Þjóðviljinn - 13.01.1949, Blaðsíða 1

14- árgangur.
» ..........
Flmmtudagur 13. janúar 1949.
9. tölublað-
5, 5 59
Málfui-^iJr verður í kvöld
kl. 8,30 á Þc.rsgötu 1.
Umrœðuefni: Atlanz-
hafsbandalagið.
Leiðbeinandi: Guðmund
ur Vigfússon.
Grískí Lýðræðisherinn er öfl
ugri en nokkru sinni fýrr
Síærsta yíírráðasvæéi Lvðræðisliorsi ns or á
Pekpsskaga. svllsta tfiliita Grlkklands
Nú er Lýðræðisher Grikklands öílugri en hann var
fyrir ári síðan, segir í yfirlýsingu, sem stjórn Mark-
osar hershöfðingja hefur gefið út í tilefni þess, að
ár var nýlega liðið síðan hún var sett á laggirnar.
í dag er her vor að undirbúa þær úrslitaorustur,
sem munu opna okkur leið til lokasigúrs, segir enn-
fremur í yfirlýsingunni
Þegar við mynduðum stjórn-
ina virtist öllum, sem ekki
þekktu eldmóð fólksins og ’reg-
inmátt þess, þegar það er stað-
ráoio í að berjast og sigra, erfið
leikar okkar ój"firstíganlegir.
Eftir eins árs erfiðleika, fórnir
og hetjudáðir, hefur verið mynd
aður reglulegur byltingarsinn-
aður alþýðuher, sem er mann-
fleiri og betur búinn vopnum en
fyrir ári síðan, segir ennfrem-
ur í yfirlýsingunni.
t
Lýðræðissfjórnin berst
fyrir friði
Nú eins og fyrr er markmið-
ið, að sætta grísku þjóðina, seg
ir stjórn Markosar. Lýðræðis-
stjórnin hefur borið frarn til-
lögur um hsiðarlegt lýðræðis-
legt samkomulag. En bæði
Aþenustjórnin og Vesturveldin
hafa hafnað þessum tillögum.
Þær hafa hinsvegar aflað Lýð-
ræðisstjóminni vinsælda í þeim
héruoum, s>em fasistarnir ráða
yfir.
300.000 íbúar í frelsuðum
héruðum Pelopsskaga
Ef trúa ætti áróðri Vestur-
veldanna um aðstoð til Lýðræð-
ishersins erlendis frá mætti
ætla, að Lýðræðisherinn væri
öflugastur nyrzt í Grikklandi,
næst landamærum Albaníu,
Júgóslavíu og Búlgariu. En
þetta er þveröfugt. Stærsta
svæðið, sem Lýðræðisherinn
hefur á valdi sínu er á Pelops-
skaga, syðsta hluta Grikklands,
sem aðeins er tengdur megin-
landinu með mjóu eiði. Á þessu
svæði eru 300.000 íbúar, yfir
300 bæir og nokkrar smáborgir.
Fasistaherinn hóf sókn á þess-
um slóðum fyrir jólin en hún
hsfur lítínn árangur borið til
þessa.
ðiii bð
bandalaginu
hefui fiétlaiitaii Asseciafed Piess í Reykja
vík eftii „sljónimáiamönnuin, sem eiu mál-
inu vel kunnugii*'
í danska blaðinu „Land og Folk“ birtist eftirfarandi
skeyti frá bandarísku frétta:*jofunui Associated Press,
dagsett í Reykjavík s.l. sunnudag (fréttaritari Associatcil
Press á íslandi er ívar Guðmundsson, frf' taritstjóri
Morgunblaðsins): , Stjórnmálamenn, sem eru málina
vel kunnugir skýra frá því, að fsland buist mjög bráð-
lega við opinberu boði frá Bantlaríkjunum um að gernst
aðili að hinu f.vrirhugaða AtJanzhafsbandálagi. Ekkert
er vitað um, hvort íslen/.ka :*tjórnin hefur þegar fengið
óopinbertilmæli varðandi þær umræður um stefr.una í her
vamamáfum, sem standa fyrir dyrum milli Bandaríkj-
anna, Kanada og Vestur-iEvrópu bandalagsins.“
Eins og oft áður beracft okkur íslendingum fyrst er-
lendis frá fréttir af ýmsum mikilvægustu málum okkar.
Hefur það ekki hvarflað að' ívari Guðmundssyni frétta-
rit:*'.jóra, að íslen/.kir blaðalesendur eiga forgangsrétt á
þeim frégnum, sem fvav Guðmundsson fréttaritari hefur
þegav h5«fríi? út in r.Mr.n h-Mn?
Tveir þriðju Grikklands að
mestu á valdi Lýðræðishers-
ins segir fréttaritari „Time.“
Tveir þriðjuhlutar Grikk-
lands eru að meira eða minna
leyti á valdi eða undir áhrifum
1 Lýðræðishersins, segir Robert
, Low, fréttaritari bandaríska
afturhaldsblaðsins „Time“ ný-
lega. Hann segir: ,.Fyrir rúmu
ári voru nokkrir rauðir hringir
á kortum yfir herstöðuna, þeir
táknuðu svæði, sem skæruliðar
kommúnista réðu yfir. Nú eru
komnir á þessi sömu kort nokkr!
ir —ö en ekki mjög margir —
bláir hringir í staðinn. Þeir
tákna svæði, sem eru á valdi
stjórnarhersins: Aþenu, Salon-
iki og dreifðar borgir út á
landi. Allt annað á kortinu er
strikað rautt.“
Nýjar skæruliðaárásir.
