Þjóðviljinn - 15.12.1943, Blaðsíða 7
Miovikudagur 15. desember 1343
r
RISINN, SEM EKKI KUNNI AÐ LESA
(Lauslega þýtt).
„Hvað heitir nú þessi stafur?“ spurði drengurinn
og benti á A.
„Ég er alveg búinn að gleyma því,“ sagði risinn, og
svo höfðu þeir allt yfir aftur.
„A—B—C. Ugla sat á tré,“ sagði drengurinn. Þetta
þótti risanum svo vel sagt, að hann gleymdi því sem
hann hafði lært og varð að byrja enn á ný.
En það fór á sömu leið-
„Ég er líklega ekki gefinn fyrir bækur,“ sagði risinn
vandræðalega og gafst upp. „En gætir þú ekki komið
heim með mér, drengur, og lesið fyrir mig?“
Drengnum leizt ekki á það og sagðist þurfa að flýta
sér heim.
„Nei, þú verður að hjálpa mér. Það er lítil stúlka
inni í fjallinu, og hún skælir allan liðlangan daginn.
En ég hugsa að það standi eitthvað um það í galdra-
bókinni minni, hvernig á að fá krakka til að hætta að
grenja.“
Drenginn langaði þá til að sjá litla stúlku og sagðist
skyldi fara með risanum. Risinn lofaði að gefa honum
fullan poka af gulli.
Risinn tók hann á herðar sér og þrammaði heim að
fjallinu. Þeir gengu gegnum marga, stóra sali inni í
fjallinu. Og í innsta salnum var galdrabókin. Drengur-
inn sá bjarthærða stúlku sitja grátandi úti í horni, en
hann lézt ekki sjá hana.
„Þetta er bókin,“ sagði risinn. „Nú skaltu lesa hana
fyrir mig.“ Drengurinn reyndi að lesa, en hann skildi
ekki neitt, því að þetta voru galdrastafir. En hann lét
ekkert á því bera.
„Þarna kemur það,“ sagði drengurinn. „Þú skalt
segja: Hókus-Pókus. Þolinmæðin þrautir vinnur allar.“
ÞETTA
Ll og ROAR
Einstöku menn hafa það' sér
til dægrastyttingar að safna.
Algengast mun vera að safnaS
sé bókum, frímerkjum og leik
aramyndum. En þar með er
ekki upp talið. Englendingur
nokkur hefur getið sér orðstír
fyrir að safna göngustöfum
úr öllum hugsanlegum viðar-
tegundum, fílabeini, hvalbeini
og vatnshestaleðri. Þeir eru
og, sem vænta má, af ólíkustu
gerðum eftir aldri, og eftir
því hvaðan af hnettinum þeir
eru. Maðurinn er nú oröinn
fjörgamall en staflaus ætti
hann ekki að þurfa að
ganga.
★
-----Kona í Ameríku fann
upp á því að safna hlutum,
sem höfðu orðið mönnum aö
bana fyrr og síöar. Hún átti
mjög fjölbreytt safn. Frétti
hún aö maöur hefði hengt sig,
tók hún sér ferð á hendur og
bað að gefa sér snærið og ryfi
einhver sig á ryðguðum nagla
og dæi úr blóöeitrun, var hún
þangað komin eða skrifaði
bréf og bað að láta sig hafa
naglann.
Hún hafði brennandi áhuga
fyrir söfnun sinni og náöi há-
um aldri. En ekki er þess get-
ið, að hún semdi neina erfða-
skrá.
★
Maður af sænskum ættum,
búsettm* í Ameríku, tók sig
til og skrifaði öllum prestum
í heimalandi sínu og bað þá
aö senda sér mynd af sóknar-
kirkju sinni. Urðu þeir auð-
vitað vel við bón hans. Þann-
ig eignaðist maðurinn mikið
og óvenjulegt myndasafn.
'★
Alkunn er sagan um mann-
inn, sem kom til Chamberla-
ins og bað hann um regnhlíf-
ina, sem hann hafði með sér
til Munchen forðum. Hann
safnaði regnhlífum.
