Þjóðviljinn - 05.08.1948, Blaðsíða 1

Nýlendustjórn
Breta ávítt
Venularsvæðanefnd sameiu-
«ðu þjóðanna hefnr lýst yfir
óánæ<;ju sinni með óstjórn og
húgun nýlendustjórnar Breta i
Tanganyika,
13. árgangur.
Fimmtudagur 5. ágúst 1948.
174. tölubiað.
Enn ekkerfr látíð uppi um vlðræðisr
stórveldanna í Hoskvu
Ræða sendimexftniruir afinr við Stalín?
Allur heimurinn bíður óþreyjufullur eftir frétt-
um af viðræÓufundi sendimanna Vesturveldanna og
Stalíns, en í gærkvöld hafði enn ekkert frétzt um.
hvað þeim fór á milli.
Bevin átti langar viðræður í gær við sendiherra
Bandaríkjanna og Frakklands í London. Schuman,
utanrlkisráðherra Frakklands, skýrði frönsku stjóm-
inni frá fundinum, en engin opinber tilkynning var
gefin út.
Talið er líklegt, að sendimennirnir muni ræða
aftur við Stalín og Molotoff á næstunni.
5 millj. manna
verkfall í Japan?
Japanskir verkalýðsleiðtogar
hafa lýst því yfir, að þeir nuun
f>TÍrskipa verkfall 5 milljónuva
verkamann, ef Mac Arthur gcri
alvöru úr því að svipta starís-
menn hins opinbera verkfalls-
réttinum.
Norðurlönd
knúð í Vestur-
blökkina
Hið áhrifamikla breaka
íhaldsblað „Observer“ birlir
þá frétt eftir Washington-
fréttaritara sinum, að Noið-
urlönd verði brátt hvött til
þess að gera upp við sig,
hvort þau ætli að taka þáít
í Vesturblökkinni.
Telur blaðið, að svars vei ði
krafizt af Norðurlöndunum
áður en Bandaríkin ákveða
framlag sitt til blakkarinn-
ar.
Bernadotte leggur nýjar
tillögur fyrir SameinuÖu
þjóðirnar á næstunni
Gyðingar hafa í hótunum við Breta
Bernadotte greifi, sáttasemjain Sameinuðu þjóðanna
í Palestinudeilunni, hefur að undanfömu verið á stöðugu
ferðalagi milli bækistöðva Gyðinga og Araba í Palestínu
og rætt við leiðtoga beggja deiluaðila. Búizt er við, að hann
muni innan skamms leggja fram málamiðlunartillögu í deil-
unni, byggða á þeirri reynslu, sem hann hefur aflað sér, og
muni hann að þessu sinni leggja tiliögui- sínar beint fyrir
Sameinuðu þjóðirnar, en ekki deiluaðila, eins hingað til, en
þeir hafa eins og kunnugt er, jafnan hafnað öllum tiliögum
hans.
Brezk þingnefnd hefur skilað
áliti um orsakir óeirðanna á
Gullströndinni í Afríku, sein
áttu sér stað ekki alls fyrir
löngu. Segir í álitinu, að ástand
ið í landinu sé hið hörmulegasta
og beri brezka nýlendustjórnin
algera ábyrgð á því, hvernig
komið er. (Eins og mönnum er
e. t. v. enn í niinni skýrði brezka
(og íslenzka) útvarpið þannig
frá óeirðunum á sinum tíma,
að „drukknir kommúnistíir“
æddu þar uppi, mjTðandi, ræn-
andi og ruplandi).
Forsetinn í heim-
sókn hjá skát-
unum
Landsmót skáta á Þingvöil-
ura stendur nú sem hæst.
1 gær voru farnar alllangar
ferðir í sambandi við mótið. Sú
helzta austur að Gullfossi og
Geysi en einnig gönguferðir t.
d. á Botnssúlur og Armanns-
fell.
I kemur forseti íslands i
heimsókn í tjaldbúðirnar og
með honum allmargir gestir frá
Reykjavík, Hafnarfirði og
Keflavík, — skátafélögin á þess
um stöðum imdirbjuggu mótið.
Á mótinu ríkir mikil ánægja
og samhugur og er áhætt að
segja að allir séu þar ánægðir.
Samkvæmt tillöguin Sovét-
stjómarinnar á siglingum um
Dóná að vei'ða stjórnað af nefnd
skipaðri fultrúum rikja þeirra,
sem lönd eiga að fljótinu. Aust-
urríki skal þó ekki öðlast full-
trúa í nefndinni fyiT en frióiu’
hefur verið saminn við það.
Frjálsar siglingar
Siglingar kaupskipa um flint-
ið skulu frjálsar öllúm þjóðum
og skulu þær allar njóta jafnra
réttinda og hlunninda. Hins
vegar er aðeins herskipum Dór.-
árríkjanna heimilar siglingar
um fljótið. Visjinski sagði, að
tillögur Sovétríkjanna tryggðu
að öllu leyti jafnrétti allra þjóoa
til siglinga um Dóná, án þess þó
Á fundi Bevins og sendihérr ■
anna voru staddir sir William
Strang, sérfrteðingur brezku
15 ný réttarmorð í
Grikklandi
Réttarmorðhi í Grikklandi
halda enn áfram. Um helgina
voru 15 alþýðusinnar teknir af
á
lífi í Lamia., af þelm voru 6
konur.
