Þjóðviljinn - 21.09.1943, Side 1
Siuíiher iðiDist snileusH
Varnarlínur þýska hersíns nordaustur af
rofnar. — Raudí herínn 65 km. frá
Sókn rauða hersins verður mikilfenglegri og víð-
tækari með hverjum degi, og tilkynnti sovétstjórnin
tvo síðustu daga mjög mikilvæga sigra, á allri víglín-
unni frá Smolenskhéraði til Asovshafs.
Á sunnudag var tilkynnt að hinar geysisterku
varnarlínur þýzka hersins norðaustur af Smolensk
hefðu verið rofnar, og rauði herinn tekið bæina Dúkov-
sína og Jartsevo. í gær tilkynntu Rússar töku bæjarins
Velís 100 km. norðvestur af Smolensk.
í sókninni í Norður-Úkraínu hefur rauði herinn
tekið bæina Lúbni, Prílúkí og Koselets, og er sá síðast-
taldi 65 km. norvestur af Kíeff.
Á Brjanskvígstöðvunum
sækir sovétherinn hratt til
vesturs og er kominn 80 km.
vestur fyrir Brjansk. Suður af
borginni réðst sovéther vestur
yfir Desnafljótið og tók bæinn
Trúbsevsk.
í SuðurÚkraínu sækja Rúss
ar fram til Dnépropetrovsk og
Saparossi, og verður vel á-
gengt. Á Ashovshafsströnd
sækir rússneskur her í átt til
Melitopol.
í rússneskum fréttum seg'ir,
aö talsvert sé farið að bera
á því að Þjóðverja vanti vara-
liö og hergögn, og geti ekki
af þeim ástæðum haldiö stöðv
um, sem eru ramlega víggirt-
ar. Tjón þýzka hersins er
mjög mikið, því sókn sovét-
hersins er mjög hröð og Þjóð-
verjar geta hvergi komió her
sinum undan án bardaga.
Þýzkir hershöfðingjar telja
stríðið tapað.
Þýzku hershöfðingjarnir
sem handteknir voru við Stal-
ingrad, hafa birt ávarp til
þýzku þjóðarinnar og hersins,
þar sem þeir segja að styrj-
öldin sé Þ'jóðverjum töpuð, og
skora á herinn og þjóðina að
steypa stjói’n Hitlers frá völd-
um og koma á stjórn er njóti
trausts fólksins, og geti forð-
ÁLYKTUN B. S. R. B.
Kollontay hækkuð í tign
líln sanulua lifl iMusanbafldiO m
laiiMml lauabeia aijdu lalblM
Þriðja þingi Bandalags starfsmanna ríkis og bæja lauk í gær-
kvöld, hafði það setið að störfum síðan s. 1. laugardag og sátu
það 53 fuiltrúar frá 20 félögiun.
Þingið samþykkti ýmsar ályktanir og verða birtar hér sam-
þykktir þess varðandi samvinnu við Alþýðusambandið, launa-
lögin og útgáfu málgagns fyrir sambandið.
Alexandra Kollontay, sendi-
herra Sovétríkjanna í Stokk-
hólmi, hefur verið hækkuð í
tign, og ber nú æðsta sendi-
herratitil, ambassador.
Kollontay hefur neitað því, að
þessi frami hafi verið veittur í
sambandi við friðarumleitanir
milli Finnlands og Sovétríkj-
anna. en sá orðrómur hafði kom
izt á kreik.
SAMVINNA VIÐ
ALÞÝÐUSAMBANDIÐ
,,Þriðja þing B. S. R. B. ákveð-
ur að svara erindi Alþýðusam-
bands Islands um bandalag vinn
andi stétta á Islandi þanriig:
Vér teljum nána samvinnu
við Alþýðusamband íslands og
önnur stéttarfélög og samtök
vinnandi fólks um sameiginleg
hagsmunamál, mjög mikilsverða
og æskilega, enda sé slíkt sam-
starf á hreinum stéttargrund-
velli launþegasamtaka óháð öll-
um stjórnmálaflokkum.