Það eru dæmi til, aö menn
hafi safnað skóm, úrum,
flöskum, hnífum, hnöppum
og hinum óliklegustu hlutum.
„Mér er sama“.
„Er þér sama? Þú verður
að vita hvað þú vilt. Nú eign-
astu barn. Ætlarðu að eign-
ast það ógift eða — “
„Eg vil ekki eignast neitt
bam, fyrst ég er ekki gift“.
„Jæja, þá verðurðu að gifta.
þig“-
„En þið eruð svo óánægð
með hann“. Ingrid fór að
gráta.
„En það er ekki ég, sem á
að giftast honum, krakki“.
Róar Liegaard reis á fætur.
„Eg þekki piltinn ekkert. Eg
skal tala við hann í kvöld, ef
þú hefur tekið ákvörðun. Hon
um þykir vænt um þig. Ha!
Þykir honum vænt um þig?“
Hún laut höfði til samþykk
is.
„En þykir þér þá vænt um
hann?“
„Ætli þaö verði ekki að
vera“.
Hann tók af sér gleraugun
og horfði upp í þakið. Svo
varð honum litið á pálmann.
Sólin skein á nýju, ljósgrænu
blöðin. Nú mundi hann
glöggt eftir því, þegar hann
hélt á nýfæddu stúlkubarni í
fanginu.
Hann gekk til dóttur sinn-
ar og tók hana í fáðm sér.
„Þegar þú eignast bamið,
verður allt orðiö öðruvísi",
hvíslaði hann. „Þá áttu heim-
ili sjálf og ert orðin móðir“.
Hún lagði handleggina um
hálsinn á honum.
„Bara aö þú verðir ánægð-
ur meö hann, pabbi“.
— — Klukkan sjö um
kvöldið gekk Adolf Andersen
bakari upp dyraþrepin að
húsi Liegaards læknis.
Fjölskyldan hafði hlustað
og beðið eftir fótataki hans
síðasta hálftímann. Róar beið
á skrifstofunni, Elí í dagstof-
unni, Ingrid í herbergi sínu.
Það var steinhljóð 1 húsinu.
En þegar fótatakið loksins
heyrðist, brugðu þau öll við.
Elí gekk út í forstofuna til
að opna. Þetta var í fyrsta
sinn, sem hún kom í kallfæri
við mannsefni stjúpdótturinn
ar.
Hann stóö meö hattinn í
hendinni. Hann var hávaxinn
og dálítið feitlaginn. Hálsinn
var stuttur, andlitið feitt og
fölt. Augun voru lítil og ljós*
blá.
Harm leit snöggt og flótta-
lega á hana.
„Elí Liegaard“, sagði hún.
„Adolf Andersen“. Hann
hneigði sig stirölega.
Elí fannst hann hafa fall-
ega rödd. — Og andlitið! Hún
kimni ekki illa við það.
„Geriö þér svo vel — þessar
dyr“.
Hún opnaði htuðina inn að
skrifstofunni. Hún sá Róar að
eins um leið og hún lokaði.
Elí tók höndumun um
brjóstið. Hún óskaði honum
alls góðs, þessum axuningja
pilti, sem gekk niðurlútur,
eins og ætti að leiða hann til
gálgans.
Rpar Liegaard gekk þegj-
andi framhjá gestinum og
lokaði innri draghurðinni.
Þegjandi gekk hann að skrif-
borðinu aftxu. Þar stóð hann
hreyfingarlaus góða stund.
Hann horfði með athygli á
manninn, sem stóð frammi
viö dyrnar. En hann sagði
ekki neitt, bara sneri sér að
skrifborðinu aftur.
Hann haföi erm ekki sætt
sig við það. — Ingrid átti í
raun og veru aö giftast þess-
tun feita slána. Hjarta hans
sló ört. — Hann hafði dreymt
um að framtíð bamanna yrði
ættinni heiður.
„Hvernig líöur Andersen
bakara?“ spuröi hann án
þess að líta á piltinn.
„Hann hefur ekki bragðaö
vín, síðan hann kom af hæl-
’ inu.
„Vinnið þér í brauögerð-
inni?“
„Já“.
