Þjóðviljinn - 22.09.1943, Side 2
3
ÐT,:LT'ur
Miövikudagur 22. sept. 1943
Hinnisblað húsmsðr-
anna i sláturtíðinni
Rúgmjöl kr. 1,00 pr. kg.
Haframjöl - 1,37 „ 19
Laukur -4,30 „ 1)
Salt -0,50 „ 11
Saltpétur -0,25 „ bréf
Edik -1,50 „ Vz fl.
11 -2,85 „ 1/1 „
Ediksýra 2,35 „ Ú2 ,
-4,35 „ 1/1 „
Leskjað kalk — 1,00 „ 11 11
Sláturgarn 1 o 4*. O búnt
Rúllupylsugarn -2,50 rl.
Sláturnálar — 0,30 “ stk.
Rúllupylsunálar 0,35 „ *
Krydd allskonar —
SAFNIÐ VETRARFORÐA
KRON
V
Berklavörn
Reykjavík
biður félaga sína og aðra,
sem vilja aðstoða við blaða-
♦g merkjasölu á Öerkla-
vamadaginn, sunnudaginn
3. okt. n. k., að gefa sig
fraín sem fyrst við skrif-
stófu S. í. B. S., Lækjarg.
10 B, uppi, sími 5535.
ooooooooooooooooo
MUNIÐ
Kaffisöluna
Hafnarstræti 16
Gcrizt
áskrifendur
Þjóðvilians!
Bréf til séra Jakobs Jóns-
sonar.
Heiðraði prestur, Jakob Jónsson
Þakka hið vinsamlega bréf yðar í
Þjóðviljanum 8. þ. m, ásamt heim-
boði, sem ég kýs að eiga inni þar
til síðar.
Mér finnst þér verja óþarflega
löngum kafla þessa bréfs til þess að
rekja raunir yðar í sambandi við
Helgafell, húsaleigunefnd og róg-
burð, sem þér síðan sögðuð að ég
væri „saklaus af að hafa ymprað
á“. Þér hefðuð t. d. getað rætt þátt
Helgafells í því sjálfu. — Rúm Þjóð-
viljans er takmarkað.
LEIÐ KRISTS ÚT ÚR HÚSNÆÐ-
ISVANDRÆUNUM í REYKJAVÍK.
Þér segið, að Kristur hafi „vísað
líka veginn út úr húsnæðisvandræð-
unum í Reykjavík, því af hverju
stafar það böl af öðru en því, að
mönnum, sem guð hefur skapað sem
félagsverur, tekst ekki að skipta
gæðum jarðar bróðurlega á milli
sín?l). En af hverju tekst það ekki
betur, nema af því að þeir eru enn
of fjarlægir Kristi í hugsun og
breytni?"
HARÐUR DÓMUR
Gerðuð þér yður ljóst, þegar þér
skrifuðuð þetta, hve harðan dóm þér
kváðuð upp yfir samborgurum yðar?
Þér vitið (eða vitið þér það máske
ekki?) að hér í Reykjavík hafa marg
ir auðmenn búið í svo stórum íbúð-
um, að þær hafa verið lítt notaðar,
á sama tíma sem aðrir urðu að haf-
ast við í allskonar hreysum.
Þér vitið (eða vitið þér það máske
ekki?) að margar fjölskyldur
bjuggu við skort á atvinnuleysisár-
unum. Þeir, sem höfðu nægan mat
1) Leturbreyting mín.
buðu hinum snauðu ekki neitt —
nema þá helzt á jólunum til þess að
geta notið hjartagæzku sinnar með
jólamatnum.
Dómur yðar var alls ekki of harð-
ur.
En sá harði dómur nær ekki aðeins
til óbreyttra samborgara. Hann er
einnig dómur yfir kristinni kirkju,
sem á bráðum 2000 árum hefur ekki
tekizt að gera mennina betri en
heimurinn í dag ber raunalega vitni
um.
