Þjóðviljinn - 24.09.1943, Side 1

,'V-
8. árgangxir.
Föstudagur 23. sept. 1943
213. tölublað.
Áfangar
Fyrsta blndi af ritgerða-
safni Sigurðar Nordal
komið út
Fyrsta bindi af ritgerða- og
erindasafni Sigurðar Nordals
prófessors kom út í gær.
Þetta ritsafn sitt nefnir hann
„Áfanga“ og gerir ráð fyrir að
alls verði það 4—5 bindi.
Helgafellsútgáfan gefur rit-
safnið út.
í þessu bindi eru útvarpsfyrir
lestrar þeir, er Nordal flutti vet-
urinn 1940 og nefndi „Líf og
dauða“, en þeir voru þá gefnir
út sérprentaðir og seldust upp á
skömmum tíma.
Annað efni ritsins eru greinar
og fyrirlestrar, og nefnast Día-
lektísk efnishyggja, María guðs
móðir, Laugardagur og mánu-
Framhald á 4. síðu.
Rauðí herínn 16 fem, frá Smolensfe og sæfeír hratf
fram til Káeff, Kremenfsúfe, Dnépropefovsfe og Saparossí
Bandamann aherir n ir
á italíu vinna á
GIRURD Á KORSÍKU
Herir Bandamauna á ítalíu
halda áfram að hrekja Þjóð-
verja til norðiu-s frá Salerno-
svæðinu, en ekki hefur ena
komið til stórsóknar.
Þýzki herinn á Korsíku er
nú mjög aðþrengdur á noi'ö-
austurhorni eyjarinnar, en
fyrir sti'öndum bíða bi'ezk her
skip og loka undanhaldsleið-
unum. ,
Giraud, yfirforingi franska
hei'sins, kom til Koi'síku í
fyrradag meö flugvél,, en er
nú kominn til Alsír úr för
inni.
Rauði herinn tók í gær Poltava hina fomfrægu
virkisborg, 130 km. suðvestur af Karkofí, eina mikil-
vægustu járnbrautarmiðstöð Úkraínu.
Þýzka herstjórnin viðurkenndi í gær, að Rússar
hefðu tekið Poltava, með þeirri formúlu, að Þjóðverjar
hefðu yfirgefið borgina „samkvæmt áætlun“.
í mið’næturtilkynningu sovétstjómarinnar segir
að rauði herinn hafi sótt fram 5—10 km. vestur af Pol-
tava, í átt til Krementsúk.
Rússar tilkynntu einnig í gær
töku járnbrautarbæjarins Únet-
sa, á aðalbrautinni milli Brjansk
og Gomel. Auk þess að vera mik
ilvægur járnbrautarbær var
Únetsa mjög sterk vamarstöð
þýzka hersins, og var tekinn eft-
ir mjög harða bardaga.
Fyrírspurn fíl r«bíss<íórnarínnaff á Alþingi
iEtiaF sífdíii að halða ðiran að aeria
ið lll að Imtka aerð ð ðlili ai nlðll.
ia lainildar ðiagls?.
Ólafur Thoi-s kvaddi sér hljóðs utan dagskrár í sameinuðu
Alþingi í gær og spurði ríkisstjórnina, hvort hún ætlaði sér
ekki að leggja fyrir Alþingi tillögur varðandi greiðslur úr rík-
issjóði til að lækka verð á mjólk og kjöti á innlendum markaði.
Forsætisráðherra kvaðst ekki vera tilbúinn að svara þessu,
málið heyrði fyrst og fremst undir fjármálaráðherra, sem ekki
hefði átt þess kost að vera á þessum fundi, og mundi hann koma
fyrirspuminni í hendur honum.
Þeir vitja tefla sjáif-
stæðismálinu íhættu
með jsví að fresta
framkvæmdum
Furðuleg og vanhugsuð
undðrskriftasmölun
Þjóðviljanu hefur borizt skal
með undirskrftum þar sem hvatt
er til frestunar á endanlegri af-
greiðslu lýðveldismálsins.
Skjalið er „áskorun til Alþing
is“ og hljóðar svo: „Vér undir-
ritaðir Alþingiskjósendnr í
Reykjavík, á Akureyri og í Hafn
arfirði skorum á hið háa Al-
þingi að ganga ekki frá formleg
um sambandsslitum við Dan-
mörku að óbreyttum þeim að-
stæðum, sem íslendingar og
Danir eiga nú við að búa“.
Framh. á 4. síðu.
Ólafur benti á, að tveir þing-
flokkanna, Sósíalistaflokkurinn
og Alþýðuílokkurinn, hefðu lýst
því yfir að þeir teldu stjórninni
óheimilt að verja fé í þessn
skyni, og Sjálfstæðisflokkurinn,
og fyrir hans hönd kvaðst hann
gera þessa fyrirspurn, hefði að
vísu viljað heimila stjórninni
slík fjárframlög, þar til hún
hefði haft tækifæri til að leggjá
málið fyrir Alþingi. Á afstöðu
Framsóknarflokksins og þessu
vilyrði Sjálfstæðisflokksins
hefði stjórnin sennilega byggt,
er hún ákvað að lækka verð á
kjöti og mjólk með framlagi úr
ríkissjóði, síðan væru nú liðnir
níu dagar, og væri því tími til
kominn að farið væri að leita til
þingsins um þetta, þýðingar-
mikla mál.
Það verður fróðl^gt að heyra
hverju stjórnin, svarar. Ætlar
hún að ganga fram hjá þinginu
í þessu stórmáli? Og það verður
einnig fróðlegt að sjá hvaða þing
flokkar vilja taka ábyrgð á
Framhald á 4. síðu
Sókn rauða hersins á Smo-
lenskvígstöðvunum er mjög'
hröð, og voru framsveitir
Rússa aðeins 16. km. norð
Framh. á 4. síðu.