Paparigas, forseti gríska Ai-
þýðusambandsins, var handtek-
inn á mánudaginn i Aþenu, en
honum tókst að flýja úr fanga-
búðum á Ikariaeyju fyrir nokkr-
um mánuðum.
að skerða fullveldi Ðónárríkj-
anna, og fór hörðum orðum u:n
tillögur Vestur\ældanna á
ráðstefnunni, en þær feldu i
sér skerðingu á fullveldi Dónár-
ríkjanna. Fulltrúar Tékka og
Júgóslava, tóku í sama streng.
Nú er öldin önnur, segir
Moskva
Moskvaútvarpið gerði Dónár-
ráðstefnuna að umtalsefni í gtrr
og sagði, að Vesturveldin ættu
að gera sér ljóst, að ný ö!d
væri nmnin upp á Balkanskage.
Balkanþjóðirnar mundu ekki
sætta sig við að vera leiksoppar
erlendra heimsvaldasinna, þær
hefðu i hyggju að verja fuli-
veldi sitt hvers konar ásóknum.
stjórnarinnar í Þýzkalandsmál-
um og Robertson, hernámsstjóri
hennar i Þýzlcalandi.
Marshall, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, hélt fund með
blaðamömium í Washington í
gær, en sagðist ekkert geta lát-
ið uppi um fundinn í Moskvu,
árangur viðræðnaima væri til
athugunar og bandaríska stjóvn
in stæði í stöðugu sambandi við
sendiráð sitt i Moskvu.
Líka þögn í Moskvu
I Moskvu hefur heldur ekki
verið neitt látið uppi um frnid
inn, utan hvað Moskvublöðin og
útvarpið hafa skýrt frá, að
hann liafi verið haldinn.
Hernámsstjórar Vesturveld-
anna í Berlín sátu einnig fui.i
í gær, en ekkert var heldur !át-
ið uppi um þann fund.
1 London var tilkjmnt í gær
að Bretar hefðu bætt 13 stórum
flutningaflugvélum -við loftflota
þann, sem annast flutninga til
Berlínar. Eiga þær að flytja
kol til borgarinnar.
Harrison Dillartl, sigurvegar-
inn í 100 m. lil., er einnig frá-
bær grindahlaupari, en nús-
tókst hlaupið á úrtökuniútinu
í Bandaríkjun'um, og tekur því
ekki þátt í þeirri grein í
London.
Bernadotte ræddi í gær við
forsætisráðherra Egiftalands i
Alexandríu, en mun í dag fara
til Haifa og Telaviv til viðræðna
við leiðtoga Gyðinga. Utanríkis
ráðlierra Israels og 5 aðrir ráð-
herrar úr stjóm ísraels ræddu
við leiðtoga Gyðinga í Jerúsa!-
em í gær.
Til vinsamlegrar atliug-
unar . .
Abdullah konungur Transjord
ans sagði á blaðamannafundi í
Amman í gær, að Arabar væru
fúsir til að taka allar tillögur
Bernadottes greifa til vinsam-
legrar athugunar, en þeir væru
staðráðnir í að fylgja fram
rétti sínum. Hins vegar væri það
í a!Ira hág að koma í veg fyrir
óþarfa blóðsúthellingar. Hann
minnti á nauðsyn þess, að hín-
um 300 þús. arabisku flótta-
mönnum í Palestínu yrði komið
til hjálpar hið fljótasta.
Slær í hart á Kýprus
Námuverkamenn á Kýprus
hófu verkfall um helgina í mót-
mælaskyni við það, að Bretsr
hafa enn heimilislausa Gyðinga
tí Qv*í^,Tirii M6.1"^n■v
hefur svarað með því að reka
þá úr húsum sínum, en þau eru
í þess eign. Verkfallsmenn segj-
ast hvergi fara.
Sternflokkurinn hótaði í gær
Bretum því, að ef þeir létu GyJ
ingana ekki þegar lausa, mundl
hann hefja ógnarverk gega
Bretum, hvar sem hann kæmi
þvi við. Fréttir hafa borizt um,
að Bretar hafi byrjað undirbún-
ing undir veturinn í fangabúð-
unum á Kýprus, og þykir þnð
benda til, að þeir hafi ekki í
hyggju að láta Gyðingana lauua
sem þar eru í haldi.
Brezku vélarnar verða
skotnar niður
Bretar hafa lagt eftirlitssvoit
um sameinuðu þjóðanna í Pále-
stínu til flugvélar. Israelsstjm :i
gaf í því tilefni út tilkynni iga
í gær þess efnis, að vélarnar
mundu þegar skotnar niður, cí
þær flygju yfir lönd Gyóingi,
svo fremi sem brezkar áhafnir
verði á vélunum. Segir, að þi t’a
sé gert í mótmælaslcyni \il
stefnu Breta í Palestínu, ea
þeir hafi dregið og dragi uui
tr.um Arr.ba.
TiMögur Sovétríkjanna á Dónárráð-
stsfnunni tryggja frjálsar siglingar
nm fljótið
Balkanþjóáirnar staðráðnar í að verja fnllveldi siti
hverskonar áséknum
Dóuárráðstefaan í Belgrad hélt áfram í gærkvöld og
xar sir Charles Peeke, fulltrúi Breta, í forsæti. Visjinski
gerði í langri ræðu grein fyrir tillögum Sovétríkjanna um
fi'amtíðarskipun á stjóm siglinga um Dóná. Fulltrúar
Tékkóslóvakíu og Júg'óslavíu lýstu yfir fullu samþykki sínu
við tillögur Sovétríkjamia.