Þjóðviljinn - 18.05.1949, Blaðsíða 4

ÞJÓÐVILJItTN
Miðýikudagur 18.' ttiaí 1940.
1 *
útielandl: Samelnlngarflokkur alþýöu — Sósialistaflokkurinn
Rititjórai: Magnúa Kjartanason. Sigurður GuBmundsson (4b>,
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
BlaCam.: Arl Kárason, Magnrjs Torfl Úlaíason. Jónas Ároason.
Ritatjórn, afgreiQsla, auglýsingar, prentsmiSja. SkólnvörSu-
stig 18 — Síml 7600 (þrj&r linu r)
AskrU'arverS: kr. 12.00 á m&nuOL — LausasóluverO 60 aur. elnt,
PrentsmlSja Þjóðviljans h. t.
Hóefalistaflokkurinn, Þóragötu 1 — Simi 7610 (þrjáx linur)
I Gengislækkun
Framkoma ráðherranna þriggja, Stefáns Jóhanns
Stefánssonar, Eysteins Jónssonar og Emils Jónssonar, í
fyrri hluta fjárlagaumræðnanna var að því leyti athyglis-
verð að í þetta sinn héldu þeir sig ekki einvörðungu á
bökkum Volgu eins og þeir hafa yfirleitt gert midanfarið,
heldur véku þó nokkuð að ástandinu innanlands. Þó voru
þáð vissulega ekki æskileg umskipti fyrir þremenningana.
I umræðum um ástandið austantjalds er hægt að kríta
liðugt án þess hlustendurnir geti sannprófað staðhæfing-
arnar af reynslu sjálfra sín, en um innanlandsmál getur
hver einstakur borið saman reynslu sína og orð ráðherr-
anna. Það var gert og samanburðurinn verður ráðherr-
imum þungbær.
Launþegar hafa efláust hlustað á ræður ráðherranna
af sérstakri athygli til þess að fá vísbendingu um afstöðu
ríkisstjórnarinnar til hinna einbeittu kröfu launþegasam-
takanna um bætt kjör. Sú vlsbending lét ekki á sér standa.
Sú stjórn sem hóf feril sinn á yfirlýsingu um að kjara-
harátta reykvískra verkamanna væri glæpur hefur síður en
svo skipt um skoðun. Að þessu sinni lét hún sér meira
að segja ekki nægja almenna dómfellingu, heldur beitti
vægðarlausum hótunum: Ef verkamenn knýja fram kjara-
hætur framkvæmir stjórnin gengislækkun!
Hótun þessi var „rökstudd“ með því að launþegar
bæru alla sök á verðbólgunni með kjarabaráttu sinni!
Bjarni Benediktsson sagði meira að segja að verðhækkanir
seinustu t\‘3ggja ára væru bein afleiðing af kauphækkun-
um Dagsbrúnarmanna 1947! Staðreyndirnar eru þó aðrar.
Hagfræðingar hafa reiknað út að kauphækkanirnar 1947
hafi aðeins hækkað vísitöluna um 3 stig. En hálfu ári
síðar samþykkti Alþingi kaupránslögin frægu sem stýfðu
vísitöluna um 28 stig, og tímakaup Dagsbrúnarmanna er
nú aðeins 3 aurum hærra en í febrúar 1947 þegar hrun-
stjórnin tók við. En hvað varðar Bjarna Benediktsson um
staðreyndir!
Hin staðhæfingin, að kauphækkanir nú hlytu að leiða'
til gengislækkunar er í álíka samræmi við sannleikann.
Samkvæmt framtölum síðasta árs áttu 200 ríkustu ein-
staklingar og félög í Reykjavík þá 5—600 milljónir króna
í hreinni skuldlausri eign. Þessir sömu 200 ríku höfðu þá
í árstekjur 38 milljónir króna. Þó eignir þessara milljónara
yrðu látnar óskertar en aðeins tekinn rúmur þriðjungur
af tekjum þeirra, myndi það nægja til að hækka grunn-
kaup allra Dagsbrúnarmanna um 25%. Og þó hefðu hinir
200 ríku yfir 100.000 kr. eftir í árstekjur hver, svo að
ekki kæmust þeir á vonarvöl fyrir vikið! Dagsbrúnarmenn
fara þannig aðeins fram á örlítið meiri jöfnuð, örlítið
meira réttlæti — en það nægir til að ríkisstjórn hinna 200
ríku hótar í ofsa og æði: gengislækkun, gengislækkun!
Hótunin um gengislækkun er þannig ekki í neinu sam-
bengi við hinar sjálfsögðu réttindakröfu launþeganna, enda
hefir sú hótun vofað yfir þjóðinni um allangt skeið. Þvert
á móti má segja að sú réttindabarátta launastéttanna sem
nú er að hef jast., sé barátta til að koma í veg fyrir gengis-
Hækkun — eða veikja áhrif 'hennar ef ekki tekst að hindra
hana að fullu. Árangursrík og sigursæl barátta alþýðu-
samtakanna færir þeim stórum betri aðstöðu í stéttabar-
áttunni og snýr sókn þeirri sem auðstéttin hefir háð
/jundanfarin ár upp í vörn.