í gær var í Aþenu skýrt frá
nýjum árásum skæruliða víðs-
vegar um Grikkland. í Mið-
Grikklandi gerðu 2000 skærulið
ar árás á borgina Naossa og
var barizt ákaft er síðast frétt
ist. Aþenustjórnirr kvað her
sinn hafa hrakið á brott 250
skæruliða, sem réðust á borg-
ina Argos á Pelopsskaga
skömmu eftir að Páll konungur
hafði heimsótt setuliðið þar-
Skæruliðar hafa einnig ráðizt á
Edessa í Norður-Grikklandi.
Israelsrii og Arabaríki heíðu íyrir
lönp sainið íri heíði ekki ihlutun
Breta veríð ti! fyrirsiöðu
Eíum aí b?ezl<u flugmönnunum, sem skotnii vora
niðui, afhjúpai iygar Bevins
. Áður on vika pr liðin munnm við hafa >'iekið upp vfð-
ræður um friðarsamnhiga við tvö Araharíki, annað fyrir
sunnan okkur og.hitt fyrir norðan, sagði Davið Bei. Gurion,
forsætisráðherra Israelsríkis, í Tel Avi\ í gær.
Við hefðum fyrir löngu ver-
ið búnir að semja frið við þessi
lönd, hclt Ben Gurion áfram,
hefði ekki komið til íhlutun
þriðja aðila, sem þykist hafa
hagsmuna aC gæta í Mið-Aust-
urlöndum. Ekki vildi forsætis-
ráðherrann nefna þ::man
„þriðja aðila“, en auðskilið var,
að hann átti við brezku stjórn-
ina.
ingur sé kominn upjr innan
stjórnarinnar, og gefa meira að
segja í skyn- að leitt geti til
stjórnarkreppu. Sagt er að *Sir
Stafford Cripps, Hcrbert Morri-
son cg Aneurin Bevan séu mjög
andvígir stefnu Ernest Bevins
utanríkisráðherra i Pales'tínu.
Opinberir aðilar í London ha'rð-
neituðu þessum fregnum í gær.
Framh. á 4- stíðu.
Voru í ljósmynda-
leioangri
Einn af brezku flúgmönnun-.
um, sem skotnir voru niður yf-
ir Negeb, ræddi við blaðamenn
í Tel Aviv í gær. Hann viður-
kenndi, ao flugvél hana hefði
verio yfir Israclsríki og kvaðst !
hafa haft fyrirskipun um að
ljósmynda stöðvar Israelshers.
Brezka utanrikisráðuneytið
sem til þessa hefur harðneitað
því, að flugmennirnir hafi ver-
ið í ljósmyndaleiðangri, neitaJi
að segja nokkuð um þrssar
upplýsingar flugmannsins.
Brezka stjórnin klofin,
Cripps, Morrlson og
Bci an á móti Bevin
Brezka stjórnin hélt langan
fund i gær um Palestinumálin.
Fréttaritarar segja, að klofn-
Davið Ben Gurion
ai <i A *)\ <t i *ÍÍ • Á ?,! <« .5 *h Þii'i
Háværar kröfur í Nanking um ai
. Sjang Kaisék segi af sér
Harðii bardagar geysa enn í Tienisin
Kröfurnar um, að Sjang Kaisék segi af sér verða sífellt
háværari, segir fréttaritari Keutérs í Nanking, höfuðborg
Kuomintang-Kína.
Kuomintangmenn sjá fram á
algeran ósigur sinn og vilja
fyrir hvern mim ná einhverj-
um samningum við kommún-
ista, sem þeir telja að yrðú við
mótsþýðari ef Sjang Kaisék
drægi sig í hlé.
Falls Tientsin ekki langt að
bíða.
Fregnirnar um uppgjöf Ku-
omintangsetuliðsins í Tientsin
hafa reynzt rangar. Bardagar
lágu að vísu niðri í sólarhring,
en i gær blossuðu þeir upp á
ný og voru afar harðir. Frétta-
r’trrr.r í Nánking segja þó. c3
það só ‘talið, að það geti ekki
liðið á löngu, að setuliðið i
Tientsin verði gersigrað eða að
það gefist upp. Talið er að kom
múnistar hafi enn 90 000 manna
varalið nærri borginni.
Fréttaritari Reuters i Nan-
king segir, að borgarráðsmenn
Tientsin séu nú komnir úr ann-
ari ferð sinni til fyrirliða kom-
múnistahersins, sem sækir að
borginni. Sögðu þeir, að enn
væru möguleikar á friði og nú
væri meginverkefnið, að fá
stjórn Kuomintangsetuliðsins
til að ganga að skilmálum
kommúnií-.fa. Þc-ir ló‘;i chki ”.þþi ■
hverjÍT ; skilmálarnir vséru.
s3H8itserr
f ar kallaðir keite
, Undcn, utanríkisráðherra Sví
I þjóðar skýrði frá því í gær, að
jsænoku sendiherrarnir í Was-
hington, London, Moskva og
París hefðu vrrið kalláCir
heim til viðræðna við stjórn-
ina. Talið er, r.ð sænska stjóra-
in hafi kallað sendiherrana
hcim til ao vera sem bezt und-
iirbúin fund forsætisráðherra
íNoregs, Danmerkur og Svíþjóð-
ar í Kaupmannahöfn 22. þ. m„
þar sem tekin verður endanleg
j ákvörðun um, hvoi*: nckkuö
ígeti orðið úr hernaðai'-
: samvinnu skandinayisku
'andanna. Talið er, að stjómir
!Norego og Danmerkur hafi ver-
ið spurðar frá London og Was-
jhington, hvaða afstöCu þær
jmyndu taka, ef þeim væri bol-
in þátttaka í hernaðarbanda'ági
Atlanzhafsríkjanna. Munu þrer
ekki ætU að svars fvrr en :t-