Þjóðviljinn - 14.04.1949, Blaðsíða 6
Fimmtudagur 14. apríl 1949. v
6
ÍLgrjX
■ ■
ÞJÓBVILJ'INN
ÞlÓÐVILJINN
oigetandt: Bamelnlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkui Inn
Rltatjórai: Magnús Kjartansson. Slgurður Guðmundsson (áb'.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Arí Kárason, Magnús Torfí Ólafsson, Jónas Árnason,
Ritstjói-n, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðia. SkólavörBU'
•tig 38 — Síml 7600 (þrjár línur)
Áskrlí'arverð: kr. 12.00 á mánuðl — Lausasöluvsrð 60 aur. eint.
FrentsmlSja ÞjðBviljans h. t.
Sósiakstaflokkurlnn, Þórsgötu 1 — Simi 7510 (þrjár linur)
Ofbeldislýður gegn málsiað íslands
Hætta á fasisma hér á landi var aldrei mikil af hinum
©pinbera nazistaflokk, sem hugðist gánga feril þýzka naz-
istaflokksins til valda á Jslandi. Raunveruleg nazisma-
hætta á íslandi ihefur um .^eggj^^^ratuga skeið stafað af
sterkum ítökum. sem nazisfcah!Ugstinarháttur á í forustu
íhaldsflokksins sem uppnefhir'’sig Sjálfstæðisflokk. Jþetta
skildu aðalmenn íslenzku nazistahreyfingarinnar snemma
og tóku bann kost í stað Tiéáá'að' berjást vonlausri baráttu
gegn fyrirlitningu og ei nangrun áð' hreiðra um sig í íhalds-
flokknum með fína nafninu.
Fyrir nokkrum dögum yar rifjað upp þér í blaðinu,
hvernig ofbeldishneigðin blossaði. upp í stjórn Sjálfstæð
isflokksins 1932, er hann ögraði til óeirða með því að skera
niður í bæjarstjórn laun verst stöddu verkamanna Reykja
•víkur. Að því ibúnu fyrir’ákipkði Ólafút Thors, þá dóms-
málahundadagaráðherra, að handtaka skyldi án rannsókn-
ar 20—30 leiðtoga verkalýðsflokkanna og lét stofna vopn-
að lið úr stjórnmálafélögum íhaldsins í Reykjavík og kalla
það varalögreglu. Lögreglustjórinn í Reykjavík var Her-
mann Jónasson. Hvað sem annars má um framkomu hans
segja, ber hann það hiklaúst, að hann hafi neitað að fram-
kvæma skipun yfirboðara síns, hins nazistiska dómsmála-
ráðherra, sem hélt að stundin væri komin til að láta íhalds-
skrílinn í Reykjavík taka völdin, neitaði af því hann taldi
sennilegt, að framkvæmd fyrirskipunarinnar hefði leitt
blóðbað yfir Reykjavík. Og Thórsarafíflið heyktist á valda-
tökunni.
Með samanburði við þessa atburði sést bezt hve alvar-
legt ástandið er nú. í stað sterks Framsóknarmanns situr
nú í embætti lögreglustjóra nazistiskt verkfæri hins naz-
istíska dómsmálaráðherra Bjarna Benedik'tSsonar. Aftur
hefur lögreglu verið sigað á alþýðy, aftur hefur íhalds1
skríllinn í Reykjavík verið vopna^jur og gefið nafnið vara-
lögregla, sjálft Morgunblaðið- upplýsir að hvítliðaskríllinn
sé á tíunda hundrað mánns': Og- nú er mestöll forusta Al-
þýðuflokksins og Framscknárflokksins í inhilegri sam-
vinnu við nazistaarm íhaldsflpkksins, fólkið í flokkunum
fhorfir agndofa á uppgjöf leiðtpga, sinna fýrir svartasta
afturhaldslýð landsins. /,
En verkalýðshreyfingin er mafgfált sterkari nú en 1932.
