Þjóðviljinn - 16.02.1949, Blaðsíða 4

4
ÞJÖÐVILJINN
Mijvikudagur 16. febrúar 1949.
Ligefandl: Samemingarflokkur alþýðu — Sósíalietaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Sigurður Guðmundsson (áb».
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Arl Kárason, Magnús Toríi Ólafsson, Jónas Árnason.
Rltstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu-
Stíg 18 — Sími 7500 (þrjár línur)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mánuði. — LausasCluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðvtljans h. f.
Sósfalistaflokkurlni!, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
BÆJAKPOSTÍRINN
gjÍjÍÍpÍil;
HllpgjljPWÍnM
Kippt í sprellikarlaBa
Sennilega er laridsölulýðnum ekki Ijóst hve óheppi-
legt er að hefja nýjan kafla í áróours'herferð fyrír bátt-
töku í Atlanzhafsbandalagi rneð menn eins og Stefán Jó-
hann Stefánsson og Ólaf Tryggvason Thors í farar-
brodai, sömu mennina og sendir voru fram um áramótin,
sér til langvarandi smánar og alþjóð til óþurftar.
Ekki sízt vegna hins frekjulega Bandaríkja- og hern-
aðaráróðurs þessara tveggja aftuihaldsbrodda blossaði
hpp með þjóðinni þjóðvarnarstefnan, auk Sósíalistaflokks
ins sem alltaf hefur staðið óskiptur ao íslenzka málstaðn-
um, komu nú heiðarlegir menn úr öllum stjórnarflokkunum
og fylktu sér til varnar gegn hættunni sem yfir vofði. Þjóð-
varnarhreyfingin hefur sannað íslenzku Bandaríkjalepp-
unum að þeim tekst ekki að koma íslendingum í hernað-
arbandalag undir því yfirskini að verið sé að berjast
gegn kommúnisma. Meginþorri þjóðarinnar skilur, og skild-
ist það ekki sízt af hroka- og frekjuáróðri fóstbræðranna
Ó2afs Tryggvasonar og Stefáns Jóhanns um áramótin, að
kjarni málsins var barátta fyrir baiidaríska heimsvalda-
hagsmuni, barátta gegn íslenzkum málstað. Samfylking
allra þeirra er beittu sér fyrir þjóðvörn gegn erlendri á-
gengni varð svo sterk, að aftur'haldsfylking Bandaríkja-
leppanna hefur verið knúin til undanhalds, eða hefur að
minnsta kosti neyðzt til að breyta um bardagaaðferð. Og
þess er ekki að dyljast, að vegna þjóðvarnahreyfinganna
á Norðurlöndum hefur sjálfur húsbóndinn, Bandaríkja-
stjórn, talið vænlegast að halda ekki að þeim hernaðar-
bandalaginu eins og tilætlunin var þegar íslenzku fígúrurn-
ar skrifuðu og töluðu um áramótin, heldur reyna að fela
hernaðareðli samningsins svo liægara verði að smeygja
fjötrunum á Evrópuþjóðirnar. Og í miðju kafi fer svo
Bandaríkjaþing að ræða um það atriði samningsins að
Bandaríkin lofi að koma Evrópuríki til hjálpar ef á það
yrði ráðizt og helztu áhrifamenn þingsins telja að ekki
nái neinni átt að lofa neinni bandalagsþjóð slíkri vernd!
í ★ ^
Mitt í þessum andstyggilega loddara- og blekkinga-
leik er svo kippt í loddarafígúrurnar íslenzku, Ólaf
Tryggvásori Thórs, Bjarna Ben. og Stefán Jóhann Stefáns-
£on og þeim úppálagt að ryðja úr sér nýrri áróðursgusu,
og segja nú allt annað en um áramótin, umfram allt.reyna
að friða íslenzku óróaseggina, sem vogi sér að halda fram
málstað Islendinga gegn bandaríska málstaðnum. Og fíg-
úrurnar kippast til, en svo mikið liggur á að húsbændurnii
frétti vikalipurðina, að orðum Stefáns Jóhanns, sögð
á flokksklíkufundi, er útvarpað frá erlendum útvarpsstöðv-
um áour en íslenzkur almenningur fær nokkuð um það að
vita, íslenzka ríkisútvarpið segir ekki orð, en útlendar
útvarpsstöðvar básúna út klíkufundárræðu í Alþýðuflokkn-
um sem álit ábyrgs íslenzks forsætisráðherra.
