Þjóðviljinn - 24.11.1944, Síða 7

»* 4 V V J JL, J 1 XS XM
T
Föstudagur 24. noveraber 1044.
JACK LONDON:
Skipsdrengurinn á Blossa
fannst honum þetta ofureðlilegt. Hann skildi það ekki
glöggt, en hann fann það á sér, að það hefði þýðingu
fyrir félaga hans.
Haltu bar á fram og segðu mér frá, sagði hann biðj-
andi, ég mun skilja þig.
Nei, þú gerir það ekki. Getur það ekki.
Jú, áreiðanlega. Haltu áfram.
Friskó Kiddi snökkti og hristi höfuðið. Eg held að
minnsta kosti, að ég geti það ekki. Eg get ekki komið
orðum að því, sem mér býr í brjós'ti.
Jói klappaði hughreystandi á öxlina á honum og
hann hélt áfram. Jæja, það er svo. Eg er ókunnugur öllu
í landi, fólkinu og öllu, og ég hef aldrei átt systkini
eða leikbræður. Eg skildi það ekki vel, en mér fannst
ég svo einmana. Eg saknaði þeirra einhvers staðar hér
inni. Hann lagði höndina á barminn. Hefur þú nokk-
urntíma verið reglulega hungraður? Það var einmitt
þannig, sem ég fann til. Bara önnur tegund af hungri,
ég vissi ekki hvernig. Svo var það einu sinni fyrir
löngu — löngu, að ég náði í tímarit, þar sem þessi mynd
var af báðum stúlkunum og drengnum, sem voru að
tala saman. Mér fannst það hlyti að vera mjög gaman
að vera eins og þau og fór að gera mér í hugarlund,
hvað þau væru að tala um, og þá varð mér það ljóst,
að það var einstæðingsskapurinn, sem að mér amaði.
En meira en allt annað, hafði stúlkan á myndinni
áhrif á mig. Eg var alltaf að hugsa um hana, og hún
varð lifandi fyrir sjónum mínum.
Þú skilur, það var auðvitað ímyndun og ég vissi
það líka og gerði það ekki aftur. Þegar ég hugsaði um
karlmennina, vinnuna og þetta þægindasnauða líf, þá
fann ég að það var ímyndun. En þegar ég hugsaði um
hana eina, þá var það ekki lengur svo. Eg skil það ekki
og get ekki skýrt það.
Jóa duttu í hug ævintýr sín, sem hann hafði lifað -
til lands og sjávar. Hann kinkaði kolli, svo mikið skildi
hann.
Auðvitað var þetta allt saman heimska, en það, að
eiga svona stúlku fyrir leiksystur, það fannst mér lík-
ara himnasælu en allt annað, sem ég þekkti. Eins og
ég sagði þér, er langt síðan, ég var þá ofurlítill strákur,
það var þegar Rauði Nelson gaf mér nafn, og ég hef
aldrei verið annað en San-Franskiskó-strákurinn síðan.
En ég tók þá oft fram myndina af stúlkunni, og þegar
ég hafði gert eitthvað ljótt, skammaðist ég mín fyrir
henni. Þegar ég eltist, fór ég að hugsa öðruvísi um hana.
Eg hugsaði sem svo: Hugsaðu þér Kiddi, að þú hittir
einhverntíma svona stúlku, hvað mundi hún hugsa um
þig? Skyldi henni lítast á þig? Skyldi hún geta kært
sig hið allra minnsta um þig? Og þá fastréð ég að verða
betri, gera eitthvað við sjálfan mig, svo að hún eða
einhver, sem væri lík henni, þyrfti ekki að skammast
sín fyrir að þekkja mig.
Þess vegna lærði ég að lesa. Þess vegna strauk ég.
Nikkí Perrata, grískur strákur, kenndi mér fyrst að
þekkja stafina, og þá fyrst, er ég hafði lært að lesa,
fann ég að það var eitthvað óheiðarlegt í þessu sjóræn-
ingjalífi hér úti á flóanum. Eg var vanur þessu lífi frá
því ég man fyrst eftir mér, og næstum allir, sem ég
þekkti, stunduðu þessa atvinnu. En þegar mér varð
þetta ljóst, strauk ég og ákvað að hætta því til
fulls. Eg skal seinna segja þér frá, hvernig það atvik-
aðist og hvers vegna ég kom aftur.
