Þjóðviljinn - 30.01.1949, Blaðsíða 5
Éunnjjdagur 30- janúar 1949,
ÞJÖÐVILJINN
UNN
Eftir Emil Tómasson
Nú standa yfir stjórnarkosn-
ingar í verkamannafélaginu
Dagsbrún. Hafa nú ríkisstjórn
arflokkarnir sameinazt á einn
lista í heri’ans nafni og fjöru
tíu — að ógleymdu ’ „lýðræð-
inu“ — til þess í fyllstu al-
vöru að kanna herlið sitt og
reyna ef mögulegt er að koma
satans kommúnistunum fyrir
kattarnef! •— 1 gang eru nú
settar ótal skrifstofur, vélar og
sprautur, því nú stendur mikið
til hjá „lýðræðisflokkunum".
Sú stjórn, sem nú situr í Dags
brún — eða meirihluti hennar
hefur starfað þar með sívakandi
áhuga og heiðarleik síðastliðin 7
ár. Hefur stjórnin gert sér sér-
staklega far um og róið að því
öllum árum að stefna verkalýðs
málunum inn á þá braut að al-
menningur gæti lifað mannsæm-
andi lífi. Hér verður ekki upp
talið allt það sem stjórnin h’ef-
ur gert. En hitt eitt víst að
engin stjórn í Dagsbr. hefur
verið jafn stórstíg, almenningi
til liagsbóta, sem þessi. En því
miður á þctta ekki við lífið í
honum Láka mínum, og þess
vegna sameinast nú 'allt ríkis-
va’dið •— eða afturhaldið — í
eitt sameiginlegt átak til að
slá slíka hugsun niður.
Nú veit hin samejginlega hers
ing ,,lýðræðisins“ það, að það
þýðir ekki að finna Dagsbr.stj.
þetta til foráttu- Stjórnin er vin
sæl og fjöldanum líkar vel við
hana. Lýðræðishersingin má
heldur ekki Ijóstra upp launung-
armáli sínu, því þá getur hún
sjálf orðið illa liðin. Eina vopn-
ið sem nota á er Rússagrýlan:
— Kommi, bolsi, Stalín, Moskva.
Um þennan efsta mann á
„lýðræðislistanum“, Ó. Ó. dæmi
ég ekkert. Hann getur vel verið
góður og gegn út af fyrir sig.
En mér þykir ekkert ótrúlegt
að Dagsbrúnarmenn, svona yfir
leitt, athugi mál sitt áður en
þeir gera „hrossakaupin" og
engu síður þó Ó. Ó. þessi væri
engilhvítur lýðræðissinni!
Eg, sem þetta skrifa var kos-
inn í stjórn Dagsbrúnar 1942 og
staríaði í tvö ár með þeim ágæt
isdrengjum sem enn eru í stjórn
inni: Eðvarði Sigurðssyni,
Hannesi Stephensen og Sigurði
Guðnasyhi og minnist ég þeirr-
ar samvinnu með sannri á-
nægju. -r-
Aldrei man ég eftir því að við
leituðum ráða til Stalíns eða
hjoskvu eða við á nokku n hátt
værum ónáðaðir frá Rússlandi!
Eg lield að þessi dæmalausa
Rússahræðsla í okkar æruvcrð-
ugu „lýðrsöðisleiðtogum“, hijóti
að vera argasta hugsýki. Fajv.t
engin lækning við hræðslu? Eg
man vel eftir því þegar ég var
í stjórn Dagsbrúnar að við þurft
um stundum að bregða okkur á
fimd til hr: Eggerts Claessens
cg annarra mætra manna, sem
þá voru í stjórn atvinmirekenda
félagsins mcð Claessen og gera
við þá samninga um kauphækk-
un fyrir félagsmenn, stytta
vinnudaginn, orlofsfrí o. fl- o. fl.
. Þessir fundir voru ekkert á-
hlaupaverk og oft gáfust góð
tækifæri fyrir þann sem er næm
ur fyrir broslegu hliðinni á sér-
hverju máli að safna smábrönd
urum. Eg geymi þá ennþá vel.
En hið undarlega er að þeir
eru helzt í sambandi við Claes-
sen! Eg veit vel að þetta er
ágætis maður og sérstaklega
trúr og tryggur sínu starfi.