Nýja áróðursherferðin sem þessir fígúrufóstbræður
hófu nú um helgina mun ekki reynast þeim árangursrík-
ari en hin fyrri. Þjóðin horfir ekki einungis undrandi,
heldur líka reið og sárhrygg á sprellikarlalæti Bandaríkja-
leppanna og mun mæta með sívaxandi árwkni hverri til-
yaun þeirra að klafabinda Islendinga.
i.
Slctíugheit sumra
manna.
Það er til marks um sérstök
slóttugheit sumra manna, að
venjulegt fólk þreytist aldrei á
að láta þá gabba sig. Mætti í
þessu sambandi nefna sem dæmi
nokkra úr hópj hinna svoköll-
uðu miðlá, sjálfskipaðra fundar
stjóra annars heims. Það er al-
veg sama, þó hvað eftir annað
sé dregin útúr líkamsfylgsnum
þessara manna ýmiskonar vefn-
aðarvara, alveg gjövsneydd yfir-
náttúrlegu eðli, svo sem gas-
bindi, cg jafnframt færðar á
það órækar sönnur, að þarna
sé fólgin öll hin mikla þekking
viðkomenda varðandi fyrirkomu
lag annars lieims; — strax og
miðlarnir byrja að praktísera
uppá nýtt, flykkjast um þá forn
ir aðdáendur, áfjáðir að gera
sig aftur að fífium fyrir fimm-
tánkall eða meira.
Forniaður íhaldsins.
Ólafur Thors álítur sig auð-
sæilega þeim hæfileikum búinn
að geta beitt samskonar slóttug
heitum með fullum árangri. —
Það eru aðeins rúmar sex vikur
síðan hann flutti þjóðinni þann
áramótaboðskap, að hún ætti
ekki annars völ en að beita
fyrir sig ,,sterkustu vígvélum“
og „öflugustu morðtækjum,“ —
ella mætti hún vænta alls hins
versta. Þessi boðskapur fól í sér
ótvíræða kröfu um, að ísland
tæki á sig hersetu á friðar-
tímum; og ékki nóg með
það, þjóðin sjálf skyldi
einnig gerast virkur þátt-
takandi í vígbúnaði. — Síðan
hefur það komið æ betur í ljós,
að almenningur er eindregið and
vígur þessari hugmynd. — Þá
gerir Ólafur Thors sér lítið fyr-
ir og lætur flokk sinn birta þá
yfirlýsingu, að hann hafi alltaf
verið andvígur hersetu á friðar-
tímum, sömuleiðis herskyldu Is-
lendinga.
HeSdur hann, að þjóðin
falli í trans?
Slóttugir miðlar falla ekki í
trans sjálfir, en list þeirra er
hinsvegar su að láta auðtrúa
manneskjur falla í trans þann-
ig að þær glati allri dómgreind
og skoði auðvirðilegustu
loddarábrögð sem hátíðlegan
himnaboðskap. — Ólafur Thors
virCist-álita að þjóðin muni falla
í slíkan trans frammi fyrir á-
sjónu hans. Ákveðnasti mál-
svari friðartímahersetu og ís-
lenzks vígbúnaðar, fer allt í
einu að veifa gasbindum lævís-
legra slagorð um enga friðar-
tímahersetu og engan íslenzkan
vígbúnað!
