Þjóðviljinn - 24.02.1949, Blaðsíða 6
6
ÞJÓÐVILJINN
Fimmtudagur 24. febrúar 1949.
Norska Verkamanna-
flokksstjórnin gegn
norskri alþýSu
JjUMMTUDAGINN í síðustu
viku, daginn áður en
flokksþing norska Verkamanna
flokksins, sem samþykkti inn-
göngu Noregs í hernaðarbanda-
lag með Vesturveldunum, hófst,
hélt félag málm- og járniðnað-
armanna almennan félagsfund i
Alþýðuhúsinu í Oslo. Fundar-
efnið var utanríkisstefna Nor-
egs og frummælandi Jens
Christian Hauge, hermálaráð-
herra x rikisstjórn norska
Verkamannaflokksins. Hauge
hét á vei'kamennina, að fylkja
sér um yfii-lýsta stefnu ríkis-
stjórnarinnar, inngöngu í Atl-
anzhafsbandalagið. Yfir þessa
stefnu lagði flokksþingið þrem
dögum síðar einróma blessun
sína. Ef sú samþykkt gæfi rétta
mynd af viðhorfi norskrar al-
þýðu hefðu málmiðnaðarmenn-
irnir átt að taka hernaðarbanda
lagsboðskap Hauges með fögn-
uði og lýsa ánægju sinni yfir,
að Noregur væri innlimaður i
hernaðarkerfi Bandaríkjanna.
■WI*N það var nú eitthvað ann-
að. Af 16 verkamönnum,
sem tóku til máls á fundinum
var aðeins einn sem mælti bót
utanríkisstefnu stjórnarinnar.
Síðan samþykkti fundurinn
með 248 atkv. gegn 112 eftirfar
andi ályktun: „Sameiginlegur
fundur málmiðnaðarmanna i
Oslo .... lætur hér með x ljós
andstöðu okkar gegn því að
land okkar gerist aðili að At-
lanzhafssáttmála.
Við berum ekki í brjósti fjand
skap til nokkurrar þjóðar, sízt
þeirrar rússnesku, sem við höf-
um aldrei ált í ófriði við og sem
færði þungar fórnir í síðustu
styrjöid og hafði svo mikla þýð
ingu fyrir okkar eigin frelsis-
baráttu.
Rússar hafa ekki ógnað okk-
ur, þeir hafa þvert á móti boðið
okkur griðasáttmála og upp-
fyllt allar skuldbindingar gagn-
vart landi okkar ....
Við hljótum því að vísa ein-
dregið á bug aðild lands okkar
að myndun ríkjasamsteypa. Við
hljótum með fögnuði að aðhyll-
ast griðasáttmálann ,sem okkur
er boðinn".
g^ESSI samþykkt norsku
málmiðnaðarmannanna er.
ekkert einsdæmi. Svipaðar sam
þykktir hafa drifið að undan-
farnar vikur úr öllum lxlutum
Noregs, frá hverju verkalýðsfé-
iaginu á fætur öðru. Andstaða
norskrar alþýðu gegn þátttöku
í hernaðarbandalagi gegn Sov-
étríkjunum er hvað harðsnún-
ust í Norður-Noregi, meðal
fólksins, sem af eigin raun
kynntist Rauða hernum, er
hann hrakti nazista þaðan á
brott. síðasta styrjaldarárið.
Blað Verkamannaflokksins í
Tromsö hefur tekið eindregna
afstöðu gegn hernaðarbanda-
lagsstefnu rikisstjórnarinnar.
rg^IL þess að koma fram fyrir-
ætlunum sinum um þátt-
töku í hernaðarbandalagi hefur
norska Verkamannaflokks-
stjórnin notið óskipts stuðnings
norsku borgaraflokkanna og
blaðakosts þeirra. Andstaðan
gegn stefnu hennar hefur kom-
ið fi'á hennar eigin flokksmönn-
um og Kommúnistaflokki Nor-
egs. Þetta kann i fljótu bragði
að virðast einkennilegt, en er
það alls ekki. Norsku hægri-
kratarnir eru að framkvæma
utanríkisstefnu norska auð-
valdsins. Norsku stórútgerðar-
mennirnir byggja gróðamögu-
leika sína á vinsamlegri afstöðu
ráðamanna í Vesturveldunum.
