Þjóðviljinn - 17.12.1943, Side 2
2 ÞJÓÐ'VTLJINI'í Föstudagur 17. desember 11/43-
um hefur blaSinu borizt frá Kafmagnsveitu Reykjavíkur,
Kosningar á Alþingi
í lok hvers þings fara fram
kosningar í ýmsar trúnaðarstöður
og eru viðhafðar hlutfallskosn-
ingar samkvæmt fyrirmælum
þingskapa. Slíkar kosningar fóru
fram á miðvikudaginn og féllu
þannig að allar nefndir, er þá
voru kosnar, að einni undanskil-
inni, eru skipaðir í samræmi við
þingmannafjölda flokkanna, og
mætti því ætla að allir yndu vel
við, einkum sá flokkurinn, sem
fékk einn mann kosinn fram yfir
það sem honum bar, en það er
Alþýðuflokkurinn, hann fékk
mann í stjórn síldarverksmiðj-
anna þótt hann skorti til þess at-
kvæðamagn úr eigin herbúðum.
En það er nú eitthvað ann-
að en að Alþýðublaðið sé
ánægt
Alþýðublaðið er í hinu versta
skapi í gær út af þessum kosn-
ingum. Fyrirsögn blaðsins fyrir
fréttum af kosningunum er þann-
ig: „Samfylking íhalds og komm-
únista gegn Alþýðuflokknum.
Þeim tókst að bola Finni Jóns-
syni úr síldarútvegsnefnd“. Síðan
segir blaðið: „Það vakti hina
mestu furðu í sambandi við þess-
ar kosningar, að kommúnistar
og Sjálfstæðismenn mynduðu
bandalag til að koma í veg fyrir
endurkosningu Finns Jónssonar í
síldarútvegsnefnd. En Finnur hef
ur átt sæti í nefndinni frá því
hún var stofnuð og getið sér ágæt
is orð fyrir starf sitt þar“ (Hvað
ætli verkamenn á Siglufirði segi
um það?) Síðan heldur blaðið
áfram: „Frekari samvinna var
og með íhaldinu og kommúnist-
um í þessum kosningum m. a. til
að bola Sigurjóni Á. Ölafssyni
frá endurskoðun ríkisreikning-
anna“.
Svo mörg eru Alþýðublaðsins
orð að þessu sinni og munu þó
fleiri á eftir koma ef að vanda
lætur.
Framliðnir eiga erfitt með
að átta sig á hlutunum
Spíritistar segja, að framliðnir
menn eigi oft erfitt með að átta
sig á að þeir hafi yfirgefið jarð-
lífið er þeir vakna upp í öðrum
heimi og komi þá stundum fyrir
að þeir heimti gæði jarðlífsins
með frekju og offorsi. Vel gætu
spíritistar dregið dæmi af Al-
þýðuflokknum til að skýra þessa
kenningu. Þjóðin hefur svipt
þennan flokk valdi til að eiga
fulltrúa í þriggja og fimm manna
nefndum, er Alþingi kýs. Á þess-
ari staðreynd á flokkurinn auð-
sjáanlega erfitt með að átta sig,
hann heimtar enn með frekju oa
offorsi þau réttipdi sem honum
báru áður en þjóðin tók þau af
honum.
%
Eins og þingið er skipað
Á Alþingi eiga sem kunnugt
er sæti 20 Sjálfstæðimenn, 15
Framsóknarmenn, 10 sósíalistar
og 7 Alþýðuflokksmenn. Ef þess
ir flokkar kjósa hver fyrir sig,
verða fimm rnanna nefndir skip-
aðar 2 Sjálfstæðismönnum, 2
Framsóknarmönnum og 1 sósíal-
ista, en þriggja manna nefndir,
1 Sjálfstæðismanni, 1 FramsóKn-
armanni og 1 sósíalista, en þó
ræður hlutkesti hvort Sjálfstæð-
menn fá 2 í þessar nefndir og
sósíalistar engan. Við kosningarn
ar á miðvikudaginn voru þrír
Sjálfstæðismenn fjarverandi sök-
um sjúkleika, 17 voru mættir. og
hefði því ekki þurft að koma til
hlutkestis um þriggja manna
nefndir. Einn Framsóknarmaður
«s
var veikur og því aðeins fjórtán
mættir en það leiddi til þess að
hlutkesti hefði ráðið, ef hver
flokkur hefði kosið fyrir sig
hvort Framsóknarmenn fengju
tvo í fimm manna nefndir og Al-
þýðuflokkurinn engan eða þessir
flokkar hefðu fengið sinn mann-
inn hvor.
