Þjóðviljinn - 19.09.1943, Page 1
8. árgangur.
Sósíalistafélag Ueykjavikur hdður
fund n.k. þriðjudag að Skólavörðu-
stíg 19.
Þar verður rætt um stækkun Þjóð-
viijans, vetrarstarfið viðhorfið í
landsmálum o. fl.
Fundurinn verður nánar auglýstnr
Sunnudagur 19. sept. 1943. 209. tölublað. Slðar-
i hepinn hefur roiii j
á
Pavlograd, 60 km. frá Dnépropetrovsk á valdiRússa
Rauði herinn hefur tekið bæinn Romodan, 100 km.
norðvestur af Poltava, á jámbrautinhi Poltava—Kieff,
og rofið þá jámbraut einnig nokkru austar. Bærinn
Mirgorod féll einnig Rússum í hendur í gær, eftir
harða bardaga.
Sunnar og austar á vígstöðvunum tók rauði her-
inn jámbrautarborgina Pavlograd, en sú borg er 60
km. austur af iðnaðarborginni miklu Dnépropetrovsk,
á jámbrautinni Karkoff—Saporossi—Krím.
Á Brjansksvæðinu sækir rauði herinn til vesturs
og norðvesturs, og tók í gær bæinn Súkovka, á járn-
brautinni Brjansk—Roslavl.
Þjóðverjar skýröu í gær frá
áköfum rigningum á suöur
vígstöðvunum, og væri farið
að draga úr hernaöaraögerö
um þar af þeim ástæöum.
Önnur fregn, sem einnig
er komin frá þýzku yfirher-
stjóminni, er líkleg að veki
talsverða athygli. Það er til-
kynning um látlausa bardaga
er staðið hafi dögum saman
suður af Ladogavatni, og hafi
rauði herinn gert þar harðar
árásir með öflugu liði.
Sé fregn þessi rétt, gæti
hér verið um aö ræöa nýja
sókn sovétherjanna á noröur
vígstöövunum, en eins og
kunnugt er nær yfirráðasvæöi
þýzka hersins allt austur und
ir Leningradhéraöiö.
í tilkynningu um töku
Brjansk segir aö Þjóöverjar
hafi haft þar til vamar 95.,
110., 134., 299. og 707. fót
gönguliösherfylkin þýzku, og
hafi þau beöiö gífurlegt
Þrengir að Japönum
á Nýja Gíneu
Ástralskar hersveitir tóku í
gær bæinn Lae á norður-
strönd Nýju Gíneu, og er 20
þúsund manna japanskt lið
innikróað milli þess bæjar og
Salamaua sem Bandamanna-
her tók fyrir nokkrum dög-
um.
Missir þessara bæja gerir
japanska setuliðinu vestar á
ströndinni mjög öröugt fyrir,
ig veikir vörn þeirra í Raba«»
á Nýja Bretlandi, sem er ein
aöalbækistöö Japana á Suö
vestur Kyrrahafssvæðinu.
manntjón og hergagna í bar
dögunum um borgina.
(talskir sendiherrar
viðurkenna aðeins
Badoglíostjórnina
Sendiherrar Itala í Finn-
landi, Svíþjóð, Spáni, Portúgal
og fleiri löndum hafa neitað
að viðurkenna nokkra aðra
ítalska stjóm en stjórn Bado-
glios.
Þíng B.S.R.B.
Þriðja þing Bandalags
starfsmanna ríkis og bæja
var sett í gær.
Formaður bandalagsins,
Sigurður Thorlacíus skóla
stjóri, skipaði kjörbréfanefnd
og aö störfum hennar loknum
voru kosnir forsetar þingsins
og voru þessir kjörnir: Helgi
Hallgrímsson, Steindór Björns
son og Ágúst Jósefsson.
52 l'ulltrúar eru mættir á
þinginu og er von á þrem i
viöbót.
Iðnþíngíd
ÍÖnþingið hélt áfram í gær.
Var flutt skýrsla sambands
stjórnar og lagðir fram reikn
ingar fyrir 2 s. 1. ár.
Kosin var 5 manna nefnd
til þess að ræöa viö fjárveit
inganefnd Alþingis um iönaö
armál.
47 félög eru nú í samband
nu meó á 3. þús. meölima.
Reykvisk alþýða!
Söfnunin fyrir stækkun Þjóð
viljans er nú í fullum gangi.
Enn einu sini heitir Sósíal-
istaflokkurinn á stuðning
þinn reykvísk alþýða. Sósíal—
istaflokkurin er þinn flokkur.
Þjóðviljinn er þitt blað.
Stækkun Þjóðviljans í 8 síð
ur er þýðingarmesta verkefn-
ið nú í baráttunni gegn Hrifl-
ungastefnunni og klíkuvaldi
borgar af lokkanna.
Það er á þínu valdi hvenær
þetta tekst!
Því bí tur sem þú vinnur,
því ötullegar sem þú safnar
því fyrr verður takmarkinu
náð!
Þjóðviljinn 8 síður!
Þýzki tierinn ð Salernovig-
stððvunum hðrfar til norðurs
Bandameim undirbúa stórsókn
Allir herir Bandamanna á meginlandi í talíu hafa nú traust
samband sín á milli, og hafa frumkvæði að öllum hemaðarað-
gerðum.
