Þjóðviljinn - 13.05.1949, Page 1
Föstudagur 13. maí 1949. 104. lölublað.
Dagsbrúnarfundurinn í gærkvöid:
14- árgangur.
9 9
Allsherjaraíkvæðagreiðsia hefst kS. 1 á mergun og stendur þá tii kl. 19. &b.
narnini
Pástmenn skora
að ganga sSias tii méSs
v58 kröíur B.S.S.B.
Á fjölmeaiaum fundi, sem
Póstmanuafélag Islanás hélt í
gærkvöldi, var eftirfarandi t l-
laga samþykkt í eimi hljóði:
„Fundur í Póstmannafélagi
Islands, haldinn 12/5 ’49, skor-
ar á Alþingi, það sem nú situr,
að ganga tafarlausf til móts
við hinar hógværu kröfur B.S.
R.B. um 25% uppbót á laun frá
síðustu áramótum. Jafnframt
skorar fundurinn á Alþingi að
afnema lögin frá 1915 um verk-
föll opinberra stá.rfsmanna cg
tryggja opinberum starfsmönn-
um jafnrétti við aðra laun-
þega.“
k Dagsbrún hélt fjölmennan fund í Iðnó í|
[ gærkvöld. Aðalefni Ifundarins var uppsögn
samninga félagsins. Framsögu fyrir tillöguj
stjórnarinnar í málinu hafði Eðvarð Sigurðs-
son ritari Dagsbrúnar.
Var eftirfarandi tillaga einróma sam-
þykkt:
„Funaur í Verkamannafélaginu Dagsbrún,
haldinn 12. maí 1949 mælir eindregið meá
því að gildandi samningum félagsins við at-
vinnurekendur verði sagt upp með það fyrir
augum að rétta hlut félagsmanna, vegna hinna
miklu kjaraskerðinga, er átt hafa sér stað á
samningstímabilinu.
Jafnframt samþykkir fundurinn þá ákvörð-
un félagsstjórnarinnar að allsherjaratkvæða-
greiðsla um uppsögn samninga, skuli fram
fara n. k. laugardag og sunnudag.
Fundurinn vill sérstaklega benda á, hve af-
gjörandi þýðingu það hefur að atkvæða-
greiðslan verði vel sótt, og uppsögnin einhuga
samþykkt.
U
Tillaga flutt á Alþingi um
25% launahækkun
opinberra starfsmanna
og endurskoðun launalaganna á þessu ári
Einar Olseirsson flytur tillös-
una sem breytingartill. við fjárl.
Við 3 umræðu fjárlaguima í gærkvöld
flutti Einar Olgeirsson þessa breytingartil-
lögu við 22. gr.:
Ríkisstjóminni sé heimilt
Að greiða starfsmönnum ríkisins og rík-
isstofnana 25% launauppbót á laun þeirra
árið ,1949 og skipa jafnfranrt nefnd sem
Bandalag starfsmanna ríkis og bæja á full-
trúa í, er endurskoði launalögin, þannig að
unnt sé að leggja tiliögur hennar fyrir
næsta reglulegt þing.
Rökstuddi Einar tillögu þessa í f jármála-
umræðunum í gærkvöld, en fjármáiaráð-
herra ýhaldsins, Jóhann I»orkelI Jósefsson,
mótmæiti henni. Skoraði ráðherrann á þing-
menn að fella tillögu Einars.
Fyrir 3000 verkamenn með
lægsta grunnkaup í dagvinnu
alla virka daga þýðir þetta
kr. G.000.000.00 — sex miiljónir
króna —, sem þannig hafa verið
teknar af Dagsbrúnarmönnum
eimim saman, og myndi þó vera
réttara að reikna með 9 milij.,
ef meðaltal væri tekið af kaupi
allra þeirra, er vinna samkv.
samningum Dagsbrúnar.
Þessi staðreynd ein er talandi
vottur um þá miklu kjaraskerð-
ingu, er verkamenn hafa búið
við — samkramt lagaboði —
í meir en 16 mánuði og komið
hefur hart niður á afkomu
verkamannaheimilanna.
f'ar að auki hefur reynslan
sýnt og sannað, að sú röksemd,
er færð var fyrir þessum miklu
fórnum verkamanna: sem sé aS
þessi launalækkun væri gerð til
viðreisnar atvinnuvegunum og
þá fyrst og fremst bátaútveg-
inum, er að engu orðin, þar sem
meginhluti af kaupgreiðslum
hans er aflahlutur en ekkj föst
laun með vísitöluálagi, enda
einnig almennt viðurkennt að
hagur annarra framleiðslu-
Framh. á 6. síðu.