Frásögn Alþýðublaðsins
af söngskemmtun í
Stokkhólmi.
Blaðalesandi skrifar: — ,,Hef
ur það farið framhjá mönn-
um hvernig Alþýðublaðið
, át nýléga ofan í sig allt
sem það var áður búið að
segja um söngskemmtun Pauls
Robeson í Stokkhólmi? Eg hef
að minnsta kosti hvergi séð
minnst á þetta í blaðinu ykkar,
og tek ég mér þessvegna penna
•' nönd til að hneyksli þetta skuli
ekki líða hjá athugasemdalaust.
Hin „móðgandi frarn-
koma.“ i
„En þannig er mál með vexti,
að þegar Paul Robeson hafði
haldið söngskemmtun sína í
Stokkhólmi í seinasta mánuði,
kom Alþýðublaðið með gríðar-
mikla frétt um það, að áheyrend
ur hefðu pípt hann niður fyrir
að syngja „kommúnistískan"
söng og flytja áróðursræðu í
sama dúr. Já, ég man ekki bet-
ur en að blaðið segði að skemmt
unin hefði leystst upp, þar sem
yfirgnæfandi meirihluti áheyr-
enda hefði gengið út í mótmæla
skyni við þessa „móðgandi fram
komu“ söngvarans. Var auðséð
á öllu, að gleði þeirra Alþýðu-
blaðsmanna yfir þessum atburð
um var mjög mikil.
Lýsing eins áheyrand-
ans.
„En svo var það aftur fyrir
stuttu, að Alþýðublaðið birti
fréttagrein frá ungum ísl.
manni, sem dvelst í Stokkhólmi.
Greinarhöf. hafði einmitt verið
viðstaddur þessa söngskemmtun
hjá Paul Robeson og hann lýs-
ir henni.' Og svo undarlega vill
til að þessi lýsing er algjör af-
neitun á fyrri fréttum Alþýðu-
blaðsins af sama atburði. Ein-
hverjar sárafáar hræður reyndu
að trufla Robeson þegar hann
var að syngja söng einn um
mannréttindi og nauðsyn á vin-
áttu milli ólíkra kynþátta (það
var kommúnisÞski söngurinn),
en aðrir áheyrendur létu í 1 jós
andúð sína á þessum skrílslát-
um hins fámenna götustráka-
hóps, og atburður þessi varð
hinn glæsilegasti sigur fyrir per
sónu Robesons. — Að þessu
loknu lýsti söngvarinn með
fáum orðum afstöðu sinni til
frelsisbaráttu hinna undir-
okuðu.
Alþýðublaðið viður-
kennir lygar sínar.
„Hinn ungi Islendingur í
Stokkhólmi, sem skrifar þessa
grein, fer sérstaklega hörðum
orðum um fréttaflutning blaða
þar í borg út af atburði þess-
um. Segir hann, að þar hafi
hneykslið. gerzt, en alls ekki á
söngskemmtuninni ......... En
hér mætti fólk gjarnan athuga
það, að fréttaflutningur Alþýðu
blaðsins út af atburðinum var
nákvæmlega eins og sá frétta-
flutningur sem greinarhöfundur
vítir svo mjög. Alþýðublaðið
laug þarna öllu frá rótum; ... .
og það viðurkennir þetta með
birtingu greinarinnar .........
Þetta er hollt að hafa hugfast
næst þegar lesin er í Alþýðu-
blaðinu svipuð æsifregn utan úr
heimi. — Blaðalesandi."
Vitsmunavísitalan.
Að endingu er ein vísa, gerð
undir útvai’psumræðu i fyrra-
kvöld:
Eg hiusta með klígju á falsið
og fagurgalann.
Já, forsætisráðherrann talar
sem alþýðuvin!
Nú lækkar hún ört hjá þeim
vitsmunavísitalan;
verður hún ekki lögbundin
eins og hin ?
Hlustandi.
H Ö F N I N.
Togararnir Marz, Jón Þorláksson
og Ingólfur Arnarson komu frá
Englandi í gær og ísólfur var hér
á leið til útlanda.
ISFISKSAIAN:
Búðanes seldi 13. og 14. þ. m.
3570 vættir fyrir 8477 pund í Aber-
deen. Júlí seldi 5893 vættir fyrir
12678 pund, 16. þ. m. í Fleetwood.
Fylkir seldi 306,6 smálestir 16. þ.
m. í Bremenhaven. Bjarni Ólafsson
seldi 282,7 smálestir i Cuxhaven.
Garðar Þorsteinsson seldi 309,5
smálestir 16. þ. m. í Bremenbaven.
Elliði seldi 304 smálestir 16. þ. m.
í Cuxhaven. Bjarni riddari seldi
271,4 lestir 16. þ. m. í Hamborg.
