báðum og þjóðar-
heildinni vinningur, og ekki
verður annað sagt, en að sam-
komulagið í sex manna nefnd-
inni bendi til að árangur geti
náðst með þesSari aðferð.
það í síðasta sinn að færi gefst á að
sjá hann leika þær hér. — Aðgöngu-
miðar fást hjá Eymundsen, Bókabúð
Kron og ísafoldar.
Fað tilkynnist að maðurinn minn
SIGURGEIR JÓHAMNSSON, NJálsgötu 50.
verður jarðsunginn í dag 16. þ. m. og fer athöfnin
fram frá Dómkirkjunni kl. 3xf>. — Jarðað verður
í Fossvogskirkjugarði.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna.
Jóna í. Ágústsdóttir.
Jarðarför mannsins míns,
MAGNÚSAR GÍSLASONAR frá Efstadal,
fer fram frá Dómkirkjunni föstudaginn 17, þ, m.
og hefst með húskveðju að heimili okkar, Suðurpól
44, kl. 3 e. h.
Fyrir mína hönd, barna minna og tengdabarna.
Guðrún Brynjólfsdóttir.
NÝJA Bíé
TJAKNARSlé
Richard Wright:
ELDUR OG SKÝ
Húri ýtti honum aftur niður í rúmið.
„Geturðu ekki hjúkrað honum eitthvað, mamma? Hann
þjáist svo.“
Taylor heyrði að May fór út úr herberginu og kom brátt
aftur.
„Vertu kyrr Dan. Þetta meiðir þig ekki“.
Hann fann að hún laugaði bak hans úr volgu vatni, síð-
an ilm af smyrslum. Hann heyrði að Jimmy var á þönum
að sækja ýmsa hluti fyrir May. Þegar búið hafði verið um
bak hans skynjaði hann að May settist fyrir framan hann.
Þungur blómailmur smyrslanna barst að vitum hans;
hann var nú smátt og smátt á leið til veraldarinnar á ný,
en þó að einhverju leyti annar maður. Annarlegur frið-
ur kom yfir hann allan, þar sem hann lá þarna, May og
Jimmy hjá honum í herberginu, en hvíta fólkið langt
fjarri í myrkrinu.
„Líður þér betur Dan?“
„Nú er ekkert að mér“.
„Ertu svangur?“
„Nei“.
Hann fann síg knúðan til þess að tala áfram við Jimmy,
ræða við hann um hina svörtu þjóð. En hann fann engin
orð til þess að túlka það sem hann vildi segja. Hann
myndi segja honum það seinna. Hann fór að bylta sér ó-
þolinmóðlega, það var frekar vegna friðleysi hugans en
leyfum hinna hverfandi kvala. sem enn leyndust í lík-
ama hans.
XII.
Allt í einu hringdi dyrabjallan. Taylor snéri sér við og
sá May og Jimmy horfa hvort á annað.
„Það er einhver úti“, sagði Jimmy, röddin var æst.
„Heldurðu að það sé hvíta fólkið?“ spurði May.
„Þú ættir að fara til dyra, Jimmy“, sagði Taylor.
„Ef það eru hvítir menn skaltu segja þeim að Dan sé
ekki heima“, sagði May.
Fótatak Jimmys í stiganum fjarlægðist. Hurð var skellt
aftur. Ómur lágværra radda barst inn, fótatak nálgaðist,
færðist upp stigann, hækkandi. Taylor vissi að fleiri en
einn voru á leiðinni upp. Hann reis upp og settist framan
á.
% „Dan, þú mátt ekki fara á fætur! Þú þolir það ekki!“
Hann lét ekki að orðum hennar. Hurðin opnaðist og
Jimmy kom hlaupandi inn.
„Það er bróðir Bonds, pabbi!“
Bonds stóð í dyrunum, höfuð hans var reifað blóðug-
um umbúðum. Andlit hans var herpt, augun virtust stara
á eitthvað bak við vegginn, eins og athygli hans hefði að
fullu og öllu verið fest á einn ákveðinn blett.
„Hvað kom fyrir, bróðir?“ spurði Taylor.
Bonds starði ráðvilltur fram undan sér, herðar hans
voru bognar, þær höfðu verið barðar. Svo hneig hann nið-
ur á gólfið og snökkti lágt:
„Þeir börðu mig! Þeir börðu börnin mín! Þeir börðu
konuna mína! Þeir börðu okkur öll vegna þess að ég
sagði þeim að fara út úr húsinu mínu! Góði guð, hve
lengi ætlar þú að láta þá fara þannig með okkur? Hve
lengi ætlar þú að láta þá kvelja okkur?“
May snökkti. Jimmy hljóp út. Taylor náði honum í stig-
anum.
„Enga vitleysu drengur! Komdu inn aítur strax!“
Jimmy hlammaði sér niður á stólrönd og nöldraði eitt-
hvað við sjálfan sig. Það var hljótt í herberginu að und-
anskildum þyt í lauf trjánna fyrir utan, sem barst þang-
að inn og snökktinu 1 Bonds á gólfinu.
Taylor gleymdi sínum eigin þjáningum mitt 1 þessum
vaxandi hörmungum. Hann sá ljóslifandi fyrir sér hina
lágreistu kofa þar sem svartir.menn og konur þjöppuðu
sér saman, hrædd við að stíga út fyrir dyr. Bonds hætti
að kjökra og leit á Taylor, sem enn á ný varð gagntekinn
blygðunartilfinningu. Hann varð að segja eitthvað.
„Hverja aðra börðu þeir, bróðir?“
„Þeir virtust berja alla, prestur! Kommúnistarnir tveir
voru barðir hroðalega og settir í fangelsi. Mér var sagt
þeir hefðu drepið einn svartan mann, sem reyndi að verja
sig. Þeir ráðast á alla, sem þeir ná í á götunni og berja þá.
Þeir aka um göturnar í bifreiðinni.