„Hin kristna menning er köld í lund
við kveinstafi í mörgu hreysi.
Hún hillir guð sinn á helgri stund
með heilögu skilningsleysi.
Hún byggir kirkjur og bænahús
og biðst fyrir, oft með snilli,
en sparkar í okkur og drekkur dús
við djöfulinn þess í milli“,
„AJÐ VERÐUR SPURT HVAÐ HEF-
UR ÞÚ GJÖRT?“
Þér segið, að mönnunum hafi „ekki
tekizt að skipta gæðum jarðarinnar
bróðurlega á milli sín“. Eg er yður
fyllilega sammála.
En hvað hafið þér, prestarnir, gert
til þess, að húsnæðislausir menn
fengju húsnæði og sveltandi atvinnu
leysíngjar atvinnu og brauð?
Hafið þér krafizt þess af húseig-
endum, að öllu húsnæði væri skipt
bróðurlega? Hafið þér krafizt þess
af atvinnurekendum og auðmönnum
að hungraðir menn fengju vinnu og
brauð?
Hafið þér snúið yður til valdhaf-
anna, bæjarstjóma og ríkisstjómar
og sagt þeim, að það stjórnarfar væri
ókristilegt, sem léti viðgangast hús-
næðisleysi, atvinnuleysi og skort —
svo ekki sé fleira talið — meðan til
er nægilegt húsnæði, atvinnutæki
og peningar til þess að kaupa mat-
fyrir?
Hafið þér, prestarnir, gert þetta,
þá er mér og mörgum öðrum ókunn-
ugt um það. Hef aldrei heyrt þess
getið. Vera má, að þér hafið nefnt
þetta við guð í einrúmi í bænum yð-
ar — en guð almáttugur hefur þáj
víst verið nokkuð þykkheyrður.
Hafið þér ekki gert þetta verður
að líta svo á, að þér hafið að veru-
legu leyti brugðizt skyldu yðar sem
sem kristnir prestar.
Vera má að þér hafið einhvern
tíma vikið að þessu i ræðum yðar,
en það hefur þá verið ærið „blönd-
uð orðamjólk". Og kæmi ekki á óvart
þótt Kristur blygðaðist sín, ef hann
mætti líta upp úr gröf sinni (verið
óhræddur, ég ætla ekki að hagga
þeirri sannfæringu yðar að hann sé
upprisinn) og hlusta á allt það, sem
dauðlegir menn leyfa sér að nefna
kristindóm.
KIRKJAN OG AUÐVALDSSKIPU-
LAGIÐ
Eg er yður sammála um að „mönn-
unum hefur ekki tekizt að skipta
gæðum jarðarinnar bróðurlega á
milli sín“.
Þjóðskipulag það, sem við búum
við — auðvaldsskipulagið — ej’
þannig, að auðmennirnir „eiga“ auð-
lindirnar og framleiðslutækin, en
verkamennirnir eiga aðeins vinnuaU
sitt sem þeir verða að selja auð-
manninum til þess að geta lifað. Arð
urinn af vinnu verkamanna rennur
í vasa auðmannsins. M. ö. o. auð-
maðurinn rænir svo og svo miklum
hluta af þeim arði, sem verkamaður-
inn skapar með vinnu sinni, og sting
ur honum í sinn vasa.
Eg tel víst, að þér séuð mér sam-
mála um, að þetta skipulag sé rang-
látt og fjarri því að vera kristilegt.
Má einnig vænta þess að þér sé-
uð mér sammála í því, að þetta
skipulag þurfi að afnema til þess
að koma á kristilegu réttlæti?
En hver er svo afstaða kirkjunnar
gagnvart þessu þjóðskipulagi?
Kirkjan er beinlinis í þjónustu
þess. Hún er ríkiskirkja sjálfs auð-
valdsskipulagsins. Hún er í þjónustu
þess þjóðskipulags, sem sjálft er
bindrun á kristilegu réttlæti.