Þegar ég var lítill, hélt ég hún væri í raun og veru
ANTON P. TSEKKOFF:
Ekkert sást nema myrkrið og
ekkert heyrðist.
Kemur hann eftir aðalvegin
um? spurði Dímoff.
Nei, yfir þvera gresjuna.
Þögn.
' Kannski það sé kaupmaður-
mn, sem er grafinn hér að
ganga um gresjuna? sagði Dím-
off.
Allir litu út undan sér á
krossinn og svo hver á annan,
og loks fóru þeir að hlæja og
skömmuðust sín fyrir hræðsl-
una.
Hví ætti hann að vera að
ganga aftur? sagði Pantelí. Þeir
einir ganga aftur, sem jörðin
vill ekki hafa. En kaupmenn-
irnir voru heiðarlegir, þeir hafa
fengið kórónu píslarvottanna.
En allt í einu heyrðu þeir
greinilegt fótatak.
Hann ber eitthvað, sagði
Vassja-
Þeir heyrðu skrjáfið í grasinu
og fótatakið nálgaðist, en ekk-
ert sást ennþá. Loks hóstaði
einhver rétt hjá þeim. Skinið
frá bálinu virtist klofna og
mennirnir sáu mann standa hjá
sér.
Hvort sem það var að kenna
flöktinu á bálinu eða að menn-
:mir reyndu að sjá framan i
aðkomumann, þá vildi það svo
einkennilega til, að þeir sáu
ekki fyrst andlit hans, föt eður
annað, heldur bros hans- Það
var breitt og ákaflega vingjarn-
legt eins og hjá nývöknuðu
barni, það var varla hægt annað
en brosa á móti. Þegar þeir sáu >
hann betur, kom í ljós að mað-
urinn var um þrítugt, ljótur og
ekkert merkilegur. Hann var
stór með langt nef, langa hand-
ieggi og fótleggi, aðeins hálsinn
á honum var stuttur. Hann var
i hvítri, hreinni skyrtu með í-
saumuðum flibba, hvítum bux-
um og á nýjum skóm. í saman-
burði við vagnamennina var
hann vel klæddur. Hann hélt
á einhverju í fanginu, og byssu
hlaup skagaði upp fyrir aðra
öxlina á honum.
Hann staðnæmdist snögglega
þegar hann kom inn í ljósið úr
dimmunni og stóð eins og stein-
gjörvingur, horfði á mennina
eins og hann vildi segja:
Lítið á hvernig ég brosi.
Svo gekk hann nær bálinu,
brosti enn meira og sagði:
Brauð og salt, vinir.
Þú ert velkominn, svaraði
Pantelí fyrir þá alla.
Aðkomumaður lét byrði sína
niður hjá bálinu, það var dauð-
ur sléttuhani. Svo heilsaði
hann þeim einu sinni enn.
Þeir fóru allir að skoða fugl-
inn.
Fallegur fugl, hvernig
drapstu hann? spurði Dímoff.
Eg skaut hann með dreifiskoti,
það er ekki hægt að skjóta
GRESJAN
i
hann með smáskoti. maður
kemst ekki svo nálægt honum.
Kaupið hann, vinir, þið skul-
uð fá hann fyrir tuttugu kóp
ekur-
Hvað ættum við að gera við
hann? Eg er viss um að hann
væri góður steiktur, en þú
mundir ekki geta tuggið hann
soðinn.
Æ, hvaða vandræði. Eg gæti
farið með hann á búgarðinn
þarna, þar mundi ég fá fyrir
hann hálfa rúblu en það er
langur gangur þangað. Tólf míl
ur.
Ókunni maðurinn settist og
lagði byssuna við hlið sér.
Hann sýndist þri.yttur og sifj
aður. Hann brosti og glennti
upp augun. Mennirnir léðu hon
um skeið og gáfu honum með
sér úr pottinum.
Hver er maðurinn? spurði
Dímoff.