Sósíalistaflokkurinn hafði ,^>eg =1^,1946 fimmtung þjóðar-
innar að baki sér og flokknum vex fylgi óðfluga. Reiði-
alda heilbrigðra afla úr stjómarflokkunum vegna landráða
hinnar bandarísku leppstjórnar;-og tilraunanna til nazisma
innanlands rís hærra með hverjum degi. Ofbeldislið naz-
istaarms Sjálfstæðisflokksins reiknar skakkt. Því mun
ekki takast að hrifsa völdin a íslandi, fremur en 1932.
Þjóðin skilur hættuna af landsölulblökk íhaldsins og áhrifa-
manna Alþýðuflokksins og Framsóknar, og. mun mæta
þeirri hættu með einbeittri baráttu, heilbrigð öfl allra
flokka samfylkja gegn nazisiíia og landráðum og neyta
'ZÍ "t í; A"j ,A'.T
fyrsta tækifæris frjálsra kosnmga að sýna Sjálfstæðis-
flokknum og samsekum foringjum annarra flokka hvað
það kostar að drýgja þá glæpi gegn sjálfstæði og frelsi
íslendinga sem hin skuggalega afturhaldsklíka núverandi
ríkisstjórnar hefur drýgt. , . ;
Hvorki lögregluögranir, réttarofsóknir, bandatískar mút-
ur né önnur aðstoð erlendra húsbænda. dugar hinu naz-
istíska ofibeldisliði íhaldsflokksins. Ofibeldisliðið; sem
PHHI
ÍBÆJAUPOSTIKINNI
iBBBMlö^ŒSliSiii wmuem
Þegar $jálfstæðisfIokk-
urinn var vopnaður til
að berja á Reykvíkingum
„Einn sekur“, þ. e. einn sem
var í hvítliðahópi ríkisstjórriar-
innar 30. marz s.l., hefur sent
mér langt og ýtarlegt bréf um
það þegar $jálfstæðisflokkurinn
var vopnaður og Alþingi íslend-
inga fyllt með dulbúnum hvít-
liðum, og verða hér birtir nokkr
ir kaflar úr því. Fyrst lýsir
hann liðssöfnuninni o. fl.' og
segir svo:
.....Eg var einn þeirra sem
létu tilleiðast eftir mikinn áróð
ur vissra manna í $jálfstæðis-
flokknum, en þeir spöruðu ekki
góð loforð, m. a. tryggingu lög-
regluþjóna, sama rétt og þeir
o. m. fl.“
★
$jáIfstæðisflokkurinn
safnar liði í Holstein til
að ryðja Alþingi!
„Mánudaginn 28. marz feng-
um við skipun um að koma nið-
ur í $jálfstæðishús kl. 7 um
kvöldið, (áður var búið að
segja okkur að vera til staðar
til að ryðja Alþingishúsið ef á
þyrfti að halda, hvenær sem
væri á nótt eða degi). Eg mætti
á tilteknum tíma og eftir
skamma stund var húsið orðið
fullskipað karlmönnum. Á með
an beðið var eftir frekari fyr-
irskipunum skemmtu menn sér
við spil, bjórdrykkju og við að
hlusta á útvarpsumræðurnar
um vantraust sósíalista á ríkis-
stjórnina. Þegar umræðunni í
Alþingi var lokið var valinn úr
hópur manna til að aðstoða
þingmenn $jálfstæðisflokksins
frá Alþingi út í $jálfstæðishús.
Var þá starfi okkar lokið það
kvöldið".
★
„Því aumari mannveru
hef ég ekki séð . . .“
„Þriðjudaginn 29. marz feng-
um við skipun um að vera mætt
ir kl. 7. Þetta kvöld var féiiádfe’
einnig fullskipað mönnum er
sátu og spiluðu og biðu eftir
frekari fyrirskipunum.
Laust eftir miðnætti heyrðist
háreisti og rúðubrot, þustu þá
allir úr sætum sínum og til-
kynnt var að kommúnistar
væru að gera árás á húsið, en
þegar húsið loks var opnað
vorp úti fyrir Bjarni Ben. og
Ólafur Thórs í fylgd með lög-
regluþjónum, vopnuðum stórum
kylfum, og var strákalýður fýr
ir utan með ópum óg grjótkasti.
