Þjóðviljinn - 28.12.1943, Side 1

Lesið greinina á 5. síðu um
endurbœtur á alþýðutrygging-
arlöggjöjinni.
8. árgangur. Þriðjudagur 28. des. 1943. 291. tölublað.
Trúnaðarráðið hvefur alla félagsmenn fil þess að greíða
eínhuga atkvæði með uppsðgn þeírra
NÝ FRAMHALDSSAGA:
Nóffvíðfföllin
í dag hefst ný framhaldssaga,
,,Nótt við fjpllin“, eftir hinn kunna
norska rithöfund Johan Falk-
berget.
Síðasta framhaldssagan, „Elí og
Roar“, eftir norsku skáldkonuna
Nini Roll Anker, várð mjög vin-
sæl, og mun þessi ekki þykja síðri.
Fylgist með sögunni „Nótt við
fjöllin" frá byrjun!
Trúnaðarráð Dagsbrúnar samþykkti einróma á
fundi sínum 22. þ. m. að Íáta fara fram allsherjarat-
kvæðagreiðslu um uppsögn samninga félagsins.
Jafnframt skoraði trúnaðarráðið eindregið á félags-
menn að greiða allir atkvæði með uppsögn samninganna.
Dagsbrúnarsamningarnir hafa nú gilt á annað ár.
Á þessum tíma hafa margvíslegar ráðstafanir verið
gerðar til þess að rýra tekjur verkamanna og allt bend-
ir til þess, að stríðsgróðavaldið hafi í hyggju að þrengja
enn meir kosti vinnandi stéttanna.
Verkamenn munu því ekki þurfa að hugsa sig lengi
um, þeir munu allir greiða atkvæði með uppsögn sámn-
iinganna.
Ályktun trúnaðarráðsfundarins fer hér á eftir:
„1. Þann 22. ágúst 1942 náði
verkamannafélagið I}agsbrún
nýjum kaup- og kjarasamn-
ingum með grunnkaupshækkun
dagkaups úr kr. 14,50 í kr.
16,80, styttingu vinnudagsins pr
10 stundum í 8 stundir og 12
daga orlofi.
Þetta var á þriðja ári hins
mikla stríðsgróða í landinu.
Allt frá stríðsbyrjun og til
22. ágústs 1942 hafði kaup
verkamanna staðið óbreytt og
jafnvel bundið með lögum.
Veruleg gengislækkun ' hafði
verið gerð á kostnað launþega.
Aukning dýrtíðaripnar hafði
hvergi nærri komið öll fram í
dýrtíðarvísitölunni. Verkamenn
gátu því aðeins séð sér og sín-
um farborða með því að vinna
myrkranna á milli í skjóli þeirr
ar óvenjulegu atvinnu, er stríð-
ið' færði.
Þannig var lífskjörum'verka-
manna af ráðnum hug skorinn
hinn þrengsti stakkur, meðan
lítill hópur landsmanna græddi
of f jár í skjóli þessa sama stríðs.
2. Verkamenn hafa frá önd-
verðu álitið dýrtíðarvísitöluna
sér óhagstæða og haft til þess
gild rök. Fyrir nær tveim árum
var það loforð gefið af þáver-
andi atvinnumálaráðherra, að
dýrtíðarvísitalan skyldi endur-
skoðuð. Við það loforð var ekki
staðið. Fyrst á s. 1. sumri lét
ríkisstjórnin undan kröfum
verkamanna 1 þessu efni og þó
ekki fyrr en hún stóð andspæn-
is hótun um allsherjar grunn-
kaupshækkun. Ríkisstjórnin
skipaði nefnd manna til þess að
endurskoða grundvöR vísitölunn
ar án þess þó að taka tillit til
óska verklýðssamtakanna um
samsetningu nefndarinnar.
Niðurstöður meirihluta þess-
arar nefndar fela í sér viður-
kenningar á því, að grundvöllur
vísitölunnar sé launþegum ó-
hagstæður í verulegum atriðum,
bæði hvað snertir einstaka liði
sem aldrei hafa verið felldir
inn í grundvöll hennar sem og
sér í lagi hvað snertir hina gíf-
urlegu hækkun húsaleigu.
Vegna fastákveðinnar endur-
skoðunar á grundvelli vísitöl-
unnar og vegna annarra á-
stæðna ákvað verkamannafélag-
ið Dagsbrún að segja samning-
um sínum við atvinnurekendur
ekki upp á síðastliðnu sumri.
Ríkisstjórnin fékk þar með sex
mánaða frest til þess að leysa
vísitölumálið með tilliti til óska
verkamanna. Frest þennan hef-
ur ríkisstjórnin samt ekki not-
að og þess engin merki sjáan- ,
leg, að hún hugsi til slíks.
Fyrir verkamenn hins vegar,
sem hafa gefið þennan frest,
og sýnt þar með mikla tilhliðr-
unarsemi, er því ekki um annað
að ræða en taka þessa stáðreynd
til greina eins og hún liggur
fyrir.
3. Síðan 22. ágúst 1942 að nú-
verandi samningar félagsins I
gengu í gildi, hefur launþega- I
stéttin orðið að lúta margvísleg- i
um nýjum kvöðum af hálfu
hins opinbera, kvöðum, sem
rýrt hafa mjög tekjur hennar.
Þannig hefur milljónum kr.
verið varið til þess að greiða
niður vöruverð á innlendum
markaði, en það hefur haft í
för með sér raunverulega kaup
lækkun fyrir launþega.
Framh. á 5, síðu.
