Þjóðviljinn - 11.03.1944, Síða 7

Laugardagur 11. marz 1944.
ÞJÓ0V1LJINW
7
færðu sjónina aftur“, sagði Palli. „Og vertu nú sæl
amma, ég lofaði álfakónginum að koma aftur og syngja
fyrir hann, svo að hann geti sofnað“.
Palli gekk af stað en grét á leiðinni upp f jallið, því
'að honum stóð stuggur af að vera hjá álfakónginum.
„Hvað er þetta, ertu kominn?“ sagði álfakóngurinn
steinhissa. „Eg hefi tekið alla, sem hafa farið upp í
Klettagjá á nýársnótt. Þeir hafa allir lofað að koma aft-
ur og allir svikið mig. Eg hefi beðið eftir þeim allt árið
og aldrei getað sofnað. En undrablómið hefur heldur
ekki læknað neinn. Það missir mátt sinn í höndum á
þeim, sem svíkja loforð sín. En amma þín fær sjónina
af því þú komst til mín aftur“.
Það fór að síga svefn á álfakónginn. Palli gekk nær
til að gá að hvort hann væri ekki sofnaður, en þá sá
hann að kóngurinn var dáinn. Það var gott fyrir hann
að deyja. Hann var svo gamall og þreyttur.
Palli flýtti sér heim til ömmu sinnar. Hún var að
spinna og var búin að fá sjónina aftur. Þegar Palli kom
aftur, varð hún glöð og fór að syngja við rokkinn sinn.
RÖSKUR DRENGUR
(eftir Audun Hjermann)
Óli í Neðri-Hlíð og Kláus í Efri-Hlíð höfðu þekkzt
síðan þeir mundu eftir sér. Það kom af sjálfu sér, því að
það var svo skammt á milli bæjanna.
Efri-Hlíð var reisulegur bær, sem stóð uppi á hæð
og baðaði sig í sólskininu. Neðri-Hlíð var kotbær, neðst
í brekkunni og mestan hluta ársins í forsælu.
En einkennilegast var þó, að það var rétt eins og fólkið
dám af því, á hvorum bænum það bjó. Lárus í Efri-Hlíð
og kona hans voru svo sælleg og það sást á þeim langar
leiðir, að þau áttu heima, þar sem sólin skein yfir frjó-
sama akra og engi. Þau voru ánægð með sig og sína.
Kláus sagði Óla, að pabbi sinn gæti keypt heila jörð
hvenær sem hann vildi.
ÞETTA
Legar Filippus 2. Spánarkonung-
ur kom til Augsbúrg á fund föður
síns, Karls 5., varð hann óvin-
sHl meðal Þjóðverja. En það var
na þess að Filippus, samkvæmt
sn spænskra konunga, tók ekki
undir kveðjur manna, sem heilsuðu
honum. Um þetta atriði voru
nefnilega mjög ólíkar skoðanir í
Suðuriöndum og Norður-Evrópu.
1 Suður-Evrópu þótti það fullkom-
in fjarstæða á þeim tímum, að
konungurinn tæki undir kveðju
nokkurs manns. Filippus varð þó
að brjóta odd af oflæti sínu. Þeg-
ar hann kom til Englands og
kvæntist Maríu drottningu. Hann
varð að vinna sér það til vinsælda
þjóðarinnar, að anza kveðjum.
*
— — — Spænska prinsessan
Maria Theresia varð fyrir sömu
reynslu, þegar hún kom til Frakk-
lands árrð 1660 til að giftast Loð-
viki 14. Við frijnsku hirðina var
hún látin vita, að hún yrði að
minnsta kosti að heilsá bróður
konungsins. En svo er sagt, að
hún hafi brostið í grát út af þess-
ari niðurlægingu í framandi landi.
Heima hjá sér liafði henni ekki
borið að heilsa öðrum en foreldr-
um sínum, konungshjónunum.
*
--------í Norður-Evrópu var
það þvert á móti skoðaður sem
vottur göfgi og glæsimennsku, að
þjóðhöfðingjar heilsuðu þegnum
sínum Ijúfmannlega og með sem
fegurstu látbragði. Og enginn
kunni eins meistaralega að taka
kvéðjum og Loðvík 14.
*
--------Sá siður kom upp á 16.