TRÚARBRÖGÐIN SEM KVALA-
STILLANDI MIXTÚRA
Það er ekki hægt að þjóna tveim-
ur herrum, kirkjan getur það ekki
heldur, og breytir það engu þött hún
hafi beitt sér fyrir ýmsum mannúð-
armálum, meðan hún lætur megin-
orsök, ranglætisins óhreyfða.
Og hjal yðar, prestanna, um guðs
órannsakanlegu vegi og umbun guðs
í öðru lífi fyrir þrautir þessa heims,
verka beinlínis til þess að fá hina
kúguðu til að sætta sig við ranglæt-
ið í þessum heimi og hindra þá í því
að krefjast réttlætis og verður því
stuðningur við ranglætið. Trúar-
brögðin verka því sem mixtúra til
að stilla þær þjáninígar, er fólkið líð-
ur vegna ranglætisins í þssum heimi.
Væri ekki eins kristilegt að hvetja
fólkið til að krefjast réttláts þjóð-
skipulags í þessum heimi. En slíkt
myndi vitanlega kosta baráttu við
það ríkisvald, sem kirkjan þjónar, og
væri ekki ótrúlegt að auðvaldskött-
urinn sýndi klærnar, ef þér, prestar,
ætluðuð að leika réttlætislistir á
borðinu í stórum stíl.
AÐ ÞORA — EÐA ÞORA EKKI
Misræmið milli réttlætis- og bræðra I
•M»»MM»•»MM»»»»»»»»M^»MM»»M»»J»MM»»»»M»»^»M«»»»»l»»»»»»M»•»»»»*»,»»»,,,»»»"»»»*»»*,>,,,,,,,,,,,,,,,,m,,,M,,m,,,,m,,m,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
Nordmannslaget í Reykjavík
holder festmöte for landsmenn med gjester pá Hotel Borg
(söndre inngang) onsdag 22. sept. d. a. kl. 20,30.
Foredrag av kongsbonde PÁLL PATURSSON:
Norröne mínner fra Kvrkjebö pá
Færöyane.
DANS
Adgangskort löses hos kjöbmann L. H. MiiIIer, Austur-
stræti 17 innen kl. 16 onsdag.
Intet billettsalg ved inngangen til Hotel Borg.
• HMMM ••••»•»••»»»»»•»»•»»»»»»•» »»»»»»»»»*»»»*»»»»M»MM"»i"»M»M»»»»M*MHM*" »•»*M»m»»»»,,,»•*»•»»»»,,•,»••,,M,,»,,,,,M,,M,m,,,,,»,,,
iiHuiiHin»mmnmimiHUNniiuNuiiniiiHilimiiHinmimiwiMmiiiHimiiiinimiumii»iiMmniniiiiimiHiHUHiiniiNiHMN
Manntalsskrifstofan
er flutt úr Pósthússtræti 7 í Austurstræti 10,
4. hæð.
RORGARSTJÓRINN.
HMnuuMiMHMiu»ii»ninM»i»iM»»»i»ii»ii»i»»i»i»*»»»»»i»,»,»n»»iui»H»i»nni»»i»i»u»m»»,,,»,,,,,in,,|,,,,,,,,,,,|,i,,,,»,,,M,,,,,,,,,,M,»«»
Verkatneno, frésmíði
og mtírara
vantar nú þegar í hitaveituna.
Ráðning milli kl. 11 og 12 daglega í skrifstofunni Mið-
stræti 12. '
HÖJGAARD & SCHULTZ, A/S.
lagskenningar þeirrar, sem talið er
að Kristur hafi flutt, og gerða megin
þorra þeirra manna, sem telja sig
kristna, er svo himinhrópandi, að ég
veit þér getið skilið þá afstöðu að
vilja heldur skipa sér í flokk þeirra
manna, sem vilja framkvæma hug-
sjónir réttlætis og bræðralags en
hinna, sem kjafta í tíma og ótíma
um kristindóm, en eru þó eftir sem
áður verjendur þess þjóðskipulags,.
sem hindrar allt kristilegt réttlæti.
