Þjóðviljinn - 23.02.1949, Blaðsíða 1
14- arganjrur.
Miðvikudagur 23. febrúar 1949.
MÁI.FUNDUE verður í kyöld
kl. 8, 39 að Þórsgötu 1. Úra-
ræðueíni: Atvinnuieysi.
4<». •
Lesðbeinandi:
Vigfússon.
Guðmundur
Verkbarui útgerðarauðvalásins 1 Heykjavík
hefur nú staðið hálfan mánuð. Togararnir, mikil-
virkustu framleiðslutæki þjóðarinnar, eru nú að
stöðvast einn af öðrum, og eru þegar lagztir við
landfestar ísclfur, Kaldbakur, Egiil rauði, Hval-
fell, Marz, Skúli Magnússon, Skallagrímur, Þór-
ólfur, Akurey, o. fl., aðrir eru rétt ókomnir til
landsins, enn aðrir tefja tímann með því að leggj-
ast í slipp í Englandi og þeir síðustu eru að hætta
veiðum. Eftir nokkra daga verða fiskimiðin kring-
um ísland auð af íslenzkum togurum.
Tilefni verkbannsins er sem kunnugt er það
að útgerðarauðvaldið hefur krafizt þess að áhættu-
þóknun falli niður með öllu, kaup háseta verði
sem sé lækkað um 7—10 þúsundir á ári eða 25—
30%, miðað við nýsköpunartogara. Sjómenn hafa
þegar borið fram gagnkröfur sínar, en ekki er
kunnugt um að útgerðarmenn hafi séð ástæðu til
að svara þeim einu orði til þessa.
Útgerðarauðvaldið leggur stríðskostnað
sinn á þjóðina í heild. Áætla má að togara-
flotinn geti aflað 150—170 millj. króna á þessu
ári a dýrmætum erlendum gjaldeyri, EÐA
ALLT AÐ HÁLFRAR MILLJÓNAR Á DAG.
— % milljón á dag, það er skattur sá sem fá-
menn milljónarakiíka í Reykjavík leggur á
TSALDAKIS
B0fg kofflfflisla
Alþýjustjórn Norður-Kína,!
stjórn þess hluta Kína, sem erj
á valdi kommúnista, tók sér í
gær aðseturstað i Peiping, hinni.
fornu höfuðborg Kína. Ekki er
vitað, hvort hin óopinbera frið-
arsendinefnd frá Sjanghai hef-j
ur þegar rætt við forystumenn
kommúnista. Jámbrautarsam- >
i
göngur milli helztu boiga Norð-!
ur-Kína, Peiping og Tientsin,1
eiga að hefjast á ný 1. marz.
Kommúnistar hafa tekið við
útgáfu fimm blaða, sem Kuom-
intangmenn gáfu áður út í Peip-
ing, en tvö cháð b’.öð eru áfram
í höndum íyrri útgefenda.
Frakkland og önnur lönd Vest
ur-Evrópu hafa verið gerð að á-
rásarstöð gegn Sovétríkjunum,
sagði Maurice Thorez foringi
franskra kommúnista í gær í
París. Ef þjóð okkar væri teymd
nauðug út í styrjöld gegn Sovét-
ríkjunum og ef sovétherinn, við
að reka árásarherina af hönd-
um sér, færi inná franskt land,
gæii þá þjóð okkar og verkalýð-
ur tekið því öðruvísi en þjóðir
Póllands, Tékkóslóvakíu, Rúm-
eníu og Júgóslavíu? spurði Thor
ez.
aldrei msira
'iii ræoir
jarðarhals-
bandalag
Tsaldaris, utanríkisráðherra
íslenzka alþýðu, skattur sem kemur fram í Gnkkiands, gekk i gær a tund
minm innflutmngi, auknum voruskorti, aukn- f opinbem ti!kynningu um þena
um svartamarkaði, aukinni dýrtíð og sí- ^ an fund verkaiýðsboðuisins Ts
versnandi lífskjörum alls almennings. Slíku aldaris og sósíaldemókratafor-
ingjans Bevins segir, að viðræð
landi
v
verði er það keypt að leyfa fámennum auð-
mannahépi að ráða yfir afkastamestu fram-
leiðslutækj um íslendinga.
Það eru engin rök sem mæla lenzkum alþýðusamtökum. Og
ur þeirra hafi verið „langar og
hjartanlegar.“ Tsaldaris sagði
blaðamönnum, að hann hefði
rætt við Bevin um stofnun
Miðjarðarhafsbandalags eða
með hinum ósvifnu kröfum út- raunar koxna fleiri atriði til. Ut- ^ Miðjarðarhafs-
gerðarauðvaldsins. Það er vissu geröarauðvaidið hugsar ser aö
lega ekki í f járhagslegum krögg • r.ota langvinnt verkbann til að
kreppa svo að bæjarútgerðum
og hlutafélögum almennings úti
um lantl að þau komist í þrot.
