Þjóðviljinn - 20.05.1949, Page 1
VILJINN
14- árgangnr.
Fðstuðagur 20. maí 1949.
110. tölublað.
æ. f. n. t '11*
Fcla gar!
Farið verður upp í skála á
morgun kl. 2 e. h. t'rá Þórsg. 1.
Skrifið ykkur á Iistann á
skrifstofunni fyrir hádegi á
niorgun.
Nú fara allir upp í skála!
Stjórnin.
Taka Sjanghai skammt undan
Uppreisn Kumnimitmffhers é§nmr Kanton
Kvöldblöðin í Sjanghai viðurkenndu í gær, ao
varnir Kuomintanghersins suður aí borginni væru
að bresta. Erlendir íréttaritarar í hinni kínversku
miiljónaborg segja. að þess geti ekki orðið langt að
bíða úr þessu, að yíir ljuki í orustunni um. borgina.
Barizt er umhverfís Sjanghai
af sömu heift og áður. Kommún
istar hafa sótt inn i mörg út-
hverfin og eru á einum stað að-
eins 15 km. frá miðbiki borgar-
innar. Kommúnistahernum
berst stöðugt liðsauki.
Fréttaritarar í Kanton segja,
að aðstöðu Kuomintanghersins
þar sé alvarlega ógnað af upp
reisn, sem brotizt hefur út með
al Kuomintanghersveita á mörk
um fylkjanna Fukien, Kvang-
tung og Kjangsi, 300 km. frá
Kanton. Hefur 20.000 manna
Kuomintangher á þessum slóð-
um gengið í lið með kommúnist-
um. Uppreisnarforinginn er
fyrrverandi lögreglustjóri í Kan
ton.
Mágur Sjang Kaiséks
neitar um lán
Löggjafarjþinig Kuomintang-
Kína í Kanton hefur heitið á
mág Sjang Kaiséks, Súng fyrr-
verandi forsætisráðherra, sem
Sns í SRiákrnaskó
F&sktísk skciðnakágun gegrt kennunint ©g nem-
endnm i bandaiískum skékm
Bíackwell, öklungadeiídarmaður á löggjafarsamkomu
Arkansasríkis í Bandarikjunum hefur borið franv frumvarp
um að skylda nemendur og kennara allt frá smábarnaskól-
um og upp í háskóla til að vinna eið að því, að þeir séu
ekki kommúnistar, en missa skólavist og kennarastöður
ella. Böngum eiðum á að refsa með 5000 dollajra. sekt og 10
daga fangelsi.
Þetta frumvarp Blackwells,
um að 5 ára börn og eldri séu
skylduð til að vinna eið að því
að þau séu ekki kommúnistar,
er aðeins það fjarstæðukennd-
asta af ótæmandi grúa dæma
um fasistiska skoðanakúgun,
sem nú gengur yfir bandarískar
menntastofnanir engu síður en
önnur svið bandarísks þjóðlífs.
Tilskipun Trumans forseta, um
að reka úr opinberum stöðum
alla þá, sem hefðu hin minnstu
mök við samtök róttækra
manna; hfeypti skriðunni af
stað, og ofsóknaræðið magnast
irtöðugt.
Nerw York ríki fremst í flokki.
New York ríki hefur íengi
þótt frjálslyndast allra Banda-
ríkjanna. Þar fól löggjafarsam
koman i vor fræðslumálastjórn-
inni, að reka alla kennára, sem
eru kommúnistar eða „hlyntir
lcommúnistum" úr stöðufn sín-
Löggjafarsamkoma Texas
hefur samþykkt .lög um að allir
nemendur og kenharar, sem etu
kommúnistar, skuli reknir : úr
skólum,'sem ríkið ptyrkir. Svip
uð 'lög hafa verið sett ■í lilinois,
New Jersey, Georgia, New
Mexico, Missouri, Oregon, New
Hampshire og Kaliforníu.
Glæpur að vilja breyta stjórnar-
skrá Bandaríkjanna.
Víðtækust eru þó lög, sem
löggjafarsamkoma Marylands-
rikis samþykkti með 115 atkv.
gegn 1. Þar er kveðið svo á,
að „undirróðurssamtök" skuli
teljast hver þau samtök sem
stefna að þvi að „kollvarpa,
eyðiléggja eða breyta stjórn-
skipun Bandaríkjanna." Mcnn,
sem gerást sekir um „undirróð-
ufsstarfsemi,“ þ. e. mæla með
breytingum á stjórnskipun
Bandáríkjanna, eiga á hættu
tuttugu ára fangelsi og 20.000
dollara sekt. Menn, sem eru
méðlimir í „úiidirróðurssamtök
um,“ án þess að vera virltír í
starfsemj þeirra, eiga á hættu
fimm ára fangelsisvist og 5000
dollara sekt. Enginn fær að
gegna opinberri stöðu í Mary-
Þýzka. þjóðráðið kýs sendinefnd á
ÍEind uianríkisráðherranna i París
Otto Grotewohl, einn af forsetum þýzka þjóðarráðsins,
sem berzt fyrir' einingu Þýzkalands og skjótum friðar-
samningum, tilkynnti í gær, að ráðið hefði ákveðið að senda
nefnd á fund utanríkisráðherra fjórvoldanna um Þýzka-
land, sem hefst í París á mánudaginn.
Sjen Ji, foringi kommúnistahers
ins, sem sækir að Sjanghai.
talinn er auðugasti maður Kína,
og annan auðmann að nafni
Kúng, að lána einn milljarð
bandarískra dollara til að
standa straum af stríðsrekstr-
inum gegn kommúnistum.