Um trúna á framhaldslíf tel ég
ekki ástæðu til að ræða hér, því ég
álít réttlætiskennd og siðferðisþrek
þess manns ekki mikils virði, sem
ekki gerir það sem hann veit sann-
ast og réttast, nema hann sé hrædd-
ur til þess með hótun um refsingu í
öðru lífi.
En geta ekki kristnir menn, sem í
alvöru vilja koma á réttlæti og
bræðralagi tekið höndum saman við
þá heiðnu menn, sem vilja fram-
kvæma þjóðskipulag réttlætis og
bræðralags og unnið að framkvæmd
þess, og látið niður falla allar deil-
ur um það hvað taki við eftir dáuð-
ann?
Slíkt myndi vitanlega þýða sam-
eiginlega baráttu fyrir afnámi þess
þjóðskipulags, sem sjálft er hindrun
alls réttlætis.
Þora þeir, eða þora þeir ekki?
ENN UM AFLÁTSSÖLU OG
IIAPPDRÆTTI
Þér reynið ekki í bréfi yðar a&
hrekja þá staðreynd, að páfinn seldi
eitt sinn ávísanir á himnaríki til þess-
að afla fjár til kirkjubyggingar og
að Hallgrimssöfnuður selur mönn-
um von i húsnæði í sama augnamiði.
•— Hér hafa aldrei verið fleiri hús-
næðisleysingjar en nú Vitanlega
kaupa þeir þessa „von“. Þér megið
gjama kalla það „kristilegt“ að:
bvggja yðar Hallgrímskirkju fyrir
„tíkalla hinna húsnæðislausu". En
ég skammast mín ekki fyrir að telja
sanni nær að byggja heldur íbúðir.
svo uppvaxandi borgarar þurfi ekkí
að bíða varanlegt tjón fyrir að dvelja
í óhæfum bústöðum, en að byggja
steinbákn, sem stendur litt notað <>
daga af hverjum 7. — Auk þess tel
ég að kristnir menn eigi að byggja
kirkjur sínar sjálfir.
SVO ER ÞAÐ LAUGARNESKIRKJA
Laúgarnessöfnuður hóf byggingu
happdrættishúss síns haustið áður en
Hallgrímssöfnuður keypti sitt happ-
drættishús. Happdrættisleyfi Laug-
arneskirkju er dagsett 21. apríl en
Hallgrímskirkju 28. maí s. 1. — þvi
miður fyrir yður.
Svo verður hver og einn að dæma
um það sjálfur, hver hafi att þessum
söfnuðum saman.
„ÞURFAMENNSKA OG HIMNA-
BRAUГ.
Þér nefnið að mennirnir „þiggi af
drottni sérhvert mál“. Svo er nú það.
— Þurfamennirnir hér á atvinnuleys
isárunum, urðu nú víst samt sem áð-
ur að sækja sína 80 aura á dag til
bæjarstjórnarinnar. Hún hefur má-
ske verið milliliður þeirra og drott-
ins — og þá sennilega heldur slæm-
ur milliliður. Þurfamennirnir hafa
víst aldrei smakkað á „himnabrauði“
eða „manna“ og myndu því glaðir
eftirláta yður, prestunum, að lifa á
því.
„TÍKALLAR HINNA HÚSNÆÐIS-
LAUSU“
Þér segizt ekki kvíða því að „ti-
kallar hinna húsnæðislausu“ berg-
máli frá veggjum Hallgrímskirkju,
en ég tel þá réttlætiskennd yðar
minni en kristnum presti væri æski
legt, ef yður fynndist ekki jafnvel
þögull prédikunarstóllinn yðar æpa
á yður: „Tíkallar hinna húsnæðis-
lausu!“
Vinsamlegast.
Hinn heiðni húsnæðisleysingi.
ÁsKríftarsfmi Þjððvifjans
er 2184