Þegar Bjarni og Ólaftír -voru
komnir inn heyrði ég einhvern
segja frá því að Ólafur hefði
sagt við Bjarna, um leið og
hann klappaði honum hug-
hreystandi á bakið: Nú þarftu
ekki að vera hræddur Bjarni,
hér eru okkar menn! Bjarna
mun heldur ekki hafa veitt af
hughreystingu, því aumari
mannveru hef ég ekki séð en
Bjarna Ben, þar sem hann stóð
að baki Ólafi Thórs meðan
han nvar að tala.
Þegar heim átti að halda úr
húsinu var strákahópur í hálf-
hring fyrir utan, var liðinu þá
fylkt, en ekki varð ég þess var
að til neinna átaka kæmi.
Strákalýðurinn mun hafa haft
veður af því að þeir Ól. Thórs
og Bjarni Ben. fóru út um bak-
dyrnar.“
★
Hvítliðarnir sendir í
Alþingi undir stjórn
Sveinbjamar Hannes-
sonar.
Bréfritarinn lýsir morgni
hins örlagaríka dags 30. marz
s.l., en hvítliðið fékk fyrirmæli
!iim að mæta kl. 9 um morgun-
inn í $jálfstæðishúsinu, — „en
þar var valið úr það lið sem
átti að vera í Alþingishúsinu.
Voru það allt menn úr $jálf-
stæðisfélögunum í Reykjavík.
.... Eg býst við að margir
þeirra séu starfsmenn bæjar-
ins, að minnsta kosti voru þeir
mjög handgengnir hverfisstjór-
um bæjarins.
Framhald á 9. síðu.
Katla er í Rvik. Hertha er á Hólma
vík. Lijjda, (Dan kom til Rvíkur 11.
4. frá .feaútabörg. Laura Dan lest-
ar í Huli og Antwprpen 18.—23. 4.
til Reykjávíkur.
Barnaskenimtun éerður haldin í
G.T.-húsinil aniian páskadag kl. 2
Til skemmtunar verður leikrit, gít
arspil, söngur, skrautsýning o. fl.
Næturakstur; í nótt annast B.S.R.
sími 1720, næturaksturinn, en síð-
an Hreyfill, sími 6633, til mánu-
dagsins 18. apríl, en aðfaranótt
þriðjudagsins- 19. annast hann
Litla bílstöðin, sími 1380.
.i Hjónunum Björgu
^ \' 1 / Sigurðardóttur og
■3 A —• Óskari Jónss., Mið-
túni 42, fæddist 13
marka sonur 4.
apríl.
H Ö F N I N.
Búðanes fór á veiðar í fyrrakv.
Reykjafoss fór í gærmorgun. Þyr-
ill kom í gærmorgun. Kolaskipið
Nerva fór um hádegi í gær. Goða-
fp^s fór áleiðis til Ameríku í gær.
Togarinn Faxi kom hingað í gær,
að búa sig á veiðar. Nokkrir fær-
eyskir kútterar komu hingað í gær.
safæfúívörður þessa viku í Ingólfs-
apóteki, sími 1330.
RIKISSKIP:
Esja var á Isafirði í gærkvöld á
suðurleið. Hekla átti að fara frá
Reykjavík kl. 24.00 í gærkvöld
vestur um land til Akureyrar.
Herðubreið er á Vestfjörðum.
Skjaldbreið var væntanleg til R-
víkur í gærkvöld. Þyrill er í
Reykjavík.
E I M S K I P :
Brúarfoss var í Vestmannaeyjum,
fór þaðan til Grimsby og Amst-
erdam í gær. Dettifoss er í Ant-
vverpen. Fjallfoss var á Siglufirði,
för þaðan í gærkvöld til Antwerp-
en. Goðafoss fór frá Rvík kl. 12.00
á hádegi í gær til N. Y. Lagarfoss
er í Frederikshavn. Reykjafoss var
í Hafnarfirði í gær. Selfoss er í
Noregi. Tröilafoss kom til N. Y. 10.