Vera má að ég komi þeim á
framfæri þegar ég skrifa brot
af ævisögu minni. Svo er nú
ekki meira um þetta. •— En hitt
var annað og dýpra þegar til
alvörunnar kom, þá fann ég
sárt til þess hve ég var óþrosk-
aður, lítill dvergur, léttvægur
fundinn, samanborið við mína
ágætu samstarfsmenn, sem
komnir voru á kaf inn í þessi
mál löngu fyrr. Og einmitt
vegna þess að nú hcf ég fengið
svolitla nasasjón af þeim vanda,
sem því er samfara að stjórna
þessum málum, þá tel ég það
mjög misráðið af félagsmönnum
að fleygja þessari stjórn, úr því
liún er .svo góð að gcfa kost á
sér, og láta óvana menn taka
við svo umfangsmiklum stjórn-
arstörfum, sem fylgja .jafn
stóru og yfirgripsmiklu félagi
sem Dagsbrún.
Sigurður Guðnason hefur um
áratugi yerið stór driffjöður í
öllum umbótamálum Dagsbrún-
ar og formaður félagsins 7 síð-
astliðin ár. Félagsmenn eiga
því engan þjálfaðá leiðtoga en
Sigurð til að sjá við allskonar
krókavefum og In'okkjasveif 1 um
íslenzkra kapítalista, sem sí og
æ eiga í lrörðum brösum við
samtök verkalýðsins. —
Hinsvegar er ég ekkert hrædd
ur um það, að Dagsbrúnarmcnn
séu svo heillum horfnir að þeir
haldi ekki velli í þessum kosning
um og það me.ð heiðri og sóma.
En það er annað sem ég er
þyrstur í að sjá að talningu lok-
inni: Hve margir fél.menn gefa
sameinuðu afturhaldi — fyrirgcf
ið — „]ýðræðisflokkunum“ —
atkvæði sín. Hina stóru herskáu
breiðfylkingu kjósa ekki aðrir
en þeir, er sitja á svikráoum við
sín eigin félagssamtök og sína
eigin hagsmuni — cða þá menn
'sem eru gersamlega skoðana-
lausir — eða Júdasar sem taka
í ■
jvið mútufé. En allt þetta ætla
ég engum Dagsbrúnarmanni-
Þess vegna vekur það spenn-
andi forvitni að sjá hversu ris-
há samfylkingin verður eftir
atkvæðataliiinguna.
Þótt undarlegt megi máski
finnast, þá dettur mér í hug þog
ar ég hugsa um „breiðfylk-
inguna“ í cambandi við þessa:'
kosningar i Dagsbrún, sem nf
standr. yfir, vísa ein ccm. gcri"
var þegar Ihaldsflokknvrr
gamla datt það snjallræSi í huy
að bpeyta ura nafn og skreyrá,
flo.kkinn með Sjálfstæðisnafn-
inu. Það var bóndi austur. í
Skriðdal í Suður-Múlasýslu sqm.
geröi vísuna um leið og hann
frétti um nafnaskiptin. Vísan
er svona:
„Iha’d ciglir fortíð frá —
fleygir nr.fni og æ:u,
AlJir mcga úlfinn sjá
undir sauðargæra."
Sennilega hefur flokkurinn
skipt um nafn til að hæna a.ð
sér æskuna, sem hefur fundizt
íhaldsnafnið hálf drangalegt.,
isvo og skoðanalaust fólk ginnt
• á nafnið.
Þegar vísan var gerð var það
’aðeins Ihaldsflokkurinn einn
'sem þá faidi innræti sitt í sauð-
argærunni. En nú er svo komið
að ‘flókkarnir eru þrír, sem
komnir eru í eina og sömu flat
sængina og skýla sér undir
sömu sauðargærunni til þess að
verkamönnum í Dagsbrún detti
síður í hug að undir gærunni
búi falskir menn.
Á sínum tíma hefðu fáir trú-
að því að þetta yrðu forlög
hinna frjálslyndu og harðsnúnu
umbótaflokka að skriða undir
gæruna í samvinnu við svart-
’asta afturhald!
Áður fyrr unnu þessir gömlu
umbótafl. á sama grundvelli og
Sameiningarflokkur alþýðu —
Sósíalistaflokkurinn vinnur nú.
Þá sparaði ekki íhaldið að kalla
þá kommúnista, bolsívikaklík-
gar!