Súng lagði af stað flugleiðis
frá Hong Kong til Frakklands
s.l. mánudag. Blaðamenn spurðu
hann við brottförina, hvort
hann ætlaði að verða við lán-
ireiðninni. Ha.nn svaraði, að
beiðnin sýndi glögglega, á
hvaða vitsmunastigi þingmenn-
irnir stæðu.
land, nema hann vinni eið að
því að hann stefni ekki að því
að breyta stjórnskipan Banda-
ríkjanna, - , .' •
fifáff miHjóit í
verkfaEH á Ílaléti
Um hálf milljón landbúnað-
arverkamanna á ítalíu hefur
gert verkfall til að knýja fram
kröfu sina um hækkað lág-
markskaup. Verkfallið hófst í
Pódalnum, breiddist i gær til
héraðsins umhverfis Róm og er
talið, að það eigi énn eftir að
breiðast út. Verkfallsbrjótasam
tök, sem kaþólska kirkjan
stendur að, hafa sent flugvélar
með dreifimiða yfir verkfalls-
héruðin í Pódalnum.
Grotewohl sagði, að ráðherra
fundurinn yrði að taka tillit til
þýzka þjóðráðsins og virða ósk-
ir þýzku þjóðarinnar.
I dag átti að hefjast í Hann-
over á brezka hemámssvæðinu
fundur stjórnmálamanna frá
Austur- og Vestur-Þýzkalandi
um einingu Þýzkalands, en orð-
rómur komst á kreik í gær um
að brezku hernámsyfirvöldin
hygðust banna hann á síðustu
stundu.
Verzlunarfulltrúar fjórveld-
anna tilkynntu í Berlín í gær,
að viðræðum þeirra hefði nú mið
að það áleiðis, að vöruskipti
milli Austur- og Vestur-Þýzka-
lands geti hafizt. Vesturveldin
hafa sent Sjúikoff hernámsstj.
Sovétríkjanna mótmæli, vegna
þess að verðir við hernáms-
svæðatakmörkin krefjast, að
vörum frá Berlín til Vestur-
Þýzkalands fylgi útflutnings-
leyfi frá efnahagsráði sovéther-
námssvæðisins. Vesturveldin
hafa hinsvegar fallizt á, að
flutningaprammar, sem eru í
flutningum milli Berlínar og
Vestur-Þýzkalands, verði að
hafa siglingaleyfi frá sovétyfir-
völdunum.
mannaflokksþing-
mönnum hótað
brottrekstri
Maurice Webb, formaður þing
fiokks brezka Verkamanna-
flokksins, hefur sent fimm þing
inönimin bréf og aðvarað þá, að
ef þeir greiði oftar atkvæði
gegn vilja ríkisstjórnarinnar
muni flokksstjómin taka mál
þeirra til meðferðar. Gefur
Webb í skyn, að þeir eigi á
hættu að verða reknir úr flokkn
um eins og Zilliacus og Sollej'.
Tveir af þessum þingmönnum
höfðu greitt atkvæði gegn klofn
ingu Irlands og þrír gegn At-
lanzhafsbandalaginu.
Arabar í Tripoli
háfda sígurhátíð
Arabar í Tripoli fóru í hóp-
um um göturnar í gær til að
fagna því, að þing SÞ felldi til-
lögu Breta um að setja land
þeirra undir ítalska umboðs-
stjórn. Arabar aflýstu verkföll-
um, sem gerð höfðu verið og
tóku aftur hótanir sínar um
vopnaða baráttu gegn hernáms
yfirvölóum Breta.
50 miiljónir dollara í
viðbót i herkostnað í
Grihklandi
Truman Bandaríkjaforseti
hefur beðið þingið að sam-
þykkja 50 milljón dollara fjár-
veitingu til hernaðaraðstoðar
við fasistastjórnina í Aþenu.
Áður hefur Bandaríkjaþing
veitt 621 millj. dollara til hern-
aðaraðstoðar við stjómir Grikfc
lands og Tyrklands.
BidðuiK vili btindalAQ .
við de Gdttlle
Bidault, einn af forystumönn
um kaþólska flokksins í Frakk-
landi og fyrrverandi utanríkis-
ráðherra, hefur látið orð falla
í ræðu í Cherbourg, sem benda
til að hann sé fylgjandi banda-
lagi milli kaþölska flokksins og
hreyfingar dé Gaulle. Bidault
hefur þó ekki viljað kannast
við, að hafa tekið jafn ein-
dregna afstöðu og kemur fram
í blaðafrásögnum af rœðunni.
Kosningav í Belgín
26. júní
Þingkosningar fara fram í
Belgíu 26. júní n. k. Konur hafa
nú í fyrsta skipti kosningarétt
í Belgíu. Sviss er þá eina Evr-
ópulandið, auk fasistaríkjanna
Spánar og Portugal, þar sem
konur hafa. ekki kosningarétt.
Tárnbrantavslys hjá
Osló
Jámbrautarslys varð í gær
nálægt Osló á brautinni ti) Lille
ström. Óttast er, að allmargt
fólk hafi beðið þana.
Þjóðviljasöfnnnin:
Gerið skii í dag
Röð deiidanna
hirt ásunnudag
Á Sttnnud&ginn. verður birt
röð deildanna í samkeppn-
inni. Allir þeir íélagar, sem
ekki hafa gert upp í vikunni
þurfa a£ hafa lokið því fyr-
ir kl. 12 á morgun. Tekið
er á móti söfnunarfé í skrif-
stofu Sósíaiistafcl. Keykja-
víkur, Þórsgötu 1.
Herðum sóknina. Hvaða
deild verður í 1. sætá á sunnu
'daginn?
Styrkið Þjóðviljann, cina
málgagn ykkar í baráttiinr i
fyrír bættum kjörum.