Telur þingið því æskilegt, að
þessi tvö heildarsamtök laun-
þega athugi möguleika á ráð-
stefnu, sem þannig væri boðað
til, en vill áskilja:
1. Að fallizt verði á áð berjast
fyrir höfuðstefnu B. S. R. B. í
launa- og kjarmálum starfs-
manna ríkis og bæja.
2. Ef samkomulag næst verði
mynduð samvinnunefnd, er hafi
með höndum skipulegt ’samstarf
varðandi framgang sameigin-
Framh. á 4. síðu.
Bandamenn í sðkn á öllum
Ítalluvígstðlvunum
Sardinía á valdi ítala — Franskar áhlaupa-
sveitir lenda á Korsiku
Bandamenn eru í sókn á öllum vígstöðvunum á Ítalíu og
hrekja þýzka herinn norður á bóginn. Beita Bandamannaher-
irnir skriðdrekasveitum og hafa alger yfirráð í lofti. Er talið að
orustur um Napoli séu í þann veginn að hefjast.
Þjóðverjar viðurkenndu í gær að þýzki herinn á Sardiníu
liefði yfirgefið eyna, og tók italski herinn þar við í nafni Banda-
manna. Þýzki herinn var fluttur til frönsku eyjarinnar Korsíku og
logar þar allt í bardögum. Innlendir frelsisvinir og ítalskir her-
menn berjast gegn Þjóðverjum.
Seint í gærkvöld var tilkynnt að franskar áhlaupasveitir
hafi lent á Korsíku.
Fjórði ítalski herinn, sem ný-
kominn er frá Frakklanöi, á í
hörðum bardögum við þýzkan
her skammt frá járnbrautar-
bænum Cuneo, á brautinni frá
Frakklandi til Turin.
Þýzka herstjórnin hefur lýst
Napoli og nágrenni í hernaðar-
ástand, en margir þýzkir her-
menn hafa verið drepnir í borg-
inni undanfa^-na daga af ítölsk-
um ættjarðarvinum.
\
210. tölublað.
09 Kief!
Smolensk
KíefL
að Þýzkalandi frá algerri tor-
tímingu.
Churchil! kominn heim
Tveggja daga umræOur
um styrjöldina í brezka
þinginu
Churchill er kominn til Bret-
lands úr Ameríkuför sinni, og
hélt ráðuneytisfund í gær.
Ákveðið er að tveggja daga
umræður um styrjöldina fan
fram næst er brezka þingið kem
ur saman, og flytur Churchill
framsöguræðuna, en Eden mun
flytja lokaræðuna.
Réttur
jkefltur út á norgunj
= RÉTTUR k.emur«át á morgun og er E
E efni þessa heftis sem hér segir: \
\ EINAR OLGEIRSSON ritar langa |
= og ýtarlega greirí, er. hann nefnir E
E ,,jBaráttan um tilveru Islendinga**. Er =
= líþlegt að grein þessi veþi mikfa at- E
= hygli, þar er tekið á viðkvœmum mál- \
E um með þeirri alvöru, sem tímarnir =
= krefjast; utanríkismál Iplands og af- E
i staðan til þeirra innanlands rœdd og \
E bent á leiðirnar, sem Sósíalistaflokk- \
= urinn leggur til að farnar verði. \
f SVERRIR KRISTJÁNSSON birtir f
\ hin sögulegu plögg varðandi upplausn E
= Alþjóðasambands kommúnista og E
E leggur út af þeim. Söguþekkingu °g I ‘
= skctrpskyggni Sverris á tafl sögunnar =
= þarf ekki að lýsa fyrir þeim, sem lesið \
E hafa greinar hans og hlustað á út- \
= varpserindin undanfarin ár. Sverrir á E
= einnig aðra grein í heftinu: Örlaga- \
E stund einrœðisherra.