öld, að karlmenn tækju ofan hatt-
inn í virðingarskyni við höfðingja
og það varð þá smám samari gagn-
kvæm kurteisi.
Lundbom gat ekki stillt
sig um að standa á fætur og
læðast nær manninum. Þaö
var ekki líklegt að þetta væri
Henrik, en tilgátan ein gerði
hann óstyrkan. Hann missti
stafinn á gólfiö og laut niður
til að taka hann upp. Maður-
inn svaf vært og sneri sér til
veggjar. Þegar Lundbom kom
nær, sá hann að grunur hans
hafði verið réttur. Það var
Henrik sem lá hér sofandi á
almannafæri. Þaö var dreng-
tirinn hennar Cecilíu, sem
hann hafði einu sinni lofao
að reynast vel.
Henrik hrökk við, þegar
tekiö var í öxlina á honum og
vaknaði. Hann néri augun og
vissi fyrst hvorki 1 þennan
heim né annan. Loks áttaði
hann sig á hver þaö var, sem
stóð hjá honum. Og hann
reis á fætur.
„Nú, ert það þú? Eg svaf
svo vært“.
„Hvers vegna kemuröu ekki
heim? Við höfum beðiö eftár
því í alla nótt að þú kæmir“.
„Eg kem líka og sæki fötin
mín, þegar ég er búinn að fá
mér herbergi“.
„Herbergi! Eg veit ekki
hvaö þú átt við. Svea hefur
búiz't við þér heim í allan
morgun“.
Lundbom settist. Ferð hans
hafði ekki verið til ónýtis
þrátt fyrir allt. Henrik varð
að láta skynsemina ráða og
fara með honum heim. Og svo
vátti þessi flótti hans að gleym
ast.
„En Henrik. Hvar er frakk-
inn þinn?“
„Eg gaf hann í nótt. —
Voruð þið hrædd um mig? Eg
ætlaði ekki að gera ykkur
hrædd“.
Henrik varö skömmustuleg-
ur. Honum hafði ekki hug-
kvæmzt, aö þau yrðu hrædd.
„Gafstu frakkann? Og þú
ert blautur. Hvernig dettur
þér þetta í hug? Hefurðu feng
ið nokkuð að borða?“
„Ég er ekki svangur".
Svarið var önugra en Hen-
rik hafði ætlazt til. Hann
haföi ekki borðað síðan kvöld
iö áður. Og hann var hungr-
aður. En hann vildi ekki fara
heim.
„Komdu meö mér. Svea
verður ekki lengi að ná í bita
handa þér og ef við förum
með sporvagni verðum viö
enga stund heim“.
Lundbom tók í handlegg
hans, en Henrik sat kyrr“.
„Viltu ekki koma með
mér?“
„Nei, ég vil þaö ekki. Segðu
Sveu að ég ætli að koma
seinna og sækja fötin mín. Eg
ætla líka að heimsækja ykk-
ui einstöku sinnum. En ég
f.ci ekki verið hjá ykKur
áfram“.
„Geturöu ekki verið hjá
okkur?“
Lundbom tók nú eftir því
að tvær stúlkur stóðu álengd-
ar og horfðu forvitnislega á
þá. Þama kom líka þjónn í
áttina til þeirra.. Hann sleppti
handlegg Henriks.
„Það er erfitt aö útskýra
þaö, en þú veröur að reyna að
skilja mig“.
„Skilja hvað? Eg skil ekki
neitt“.
Lundbom sagði satt. Hon-
um leiddist að þeir skyldu
vekja. athygli og vildi komast
burt sem fyrst. Þurfti Henrik
að taka það svona alvarlega
sem Svea sagði? Svea saknaði
hans.
„Svea saknar þín“, sagöi
hann lágt.
Henrik sneri sér snöggt við
og leit á hann.
, „Pabbi, skilurðu það ekki,
að ég get ekkí verið áfram
hjá ykkur fyrir ekki neitt?
Sízt núna, þegar þú ert orð-
inn atvinnulaus“.
„En þú ert atvinnulaus
sjálfur".
„Það eru svo margir
vinnulausir“.
Henrik sagði þetta kulda-
lega og Lundbom þagnaði.
Þetta var satt. Það voru marg
ir atvinnulausir. Og hann var
sjálfur meöal þeirra. En Hen-
rik gat komið heim fyrir því.