Norsku sósíaldemókrataráðherr
arnir hafa sjálfir sagt, að sem
siglingaþjóð verði Norðmenn að
ganga í Atlanzhafsbandalagið.
Allt talið um samstöðu vest-
rænna lýðræðisrikja og önnur
faguryrði er aðeins ætlað til að
slá ryki í augu fólksins. Þegar
til kastanna kemur eru það út-
gerðarmennirnir, sem ákveða
afstöðu Noregs.
J^ANGE utanríkisráðherra
Noregs, hefur sjálfur sagt að
stofnun Atlanzhafsbandalagsins
sé „stórkostleg ögrun" við Sov-
étríkin. Mesta ögrunin er þátt-
taka Noregs í bandalaginu. Nor
egur hefur landamæri sameigin-
leg með Sovétríkjunum. Enginn
hefur getað bent á, að Sovét-
ríkin hafi í einu né neinu ógn-
að öryggi Noregs. Þvert á móti
voru þau fyrsta Bandamanna-
rikið, sem fór alfarið með her
sinn úr Noregi eftir styrjöldina.
Nú hefur stjórn Noregs ákveð-
ið að taka þátt í hernaðar-
bandalagi, sem yfirlýst er að
beint er gegn Sovétríkjunum.
Vegna andstöðu norsks almenn
ings hefur norska stjórnin lýst
yfir, að Vesturveldin fái ekki
herstöðvar í Noregi á friðartím
um. Danska blaðið „Finanstid-
ende“ segir, að kringum þá yfxr-
lýsingu verði farið á þann hátt
að „hafnir og flughafnir verð.x
til reiðu Bandaríkjunum til af-
nota.“ Herstöðvarnar eiga sem
sagt að vera tilbúnar svo að
bandarískt árásarlið geti fyrxi'-
varalaust tekið þær x notkuxx.
jJþAÐ sem hingað til hefur
haldið aftur af kjarnorku
brjálæðingunum bandarísku
svo að þeir hafa ekki ráðizt á
Sovétríkin, er vitfxeskjan um,
að hvað sem öllum kjarnorku-
sprengjum liður gæti so/Sth 'i-
inn á skammri stund svarað
árásinni með sókn gegn árásar
stöðvunum vestur að Atlanz-
hafi. Nú á að setja undir þenn-
an leka með því að samræmxx
herbúnað og hernaðaráæt’.anir
og senda Vestur-Evrópu bandá
rísk vopn. Með þessu er striðs-
hættan í heiminum stónega
aukin. Þeim mun hörmulegi'a
cr það, að smáríki eins og Nor
egur, sem aldrei getur uppskorið
annað en eyðingu og hórmung-
ar í styrjöld, skuli glopjast út
í þann gráa leik, sem samvizku-
lausir yfirgangsseggir leika nú
með framtið mannkynsins að
veði. Hlutverlc smárikianna á
alþjóðavettvangi er að efia frið
inn með öllum ráðurxi tn ekki
auka á úlfúðina.
M.T.Ó.
166. DAGUR.
Eiouis Bromiield
STUMIR
fyrr en hneykslið væri gleymt, og það tók alltaf
tvö — þrjú ár.
Hann sneri frá glugganum og ákvað að fara til
Cartiers þegar hann hefði skilað Sir John heim
að Ritz og kaupa gimsteinamen handa Ruby og
fara svo meó henni til Savínu Jerrolds. Nú þegar
Fanney var farin, gátu þau Ruby gert sem
þau lysti.
Dymar voru opnar og ungfrú Einstein kom
með síðdegisblöðin. Hann leit yfir fyrirsagnirnar
og sá að morðingi Rósu Dugan hafði náðst. Hann
hafði að því er virtist gefið sig á vald lögregl-
unnar. Og morðinginn var ekki hr. Wilson. Morð-
inginn var „litli svart maðurinn“ sem skildi eftir
skítugu húfuna.
XXIII.
Valpariso hótelið var ljótt hús — hátt og mjótt
og broddskitugult á litinn — og sneri út að járn-
brautarteinunum og höfnunum við North River,
þar sem skip frá Miðjarðarhafi lögðu upp.