| BRYNJÓLFUR BJARNASON tekur I
E til meðferðar i innlendri víðsjá helztu \
E þœtti stjórnmálalífsins og verkalýðs- =
= hreyfingarinnar x sumar. E
E Þá er þýddur kufli úr hinni heims- \
i frœgu MARXÆVISÖGU FRANZ \
= MEHRINGS, þar sem skýrt er frá \
E heimilishögum og einkalxfi Marx og =
E Engels, vináttu þeirra og samstarfi. E
= Greininni fylgja tvœr heilsíðumyndir \
E af þeim félögunum.
= Loks er langur kafli ár framhalds- E
= sögunni A VARGÖLD, cftir fransku \
\ rithöfundinn ANDRÉ MALRAUX. |
= Afgreiðsla Réttar er á SKÓLA- E
= VÖRUSTÍG 19 (Afgr. Þjóðviljans). \
E Argangurinn kostar 10 krónur. Þeir, =
= sem vildu gerast áskrifendur, geia r
: hringt í síma 2184 og þeim verða send \
= heim |bœði heftin, sem komin eru af =
Í þessum árgangi.
UMRÆÐUR UM NIÐURFELLINGU Á VALDI KJÖT-
OG MJÓLKURVERÐLAGSNEFNDA
ila SlialaHlallahlisaiiaa ao uerla
í gær fór fram framhald fyrstu umræðu um tillögu sósíalista
að fella niður vald mjólkur- og kjötverðlagsnefnda til að ákveða
útsöluverð á mjólk og kjöti meðan samkomulag sex manna
nefndarinnar er í gildi. Umræðum varð ekki lokið.
Það er fátítt að svo langar og harðar umræður fari fram
við fyrstu umræðu máls eins og orðið er í þessu máli, og sýnir
það og umræðurnar í heild, hvílíkt geysikapp Framsóknarmenn
leggja á að halda þeim pólitísku tökum, sem þeir hafa í gegn
um þessar nefndir, enda er það einn hyrningarsteinn þess spill-
ingarkerfis, sem ílokkurinn byggir tilveru sína á.
Það mun koma í ljós við meðferð þessa máls, hvort Sjálf-
stæðisflokkurinn gerist verndari Framsóknarspillingarinnar eða
gætir hagsmuna neytenda og bænda og hrindir hinu pólitíska
valdi frá áhrifum á viðskipti þessara aðila.
Það veltur á Sjálfstæðisflokknum hvort mjólkur- og kjöt-
verðlagsnefndir verði niður felldar eða ekki.
Umræöúrnaf sem fram í'óru
um þetta mál í neðrideild í
gær, voru liinar merkustu, því
þær sýndu svo ljóslega, sem á
var kosiö afstööu þeirra sem
þátt tóku í þeim, til viðskipta
bænda og neytenda og afuröa-
sölumála landbúnaöarins.
Fyrir hönd sósíalista töluöu
Einar Olgeirsson og Sigfús
Sigurhjartarson en fyrir hönd
andstæðinganna Sveinbjörn
Högnason og Ingólfur Jóns-
son, en báöir eru þeir, sem
kunnugt er mjög riönir viö
störf þessara og annarra
skaösemda nefnda.
Formælendur sósíalista
Framhald á 4. síðu.
Bandamannaárás á
Balkan vsntanleg
í tyrkneskri fregn segir að
Bretar hafi náð á vald sitt
grísku eyjunni Samos, undan
ströndum Tyrklands, og nokkrar
eyjar í Dodecaneseyjum séu á
valdi þeirra, en þær eru ítalskt
land.
Staðfesting hefur ekki hlotizt
á þessum fregnum, en víðar að
hafa borizt fréttir um að innrás
Bandamanna á eyjar í Eyjahafi
og meginland Balkanskaga muni
vera væntanleg.