Verða teknar upp
fastar ferðir til Norður-
lands yfir vetrarmán-
uðina ?
Póst- og símamálastjórnin
mun hafa í hyggju að halda uppi
föstum ferðum til Norðurlands-
ins á komandi vetri.
Mun áetlunin að farnar verði
1—2 ferðir á viku milli Borgar-
ness og Akureyrar f vetur til að
flytja póst og ferðamenn, og
verði hestar notaðir til flutning-
anna á þeim kafla leiðarinnar,
milli Skagafjarðar og Evjafjarð
ar, sem ekki verður fær bílum.
Hefur póst- og símamála-
stjónin þegar auglýst eftir allt
að 20 hestum til þessara nota.
aimm
annlst sUb io Mngi iifihir
FLEIRI BREYTINGAR TIL BATNAÐAR Á MJÓLK-
URSÖLULÖGUNUM ERU ENNFREMUR í FRUMV.
Þingmeim sósíalista, þeir Sigfús Sigurhjartarson, Áki Jak-
obsson og Einar Olgeirsson bera fram á Alþingi frumvarp til laga
um hreytingu á mjólkursölulögunum. ,
Megintilgangur frumvarpsins er að afnema þann galla á
núverandi mjólkursölulögum, að neytendur fá engu ráðið um
dreifingarkostnaðinn og að heimila, að bæjarstjórnir og hreþps-
nefndir í kaupstöðum með yfir 1000 íbúa taki í sínar hendur
sölu og dreifingu á mjólk. Ennfremur eru í frumvarpinu ýmsar
aðrar breytingar á núgildandi mjólkursölulögum.
Frumvarpið er til fyrstu umræðu í dag.
bæjarstjórnir eöa hrepps-
nefndir annast sölu og dreif •
Veröa hér birt nokkur at
í'iöi úr frumvarpinu þar sem
þess er eigi kostur aö birta
þaö í heild.
V erð j öf nunar gj ald
„Gjald þetta ákveöur mjólk-
ursölunefnd fyrirfram, og má
breyta því, þegar þörf krefur,
þó skal þaö aldrei fara upp
fyi'ir 8% af útsöluveröi mjólk
ur“.
Bærinn taki að sér sölu og
dreifingu mjólkur.
,,í kaupstööum og kauptún-
um meö yfir 1000 íbúa mega
ÞjúðleiKhúsið bráðiega rýmt
ÞÁ ÞARF AÐ GERA ÞAÐ NOTHÆFT FYRIR LEIK-
STARFSEMI SEM ALLRA FYRST
Eftirfarandi frétt hefur Þjóðviljanum borizt frá dóms- og
kirkj umálaráðuney tínu,
rýmt.
um að þjóðleikhúsið verði bráðlega
Alþingi skoraði 22. marz þ. á.
á stjórnina að hún beitti sér fyr-
ir því, að þjóðleikhúsið yrði
rýrnt. Dómsmálaráðuneytið
sendi utanríkismálaráðherr'a
þessa áskorun Alþingis þann 29.
apríl þ. á., og sneri utanríkismála
ráðuneytið sér þegar til hins að-
iljans og er nú loforð hans feng-
ið um það, að þjóðleikhúsinu
verði skilað aftur þegar er það
hefur verið rýmt af vörum þeim
er þar eru nú geymdar og ný
vörugeymsluhús byggð, en því
mun hraðað, eins og kostur er
Framhald á 4. síðu.
a.
Míklar loftárásir á iteu-
stöðvar þjóðverja á
megíilandinu
Brezkar og Bandarískar
sprengjuí'lugvélasveitir geröu
miklar loítárásir á herstöðvar
Þjóðverja í Vestur-Þýzkalandi
og Frakklandi í fyrrinótt og
gær.
Var aöalárásunum beint að
Hannover og Nantes.
ingu neyzlumjólkur, í'jóma og
skyrs, hver í sínu umdæxhi.
Nú ákveöur bæjarstjófn eöa
lireppsnefnd aó' taka aö sér
sölu og dreifingu mjólkur og
mjólkurafuröa, og er þá eng-
um heimilt slíkt í þvi um-
dæmi. Sölustjói'n getur þó
veitt leyfi til þess aö dreifa
þar mjólk sem gjöfum eða
heimilað framleiðanda að taka
hana til eigin neyzlu utan
heimilis síns. Sömuleiöis er
fi'amleiðaanda ætíö heimilt
að’ taka í. þai'fir heimils síns
til neyzlu þar mjólk þá, er
hann framleiðir á heimilinu.
og er sú mjólk undanskilin
gei'ilsneyðingarskyldu.
Bæjai'stjói'n eða hrepps-
nefnd kýs 5 manna stjórn
mjólkursamsölu 1 umdæminu,
Framhald.
Rannsóknarnefnd
f máli Siguriar Einarssonar
Dómsmálaráðuneytið hefur
mi skipað nefnd til að rannsaka
mál Sigurðar Einarssonar og
voru þessir menn skipaðir:
Bjarni Jónsson vígslubiskup og
Jón Ásbjörnsson hæstaréttarlög-
maður.
Eins og Þjóðviljinn skýrði frá
í gær hefur Sigurði Einarssyni
verið vikið frá störfum sam-
kvæmt kröfu samstarfsmanna
hans og á nefndin að rannsaka
ákærur þær, sem þeir hafa lagt
fram á hencur Sigurði.