Það vita allir að maðurinn
hefur einungis breytt um taktik
til að ná því marki, sem hann
setti sér í áramótaboðskapnum,
sameiginlegu hagsmunamarki
hans og hinna bandarísku sálu-
félaga í Wall Street. Þetta er
sama aðferðin og notuð var til
að svíkja Keflavíkursamninginn
uppá þjóðina. — En því miður,
Ólafur okkar elskulegur. Það
er tilgangslaust að boða íslend-
inga á pólitiskan andafund.
Gasbindin þekkjast.
Ekkert heiIbrigSiseftir-
lit í stærsta framhalds-
skóla landsins.
N. skrifar: „Mér hefur orðið
kunnugt um þá furðulegu stað-
reynd, að engln heilbrigðisrann-
sókn hefur farið fram á kennur
um og nemendum Iðnskólans í
Reýkjavík, en í honum munu nú
vera ca. 900 nemendur. Hér hlýt
ur að vera um stóralvarl. brot á
heilbrigðislöggjöf landsins að
ræða, og það því alvarlegra sem
skólahúsið er ófullkomið og um-
gegni um það ekki upp á það
bezta. Til marks um það, hversu
alvarlegt brot þetta er, skal
þess getið, að einn nemandi,
sem hóf nám í skólanum í haust,
dvelur nú í heilsuhælinu að Víf-
ilsstöðum; fór þangað fyrir jól.
Krafa nemendanna.
„Það hlýtur að vera krafa
nemenda og aðstandenda
þeirra að upplýst verði hverjum
þetta hneyksli er að kenna og
að heilbrigðisrannsókn verði lát
in fara fram tafarlaust. Annars
er ég undrandi yfir því, að
Skólafélag Iðnskólans hefur
ekki svo vitað sé látið þetta
sig nokkuru skipta og hélt ég
þó að því bæri skylda til að
standa á verði og sjá um að
slíkt sé ekki látið viðgangast."
— Ef hlutaðeigandi aðiljar vilja
koma á framfæri athugasemd
við bréf þetta, skal hæfilegt
rúm fúslega veitt hér í dálkun-
um.
Reykjavík 13. 2. ti) Grimsbjc Lag-
arfoss er í Reykjavílt. P.eykjafoss
er í Antwerpen. Selfoss kom
til Akureyrar í gærmorgun.
Tröllafoss er í Reykjavík, fer í
kvöld kl. 20.00U1 N. Y. Horsa kom
til Reykjavíkur i gær frá Álasundi
og Vestmannaeyjum. Vatnajökull
er í Menstad. Katla fór frá Rvík
13. 2. til N. Y.
Gullfaxi kom ekki
frá Stokkhólmi í
gærmorgun, en fór
til Kaupmanna-
hafnar i gær og er
væntanlegur hing-
að um Prestvík i kvöld. Kemur
lneð farþega úr áætlunarferðinni
til Prestvíkur og Kaupmannahafn-
ar. Hekla og Geysir eru í Reykja-
vík.
19.30 Islenzkii-
kennsla. — 19.00
Þýzkukennsla —-
19.25 Þingfréttir.
20.30 Kvöldvaka:
a) Gísli Guðmunds-
son fyrrv. alþm., flytur erindi: „Við
reisn Islands eftir Móðuharðindin.
b) Prú Guðrún Sveinsdóttir flytur
ævisöguþátt af fiðluleikaranum
Camillu Urso. c) Einar Magnússon
menntaskólakennari flytur ferða-
þált: Gengið á Löðmund um vetur.
Ennfremur tónleikar. 22.05 Passíu-
sálmar ((ICristján Róbertsson stud.
theol.). 22.15 Óskalög.
Heimilisritið, 1. hefti 1949, er
komið út. í ritinu er þetta m. a.:
Endurómar, smásaga eftir Guð-
mund K. Eiríksson; Roy Rogers
(æviágrip); Segðu eitthvað fallegt
við mig, smásaga eftir Thomas
Bell; Ungur blökkumaður, smá-
saga; Hver á að fá íbúðina; smá-
saga; Prinsinn af Wales, sjálfsævi-
saga hertogans af Windsor, o.m.fl.