Þau uröu öll að standa sam-
an.
„En viltu þá ekki að
minnsta kosti drekka með
mér kaffi hérna inni?. Þá get-
um við taláð betur saman. Þú
hefur ekkert borðað“.
Lundbom stóð á fætur og
var vongóður. Henrik hlaut
að láta undan og fara heim
með honum. En þessa stund-
ina leið honum illa og því
varö að fara gætilega að hon-
um. Svea hafði sært hann
með ásökunum sínum.
„Jú, þakka þér fyrir. Eg
þigg kaffisopa“.
Freistingin var of mikil.
Hann gat ekki neitað kaffinu.
Þeir settust við næsta borð.
En hann ásetti sér að fara
strax og hann væri búinn að
drekka — fara undir ein-
hverju yfirskini.
Hann var máttlaus af
þreytu og svefnleysi, en þaö
dugði ekki annáð en bera sig
vel þessa litlu stund. Það var
nógur tími til aö sofa, og sjálf
sagt voru víða auðir bekkir,
þar sem atvinnulaus maöur
gat lagzt- út af og sofnaö.
Dagurinn var ekki liðinn.
Margt gat komiö fyrir enn.
Þeir fengu kaffið og drukku
þegjandi. Lundbom var að
hugsa um, hvað hann ætti áð
segja við Henrik, til að fá
hann með sér heim, og hann
setti tvisvar sykur í kaffið,
án þess að taka eftir því.
Henrik drakk í einum teyg
úr fyrsta bollanum.
„Hefurðu verið á gangi í
alla nótt? Og hverjum gafstu
frakkann?“ Lundbom var á-
nægður, bara ef hann gat
fengið Henrik til að segja það
sem honum bjó 1 brjósti
Eann hugsaði til Sveu og það
gladdi hann mikið hennar
vegna að Henrik var kominn
í leitirnar. Hún hafði víst ekki
sofið mikið í nótt.
„Það var piltur, sem var
ennþá fátækari en ég“, svar-
aði Henrik spurningunni um
frakkann. „Nú ætla ég að
bregöa mér burt eitt augna-
b)ik“.
Henrik stóð á fætur og tók
húfu sína. Lundbom varð ó-
rott.
„Ertu að fara?“
„Eg kem undir eins“.
Henrik sagði ekki satt og
honum féll illa að blekkja
fóstra sinn. En .hvað átti
hann að gera? Nú fékk Svea
öxl á leiöinni út. Hann sá
fóstra sinna sitja álútan yf-
ir kaffibollanum. Hann gmn-
aði ekkert.
Henrik braut upp treyju-
kragann og gekk út á götuna-
HEIMSMEISTARI GRÆTUR
Fríða sat í eldhúsinu, þegar
Karl kom heim. Hann fór
mjög hljóðlega í þeirri von að
hún svæfi. En þá heyrði hann
vatn renna inni í eldhúsinu,
svo að hann herti upp hug-
ann og gekk frjálsmannlega
inn. Fríða var aö afhýöa kart-
öflur og hélt áfram verki sínu
þó að hann kæmi. Hún leit
samt snöggvast upp.
Fríða var 1 bláum morgun-
kjól. Hún var sjálfri sér lík og
ekkert vesældarleg eftir vöku-
lagiö. Karl hafði búizt við
öðruvísi viðtökum og undrað-
ist, hvaö hún var róleg. Hún
sagði aðeins:
„Eg var áð bíða eftir þér.
Hvar hefurðu verið?“.
Hún lét kartöflu detta nið-
ur í' pottinn og tók aðra. Fríða
matreiddi eins og ekkert hefði
í skorizt þennan hræðilega
dag, eiriiS og aöra daga. Þaö
gerði Karl rólegri. Fríða vissi
ekki, aö hann hafði þegar
borðað. Hún vissi heldur ekki
að hann hafði eytt peningun-
um. Enn var tími til stefnu.
„Eg var heima. Þú svafst
svo vært í morgun. Og við
veröum að hugsa eitthvaö um
pabba. Það er illa komið fyr-
at-
fréttir af honum. Og þegar
hann væri búinn aö fá sér
herbergi, ætlaði hann að fara
Henrik leit einu sinni um