Þjóðviljinn - 28.04.1949, Side 4
Þ JÓÐVIL JINN
Fimmtudagur 28. apríl 1949
íJtgef&ndt: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurlnn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Sigurður Guðmundsson (áb‘.
Frétt&ritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólaísson, Jónas Árnason.
/
Rítstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu'
■tig 18 — Síml 7500 (þrjúr iínu r)
Áskrií'arverð: kr. 12.00 6 mánuði. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjéðvíljans b. f.
Sósiakstaflokknrlnn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
itrfetsalyðurinD gegn
immni
Frá því verkalýðshreyfing hófst á Islandi hefur hún át
í höggi við þau afturhaldsöfl og íhalds sem nú eru hrein-
ræktuðust í Sjálfstæðisflokknum. Frá því að Morgunbl. og
Vísir byrjuðu útkomu liafa þau barizt 'hatrammri baráttu
gegn verkalýðshreyfingunni, eins og auðvaldsblöð annarra
landa. Þau hafa stundum hresst sig svo rétt fyrir kosning-
ar að óhróðurinn um alþýðu landsins og samtök hennar
hefur verið þaggaður niður í biii, en hvenær sem til átaka
hefur komið, í hvert einasta skipti sem hagsmunaandstæð-
ur alþýðu og auðvalds á Islandi hafa leitt til harðra átaka
hafa þessi blöð, Morgunbl. og Vísir, verið eins og útspýtt
hundsskinn í þjónustu auðvaldsburgeisanna, gegn alþýðu-
málstaðnum. Þau hafa afflutt kröfur verkamanna, talið
þær hóflausar, jafnvel ’hinar nógværustu, og svívirt og
nítt leiðtoga verkalýðshreyfingarinnar. Alltaf, undantekn-
ingarlaust, hafa þessi sorpblöð auðvaldsburgeisa íslands
haidið því fram, á átakatímum og raunar oftast nær, að
barátta alþýðunnar fyrir bættum kjörum, hærra kaupi,
^uknum hvíldartíma, betri vinnuskilyrðum, væri stjórnað
af pólitískum flugumönnum, í þjónustu erlends ríkis eða
ríkja. Þessi ásökun hefur ekki einungis dunið á verkalýðs
hreyfingunni síðustu árin. Menn eins Ólafur Friðriksson,
Jón Bach, Héðinn Valdimarsson, Jón Bald\'insson, Vilmund
ur Jónsson, meira að segja garmurinn Finnur Jónsson hafa
fengið þennan stimpil í sorpblöðum íslenzka auðvaldsins,
Morgunbl. og Vísi, — og allur Alþýðuflokkurinn, — meðan
þessir menn og flokkar þeirra voru taldir svo heiðarlegir
að starf þeirra þýddi sókn fyrir alþýðu íslands, sókn fyr-
ir sósíalismann.
Nú hefur auðvaldið á íslandi fundið nýja baráttuaðferð
gegn verkalýðshreyfingunni. I stað þess að ráðast beint
framan að henni á nú að lama hana innan frá. Með fimmtu
herdeild hins gerspillta broddaliðs, Alþýðuflokksins að
bandamanni hefur flokki Eggerts Claessens og Ólafs Thors
verið fengið úrslitavald í stjórn Alþýðusambands Islands,
með svikurn og ólögum þó. Og nú er þeim afturhaldslýð,
sem svikizt hefur til valda í samtökum alþýðunnar ætlað
að sýna árangurinn af skemmda- og klofningsstarfsemi
sinni á sjálfum hátíðisdegi alþýðunnar 1. maí. Nú dirfast
Morgunblaðið og Vísir, blöðin sem hylitu fasismann og
hafa svívirt og nítt íslenzka verkalýðshreyfingu áratug-
um saman, að ávarpa reykvíska verkamenn og hvetja þá
til þátttöku 1 klofningsbröltinu 1. maí, hvetja þá til þátt-
töku í hátíðahöldum flokks Eggerts Claessen og Sigurðar
Kristjánssonar, mannsins sem skýrði í gær á Alþingi frá
hinni sönnu afstöðu íhaldsins til orlofslaganna, hinni sönnu
heiftar og hatursafstöðu Sjálfstæðisflokksins til sigra al-
þýðunnar.
Reykvískir verkamenn munu sjálfir skilja það án þess
að á það þurfi að benda, hvort muni rödd Sjálfstæðis-
flokksins, rödd íslenzka auðvaldsins, heiftarorð íhaldsþing-
mannsins um orlofslögin og tillaga hans um að afnema
þau, eða viðbjóðsleg hræsnisskrif burgeisaþjónanna við
Morgunblaðið og Vísi sömu dagana um einingu alþýðunn-
ar. ''
* Svarið gefur reykvísk alþýða 1. maí. : .
SnTHHínpa
SnH^HuHÍÍHHrJ
MpœisiiM
Hurfu til uppliafs síns.