Þegar Sjálfstæðismenn
lánuðu báðum
Þegar kosnir voru yfirskoðun-
armenn landsreikninga, höfðu Al-
þýðuflokkurinn og Framsóknar-
flokkurinn sameiginlegan lista,
og bar þeim lista 21 atkvæði frá
þeim flokkum sem að honum
stóðu, en listinn fékk 23 atkvæði.
Sjálfstæðismenn lánuðu 2 at-
kvæði. Listi sósíalista fékk hins-
vegar 12 atkvæði og hafa Sjálf-
stæðismenn lánað honum 2 at-
kvæði.
Sjálfstæðismönnum var ljóst,
að þeir gátu fengið einn mann
í þessa nefnd og ekki fleiri, til
hafa verið þeir menn, sem hafa
viljað viðhalda Alþýðuflokksreim
leikunum í þessari nefnd, og einn
ig menn, sem vildu að nefndin
yrði rétt mynd af flokkaskipan
þingsins og það varð hún.
I : W' "
Þegar Framsókn lánaðt Al-
þýðuflokknum eitt atkvæði
og Sjálfstæðismenn annað
Þegar kosið var í stjórn Síldar-
verksmiðja ríkisins, fékk listi
Alþýðuflokksins 9 atkvæði, tvö
voru lánuð, annað frá Framsókn,
hennar listi fékk ekki nema 13
atkvæði, hitt frá Sjálfstæðis-
flokknum, listi hans fékk ekki
nema 16 atkvæði. Listi sósíalista
fékk 10 atkvæði. Finnur mun því
um hríð leika hlutverk framlið-
inna í þessari stjórn. Þakkað veri
Framsókn og Sjálfstæðisflokkn-
um. Sérstaklega er þar eftirtekt-
arvert, að Framsóknarmaðurinn
sem kaus Finn, fyrirgerði þar
með þeim möguleika sem flokkur
hans hafði á að fá tvo menn í
nefndina.
Og enn lánaði Sjálfstæðis-
flokkurinn báðum
Þegar kosið var í síldarútvegs-
nefnd höfðu Alþýðuflokksmenn
og Framsóknarmenn sameigin-
legan lista. Hann hlaut 22 at-
kvæði. Sjálfstæðismenn lánuðu
honum eitt atkvæði. Listi sósíal-
ista fékk 12 atkvæði, Sjálfstæðis-
menn lánuðu honum 2 atkvæði.
Framsóknarmenn og Sós-
íalistar lánuðu Alþýðu-
flokknum
Þegar kosið var í Lands-
bankanefnd fékk listi Alþýðu- I
Eins og rafmagnsnotendum
í Reykjavík er kunnugt, þá
samþykkti bæjarstjórn Reykja
víkur fyrir nokkru síðan
bráðabirgðahækkun á nokkr-
um liðum í gjaldskrá Raf-
magnsveitunnar.
Kækkun þessi er gerð ein-
göngu, vegna erfiðlika, sem
nú eru til að framleiða næga
raforku fyrir orkuveitusvæði
Reykjavíkur og Hafnarfjarð-
ar, og er hækkuninni hagað
þanmg, að hún komi að svo
miklu leyti, sem unnt er, em-
göngu á rafmagnsupphitun-
ina. . .,
Þessi hækkun a gjala-
skránni verður afnumin strax
og stækkun Sogsstöövarinnar
er komin í framkvæmd, sem
búizt er við að veröi í lok jan
úarmánaðar n. k. Breytist þa
gjaldskráin frá næsta álestri
eftir að stækkun Sogsstöðvar-
innar er fullgerð, þannig að
hún verður eins og hun var
áður en hækkun þessi var
gerð.