„Og bróðir ýðar líka?“
„Já“.
„Sér móðir yðar um allan
reksturinn?“
„Já“.
„Hvað eruö þér gamall?“
„Tuttugu og þriggja ára
um jólin“.
„Náðuð þér prófi úr ung-
lingaskólanum?“
,-Já — “ var svarað fremur
‘ágt.
„Þér vilduð fara til sjós“.
„Eg fékk það ekki.“
„Þér hafið tælt Ingrid —
svívirðilega — án þess að
skeyta um afleiðingamar.
Þetta getið þér“:
Hann, sem stóð frammi við
dyr, sagði nú ekki neitt.
„ „Hafið þér talað viö Ing
rid?“
„Eg hef ekki talaö við hana
í heilan mánuð og þrjá daga
— með deginum í dag. Hún
vill ekki tala við mig“.
„Vitið þér þá ekki, að hún
er vanfær? — Hún er van-
íær“, endurtók hann hátt og
hörkulega.
„Er það-------“ Hann gat
ekk' sagt neitt annaö.
Hann leit upp í fyi’sta sinn
frá því haim kom inn. Það
var undrun í augnaráði hans,
sem smám saman breyttist í
eitthvað ákveðið. Hann gekk
inn gólfið, nær manninum
við skrifboiðið.
„Hún fkal aldrei iðrast
þess“, sagöi hann með djúpri
röddu.
Róar þagði og beit á vörina.
Loks sagöi hann:
,.Þú færð tækifæri til að
efna það loforð. Fáðu þér
sæti“.
Samtalið á skrifstofunni
varð langt. Það var steinhljóð
inni í herbergi Ingridar. Elí
sat við stofuborðið og var aö
sauma. Lampaljósið féll á
bj art hár hennar og stóru, gulu
nálarnar í hnútnum í hnakk-
anum.
Sverre lék sér á gólfinu.
Elí varð að svara spuming-
um hans öðm hvoru. En hún
var að hlusta. En inni í her-
berginu hjá Ingrid var stein-
hljóð.
Allt í einu var draghurðin
inn að skrifstofunni opnuð.
Þá laut hún enn dýpra yfir
saumana.
Róar Liegaard og Adolf
Andersen komu inn í stofuna.
Sverre spratt á fætur.
„Hvar er Ingrid?“ spurði
Liegaard.
Sverre benti á herbergis-
dymar.
Liegaard gekk að huröinni,
opnaði og sagði:
„Ingrid! Adolf Andersen
langar til að tala við þig“.
Sverre roðnaði.
„Faröu nú héðan dálitla
stund“, sagði pabbi hans þeg
ar þau voru orðin þrjú eftir í
stofunni. „Og taktu dótiö þitt
með þér“.
Sverre safnaði saman leik-
föngunum. Hann staðnæmd-
ist með fullt fangið og spurði:
„Eru þau trúlofuð?“
„Já, farðu“, svaraði faðir-
inn.
Róar Liegaard gekk fram
og aftur um gólfið. Elí þagði
og hallaði sér aftur á bak í
stólnum með aftur augun.
Hann hafði yfirheyrt pilt-
inn, og orðið fyrir vonbrigð-
um, ekki fundið hjá honum
neinn metnað eða framgirni.
Bakari var hann. Bakari ætl-
að hann að verða. Hvers kon
ar fólk átti Ingrid í vændum
að umgangast?: Bakara! smá
kaupmenn! fisksala! Og frú
Andersen var baptisti. Ingrid
gat vel oröið baptisti líka,
hún var svo alvörugefin.
„Og þessi auli á að verða
faðir barnanna hennar“.
„Auli!“ sagði Elí.
„Er þaö ofmælt?“
„Frú Andersen er systir
hennar fröken Egestöl, ráðs-
konunnar á Reistad. Þetta er
allt myndarfólk. Það er líka
af bændaættum, eins og þú“.
„En það eru kotungar!
Leiguliðar! Það er hyldýpis-
munur á því. Spurðu bænd-
urna sjálfa. Hvers konar blóö
heldurðu að piltur eins og
Adolf hafi erft?“
Elí rétti úr sér í stólnum.