Þjóðviljinn - 01.05.1949, Síða 5
ÞJÓÐVIL JINN
1S
Sunmidagui 1. maí 1949.
Kari Marx og Friðrik
Engéls: Kommúnista-
ávarpið. Ný þýðing úr
fnimrnálinu eftir Sverri
Kristjánsson. Reykja-
vík 1949. Bókaútgáfan
Neistar. (136 bls- verð
25 kr. innb.) Prent-
smiðjan Hóiar.
1.
Það er augljós staðreynd,
eem menn geta sannprófað á
ejálfum sér, að meiri hiuti
ails fclks hefur þannig tekj-
ur, að það getur rétt aðeins
séð sér og sínum farborða.
Annar hluti getur það þó
sœmilega,, en aðrir eru þar
iangt fyrir neðan. Svo á
kannske 8% af þjóðinni ef
til vili 80% af þjóðarauðn-
um. Eða. 250 fjölskyldur
eiga obbann af þjóðareign-
inni, eins og t. d. á Frakk-
landi. Hvernig má slíkt verða.
Er það vegna þess , að sjó^,
menn vorir, bændur og
menntamenn, svo tekin séu
íslenzk dæmi, séu svona
miklu latari heldur en
Kveldúlfsbræður, heildsalar,
nýríkir kratar og Fram-
sóknarbroddar. Hvernig
stendur á því, að meiri hluti
þeirra, sem stunda fram-
leiðslustörf, til sjávar og
sveita, og annað í sambandi
við þau, bera ekki annað úr
býtum eftir áraJ-angt strit
en eignaleysi og óvissu.
Svarið er nærtækara en
irarga grunar.
Þa8 er vegna þöss, að þeir,
sem eiga framleiðslutækin
eða standa í gróðaaðstöðu í
Eambandi við 'framleiðsluna,
hafa möguleika til stórfellds
arðráns, á Jrostnað fólksins.
Hvernig má slíkt verða,
kann nú einliver að spyrja.
Hvemig myndast gróðinn.
Svarið er opinbert Jeyndar-
mál og liefur lengi verið.
Þegar litið er á fram-
leiðslu þjóðarinnar, þá er
það algilt lögmál, að allar
' vörur seljast með kostnaðar-
' verði, sem eins má kalla
endurnýjunarvirði, þeg’ar á
heildina er litið. Vinnuafiið
er vara, sem selst á sama
! fcátt. Og er sú peningaupp-
tilf. vinnuaílsins. Þéss vegna
er það iögmál Jífsins i þjóð-
félagi a.uðvaidsins, að meiri
hluti fólksins beri ekki meir
úr býtum en brýnustu nauð-
synjar -til viðlialds og endur-
nýjunar.
En hin liáttvirta vara,
vinnuaflið, felur í sér eig-
inleika, sem engin önnur býr
yfir. Það getur skiiað af sér
að kvöldi afköstum, sem eru
t. d. lielmingi meiri að verði
til, heldur en vinnulaunin.
Þarna skapast verðmætis
aukinn, undirrót gróðans í
þjóðfélaginu. Með því að
hafa framleiðslutækin í
höndum fárra einstaklinga
er þeim skapaðir takmarka-|
lausir gróðamöguleikar á
kostnað alls f jöldans.
Svona var það og er það
enn, allstaðar nema á einum
sjötta parti jarðarinnar. Og
það finnst oss góður partur.
Hið borgaralega þjóðfé-
lag — en eiginleikum þess
liefur verið lýst að nokkru
— er síður en svo óumbreyt-
anleg eða eilíf staðreynd,
eins og þó sumir vilja halda.
Öldum saman hafa menn
reynt að finna meðal gegn
arðráninu, en það var ekki
fyrr en á 19. öld að örugt ráð
fannst gegn þessum ófögn-
uði. Og hversvegna ekki fyrr.
Af þeirri einföldu ástæðu að
liið borgaralega þjóðfélag
liafði þá fyrst náð fullum
þroska. En það er ekki liægt
að ráða við neinn sjúkdóm,
nema þann, sem menn þekkja
til fullnustu.
Framleiðslutækin sem
sameign á vegum fólksins!
Það var svar hins visinda-
lega sósíalisma.
Sósíalismi! Þetta orð er
komið úr latínu. Af socius=
félagi. Félagar eru þeir, sem
Jeggja fé sitt saman, eign
hlutina sameiginlega. Svo
var oss kennt í eina tíð.
Kommúnisminn er sósíal-
isminn í æðra veldi, þ. e.
sameignar fyrirkomulagið í
fullkomnasta förmi. Og þið
getið nú sjálf aflað ykkur
nánari fræðslu þar um.
2.
Karl Marx hefur ekki fundið-
ur lagt á ráðih, sem duga
munu borgaralegu þjóðíélagi
til tortímingar. Og í febrúar
í fyrra, voru 100 ár liðin frá
þvi, að frægásta rit hans, Kom-
múnistaávarpið, sá dagsins
ijós, í London, rétt á unda’;
febrúarbyltingunni í Frakk-
Sverrir Kristjánsson.
landi. Samverkamaður lians og
vinur, Friðrik Engels, samdi
það ineð honum. En í höfuðat-
riðum er það nlótað af Marx.