Rafmagnsveitan vill nú til
leiðbeiningar fyrir notendur,
skýra í stuttu máli þessar
bráðabirgðabreytingar á
gjaldskránni og veröa nefnd-
ir í því sambandi aðeins þeir
gjaldskrárliðir, sem breyting-
ar hafa verið gerðar á.
Við taxta A2. Það eru hem-
ilmælar til ljósa, þar verður
yfirstraumur reiknaður með
fullu ljósaverði, en áður var
heimild til aö reikna hann á
12 aura á kwst., ef um hitun-
arnotkun var að ræða.
Taxti A3D. Þar var heim-
ild til áð reikna 15 kwst. á
ári á kvaörat metra gólfflat-
ar á 12 aura á kwst., en 5
aura þá eyðslu, er umfram
var. Þessi lækkun í 5 aura á
kwst. er felld niður og verður
öll eyöslan á þennan taxta
reiknuð á 12 aura á kwst.,
auk fastagjalds sem er ó-
breytt. Taxti þessi er ljósa-
taxti aðallega fyrir iðnað,
skrifstofur og verzlanir.
Taxti A4. Tvígjaldsmælar
fyrir ljós, þar er 12 aura verö-
ið á kwst. hækkað í 25 aura
á kwst. Þessi taxti er notaöur
þar sem ljósaálag er minnst 5
k. w.
flokksins 9 atkvæði, listi Fram-
sóknar 13 atkvæði og listi sósíal-
ista 9 atkvæði. Sósíalistar og
Framsókn hafa lánað vesalings
Alþýðuflokknum sitt atkvæðið
hvor.
Staðreyndir
Þannig eru nú „bölvaðar stað-
reyndirnar“, þær eru leiðar fyrir
Alþýðuflokkinn og lciðast af öllu
er, að allir gera grín að Alþýðu-
blaðinu þegar það talar um sam-
særi kommúnista og íhalds gegn
Alþýðuflokknum.
Taxti A5. Þar er 12 aura
veröið hækkaö í 25 aura a
kwst. Þessi taxti er aðeins fyi-
] ir útilýsingu og auglýsinga-
I Ijós.
j Taxti B2. Breyting á þess-
i um taxta er þanmg, að 5
aura veröið, sem áður var
hækkaö í 12 aura á kwst.
Níu-aura verðið verður ó-
breytt, þó veröur útreikning-
um á níu-aura verðinu hagaö
þannig, að fyrir hvern mánuö
sem hækkunin varir, veröur
1/10 hluti af níu-aura kwst.,
sem notandanum ber aö
greiöa á ári reiknaöur á 9
aura á kwst., en sú eyðsla,
sem er fram yfir á 12 aura á
kwst.
Herbergjagjaldið veröur ó-
breytt. Taxti þessi er ein-
göngu fyrir íbúöir.
Taxti B3. Breyting veröur
þannig á honum, að átta
aura; veröiö á kwst. verðm’
reiknaö eftir íbúðarstærö á
sama hátt og í taxta B2 og
1/10 hluti af þeim átta aura
kwst., sem notandanum ber
að greiöa á ári rsiknaöur meö
8 aur. á kwst. fyrir hvern
mánuð, sem hækkunin varir,
en sú eyðsla, sem fram yfir
er meö 12 aura á kwst. (eins
og í taxta B2).
Fyrir veitingahús, gistihús
og aöra slíka staöi, er taxtinn
óbreyttur til suðu.
Herbergj agj aldið veröur ó-
breytt. Taxti þessi er fyrir í-
búöir og matsuöu 1 veitinga-
húsum og gistihúsum m. m.