Suðurnesjamaður skrifar:
„Þegar hin formlegu samtök
íslenzkra nazista leystust upp
nokkru fyrir síðustu styrjöld
kunna ýmsir að hafa haldið að
lokið væri að fullu óhrjálegum
kafla íslenzkrar stjórnmála-
sögu. Slíkt var þó alger mis-
skilningur. Forsprakkar nazista
deildarinnar endurfæddust ekki,
heldur földu sig flestir í náð-
arfaðmi Sjálfstæðisflokksins,
upphafs síns, og biðu þess að
aftur sköpuðust þjóðféiagslegar
forsendur fyrir boðskap þeii’ra.
Sjálfstæðisflokkurinn tók þess-
um „ungu mönnum með hreinu
hugsanirnar“ með virktum og
hóf þá til þeirra mannvirðinga
sem frekast er unnt, ekki sízt
eftir að Bjarni Benediktsson fór
að láta til sín taka fyrir alvöru.
★
Eins og nýir menn.
„Forsprakkar nazistadeildar-
innar héldu sambandi sín á
milli alla tíð, og nú telja þeir að
á ný hafi skapazt þjóðfélagsleg-
ar forsendur fyrir boðskap
þeirra. Þeirra hefur gætt meir
í íslenzku þjóðlífi síðustu mán-
uðina en nokkru sinni fyrr. Sig-
urjón Sigurösson er nú ekki
lengur einangruð og fyrirlitin
fígúra heldur yfirmaður lögregl
unnar í Reykjavík, og við stjórn
hennar getur hann nú loks fram
fylgt hinum fornu liugsjónum
sínum. Hinir fornu sálufélagar
hans eru einnig eins og nýir
menn. Jafnvel dæmdur glæpa-
maður eins og Ólafur Pétursson
gerir sig gildan og stefnir Þjóð
viljanum fyrir ummæli sem
hafa þann eina galla að vera
allt of væg um hin óskynjanlegu
illvirki þessa manns. Og loks
geysist hinn gamli fiihrer Helgi
$. Jónsson fram á sjónarsviðið
í Morgunblaðinu í fyrradag með
ritsmíð sem er í beinu fram-
haldi af greinum þeim sem
hann birti í íslandi áður fyrr,
ásamt tilheyrandi myndum af
sér í nazistabúningi.
tít
„Fiihrer íslands“
„Helgi þessi, sem nú er kaup
maður í Keflavík, sameiginleg-
ur fréttaritari Morgunblaðsins
og útvarpsins, skátaforingi m.
m„ var eitt sinn Hitler íslands.
Hann var hylltur á floldcsfund-
um nazistadeildarinnar, honum
var hampað i blaðinu íslandi og
hann dreymdi stóra og djarfa
drauma. Þegar nazistadeildin
leystist upp tók hann sérstöku
ástfóstri við skátahreyfinguna,
því hann unir sér illa nema í
einkennisbúningi. Það er tákn-
rænt fyrir þennan mann að þeg
ar Bandaríkjamenn komu hing-
að gerðist liann þegar í stað
helzti dindill þeirra á Suður-
nesjum og tók einkum að sér
ýmsar útveganir fyrir þá, en
nafngiftir þær sem hæfa þeim
starfa er að finna í grein hans
sjálfs. Lítur hann nú á sig sem
tilvonandi fiihrer Bandaríkj-
anna á Islandi og dreymir stóra
og djarfa drauma, en eina á-
hyggjuefni hans er að Banda-
ríkin skuli enn ekki hafa klætt
hérlenda leppa sína í einkenn-
isbúning.
★
Sérstæðar útveganir.
„Fj-’rsta opinbera hlutverk
hans í gervinu „fúhrer Banda-
ríkjanna á Islandi“ var í Morg-
unblaðinu í fyrradag, þar sem
hann varði setuliðsmennina af
öllum sínum nazistíska ofsa.
Annað hlutverk hans var i út-
varpinu í gærkvöld. En þótt
Helga greyið dreymi stóra og
djarfa drauma mun hann þó
verða að sætta sig við það að
fúhrer-nafnbótin lifi aðeins í
hugskoti hans sjálfs. Aðstæður
eru nefnil. svo breyttar að á stór
veldisdögum Þjóðverja þorðu
forráðamenn Sjálfstæ^'sflokks-
ins ekki að beita sér fyrir þá
hér á landi nema í smáum stíl,
en nú leggja þeir fram alla
krafta sína fyrir Bandaríkin.
Og við hlið Ólafs Thórs og
Bjarna Benediktssonar verður
Helgi $. ævinlega lítið peð sem
mun verða að sætta sig við það
eitt að standa í sérstæðum út-
vegunum fyrir Keflavíkurliðið
hér eftir sem hingað til.
Suðurnesjamaður.“
ilOFNIN.
Ksja fór úr slippnum í gær.
Skjaldbreið kom úr strandferð.
Bjarni Ólafsson kom frá útlöndum
í gær og fer á veiðar um hádegi
í dag. Helgafell fór á veiðar í
gærkvöld. Júpíter var tekinn i
slipp í gær.
BIKISS|IP:
Esja er í Reykjavík. Hekla er á
leið frá Austfjörðum til Rvíkur.
Herðubreið var á Akureyri í gær.
