Þjóðviljinn - 28.10.1943, Blaðsíða 1
8. árgangoir. Fimmtudagur 28. október 1943 241. tölublað.
llíglína ifluerla milll Saparnssi no
Melitopol rolin á lOHm.
Raudí herínn í öflugrí sókn I Dneprbugð-
unnt. — Bardagar í Krívoj Rog
Sigurður Ólafsson,
Höfn Hornafirði,
heiðraður fyrir
björgunarafrek
Brezkur liðsforingi sœmdi í
■gær Sigurð Ólafsson á Höfn í
Hornafirði heiðurspeningi
brezka hersins fyrir að bjarga
brezkum flugliðsforirigja, 24.
sept. 1942.
Sonum hans tveim, sem að-
stoðuðu við björgunina, var af-
hent þakkarávarp undirritað af
Winston Churchill.
Brezki liðsforinginn, sem af-
henti heiðurspeninginn, hélt
Framh. á 4. síðu.
í miðnæturtilkynningunni frá Moskva segir að
rauði herinn hafi rofið varnarlínu Þjóðverja á 80 km
svæði á vígstöðvunum milli Saporossi og Melitopol
og sótt fram um 10—30 km.
í Dnéprbugðunni er ekkert lát á hinni öflugu sókn
sovétherjanna, og er talið að mikill þýzkur her sé
þar í yfirvofandi hættu. Sækja Rússar að síðustu járn-
brautarlínunni, sem þýzki herinn í Dnéprbugðunni
hefur enn á valdi sínu.
Þýzki herinn hefur neyðzt til að skilja eftir mikið
af hergögnum og birgðum á undanhaldinu. Síðustu
dagana hefur rauði herinn tekið fjölda marga fanga.
Úrslitin í orustunni um Kri-
voj Rog nálgast óðum. Frétta-
ritarar í Moskva segja, að
skuggi Stalingradósigursins
hvíli nú yfir þýzka hernum við
Krivoj Rog. Stórar þýzkar flutn
ingaflugvélar varpa nú niður
vopnum og birgðum til innikró-
aðra hersveita á þessum slóð-
um.
Felllfl IMflsllflli i háshdlaiuiD
Vinstri féiögin hafa sameiginlegan lista við
stúdentaráðskosningarnar
KOSNINGARNAR ERU Á LAUGARD. KEMUR.
Vmstri stúdentafélögin, Félag frjálslyndra stúdenta, Félag
róttækra stúdenta og Alþýðuflokksfélag háskólastúdenta hafa
ákveðið að hafa sameiginlegan lista í stúdentaráðskosningun-
um, sem fara fram á laugardaginn kemur.
Heita þau á alla frjálslynda stúdenta að leggja fram lið
sitt til þess að sigra íhaldsöflin í háskólanum. i
Yfirlýsing félaganna um að ganga sameinuð til kosning-
anna fer hér á eftir.
YFIRLYSING.
„Almennur fundur í Félagi
frjálslyndra stúdenta, Félagi
róttækra stúdenta og Alþýðu-
flokksfélagi háskólastúdenta
hafa hvert um sig kosið þrjá
menn í nefnd til þess að finna
grundvöll fyrir samkomulagi
áðurgreindra félaga við næstu
stúdentaráðskosningar og á-
kveða skipun sæta á sameigin-
legum framboðslista, ef sam-
komulag næðist. Nefnd þessi
gerði með sér eftirfarandi sam-
komulag:
1) Áðurgreind félög ákveða
að leggja fram sameiginlegan
framboðslista við kosningar
þær, er fram eiga að fara 30.
október næstkomandi. Félögin
skulu eiga fulltrúa á listanum í
þessari röð:
Fél. frjálsl., Fél. rótt., Fél.
rótt., Alþ.fél., Fél. frjálsl, Fél.
frjálsl., Fél. rótt., Alþ.fél., Alþ-
fél., Fél. frjálsl., Fél. rótt., Alþ,-
fél., Fél. frjálsl., Alþ.fél., Alþ.
fél., Fél. rótt., Fél. frjálsl., Fél.
rótt.
2) Áðurgreind félög skuld-
binda sig til að vinna saman
að öllum hagsmunamálum stúd-
enta.
3) Þrátt fyrir þennan mál-
efnasamning halda félögin á-
fram að starfa að sínum sér-
stöku áhugamálum hvert fyrir
Framhald á 4. síðu.
„Samvinna hinna samein-
uðu þjóða komin á nýtt
stig“.
í gær birtist í rússneska tíma
ritinu Stríðið og verkalýðurinn,
grein um utanríkisstefnu Sov-
étríkjanna eftir stríðið. Þar er
m. a. lögð áherzla á mikilvægi
þess, að varanlegt samkomulag
komist á milli Sovétríkjanna,
Bandaríkjanna, Bretlands og
Kína. Öll önnur lönd heimsins,
sem vilja vinna að því að
tryggj3 heimsfriðinn munu
fylkja sér um þau.