Hafa rofið jámbraufína mfillí Vifebsk og Potofsk
í gær birtust fréttir af nýrri stórsókn rauða hers-
ins á Kieff-vígstöðvunum. Hafði hún þá staðið í fjóra
daga. Hafði rauði berinn brotizt gegnum víglínu Þjóð-
verja á 80 km. breiðu svæði og sótt fram um 40 km.
Yfir 150 bæir og þorp höfðu verið tekin, þ. á. m. Rado-
mysl og Brusiloff, sem Þjóðverjar höfðu aftur náð á
sitt vald.
Meginsóknarþungi Rússa er á suðurhluta vígstöðv-
anna meðfram og eftir veginum frá Kieff til Sítomír.
Eru þeir um 20 km. frá síðarnefndri borg. Ennþá sunnar
eru þeir komnir að stað sem er um 30 km. frá Berdi-
séff, sem er þýðingarmikil járnbrautamiðstöð. Þar eru
þeir komnir um 20 km. vestar en þeir voru, þegar Þjóð-
verjar hófu gagnárásir sínar fyrir 5 vikum síðan.
í gærkvöldi var tilkynnt, að
sóknin gengi að óskum og licfðu
yfir 100 bæir og þorp verið hertek-
in í gær. Þar á meðal voru sjö
járnbrautastöðvar. Yfirráð Þjóð-
verja yfir Sitomir eru talin í hættu.
Þjóðverjar segja, að Rússar beiti
mestu skriðdrekaliði í sókninni til
Sitomir.
bæi og þorp á þessum vígstöðvuin,
60 í fyrradag, og um 200 bæi og
þorp á jóladag.
Fyr ir norðan Kirofograd hrundu
Rússar í gær gagnáhlaupum fót-
gönguliðs og skriðdreka.
Er rauði heriiin hóf hina nýju
sókn sína á Kieff-vígstöðvunum,
voru liðnar um fimm vikur síðan
hersvéitir von Mannsteins hófu
gagnárásir sínar á þeim vígstöðv-
um. Höfðu þær náð nokkrum ár-
angri, en' liann hefur nú í einni
svipan verið mestallur eyðilagður
aftur. Telja hernaðarsérfræðingar,
að Þjóðverjar séu búnir að bíða
miklu meira tjón í þessum gagn-
árásum en þeir biðu í hinni árang-
uíslausu Kursk-sókn sinni í byrj-
un júlí í sumar.
Frumsýning á
Vopnum guðanna
Leikfélag Reykjavíkur hajði
frumsýningu á Vopnum guðanna,
á annan jóladag.
Höfundurinn, Davíð Stefánsson
frá Fagraskógi, var viðstaddur sýn-
ingúna og var hann þrisvar kall-
aður fram og hylltur.
í fýrstu tilkynningu sinni frá
Kieff-sókninni sögðust Rússar hafa
fellt meira en 15.000 Þjóðverja, en
um 120 þús. manna þýzkt lið væri
á hröðu undanhaldi. Eru það sex
fótgönguliðsherfylki og fjögur skrið
drekaherfylki. Meðal þeirra er eitt
frægasta herfylki Þjóðverja, sem
bcr nafnið ,,Reich“.
Rússar eyðilögðu 159 skriðdreka
fvrir Þjóðverjum í þessc. i sókn á
fjórum fyrstu sólarhringunum. En
samtals eyðilögðu þeir í gær 95
skriðdreka.
Sóknin á „fyrstu Eystrasaltsvíg-
stöðvunum“ hefur fært Rússum
fleiri sigra.
Sá þýðingarmesti í gær var, að
þeir rufu járnbrautaflínuna frá
Vitebsk norðvestur til Polotsk. En
þýzka setuliðið í Vitebsk hefur j)ó
enn á sínu valdi þjóðveg til vest-
urs og járnbraut til suðurs, sem úm
70 kin. sunnar beygir vestur til
Póllands. — í gær tóku þeir yfir 30
Innrásðriierstiöfðingjarnir skipaðir
Tilkynnt var á aðfangadaginn að valdir hefðu verið yfirmenn
Bandamanna í innrásina á •meginland Evrópu.
Eisenhower hershöfðingi, sem stjórnað hefur hernaðaraðgerð-
um í Túnis, Sikiley og á Ítalíu verður yfirmaður alls herafla
Bandamanna á Bretlandi. Eisenhower er Bandaríkjamaður. Mont-
gomery, hinn frægi yfirmaður áttunda hersins brezka verð-
ur yfirmaður brezku innrásarherjanna. Carl Spaatz, sem er Banda
ríkjamaður, verðúr yfirmaður
flugmarskálkur verður næstur
Yfirmemi herjanna við Miðjarð-
arhaf verða báðir brezkir, Jreir Sir
Henry Maitland Wilson, sem áður
var yfirmaður hersins í Litlu-Asiu,
og Sir Harold Alexander. Sá fyrri
verður yfirmaður allra herja Banda
manna við Miðjarðarhaf, en Alex-
ander stjórnar herjunum á Ítalíu.
Eisenhower yfirhershöfðingi átti
kveðjuviðtal við blaðmenn í Norð-
flugherja Bandamanna. Tedder
Eisenhower að völdum.
ur-Afríku í gær. Hann sagði m. a.,
að Bandamenn mundu vinna úr-
slitasigur í Evrópu árið 1944, ef
hver maður og kona á vígstöðv-
unum og heima fyrir gerðu skyldu
sína. Hann sagði að fyrsta verk
sitt yrði að gera það sem þegar
hefði verið gcrt í herstöðvum
Bandamanna, en það væri að sam-
Framhald á 8. síðu.
a*.
S I