Skjaldbreið er í Rvík. Þyrill er í
Hvalfirði.
ÍSFISKSÁLAN:.
Egill Skallagrimsson seldi 3830
kits fyrir 10874 pund, 2S. ]>. m. í
Grimsby. Maí seldi 2098 kits fyrir
7703 pund, 25. þ m. í Aberdeen.
Karlsefni seldi 282,3 lestir 26. þ. m.
m. í Aberdeen. Geir seldi 291 lest,
26. þ. m. í Bremenhaven
Einarsson & Zoega:
Poldin fór frá Reykjavík á
þriðjudagskvöld til Isafjarðar.
Spaarestroom er í Reykjavík.
Lingestroom er i Álaborg. Reykja
nes fermir í Ansterdam 5. þ. m.
Stígandi, 1.
hefti þessa árs,
er nýkomið út.
Efni: Til les-
enda. Eg bið
ekki um aðstoð
(lcvæði eftir
Heiðrek Guð-
mundsson). í dag (Arnór Sigur-
jónsson). L'andeign á landnámsöld
(dr. Hans Kuhn). Áróður og veru-
leiki (Jónas H. Haralz). Hugleið-
ingar á heimleið (Þórarinn Guðna-
son). Paradísarmissir .(kvæði eftir
Þráin). Hungur og gervimatur
(Gylfi Þ. Gíslason). Fyrsta Hrauns
réttarferðin (Bragi Sigurjónsson).
Ritfregnir (Arnór Sigurjónsson).
—Útvarpsííðinclií 6. tbl. þ á.. er
komið út. Efni blaðsins er m. a.
Innheimtuskrifstofa útvarpsins.
Kvöldvaka Keflvílcinga. Viðtal við
Daða Hjörvar. Ný útvarpssaga.
Barnatíminn. Tillögur danskra út-
varpshlustenda um „óaðfinnanlega
dagskrá". Sólblettir. Margar myncl-
ir eru í blaðinu að vanda. —
Heimilisritið, apríl-heftið 19-19 er
komið út. I heftinu er þetta efni
m. a.: Boðun Mörtu, saga eftir
Guðmund G. Hagalin. Síðasta vígi
þrælasölunnar; Lífið er ekki skáld-
saga, smásaga; Áætlun Q-wos, gam
ansamar ráðleggingar eftir Adam
úr Dal; Þrír fingur, smásaga
Heruubreio, kvæói eftir Jónatan
Jónsson; Lognið, smásaga; Heljar-
ferð með húsbóndanum, smósaga
Ástin getur allt, smásaga; Undra-
vert minni og framhaldssaga
Gullfaxi kom frá
Kaupmannahöfn
*ýt»ýl og Prestvík kl 7
í gærkvöld með
fullfermi. Geysir
og Hekla eru í
Reykjavík. I gær var flogið til
Akureyrar og Vestmannaeyja.
18.30 Dönsku-
kennsla. — 19.00.
Enskukennsla.
19.30 Þingfréttir
10.20 Útvarpshljóm
sveitin (Þórarinn
Guðmundsson stjórnar): a) Þrir
uppskerudansar eftir Edward Ger-
man. b) „Raddir vorsins" vals eft-
ir Strauss. c) Mars eftir Grit. 20.45
Dagskrá Kvenréttindafélags Is-
lands. — Perðaþáttur: Skyndiferð
til Mexíkó. (Margrét Indriðadóttir
blaðamaður). 21.10 Tónleilcar (plöt
ur). 21.15 Hinn ajþjóðlegi barna-
sjóður Sameinuðu þjóðanna: Á-
vörp og yfirlit (Trygve Lie aðal-
ritari S.Þ., Stefán Jóh. Stefánásson
forsætisráðherra o. fl.). 21.40 Tón-
lcikar (plötur). 21.45 Á innlendum
vettvangi (Emil Björnsson frétta-
maður). 22.05 Symfónískir tónleik-
ar tplötur): a) Fiðlukonsert ( a-
moll eftir Dvorák (nýjar plötur).
b) Symfónía nr. 4 í A-dúr (Italska
symfónían) eftir Mendelsohn.
Gjafir í íleilsuhæltssjóð Náttúru
læltningafél. Islands. Frú Arnheið-
ur Jónsdóttir, Tjarnargötu 10 C
kr. 500.00. Frú Veronika Einars-
dóttir, Bergstaðastr. 86 200.00. Þor
lákur Ófeigsson og frú 200.00. Rúm
fastur sjúltlingur, Akureyri 50.00.
Áheit frá L. H„ Akureyri 100.00.
Gjöf frá Vilhelm Erlendssyni,
Blönduósi 500.00. Frú Ragnheiður
Ó. Björnsson, Akurcyri 100.00.
Gömul kona, Selfossi 95.00. Barði
Brynjólfsson og frú, Siglufirði
100.00. Fyrir þetta veitum við gef-
endur innilegar þakkir.
Sjóðsstjórnin.
Veðurspáin í gærkvöld: Norð
an og norðvestan átt. Sumstað-
ar stinniihgskaldi eða allkvass
0g smáél í nótt. Lægir og léttir
til I dag.