Þjóðviljinn - 13.05.1949, Blaðsíða 6

6
ÞJÓÐVILJINN
Föstudagur 13. maí 1949.
f
Ný bók;
Skeytl til Garcia"
er komin út á íslenzku. Rit þetta _hefur
verið gefið út á 25 þjóðtungum. Fyrirtæki
um allan heim hafa gefið ritið starfsmönn-
um sínum. Skátafélög hafa keypt það.
Rússar hafa útbýtt því til járnbrautar-
verkamanna.
Ritið er til sölu í Ritfangaverzlun ísafold-
ar, Bankastræti.
DAQSBRONARFUNDURINN
Framhald af 1. síðu.
greina hafi í engu batnað, nema
síður sé.
En til viðbótar við þessa gíf-
urlegu kauplækkun, hafa hinar
skertu tekjur verkamanna orð-
ið að mæta sívaxandi verðhækk
un á flestum vörum, bæði á
þeim er aðallega hafa áhrif á
vísitöluna og einnig þeim er
minni eða engin áhrif hafa á
hana.
A síðastliðnu Iiausti lá fyrir
þingi Alþýðusambands Islands
ýtarleg skýrsla, samin af hag-
fræðingunum Ólafi Björnssyni
og Jónasi Haralz, er sýndi og
sannaði greinilega, hvernig vísi-
tala framfærslukostnaðar hafði
■■EBEHHEBHHEEíEBJSMHBHBEKæfflBHKBSEEHKHraHBHHHEHB þá þegar hækkað án afláts, jafn
framt því sein kaup verka-
IKniunilIIIIIIIIIimimiIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimilllimiNIIIIIIIIillllIIIllIlllllIIIIIIIII' manna var bundið með lögum.
Ein helzta niðurstaða þessarar
skýrslu er sú, að á síðastliðnu
hausti hafi raunveruleg vísitala
framfærslukostnaðar í Reykja-
vík verið komin yfir 400 stig.
Orðrétt segir í skýrslunni:
„Mun því óhætt að fullyrða,
að vísitala, er rétt sýni breyt-
ingar á framfærslukostnaði í
Reykjavík, geti ekki uridir néin-
um kringumstæðum nú verið
lægri en rúm 400 stig.“
Síðan þessi skýrsla var birt
er liðið meira en hálft ár og á
þeim tíma hefur verð hækkað
tilfinnanlega á ýmsum vöruteg-
iiiiiimiiiiimmimmmmmimmmmimmmmimmmmimiiimiummiiuníluni- 1>að mun ^1'1 'cra ohætt
að fullyrða, að raunveruleg visi-
uiiiiiimiiimiiiiimimmiimiimmimiimiimiimmimimiimiimimiiimita'a framfærsiukostnaðar í
Reykjavík sé nú komin töluvert
á fimmta hundrað stiga, enda
þótt kaupgjaldsvísitalaii sé enn
bundin við 300 stig.
Það er og eftirtektarvert, að
í þessari sömu skýrslu eru færð
óvéfengjanleg rök fyrir því, að
sú kauplækkun, er framkvæmd
var með vísitöluskerðingunni 1.
janúar 1948, lækkaði vísitöluna
raunverulega aðeins um ca. 3
stig, þótt kaupgjaldsvísitalan
væri þá lækkuð um 28 stig.
Til viðbótar liinni almennu
reynslu verkamanna og niður-
stöðum hagfræðilegra athug-
ana, er svo hin opinbera yfir-
lýsing ríkisstjórnarinnar um
síhækkandi verðlag almennt
landinu undanfarið. I greinar-
ríkisstjórnarinnar fyrir
= 15% verðhækkun á tóbaki (3.
= maí 1949), er nauðsyn þessarar
Everðhækkunar rökstudd með eft
= irfarandi fullyrðingu:
Tilkynning
Viðskiptanefndin hefur ákveðið að verzl-
anir megi ekki hafa vörur á boðstólum,
nema þær geti gert verðlagseftirlitinu
fulla grein fyrir, hvaðan varan er keypt.
Reykjavík, 12. maí 1949.
Verðlagsstjórinn.
Umsjénarmaniisstaðan
við Miðbæjarskólann í Reykjavík er laus
til umsóknar.
Skriflegar umsóknir sendist fyrir 1. júní
n. k. til fræðslufulltrúa Reykjavíkur, sem
gefur nánari upplýsingar.
Borgarstjórinn.
Niimiiiimiiiiiimiiiiiimimiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiii
= iimimimimiimmimmmimmmimimiii.
mmtmmmmmmmmmiii
= gerð
UPPBOÐ
Opinbert uppboð verður haldið hjá Hjarðarholti
= við Reykjanesbraut hér í bænum (á móts við blokk-
= húsin við Eskihlíð) lauga.rdaginn 14. þ. m. og hefst
| kl. 1,30 e. h.
= Seldar verða allskonar byggingavörur, t. d. kross-
= viður, málning, fernis, lökk, tékkhurðir, gluggar
| o. fl.
Útgerðarvörur allskonar, svo sem blokkir, keðjur,
= keðjulásar, dúnkraftar, tóg, vírrúllur, pumpur o. fl.
5 Einnig-húsgögn, trésmíðavélar svo sem 'hjólsög með
= tilheyrandi, brýnsluvél og borvélar. Ennfremur ein
= þvottavél.
Auk þess allskonar smíðatól, ritvélar, saumavél-
= ar o. fl.
= Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetinn I Reykjavík.
fiitiiiiEmmmiiimmmiiimiimmiiiimmiHiiiiiimiiiiimiiiimmimmiiiir-
„Verðlag hefur farið stöðugt
hækkandi almennt í landinu und
anfarið, og er eðlilegt, að verð-
lag á tóbaksvörum, sem ríkis-
sjóður nýtur hagnaðar af, fylg-
ist með.“
Þrátt fyrir þessa viðurkenn-
ingu ríkisstjórnarinnar á stöð-
ugt liækkandi verðlagi og þar
af leiðandi minnkandi kaupgetu
launanna, er nú í uppsiglingu
enn ein bein kauplækltun með
afnámi kjötuppbótanna að veru
iegu leyti.
Þá hafa þær breyttu kringum
stæður haft tilfinnanleg áhrif á
fræmfærslugetu verkamanna, að
yfirvinna er að verulegu leyti
úr sögunni og að á s. 1. vetri
hefur atvinnuleysi slcert mjög
tekjur margra verkamanna.
Það er mjög' áberandi stað-
reynd, að gagnstætt því að fyrir
fám árum voru flestir eða allir
vinnufærir menn liverrar fjöl-
skyldu í starfi, er nú aðeins um
eina fyrirvinnu að ræða, en að-
staða æskulýðsins til að fá
vinnu hefur versnað til stórra
muna.
Opinberar álögur og þá fyrst
og fremst tollar, hafa stórauk-
izt á samningstímabilinu og
mun láta nærri að sú upphæð
sé ekki undir 100 milljónum
króna á árunum 1947—1949, og
verður þetta því tilfinnanlegra
sem tekjur verkamanna fara
minnkandi, beint og óbeint.
Af því, sem hér hefur verið
rakið, er ljóst:
Að undaníarna 16 mánuði hef
ur stórfé verið tekið af verka-
mönnum með lögboðinni launa
lækkun.
Að „verðlag hefur farið stöð-
ugt hækkandi almennt í Iand-
inu undanfarið“, svo að notað sé
orðalag ríkisstjórnarinnar.
Að tolla- og skattabyrðar hafa
stóraukizt.
Að atvinnuleysi hefur rýrt
mjög tekjur einstakra verka-
manna og stórlækkað tekjur
verkamannaheimilanna.
Að raunveruleg vísitala fram
færslukostnaðar I Reykjavík er
komin langt yfir 400 stig, þótt
grunnkaup sé greitt með aðeins
300 stiga álagi.
Allar þessa staðreyndir leiða
óhjákvæmilega til einnar og
sömu niðurstöðu:
Beint og óbeint er kaupmátt-
ur launanna orðinn svo lítill, að
engin leið er fyrir verkamenn
Skrlfstofustarf
Stúlka óskast í skrifstofu flugvallastjóra
ríkisins á Keflavíkurflugvelli.
Þarf að kunna ensku og vélritun og geta
búið í Keflavík.
Skriflegar umsóknir sendist flugvalla-
stjóra ríkisins, Reykjavíkurflugvelli, fyrir
2Q.;þ.m.
að sjá Iieimilum sínum farborða
með núverandi kaupi.
Kaupið hefur verið stýft í 16
mánuði, vöruverðið farið stöð-
ugt hækkandi, nýjar álögur ver
ið lagðar á almenning og at-
vinna farið þverrandi, en Al-
þingi fellt að afnema vístölu-
bindinguna. ÖIl loforð um Iækk
un vöruverðs hafa brugðizt.
Stjórn Verkamannafélagsins
Dagsbrún álítur því, að verlia-
menn eigi aðeins þann kost að
segja upp samningum sínum við
atvinnurekendur með það fyrir
augum að ná fram grunnkaups
hækkun til að rétta hlut sinn.“
Framsöguræða Eðvarðs Sig-
urðssonar var rökföst og ýtar-
leg og hlaut óskipta athygli.
Öllum er nú ljóst að lengur
verður ekki haldið áfram á
sömu braut — að milljónir eftir
milljónir séu teknar úr vasa
verkamanna með vísitölufest-
ingu, vísitölufölsun, tollaálög-
um og vaxandi dýrtíð, án þess
að þeir krefjist kauphækkunar
til þess að geta lifað.
Önnur launþegasamtök hafa
nú liafið baráttu fyrir bættum
kjörum. Opinberir starfsmenn
standa nú í baráttu fyrir bætt-
um kjörum og verkálýðsfélög
víða um land hafa sagt upp
samningum sínum til að knýja
fram kjarabætur.
Nokkrir félgsmanna tóku til
máls og voru allir á einu máli
um að lengur yrði ekki við
urrað núverandi kjör, og aðeins
um það eitt að ræða að segja
upp samningum og bæta kjörin.
Sveinn Sveinsson var einn
þeirra og hvatti eindregið til
uppsagnar.
Komið og greiðið
atkvæði strax í dag
Að lokum mælti Sigurður
Guðnason formaður Dagsbrún-
ar nokkur hvatningarorð til
Dagsbrúnarmanna.
Hvatti' hann þá-til að fjöl-
menna á kjörstað.
Nú eru allir Dagsbrún
armenn einhuga, og það
vita allir, en það er ekki
nóg. Þeir verða að sýna
það í verkinu með því að
koma strax í dag og
greiða atkvæði með upp-
sögn samninga.
Það er stærsta sporið
til að tryggjar skjótuninn
sigur.
Allsherjaratkvæða-
greiðsla um uppsögn
samninga hefst á morg-
un kl. 1 og heldur áfram
á sunnudaginn-
Landhelgisbrot
Hinn 11. þ. m. tók varðbát-
urinn Faxaborg mótorbátinn
Gróttu, SI. 75, frá Siglufirði að
landhelgisveiðum í Skagafirði,
og fór varðbáturinn með hið
brotlega skip til Siglufjarðar,
þar sem skipstjórinn var í dag
dæmdur í 29.500.00 kr. sekt og
afli og veiðarfæri gerð upptæk.
Dóminum var ekki áfríað.
. Frétt frá skiptútgerðinni). .