Gesturinn heyrði ekki spurn
inguna, svaraði ekki og leit
ekki á Dímoff. Það var líkast
því sem hann væri utan við sig
og æti grautinn ósjálfrátt, stund
um lét hann upp í sig tóma
skeiðina. Hann var ódrukkinn,
en það var eins og hann væri
ekki með réttu ráði.
Eg var að spyrja, hvað þú
hétir, sagði Dímoff.
Eg? hann hrökk við, Konstan-
tin Svonik frá Rovno. Það er
þrjár mílur héðan.
Og til þess að þeir skildu
ekki halda, að hann væri ó-
breyttur bóndi, sagði hann: Við
höfðu býflugur og svín.
Býrðu hjá föður þínum, eða
áttu sjálfur hús?
Eg á sjálfur hús. Eg á konu,
það eru átján dagar síðan ég
kvæntist.
Það er gott að vera kvæntur.
Guð blessi hjónabandið, sagði
Pantelí. '
Unga konan hans situr heima
meðan hann flækist um gresj-
una, sagði Kírúa hlæjandi. Það
er skrýtinn náungi.
Það var eins og komið hefði
verið við sáran blett á Konstan
tin, hann varð rauður í framan
og hrópaði:
En hamingjan góða, hún er
ekki heima, sagði hann og tók
út úr sér skeiðina. Hún fór til
móður sinnar fyrir þremur dög
um. Hún fór í burtu og mér
finnst ég vera ókvæntur. Kon-
stantin veifaði höndunum og
hristi höfuðið, það var sem
hann vildi halda áfram að
hugsa en gæti það ekki fyrir
hlátri. Hann kom sér ekki að
því að láta ókunnuga vita af
hverju hann var að hlæja. en
þó langaði hann til að segja
þeim það.
Hún fór til Demídofu til að
ímna móður sína. Hún kem-
ur aftur á morgun.
Og þú saknar hennar? spurði
Dímoff.
Guð minn góður, já. Við er-
um búin að vera svo stutt í
hjónabandi, og hún er farin. En
hún er snúin, fjandinn hafi það.
Stórkostleg stúlka, sem hlær og
syngur, full af eldi og lífi. Þeg-
ar hún er viðstödd, veit ég ekkx
mitt rjúkandi ráð, og þegar hún
er fjarverandi, þoli ég ekki við.
Hann nuddaði augun, starði i
eldinn og hló.
W^ÞETTA
Sú var tíðin, áður en sími,
útvarp og loftskeyti komu tii
sbgunnar, ao bréfdúfan gengdi
merkilegu hlutverki. Bréfdúfur
eru jafnvel ekki alveg úr sög-
unni enn. Hvergi eru þær þo
eins í heiðri hafðar og í Belgíu.
Þar voru til skamms tíma á ann
að þúsund dúfnaeigendafélög
Þau vinna að því, að æfa bréf-
dúfur í list þeirra og stofna til
fjölda kappfluga ár hvert.
Menn hafa haft bréfdúfuna í
þjónustu sinni afar lengi. Salo-
mon konungur átti bréfdúfur.
Egypskir sjómenn í fomöld
höfðu bréfdúfur meðferðis á
langferðum sínum og slepptu
þeim á heimleiðinni, til að boða
komu sína. Grikkir létu bréf-
dúfur fljúga víðsvegar um land
ið með fregnir um úrslit .Olymp
íuleikanna.
Noureddin soldan, sem uppi
var á 12. öld skipulagði bréf-
dúfnapóstferðir um allt ríki
sitt, þannig að daglegt bréfasam
band var milli allra helztu
borga landsins. Lét hann reisa
póststöðvar með 50 km milli-
bili. Væri einhver boðskapur
til soldánsins í póstinum, var
honum komið til skila með bréf
dúfum beina leið hið bráðasta.
Þannig gat hann ótrúlega fljótt
fengið að vita hið helzta, sem
gerðist í ríkinu.
•
Það er sagt, að auðmaðurinn
Rothchild í London hafi grætt
mikið á því, að hann sendi
menn með bréfdúfur til víg-
stöðvanna við Waterlo og fékk
þannig fregnina um ósigur
Napóleons þremur dögum áður
en hún barst á annan hátt.
Hafði hann þá fengið ráðnim til
að haga fjármálum sínum í sam
ræmi við hverjir báru sigur
úr býtum.