Samvínna hinna sameinuðu
þjóða hafi þegar borið mikinn
árangur, svo sem útvegun her-
gagna og annarra nauðsynja,
samvinnan í Iran og vopnahléð
á Ítalíu. Sáttmáli Bretlands og
Sovétríkjanna er grundvöllur
undir framtíðarsamvinnu þeirra
Loks hefur ráðstefnan í Moskva
valdið því, að samvinna hinna
sameinuðu þjóða er komin á
nýtt stig. Mun ráðstefnan verða
til þess að stytta stríðið.
Eduard Renes:
Tékkneskur her mun
hðlda til Munchen,
Dresden og Berlín
Tékkóslóvakiskur her er að
myndast, og mun áður en langt
um líður halda til Munchen,
Dresdeh og Berlín, sagði Edu-
ard Benes forseti Tékkósló-
vakíu í gær, á 25 ára afmœlis-
degi lýðveldisins.
Benes kvað það liggja Ijóst
fyrir, að eftir stríðið fengi
Tékkóslóvakía sömu ríkisað-
stöðu og hún hafði fyrir Munch-
ensamninginn.
Framhald á 4. síðu.
fl
ÆskulýðsfyIkingin og Heimdallur boða til fundarins,
en F. U. I. 00 F. U. F. vilja ekki að æskan ræði
um sjálfstæði landsins
Á sunnudaginn kemur boða Æskulýðsfylkingin, félag
ungra sósíalista og Heimdallur, félag ungra sjálfstæðismanna,
til fundar í Gamla Bíó til að ræða sjálfstæðismálið.
Félag ungra jafnaðarmanna og Félag ungra Framsóknar-
manna sáu ástæðu til þess að skerast úr leik og hafna þátt-
töku í fundinum og hindra þannig að hin pólitísku æskulýðs-
félög bæjarins stæðu öll að umræðum æskulýðsins um sjálf-
stæðismál þjóðarinnar, enda þótt þau segðust vera málefna-
lega sammála, en þeim mun þó boðið að senda fulltrúa á
fundinn.
Fyrir tæpum þrem vikum
hófust viðræður milli pólitísku
æskulýðsfélaganna um boðun
sameiginlegs fundar um sjálf-
stæðismálið, eins fljótt og unnt
væri.
Kom þá þegar í ljós að for-
menn Æskulýðsfylkingarinnar,
Heimdallar og F. U. J. virtust
hafa mikinn áhuga á því að
fundur þessi yrði haldinn og fé-
lögin gætu staðið sameig-
inlega að ályktun, þar sem skor
að væri á Alþingi að ganga frá
stofnun lýðveldis á íslandi eigi
síðar en 17. júní 1944. Full-
trúa félags ungra Framsóknar-
manna fannst hins vegar málið
ekki nægilega upplýst (enda
þótt um ekkert mál hafi verið
meira rætt og ritað upp á síð-
kastið), og vildi ekki að fund-
urinn yrði haldinn fyrr en Al-
þingi hefði afgreitt málið.-
Fulltrúar hinna félaganna lýstu
því hins vegar yfir að fund-
inn þyrfti að halda áður en
málið yrði afgreitt, ef æskulýð-
urinn vildi láta sig það nokkru
skipta.
Stóð þannig í nokkru þófi,
unz félag ungra Framsóknar-
manna lýsti því afdráttarlaust
yfir, að það tæki ekki þátt í
fundinum að sinni.
Æskulýðsfylkingin og Heim-
dallur kváðust fús til að halda
fundinn eftir sem áður, en F.
U. J. dró sig þá í hlé, þar eð
öll félögin gátu ekki stað-
ið að fundinum. Það eru því
aðeins æskulýðsfylkingin og
Heimdallur, sem boða til fund-
arins, sem haldinn verður n. k.
sunnud. í Gamla Bíó, en stjórn
um F. U. F. og F. U. J. mun
verða boðið að senda þangað
ræðumenn.
ÞjódYlUasöfnunín nemur
ntí fæpum 43 þús, krónum
Söfnunin fyrir stækkun Þjóðviljans nemnur nú 47 þús.
871,11 kr.
Þótt ekki verði annað sagt en að þetta sé góð byrjun, er
þó augljóst að betur má ef duga skal, ef takast á að safna nægu
fé til að standa straum af þeim kostnaði, sem leiðir af stækk-
un Þjóðviljans.
Söfnunin hefur hvaryetna fengið hinar beztu undirtektir
i og auðséð að hinar vinnandi stéttir ætla ekki að láta standa
á sér að stækka Þjóðviljann. Til marks um það, hvað hægt er
að gera, skal frá því sagt, að einn maður hefur t. d. safnað
3 þús. krónum.
Sósíalistar og aðrir velunnarar Þjóðviljans! Herðið söfnun-
ina fyrir stækkun Þjóðviljans! Komið og takið söfnunarlista!
Sýnið í verki vilja ykkar að gera Þjóðviljann að sterku vopni
í baráttunni gegn yfirdrottnun þjóðstjómarflokkanna og stríðs-
gróðavaldsins!
Á eftirtöldum stöðum hafa safnazt þessar upphæðir:
Reykjavík ............................ 45.024,11 kr.
Ólafsfirði
Selfossi
Hafnarfirði
Raufarhöfn
Akureyri
150.00 —
1000.00 —
570.00 —
127.00 —
1000.00 —
Samtals 47,871,11