BtKISSKIP:
Esja fer frá Reykjavík kl. 12 á
hádegi í dag vestur um land í
hringferð. Hekla var á Borgarfirði
eystra í gær á norðurleið. Herðu-
breið er á leið frá Austfjörðum til
Reykjavíkur. Skjaldbreið er í R-
vík. Þyrill var í Kollafirði í gær.
E I M S K I P :
Brúarfoss kom til Antwerpen
i fyrradag frá Grimsby. Dettifoss
er í Huil. Fjallfoss er í Antwerpen.
Goðafoss var væntanlegur til Akur
eyrar kl. 23.00 í gærkvöld 17.5. Lag
arfoss er væntanlegur til Reykja-
víkur árdegis í dag 18.5. frá Gauta
borg og Kaupmannahöfn. Reylcja-
foss var i Vestmannaeyjum, fór
þaðan í gær 18.5. til Hamborgar.
Selfoss fór frá Reykjavik í gær 17.
5. til Immingham og Antwerpen.
Tröllafoss er í N. Y. Vatnajökull
kom til Reykjavíkur í gær 16.5. frá
Leith.
EINARSSON&ZOÉGA:
Foldin fór frá Færeyjum ki. 6 á
mánudag, væntanleg til Reykjavik
ur síðdegis á fimmtudag. Linge-
stroom er í Stykkisbólmi.
20.30 Erindi:
Danskt hervald
gegn íslenzkum
bónda (Raghaf Jó-
hannesson skóla-
stj.). 21.15 Söngur
og upplestur: Draumkvæðið
norska, í þýðingu Kristjáns Eld-
járns þjóðminjavarðar. 21.20 „Ton-
leikar Strengjakvartett í B-dúr eft
ir Mozart. 22.05 Danslög 22.30 Dag
skrárlok.
Nýlega voru„
gefin saman í
hjónaband af
séra Jóni Thor
arensen, ungfrú
Aðalbj. Björns-
dóttir, Bræðraborgarstíg 12 og
Valdimar Guðmundsson, lögreglu-
þjónn.
Hekla fór i gær-
morgun til Kph. og
Stokkhólms með 30
farþega. Kemur
hingað í dag. Flúg-
vélar Loftleiða fóru í gær til Ak-
ureyrar, Patreksfjarðar, Flateyrai-,
Isafjarðar og 2 ferðir til Vest-
mannaeyja. Gullfaxi fór til Prest-
víkur og Kph. í gærmorgun með
28 farþega. Kemur hingað í dag
lcl. 17.45. Flugvélar Flugfélagsins
fóru i gær til Akureyrar, Vest-
mannaeyja, Siglufjarðar og Kefla-
víkur.
□
Freyr, maí-heft
ið, er komið út.
1 heftinu eru
þessar greinar
m. a.: Frá Rækt
unarfélagi Norð
urlands. Starfsval og fólksflutning
ar. Jarðrækt og mannrækt, eftir
Þorbjörn Björnsson. Ferguson
landbúnaðarvélar. „Bændadagur."
Yfirlit um skurðgröfureksturinn
1948. Búvélaeignin. Fóðurkál.
Stefnur í hrossaræktinni. Hólm-
járn og hestarnir. Hagnýting á-
burðarins í ár. Húsmæðraþáttur.
Páli Stefánsson, Þverá, er áttræð
ur i dag.
Nýlega opinber-
uðu trúlofun sína
ungfrú Guðr. Guð-
jónsd. frá Djúpa-
vogi og Gunnlaug-
ur Sigurðsson frá
Stafafelli A.-Skaft. — Þann 14. þ.
m. opinberuðu trúlofun sína, ung-
frú Sigríður Markúsdóttir og Sófus
Bender, bifreiðastjóri.
I . Hjónunum Önnu
/ Jónsd. og Bjarna
** M. Jónssyni náms-
stjóra, Sveinskoti,
Álftanesi fæddist
13 marka sonur
13. maí.
G E N G I Ð:
Sterlingspund 26,22
100 bandarískir doliarar 650,50
100 svissneskir frankar 152,20
100 sænskar krónur , 181,00
100 danskar krónur 135.57
100 norskar krónur 131,10
1000 franskir frankar 24.69
100 hollenzk gyilini 245,51
Bailey ög Mosðineiinimi?
Franih. af 3. síðu.
um til keppninnar og valdi
Frjálsíþróttasamband Ncregs
þá. Eru það tveir ungir og efni-
legir menn — þeir Bjarne
Möister frá Voss og Olav Höy-
land frá Haugesund.
Bjarni Mölster mun keppa
hér í kúluvarpi og kringlukasti.
Bezti árangur hans er: 44,40
og 14,39. Oiav Höyland keppir
í ^00 m. hlaupi, og er bezti ár-
angur hans á þeirri vegalengd
1:56,3 mín. Hann er sagður í
góðri þjáifun.'
' Nor&mennirnir eru væntan-
legir hingað fl'ugieiðis 20. þ. m.