Báðir þessir menn dvöldu út-
lagar á Englandi, árum sam-
an. Sáu borgaralega framleiðslu
hætti rísa í allri sinni tign. Og
þegar þjóðfélag borgáranna
átti sér einskis ills von, kváðu
þeir yfir því dauðadóminn.
Tveir þýzkir útlagar, ungir
menn, albrynjaðir traustustu
þekkingu síns tíma, lögðu grund
völlinn að því, sem nefnt hef-
ur verið fagnaðarboðskapur
lrins fátæka mánns og trygg-
ing fyrir sigursælli frelsisbar-
áttu fjöldans.
' évffl’ " " '*■
3.
Fyrir nokkrum dögum kom
Kommúnistaávarpið út, í nýrri
iþýðingu Sverris Kristjánssonar,
isagnfræðings, í tilefni af 100
ára afmælinu, einu ári of seint
að vísu, :ven vér erurn oft sein-
ir til Islendingar. En allt um
það skal hénni tekið með mikl-
jum fögnuði og ánægju. Svo
smekkleg er hún að öllum frá-
gangi. Er þetta 2. útg., sem
komið hefur út hérlendis.
Hin fyrsta kom út á Akur-
eyri fyrir aldarfjórðungi, þeg-
ar ekki voru hér fiéiri kom-
múnistar en að telja rnátti þá,
Framhald á 15. síðuT' --’
Skrifa S fyrir
„Framleiðslu- og viðskipta
hættir borgarastéttarinnar,
eignahagsskipun hennar, hið
borgaralega þjóðfélag, sem
hefur töfrað fram svo risa-
vaxin framleióslu- og sam-
göngutæki, líkist nú þeim
galdrameistara, sem fær
ekki lengur ráðið víð anda
undirdjúpanna, er hann hef-
ur vakið upp. Um áraíugi
hefur saga verzlunar og iftn-
aðar ekki verið neitt anrsað
ers sagan um uppreisn frani-
leiðsluafla nútímans gegm
framleíðsluháttum nútímans,
gegn þeirri eignahagsskipan,
sem er lífsstofn borgarastétt
ariinnar og drcttn'unar henn-
ar.“
„I kreppununi gýs upp
þjóðfélagsleg larsótt, er öll-
urn fyrri öídum hefði virzt
ganga brjálæði næst — far-
sótt offramleiðslunnar. Þjcfr
félagið er snögglega hrapað
aftur niður á villimennsku-
100 árum ...
þættari og háskalegri krepp-
ur í íramtíðinni, en úrræði
hennar til að afstýra þeirn
verða að sarna skapi æ
verri.“
„Borgarastéttin hefur
ekki aðeins smíðað vopnin,
er hún verður vegin með.
Hún hefur einnig skapað þá
menn, er munu bera þessi
vopii — vcrkamenn nútím-
ans, öreigalýðinn.“ N
„Kommúnistar eiga engra
hagsmuna að gæta, sem ekki
eru bagsmunir öreigalýðs-
ins.“ i
„Kommúnistar ciú í •
rcyndinni einbeittasti og i
sókndjarfasti hluti verka-
mainnaflokkanna í öllum ;
löndum. I fræðilegum eínum
standa þeir framar öllum |
íjölda öreiganna að því
leyti, að þeir skilja skilyrði,
þróunarferil og hinn al- ,
menna árangur öieigalýðs |
bylt in garínnar.“
hæð t. d. sem þarf til end-
uiDý-junar vörunnsr í þessu
uppíTcrialisihami.-En hbnn bcí-
stig um stundarsakir. Hung-
ursneyð, allsherjar eyðing-
arstrið, virðist banna mönn-
uni alla björg. Svo lítúr út,
sem iðnaður og verzlun séu
í rústurn — og vegna hvers?
Vegna þess, að þjóðféla.gið
er búið of mikilli siðmenn-
, ingu, of mikluni vistum, of
, miklum iðnaði.“
„Hvernig vinnur borgara-
stéttin bug á kreppunum?
Annarsvegar með því að ó-
nýta framleiðsluöfl í stór-
um stíl. Hinsvegar með þvi
að afla sér nýrra markaða
og nýta gerr hina gömlu. En
hvað leíðir af þessum að-
gerðum. Hún undirbýr marg
„Næsta - markmið komm-
únista er...... að skipu-
legg’ja öreigalýðinn á stétt-
argrundvelH, steypa \aldi
borgarastéttarinnar og tram
kvaema pólitíska valdatöku
ör eigalýðsins.“
„Lofið hinum drottnandi
stéttum að skjálfa fyrir
kommúnistabyltingu. Þar
hafa öreigarnir engú að
týna nema lilekkjunum. Þeir
eiga heilan heim að vinna.
Öreigar allra landa, samein-
izt!“
Nokkrir neistar úr Komm-
únistaávarpinu, London 1848,
í þýðingu Sverris Kiistjáns-
sonar.
Tvtílsíðan á fyrstu útgáfu Kommúnista-Ávarpsins.