!
baráttu fyrir bættum
iéra - Kiósið A-listann
1 hinu brjálæðiskennda ofsókn
aræði sínu gegn einingu verka-
lýðsfélaganna, hefur ríkisstjórn
arafturhaldið látið handbéndi
sín grípa til ýmiskonar óyndis-
úrræða. Og er þá tíðast að lítt
sé hirt um sannleika og réttlæti,
Það er vafalaust ekki eintóm.
tilviljun að afturhaldið hvggst
nota Hreyfil til þess sama og
Dungai notar kanínur. Senni-
legra_ væri að þar hefði mátt
eygja liprara verkfæri, en víð-
ast annars staðar ,þar sem var
er mannaumingjar í verkalýðs- formaður félagsins Ingimundur
félögum sem gengið hafa á mála
hjá fyrgreindu afturhaldi brýrih
kuta sína til að reka þá í bakið
á þeim stéttarbræðrum sínum
er halda vilja uppi stéttarlegri
Gestsson.
Þar til undirbúningur hófst
að kosningum til 21. þings Al-
þýðusambands Islands hafði eng
inn orðið var við að Ingi-
mundur Gestsson væri hald-
einingu, og andæfa gegn hinum
una, dótið o. fl. o. fl- Eg man svívirðilegu árásum, er hin fá- jinn neinum sérstökum áhuga.
svo lang.að. fjandskapurinn var menna auðsétt á Islandi, lætur fyrir stéttarbaráttu, — þótt að
óskaplegur milli umbóta og aft-' fyrstu ríkisstjórn Alþ.fl. gjöra vísu gaman ag láta kalla sig
urhalds. Þá voru margar harð- á hið vinnandi fólk í þessu iformann, en var að öðru leyti
snúar glímur háðar pg skiptzt á landi. Og verður þá ekki sagt að j iini meinleysiskall.
sigrum, og svo var nú það að (bifreiðastj. stéttin hafi farið j £n þ/j [iregður svo við að
hann tekur að ber jast um á hæl
og hnakka, ekki til þess að bæta
stéttin hafi
fjöldi fólks glæptist til að trúa jvarhluta af slíkum árásum. held
því að hér væri óbrúanlegt hýl- ur þvert á móti virðist sú stétt
dýpi milli stefnumálarina, og hafa verið notuð sem mæli- bfýriustu hagsmuna- cg
það lítur svo út ser.i raar'gir séu kvarði á hvað hægt væri að kom van(jámálum bifreiðastjóranna,
'ckki búnir að átta sig á þessum ast langt í knésetningu stéttar- pgjáur til þess að tryggja það
þreytingum enn — og e’iti gömlu
lciðtcgana i bölvaðri bitleysu —
bramh. á 7. cíðu
félaganna yfirleitt eins og bezt ag
sést á dýrtíðariögum þeim er,
samþ- voru á Alþingi í des. sl. '
I m k ykkur byggis'
vera
^að sýndi sig Ijpslega í Al-|
þýðusambandskosningunum í
haust, að íhaldið vandar lítt tilj
raeðalanna þegar það hefur von
um að geta íagt að yelli sam-
tök hinna láglaunuðu i þessu
landi- Hvernig retti það líka
ölruvísi að vera, þar sem eina1
hugsjón íhaldsins er sú að í
hverju landi séu fáeinir menn
mjög ríkir en allir hinir mörgu
f átækir ?
Þessi svokallaða hugsjón mæt
ir hvarvetna gagnrýni. scm e.ðli
legt er, þar sem hún brýtur
gegn réttlætiskennd mannsand-
ans. Hún er byggð á rangri for-
sendu — ranglæti einu saman.
Öll verðmæti og gæði þessa
heim.s eru s'köpuð mcð yinnu.pg
Krisíján Jóhannesscn
ingum, sjálfu íhaldinu. Fyrsti
aftur vinnu. Það sem ski’ur a ,
milli stcfnu sósíalista og íhalds |si§ur5nn> ef siSur skyldi kalla’
að það tókst. með ólög-
!er sa,
Jlégu móti þó, að gera A-S.I. að
íbitlausu vopni í baráttu alþýðu
ímaririsins fyrir rcttlátum kjör-
um.