Á fyrstu haeð hafði einu sinni verið knæpa, sem
um tíma hafði verið breytt í matsölu en síðan í
krá að nýju, en ógagnsæju glerin í gluggunum
og ömurlegri grárri málningunni hafði ekki verið
breytt. Uppi voru tuttugu klefar, sem kallaðir
voru svefnherbergi, lýstir upp með gasi, flestir
þeirra óupphitaðir, og þeir voru leigðir hverjum
þeim sem var nógu tilfinningalaus eða nógu
ógæfusamur til að geta þolað við í þeim. Við
skiptavinirnir voru negraflakkarar og hafnar-
verkamenn og drukknir sjómenn, og stöku sinn-
um einhver hinna harðeygu kvenna í nágrenninu
sem komu til að selja ást sína eina eða tvær
stundir kyndara sem ekki hafði séð kvenman?'
vikum og mánuðum saman. Rúmfötin voru brek-
án, saurgrá á litinn, og eitthvað, sem átti að
heita lök, úr bómullarpokum, gul og blettótt eftir
snarpa suðu, sem var eina hreinlætisráðstöfun-
in. Forstöðukonan var í samræmi við stofnunina,
stór og digur kona með karlmannsburði, með
skvapkennt andlit og grátt, strítt yfirskegg. í
æsku sinni hafði hún verið skækja á götum Brem-
en og Hamborgar og hún hafði keypt hótelið fyrir
fé sem hún hafði aflað sér sem forstöðukona
hóruhúss í Valpariso. Hún talaði bjagaða ensku
og drakk mikið af lélegu gini sem hún seldi í
„veitingahúsi“ sínu. Hún fór snemma á fætur og
seint í rúmið, starfaði sem forstöðukona, fi amrni-
stöðustúlka og jafnvel sem þvottakona í fyrir-
tæki sínu. Hún var seig og þrekmikil og hngrökk,
óttaðist engan og ekkert nema fangelsið. Það
stóð svo á að hún hafði farið snemma á fætur
og var að sópa knæpuna þegar Sikileyjar-Tó.uý
kom inn í dyrnar utan úr slotandi hríðinni Hún
sá hann, án þess að hún sæist sjálf, horfa urn
öxl skelfdan og loka hurðinni með snöggu, laumu-
legu handtaki; og þegar hann gekk rétt fram
hjá henni sá hún blóðhlaupið augnaráðið. Þar
sem hún hafði lifað allt sitt líf í heimi þar sem
slík atriði höfðu merkingu, vissi hún að Sikileyj-
ar-Tóný var í vandræðum, og að vandræði hans
kynnu að snerta hana.
Hún stóð í allgóðu sambandi við lögregluna.
Hún var vingjarnleg við þá lögregluþjóna sem
voru tíðir gestir í hennar bæjarhverfi, gaf þe'm
í staupinu og sagði þeim jafnvel slúðursögur um
atferlið í þessum ógeðslega borgarhluta. Áhyggj-
ur hennar beindust aðeins að mönnum frá hæstu
stöðum, sem þekktu ekki blíðmæli hennar, ne
þá sterku aðstöðu sem hún hafði við hafnarbakk-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiuiii
Bogmennirnir
tJngling-asaga um Hróa hött og
félaga hans — eftir
— GEOFREY TREASE —
Næsta dag héldu þeir áfram hærra
til heiða og fóru upp með Derwent-
ánni. Landið varð æ kaldranalegra og
eyðilegra. Jafnvel í daladrögunum
urðu trén strjálli og strjálli. Áin fór
minnkandi því nær sem dró upptök-
um hennar. Fjallabrekkurnar á báða
vegu þrengdu æ meir dalverpið, unz
eftir var aðeins þröng gilskora. Loks
beygðu ferðamennirnir til hægri upp
með gljúfri, sem önnur á myndaði,
ofar og ofar héldu þeir og stefndu
upp til hæstu brúna.
„Þetta er talsvert drjúgt“, varð
Litla-Jóni að orði. Óþreytandi skálm-
aði hann á undan, sá skreflangi fjalla-
garpur.
Dikon óskaði þess, að víðáttan væri
minni. Aldrei yrðu þeir víst komnir
leiðina á enda. X hvert sinn, er þeir
þóttust vera að ná efstu brún, sáu þeir,
jafnskjótt og upp kom, aðra ofar og
lengra í burtu. Á báðar hendur teygð-
ust gráleitir lyngmóar eins og óþrot-
leg eyðimörk. Kynlegar klettastrýtur
á stöku stað rufu tilbreytingarleysið.
Götuslóðinn hvarf þeim. Þrátt fyr-
DAVÍÐ