Þá gætu rætzt ummæli Richard
Thors um nýju togarana á ný-
sköpunarárurium: „Þeir konia
alíir til okkar að lokum.“
Verkbann stórútge-ðarauð-
valdsins er mjög lærdómsrikt
dæmi um blessun auðskipulags-
ins. Fámenn klíka ræður yt'ir
bandaiaga. I þeim þyrftu að
vera öll ríki við Miðjarðarhaf,
þar á meðal Franco-Spánn og
ísraeisríki.
r
mæðor mótmæla.
nvlciidukáíimi
um, heldur hefúr safnað sér tug
milljóna gróða á undanförnum
árum og fær nú mjög mikinn
arð af nýsköpanartogurunum.
Þá væri hin röksemdin ekki síð
ur fráleit að sjómenn hefð.u al-
mennt of góð kjör. Hásetar á
nýsköpunartogara hafa 30—40
þús. kr. á ári, en mun minna á
gömlu togurunum. Þeir verða
að vinna tvöfaldan venjulegan
vinnutíma, 18 tíma á sólarhring,
f jarri heimilum sínum við ein-1 niikilvirkustu franileiðslutækj-
hver erfiðustu og áhættusöm- um iandsmanra-pg getur stoðv-
ustu störf sem þekkjast, og! að þau að vikl slnni. þótt bjóð-
þeim eru ailir dagar jafnir, helgi! arheildin ha.fi af því tugmilljóna
dagar sem aðrir. Það. er vissu-1 t.jón. Þessa herra varðar ekkert
lega ekki tímabært að svo mik- um hag þjóðar sinnar, aðeins
ið sera ræða um kjaráskerðingu i gróðasjcnarmið sjálfra beirra
hjá þeim, þvert á móti þarf aðj róða aðgerðunum. — Ef til Jones nýlendumálaráoherra í
bera þá kröi'u frara tií sigurs, væri í iandinu heiðaricg stjórn, | London. Kröfðust nefndarmenn
sem fyrst að komið verið á 12 ef til væri heiðarlegur þingmeiri ( þess, að brezkt herlið yrði fiutt
í brott frá Maiakaskaga. Brezkt
herlið hefur síðan si. sumar ver
ið að reyna að bæla niður með
vopnavaldi frelsishreyfingu
Jerusalem
þræíuepli
Israelsstjórn kveðst ekki muni
hefja viðræður um vopnahlé við
fulltrúa Abdullah Transjordan-
lconungs, fyrr en ákveðið hafi
verið, hver framtíð Jerúsalem-
borgar verði. Bæði Israelsríki og
Transjordan gera tilkall tii Jer-
úsalem. Gamli borgarhlutinn er
Framhald á 7. síðu.
Clay, hernámsstjóri Bandaríkj-
amia í Þýzkalandi, segir í síð-
ustu hálfsmánaðarlegri skýrsiu
sinni til Bandaríkjastjórnar, að
atvinnuleysi í Vestur-Þýzka-
lancli sé nú meira en nokkru
sinni fyrr síðan stríði lauk. Síð-
ustu opinberar tölur sýna að
tala atvinnuleysingja á brezk-
bandaríska hernámssvæðinu er
komin yfir 1.100.000. Aðgerðir
Vesturveldanna í sambandi við
Marshalláætlunina, sem tilkynnt
var að ættu að tryggja endur-
reisn atvinnulífs Vestur-Þýzka-
lands, hafa þannig þvert á móti
skapað kreppu.
Fnmvarp um þriggja vikna
Mæður brezVra hermanna,
sem eru í setuliðinu í nýlendum
Breta. í Suðaustur-Asíu, voru
meðal fulltrúa í sendinefnd, sem
í gær baðst viðíals við Creech
sfunda hvíld á sóiarhring. í hluti, mvndi verkbanni ntgerðar
Verkbann útgerðarauðvalds- auðvaMsins tafariaust verða
ins á sér þannig engar skynsam svarað með því að togararnir
legar forsendur. Það er aðeins væru teknir af milljónörunum
óskammfeilin árás á siómanna- og fengnir í hendur bæjarút-
stéttina, einn liður í allsherjar- gerðurn og hiiðstæðum samtök-
atlögu auðstéttarinnar gegn ís-l um almennings.
Malakkabúa en með litlum á-
rangri, og unnið hin verstu níð
ingsverk á varnarlausu fólki.
Hlutasjóinemi njóti jafnrettis
við aðra laimþega um orlof
Hermann Guðmundsson og Sigurður Guðna-
son ílytja á Alþingi írumvarp um breytingu á
orloíslögunum. Eru aðaibreytingarnar þessar:
1. Sumarleyíi þeirra (er undir lögin koma,
lengist um eina viku, úr tveimur vikum í
þrjár, og verði orlofsíéð 6V2 % í stað 4%, sem
afleiðing aí lengdu sumaríríi.
2. Breytingar er reynslan heíur sýnt að
nauðsynlegar eru til þess að orlofsiögin nái
jaínt til allra launþega, — er lagt til að af-
numinn verði sá óréttur sem hlutasjómenn
hafa verið beittir og tryggt að ailir sjómenn
hafi óivíræðan rétt íil orlcfs, að öllu leyti á
kostnað útgerðarmanns.
3. Lagt er til að fyrningartími krafna um
orlof sé sá sami cg fyrningartími kaupkraína.