Tillögu Dagsbrúnarstjómar-
innar fylgdi eftirfarandi grein-
argerð:
„Meðlimir Verkamannafélags
ins Dagsbrún hafa nú búið við
óbreytt grunnkaup í hartnær
tvö ár, eða síðan 5. júlí 1947.
Á þessu tímabili hafa launa-
kjör félagsmanna versnað svo
mjög að óumflýjanlegt má telj-
ast, að kaupgjald verði hækkað,
ef heimili verkamanna eiga
ekki að komast í þrot.
Síðan 1. janúar 1948 hefur
káup verkamanna verið goldið
með aðeins 300 stiga vísitölu-
álagi, enda þótt meðalvísitala
ársins 1948 hafi númið 321.5
stigum, en farið síðan enn hækk
andi.
Með þessari ráðstöfun einni
saman hefur tilfinnanlegur
hluti af samningsbundnu kaupi
verkamanna verið af þeim tek-
ínn og afhentnr atvinnurekend-
um, en heimili verkamanna bor-
ið þeim mun skarðari hlut frá
borði,
Á sextán mánuðum hefur
hver verkamaður þannig misst í
kaupi beinlíuis kr. 2000.00 til
2500.00, miðað við 8 stunda
vinnndag alla virka daga.
Fiskur ©g fiskmef! hefur
hœkkeð um 10—-31% í
fíð hrunstjórnarinnar
Á sama tíma hefur tímakaup Dags-
brúnarmanna aðeins hækkað um 2%
Á sama hátt og landbúnað
arafurðir hafa hækkað í
verði allt upp í 40% í tíð
fyrstu stjórnarinnar sem Al-
þýðuflokkurinn hefur mynd-
að, hefur fiskur og fisk-
meti, algengastá neyzluvara
almennings, einnig hækkað
að tnjög verulegu leyti.
1. janúár 1947 kostaði ný
ýsa, slægð með haus, kr. 0,95
hvert kíló, en kostar nú kr.
1,10. Hækkun 15 aurar.
1. janúar 1947 kostaði nýr
þorskur slægður kr. ö,90
hvert kíló, en kostar nú kr.
1,05. Hækkun 15 aurar.
1. janúar 1947 kostaði kíló
ið af kola kr. 2,40 en kostar
nú kr. 2,75. Hækkun 35 aut-
ar.
1. janúar 1947 kostaði
kálóið af þurrkuðum salt-
fiski kr. 4,00, en kostar nú
(Þá sjaldan hann fæst) kr.
3,15. Hins vegar hefur stjórn
in tekið Upp niðurgreiðslur á
saltfiski (þess vegna fæst
hann ekki!) og nema þær kr.
1.75 á kíló. Raunverulegt
verð er, þannig kr. 4,90 og
’iU,
raunveruleg hækkun 90 aur-
ar.
1. janúar 1947 kostaði
kílóið af pökkuðum harðfiski
kr. 13,00, en kostar nú kr.
14,35. Hækkun kr. 1,35.
1. janúar 1947 kostaði
kílóið af ópökkuðum harð-
fiski kr. 12.00, en kostar nú
kr. 13,45. Hækkun kr. 1.45.
1. janúar 1947 kostaði
kilóið af fiskfarsi kr. 4.00,
en kostar nú kr. 5,25. Hækk
un kr. 1,25.
1. janúar 194,7 kostaði
kílóið af fiskbollum kr. 3,85,
en kostar nú kr. 4,60. Hækk-
un 75 aurar.
Hækkanir þessar nema 10
—31%.
Til samanburðar má geta
þess að í janúar 1947 var
Dagsbrúnarkaup kr. 2,65 og
vísitala 310 og heildarkaup
því kr. 8,22 um tímann, en
nú er Dagsbrúnarkaup kr.
2,80 og lögfest ‘ kaupgjalds-
vísitala 300, eða heildar-
kaupið kr. 8,40 um tímaun.
Hækkunin nemur 18 ourutn
eða rúmum 2%. Það er þetla
sem Alþýðublaðið kallar nð
auka kaupmátt lananna!