Taxti B4. Þar eru heimil-
mælar til ljósa, suöu, hitunar
og smá véla. Yfirstraumurinn,
sem áður var 9 aura á kwst.
og í sumum tilfellum lækk-
aði 1 5 aura á kwst., veröur
nú 18 aura á kwst.
Forseti sambandsins, Páll S. !
Pálsson, setti þingið. Forseti
þingsins var kjörinn Gestur
Andrésson, bóndi á Hálsi og rit-
ari Guðmundur Vigfússon, skrif
stofumaður, Reykjavík-
Þingið tók til méðferðar ýms I
merk innansambandsmál, en
auk þeirra gerði það eftirfar-
andi ályktanir:
i 1. SJÁLFSTÆÐISMÁLIÐ
Eftirfarandi tillaga var borin
fram af fulltrúum U. M- F. R.
og samþykkt einróma:
Hemilgjaldiö veröur óbreytt.
Taxti þessi er yfir íbúöir,
skrifstofur, verzlanir og smá.
vinnustofur.
Taxti D4. Heimild fyrir lok-
unartíma fyrir hitunarofna er
Jengd, sem hér segir: Fyrir há
degi úr iy4 klst. í 2klst. og
í eftirmiðdaginn úr 2 klst í 3
klst.
Taxt/ D4a. í þessum taxta
er dagveröið hækkaö úr 5
aurum á kwst. í 12 aura á
kwst. Næturverðiö óbreytt.
Taxti þessi er fyrir upphitun
í íbúöum.
Taxti D4c. Þar er verðið
hækkaö úr 3 aurum ákwst. í
7 aura á kwst. Taxti þessi er
fyrir upphitun í íbúöum.
Eftir þessum taxta veröur
eigi fyrst um sinn seld raf-
orka til nýrra notenda.
Hækkanir þessar á gjald-
skránni komu til framkvæmd
ar frá mælaálestri um síö-
ustu. mánaöarmót (nóv. og
dec.) og hækkunin gildir eins
og áöur er sagt, þar til næsta
álestur eftir aö tekin er í
notkun hin nýja viöbót við
Sogsstööina.
Búast má við enn þá lægri
spennu á raforkunni síðustu
dagana fyrir jólin, en nú er,,
vegna aukinnar notkunar
heimilanna og fer stjórn Raf
magnveitunnar hér meö fiam
á við alla rafmagnsnottndur
á orkuveitusvæöi Rafmagns-
veitu Reykjavíkur og Hafnar-
fjaröai, aö þeir spari rafork
1 una eítir því, sem þeir geta
og dreifi notkun sinni sem
mest.
Húsmæður ættu ekki núna
fynr jólin aö reiða sig á raf-
orkuna til baksturs, fyrr en
eftir kl. 9 aö kvöldi og fyrir
kl. 9 aö morgni, þar sem óvíst
er að hægt veröi aö halda
fullri spennu á raforkunni í
eftirmiödaginn.
„21. þing U. M. S. K. lýsir á-
nægju sinni yfir tillögum stjórn
arskrárnefndar og yfirlýsingu
meirihluta Alþingis í sjálfstæð-
ismálinu- Skorar þingið á alla
Islendinga að standa einhuga
um stofnun íslenzks lýðveldis
17. júní 1944.
Jafnfamt beinir þingið þeim
tilmælum til hinna fáu íslend-
inga, sem enn halda uppi and-
róðri gegn þessari sjálfsögðu
lausn málsins, að láta hann nið-
ur falla þegar í stað, svo að þjóð
Frh. á 5. síðu.
Þíng Ungmennasambands
Kíalarnesbíngs
21. þing Ungmennasambands Kjalarnesþings var
háð að Klébergi á Kjalarnesi, sunnudaginn 13. desember
s.l. Þingið sátu 15 fulltrúar frá öllum deildum sambands-
ins, en sambandið telur um 600 meðlimi.