Islenzka þjóðin hefur í þús-
iund ár getað unrilð fyrir sér,
j ’có langtímum Iregi húri undir e-
ilencLi áþján cg kúgun.við mjög
l’iéíeg vinnuskilyrði. Mér þykir
jþað þessvegna ótrúlegt að liún
geti ekki í framtíðinni einnig
unnið fyrir sór með öllum þeim
Ilér á landi hcfur þetta geng umbótum sem komnar eru.
i3 upp og niður. Alþýðuftokkur í Bráöum verða valdhafar þess
var stofnaður, yerkalýðsfélög jrirer þjóðc.r spuröir. h.vo"': bcr-
, og Alþýðusamband! Þetta var jvilji að ísland verði frjálst og
j sterkur varnargarður hinna | fullvalda ríki áfram eoa r.ðen-
j ra.örgu smáu scm stóðst mai’gar jherbækistöð cins strersta her-
; harðar árásir. Svo kom þc að jveldis heimsins. Þetta mun
nianna cr fvrst og fremst það,
að sósialistar telja skýlausan
rétt þeirra sem vimia, að bera
úr bý'um sannvirði yinnunnar.
En tclja aftui’ á móli að cng-
inn hafi rétt íil ao taka vinnu-
' . :v: . . . manns í sinn ciginn
fer hina lcioina. ,Það
1a: Cliura mætti oð nota
ra.amifólkið fyrir vipnudýr, í
þeira cinum tilgar.gi, að auðga
cinn fámcnna lróp.
sem fulltr. fél. á 21. þing
A.S.I. færu ekki aðrir en þeir
sem auðmjúklega mundu beygja
j sig fyrir því ofbeldi sem þar
! átti að fremja, — að leggja
j A. S. I. undir rammasta a:id-
Stæðing þess, auðstéttina. —
Hitt setti I. G. ekki fyrir sig
j ’gótt hanri þvrfti að beita ran'g-
j indum og fantabrögoum tí! að
j slíkt mætti takast, enda lítt finn
! anleg dæmi þess að auðvaldið
; fái í þjónustu sína, innan stéttar
i félaga, annað en v&íiþroska .n,
j staklinga á sviði stéttarmála*.
i Aövir fást.ekki til slíkra niðings
! verka á starfsbræðrum sínum.
Þegar svo I. G hafði verið
launað með ritarasæti i hinni.
ólöglegu Alþ.samb.stjórn hafa
vafalauF.t ýmsir litið svo á, að
nú hcfði HroyfiU öðlast b~ 'a,
aðstöou til andófs aðsteðjandi
árásum. En þeir munu brátt
liafa o.-ðið fyrir vonbrigðum. Er'
ríkisstj. rétti bifreiðarstjórum.
jólagjöf sína sem birtist í dréps
klyfjum af söluskatti, gjalfleyr-
bskaíti, hækkun benzíns o. fl*
o. fi., þá heyrði enginn að I. G.
rra’.aði á ncinn hátt hina t’ ö-
földu aðstöðu sína sem ritavi
A.S.I. og form. Ilreyfils. til að
hamla á móti slíku. Að vísu hef
iir heyrzt að stjórn A. S. I. hafi
ckrifað ríkisstj- bréf, en hafi
svo verið, hefur vafalaust ekki.
þó:t heppilegt ?.o ísl. lauubvgar
fengju vitneskju um innihnld
þcsr.a p’agga því ekki hcfur l að
fengizt birt þrátt fyrir ítrckað-
r.r áskoranir. Enda ríkissfi.
vafelaust banna-5 birtingu á
bcsvu. Svo er það á fundí i
ITreyfli 14. jan. sl. í umræðum.
hh mctmælatill. gegn dýrtíðav-
'ögum þessum cr borin var fravi
af eiuum félagsmanni, að það
u.’i’i'ý.sist nð rtjpm Hreyfi’s
hafði f-yrir jól skrifað bréf i'l
ríkisstj. og mótmælt. Ekki ta’.di
I. G. heldur að almenning cða
fé'agsmenn varðaði neitt u.m
innih&kl þess því hvorki l'vti
iokurn að garðurinn bilaði. iverða örlagaríkasti dagurinn í ha;in það í blöðum eða útvov’ú,
Brautryðjandinn, Alþýðuflokk- lífi st.iórnmálamannarma okkar cg ckki hafði hann það mc' %
urinn, eða það sem eftir var af og þjóðarinnar í heild. Þá skal umi’reddan fund til að kyrv.a
honum, gerðist liðhlaupi, og fór jvelja um lif eða dauða Islend- það félagsmönnum. En á þevs-
að berjast með fyrri andstreð- ' Framhald á 7. síðu. í Framhald ú 7- si-U.