Leikfélag Reykjavíkur
Volpone kl. 8 í kvöld.
sýnir
H Ö F N I N :
Þyrill fór héðan í gærmorgun
með lýsisfarm til Englands. Hval-
fell fór úr slippnum í gær. Horsa
kom frá útlöndum. Enskur togari,
sem kom hingað vegna bilunar, fór
héðan í gær. Bjarni Ólafsson var
væntanlegur af veiðum kl. 6 í gær.
EIKISSKIP:
Esja var á Akureyri í gærniorg-
un á leið austur um land. Hekla er
í Álaborg. Herðubreið er á Aust-
fjörðum á suðurleið. Skjaldbreið
var á Boi'ðeyri um hádegi i gær á
norðurleið. ^Súðin er á leið frá Eng-
landi til Italíu. Þyrill er á leið frá
Reykjavik til Danmerkur og Hol-
lands.
Skip Einarsson & Zoega:
Foldin er í Reykjavík, Lingest-
room fermir í Ántwerpen 15. þ.
m. og í Amsterdam 18., Reykjanes
er á leið til Grikklands frá Éng-
landi.
EIMSKir:
Brúarfoss fór frá Hamborg i
gærkvöld til Leith og Reykjavikur.
Dettifoss var væntanlegui' til
Djúpavogs í gærkvöld frá Ála-
sundi. Fjallfoss fór frá Reykjav ík
6.2. til Halifax. Goðafoss fór frá
Síðasii fræSsIufundur iðnnema
verður i verzlunarmannahúsinu kl.
21 í kvöld. Emil Jónsson, ráðherra,
flytur framhaldserindi sitt um.
stöðu iðnaðarmannsins.
Hjönunum Þuríði
Jóhannesdóttur og
Sigurði Skaphéðins-
syni, Sufeurgötu 55,
Hafnarfirði, fædd-
ist 10 marka sonur
13. febrúar.
Næturvörður er i Ingólfsapótelri.
— Sími 1330.
Næturaktsur í nótt annast Hreyf-
ill. Simi 6633.
Bölusetning gegn barnaveiki
hcldur áfram;og-er fólk áminnt
um, að koma með börn sin til bólu-
setningar. Pöntunum er veitt mót-
taka i síma 27S1 aðeins á þriðju-
dögum kl. 10 — 12.
Ungbarnavernd Líknar, Templ-
arasundi 3, verður framvegis opin'
þriðjudaga og föstudaga kl. 3,15—
4 e -h. ý
Næturlæknlr er í læknavarðstot-
unnl, Austurbæjarskolanurn, —
Síml 5030.
Veiðimaðurinn, afmælisblað Stanga
veiðifélags Reykjavíkur er nj'Tkom-
ið út. 1 blaðinu eru m. a. þessar
greinar: Stangaveiðifélag Roykja-
víkur 10 ára; Aðalfundur Stanga-
veiðifélags Reykjavikur; Óvenju
góð veiði sl. sumar; Bændur og
veiðimenn, eftir Gunnlaug Péturs-
son; Rabbað við sjötugan veiði-
mann; Þeir stóru — 20— 40. — p.;
eftir Guðmund Einarsson frá Mið-
dal; Fiskistofn sóttur i vatnsföt-
um; Er þörf fyrir landssamtök
veiðimanna, eftir Þór Guðjónsson
o. fl.
Húnvetningamót. — Næstkom-
andi föstudag efnir Húnvetninga-
félagið til móts að Hótel Borg.
Hefst það með borðhaldi ld. 6,30;
en meðal skemmtiatriða verður
ræða, flutt af Sigurði Nordal próf-
essor, píanóleikur Ragnars Björns
sonar og samsöngur „Húna“.
Veðurspáin í gærkvöld: Suð-
vestan og vestan átt, með all-
hvössum að hvössum éljum.