Fréttaritarar í liði Bandamanna segja að 5. og 8. herinn
hafi enn ekki hafið stórsókn, en séu að undirbúa hana. Þjóð-
verjar hörfuðu í fyrrinótt með meginher sinn frá suðurhluta Sal-
emosvæðisins í átt til Napoli.
Er gert ráð fyrir að þýzki
herinn reyni að koma sér upþ
öflugum varnarstöðvum suö •
ur af Napoli, og muni Þjóð •
verjar flytja þangað megin-
hluta þess hers, sem þeir
geta náð til með skömmum
fyrirvara.
Mússolíni talaöi í þýzka út
varpiö í gærkvöld, og var mik
ill hluti ræöunnar skammir
um þá er hefðu látið hann sæta
illri meöferð í fangelsisvist
inni.
Hann réöst harðlega á
Ítalíukóng og Badoglio og
birti stefnuskrá í fjórum lið
um:
1. ítalía haldi áfram stríð
inu sem samherji Þýzkalands
og Japans.
2. ítalski herinn og fasista
liðssveitir verða endurskipU'
lagö r.
3. Svikurum og hjálpar
mönnum Bandamanna út •
rýmt. ! i
4. Endi bundinn á „auð •
veldiö“.
Mússolini sagöist hér eftir
berjast fyrir „fasistalýðveldi“,
þar sem kóngurinn hafi
brugðizt fasismanum!
Framsdlin illl n 1 mHljon af
BÆNDUR OG NEYTENDUR EIGA AÐ SEMJA UM VERÐ Á MJÓLK OG KJÖTI.
— NEYTENDUR EIGA AÐ ANNAST DREIFINGU OG VINNSLU. — MJÓLK-
URSTÖÐIN í HENDUR REYKJAVÍKURBÆJAR
Sex manna nefndin ákvað að bændur skyldu fá 1,23 kr. fyrir
hvem mjólkurlíter. Þrjátíu aurar er það allra hæsta, sem til
mála getur komið að borga í dreifingar- og vinnslukostnað, og
ætti útsöluverð án framlags úr ríkissjóði, því í allra mesta lagi
að vera um 1.53 kr.
Þetta verð ákváðu Framsóknarmenn í mjólkurverðlags-
nefnd 17 aurum hærra, eða 1.70, en þessir 17 aurar á hvern mjólk-
urlíter þýðir fyrir Reykvíkinga, ef mjólkurneyzla þeirra er xun
6 milljónir lítrar á ári, rúmlega 1 milljón króna.
Alþýðuflokksmaðiu’mn Guðmundur R. Oddsson og Sjálf-
stæðisfl.maðurinn í mjólkurverðlagsnefnd, með honum, vildu
ákveða verðið 1,62 eða 9 aurum hærra en hæst gat komið til
mála, en það þýðir fyrir bæjarbúa rúmlega hálf milljón króniu:.
Ágreiningurinn innan hinnar virðulegu mjólkurverðlagsnefnd-
ar var um það, hvort ætti að ræna af Reykvíkingum hálfri eða
heilli milljón króna á mjólkursölunni, á ári.
að verðið á hverjum mjólkurlít-
er yrði 9 aurum hærra en hæst
gat komið til mála samkvæmt
samkomulaginu í sex manna
nefndinni.
1 Þegar þessara staðreynda er
gætt, verður skiljanlegt hvílíkt
ofurkapp Alþýðublaðið hefur
lagt á að fleipra um þetta mál
aftúr á bak og áfram, með það
fyrir augum, að geta ráðist á
gerðir sex manna nefndarinnar,
en sýknað mjólkurverðlags-
nefnd. Enn á ný þarf blaðið að
taka upp baráttu fyrir misgerð-
ir húsaleigu- og mjólkurverðlags
nefndarmanns síns, Guðmundar
R. Oddssonar. Þessi maður hefur
lagt til í mjólkurverðlagsnefnd,
Alþýðublaðið hefur í greinum
sínum um þetta mál viljað halda
sig við að mjólkurverðið hér í
Reykjavík hafi verið 1.40 í vetur,
þó allir viti að það var raunveru
lega 1.75, en ríkisstjórnin borg-
aði verðið niður í 1.40. En Al-
þýðublaðinu til geðs skal nú
reiknað með 1.40 kr. sem hinu
raunverulega verði, og gengið
út frá að ríkissjóður borgi 35
aura með hverjum líter. Þá lítur
dæmið þannig út:
Samkvæmt tillögum Fram-
sóknarmanna í mjólkurverðlags
nefnd, yrði verðið 1,70 að frá-
dregnum 35 aurum, eða 1,35.
Samkvæmt tillögu Guðmundar
R. Oddssonar 1,62 að frádregn-
um 35 aurum eða 1,27. En sam-
kvæmt samkomulagi sex manna
nefndarinnar ætti það í allra
hæzta lagi að vera 1,53 að frá-
dregnum 35 aurum, eða 1,18 kr.
Allt ber þetta að einum og
sama brunni, það er nauðsynlegt
að svipta liinar pólitísku nefnd-
ir valdinu yfir verðlagningu
mjólkur og kjöts.
Fulítrúar'bænda og neytenda
eiga að semja um verðið, sem
bændur fá, og neytendur sjálfir,
þ. e. samtök þeirra, og að ami-
ast dreifingu og nauðsynlega
vinnslu. Fyrir þessari stefnu
berjast þingmenn sósíalista.
Mjólkurstöðin á að komast í
hendur Reykjavíkurbæjar.