4. frá Rvík. Vatnajökull er í Leith.
heyktist á nazistískri valdatöku-1932 er vonlaust um árang-
ur 1949, enda þótt því hafi lærzt að hafa ekki sterkan Fram-
sóknarmann lögreglustjóra í Reykjavík, heldur vikalipran
nazista. Alþýða. íslands mætir hættunni með þeirri ein-
beittni og ró, sem tryggir sigur málstað hennar, málstað
lýðræðis, framfara og sjálfstæðis, málstað íslands.. *
Helgidagslæknar: Á skírdag: Guð-
mundur Björnsson, Lækjargötu 6B,
sími 5960. — Á föstudaginn langa:
Bjarni Oddsson, Sörlaskjóli 38,
sími 2658. Á páskadag: Úlfar Gunn
arsson, Suðurgötu 14, sími 81622.
Annan páskadag: Þórarinn Sveins
son, Reykjavegi 24, sími 2714.
. ^ fg a wfe/i ^ 9 ■* ** ai ■'
1 dag verða gef
in saman í
hjónaband að
Staðastað á
Snæfellsnesi,
ungfrú Áslaug
Sigurðardóttir forstöðukona og
Haukur Hafstað bóndi í Vík,
Skagafirði. — Séra Þorgrímur Sig
urðsson gefur brúðhjónin saman.
—Næstkomandi laugardag verða
gefin saman í hjónaband af séra
Bjarna Jónssyni, Guðbjörg Aðal-
heiður Þorsteinsdóttir og Gunnar
Jónsson, sölumaður hjá Nathan og
Oisen. Heimili brúðhjónanna verð
ur á Eigilsgötu 12.
Gullfaxi kom frá
N. Y. á 9. timan-
gggyg um í gærkvöld.
® Geysir er væntan-
legur frá Kaup-
-■ • ■ - mannahöfn og
Prestvík síðdegls á laugardag.
Hekla er í Reykjavík. 1 gær var/
flogið tíl Vestfjarða, Austfjarða,'
Vestmánnaeyja, ICéflavíkur og Ak-
ureyrar.
G. G.“
Leiðrétting.
I kvæði Jóhannesar M. Straum-
lands, 30. mar% 1949, sem birt var
í Þjóðviljanum sl. sunnudag, hefur
orðið meinleg prentvilla í öðru er-
indi. Rétt er erindið þannig;
Islenzk þ)pþ, sem aldir þungar,
— aldir myrkar lögðu í dróma,
aðeins fáq, |ir.atugi
upp nárri' spretta í sólaryl,
yl vors frelsis, og að nýju
islenzkt þjóðlif stóð i blóma: 1
allt skal þetta uridirkastast
urðarmánans glæfraspil.
Páll lsólfsson heldur fimmtu
orgeltónleika sína i Dómkirkjunni
í kvöld kl. 6,15. Viðfangsefni hans
verða þessi: Buxtehaude: Passac-
alia d-moll. Walther: Tilbrigði um
„Margt er manna bölið". J. S.
Bach: Fúga h-moll. Tveir sálma-
forleikir: a) Faðir vor sem á himn
um ert. b) Ó, höfuð dreyra drifið.
Preludia og fúga c-moll. Aðgangur
að tónleikunum er ókeypis.
Þjóðníðingar.
Gamall maður hefur sent blaðinu
eftirfarandi stöku, sem honum
hraut af munni við atburðina 30.
marz s.l.:
„Bölvaðir séu ár og öld,
erigá miskunn finni,
þeir«sem fyrir fé og völd
fórna móður sinni.
Útvarpið í dag:
11.00 Messa í Dóm-
kirkjunni (séra
Bjarni JónsSon
ýígslubiskup).
15.15 Miðdegistón-
leikar Cpiijtuiú: a) Concertó grosso
nr. 6 í g-moll eftir Hándel. b)
Þættir'' úr'- kóiVerkinu „Draumur
Gerontiusar" eftir Elgar (nýjar
plötur). 19.30 Tonleikar: Prelúdia
og fúga 'eftir.Æach: (plötur). 20.20
Útvarpshljámay^iyri . (Þdrartaji
Guðmundsson stjórnár). a) „Guð-_
Fráiaiíföd ii: áíðú'.•