Þjóðviljinn - 03.06.1949, Blaðsíða 4

ÞJÖÐVILJINN

Föetudagui S. júní 1B49.
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu —; Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línúr)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sósíalistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
A Alþýðuflokkurinn að fá að rjúfa
stjórnarsamstarfið?
Næturnar við
Kcykjavíkurhöfn.
ÁJþýðublaðið birtir í gær einstæða flærðargrein C
íiiamtu síðu undir fyrirsögninni „Verðbólgan, verkalýðs-
samtökin og ríkisvajdið." Er grein þessi sett upp rnct
miklum leturbreytingum og ytra flúri og vakin sérstöl
athygli á henni á fyrstu síðu, svo að auðsdð er að henni ci'
ætlaður einhver sérstakur mikilvægur tilgangur. Uþpisíaðr
greinarinnar er lofgerðarrolla til ríkisstjómarimiar fyrii
allt hennar mikla óeigingjama starf í þágu verkalýðsins
sem einkum hafi birzt i hinni alkunnu baráttu gegn dýp-
tiðinni, en árangur þeirrar baráttu hafi orðið sá að dýr-
tíðarvísitaJan (!) hefur aðeins hækkað um 11 stig. Þá er
farið fögrum orðum um skilning og þjóðhollustu núver-
andi Alþýðusambandsstjórnar sem telur verkalýðinn vel
settan með hundsbótum sem nema 3—5% grunnkaups-
hækkun. Síðan er lofað að lækka verðlagið, draga úr
svartamarkaðsbraskinu, afnema húsaleiguokrið, og gera
þetta allt saman — einhveratíma bráðum!
En í niðurlagi greinarinnar er aðalatriði hennar. Eftir
að minnzt hefur verið á þau „vandræðaúrræði, sem veru-
legur hluti borgarfiokkanna virðist nú stefna að, — en
það er gengislækkun og ef til vill lögbinding launa“ kemst
Alþýðublaðið þannig að orði:
„Er fyrir því full vissa, að Alþýðuflokkurinn mim
ekki leggja inn á nýjar leiðir í þessum efnum, án þess
að hafa náið samstarf við lamiastéttimar i landinu og
reyna að koma á samstarfi þeirra og ríkisvaldsins til þess
að marka leiðina og stuðla að því, að sem beztur árangur
náist og til frambúðar.
„Við því má búast áður en langt um Iiður, eftir að
rílkisstjómin hefur látið framkvæma rannsóknir og athug-
anir, að leitað verði til samtaka launamanna og reýnt að
sameinast um ráðagerðir og komast að niðurstöðu. En
þá er nauðsynlegt að vinnudeilur verði ekki til þess áður
að skapa framleiðslustöðvun og öngþveiti er komi öllu í
kaldakol og leiða síðan til neyðarúrræða að lítt hugsuðu
máli og valdbeitingu, í stað samvinnu ríkisvaldsins og
verkalýðssamtakanna, sem saman eiga að vir.na að þess-1
um málum.
„Alþýðuflokkurinn mun vissulega vinna gegn
því, að valdbeitingu og ójöfnuði verði beitt gegn
verkalýðnum, en leggja höfuðáherzlu á það, að
ná við samtökin fullu samstarfi til lausnar þessa
þýðingarmikla stórmáls.”
(Leturbreytingar Alþýðublaðsins).!
Eins og sjá má felast i þessu tvenns konar hótanir.
1 fyrsta lagi hótun til verkalýðssamtakanna um það að^
þau verði beitt neyðarúrræðum, valdbeitingu og ójöfnuði,
þ.e. gengislækkun og lögbindingu launa, er þau reyna að
knýja fram réttlátustu lágmarksbætur fyrir sívaxandi dýr-
tíð og verðbólgu og síversnandi lífskjör. 1 öðru lagi hótun
til samstarfsflokkanna um það að Alþýðuflokkurinn muni
ekki þola slíkt!! Og nú mun mönnun^. spurn, hvað þessi
Joddaraleikur eigi að þýða.
Skýringin er sú að stjórnarsamstarfið er að gliðna
sundur. Stjómarflokkarnir með % þingsins á bak við sig
fá ekki við neitt ráðið og þöra ekki að framki’jema þær
ráðstafanir sem þeir þrá meðan kosningar eru skammt
Jj^dan. Þeir vilja því Ijúkakosningunum af, .en , til '{æssj
Enn á ný eru nætumar við
Reykjavíkurhöíú búnar aö
tryggja sér þá samvinnu kyrrð-
ar og fegurðar, sem getur orðið
manni næstum ómótstæoiicg
freisting að vaka frammúr.
Þannig t. d. nóftina fyrir
skemmstu. Blaðið var komið í
pressuna, og ég gekk ásamt ein
um prentaranum eins og leið
liggur undan brekkunni og inní
það listaverk sem neðanvert
byrjar í áhrifaríkri samstillingu
skipa og báta, síðan spegilslétt-
ur sjávarflötur og fjöll með
bláa slæðu, en ofanvert engin
takmörk önnur en heiðskír him
ininn, litir allir með blæ þeirr-
ar birtu sem er mjúk og þægi-
leg þar sem birta dagsins er
stundum hrjúf, listaverk sem
kallast Reykjavíkurhöfn á
blíðri sumamóttu.
Þið ættuð að reyna það.
Og við gengum hægt um höfn
ina. Skipin sváfu, bátarnir
sváfu, undir stefni Dettifoss
voru tveir sjófuglar, og þeir
sváfu líka. Vagtmaðurinn um
borð hafði náð í Morgunblaðið
beint úr pressunni, fletti því og
fékk sér að reykja. Kyrrð stund
arinnar var hvergi rofin, utan
hvað einn yfirgefinn meðlimur
einhvers löngu liðins kvöldsam-
kvæmis stóð fyrir framan pakk-
hús Eimskipafélagsins og flutti
ráðalausan ræðustúf í tilefni
þess, að hann var búinn að tína
félögum sínum. Svo gafst hann
upp og síðan var kyrrðin aí-
gjör. Fegurðin var líka algjör.
Það er hollt að ganga hægt
um höfnina á blíðri sumarnóttu.
Eg ráðlegg ykkur að reyna það
við fyrsta tækifæri. — En þá
skuluð þið líka vera við því bú-
in að vaka frammúr.
Varðandi hitaveituyatnið
sem ekki er notað á
sumrin.
N. N. skrifar: „Einhverstað-
ar las ég það viðvíkjandi hita-
veitunni okkar, að meiningin'
væri að nýta einhvern veginn
vatnið sem enn er vel lieitt þeg-
ar það kemur úr ofnúm hús-
anna, en sérstaklega skildist
mér að miklar framkvæmdir
væru fyrirhugaðar til að nýta
hitaveituvatnið á sumrin, þegar
hverfandi lítið af því fer til að
hita húsin.....Var til dæmis
rætt um stórfélldan vermihúsa-
rekstur sem bærinn gengist fyr
ir og notaði hitaveituvatnið til
starfseminnar...... Síðan hef
ég ekki heyrt máiið rætt, en
mér virðist að vert sé ao halda
því vakandi, og því skrifa ég
þessar línur til að spyrja hlut-
aðeigandi aðila hvað sé að
frétta af því N.N.“
*
Vantar skóreimar.
Það er erfitt að fá keyptar
skóreimar núna, og af því til-
efni skrifar „Hassi“: „.....I
skóleysinu reynir maður auð-
vitað að láta livert par endast
sem lengst, og það eykur um
leið eftirspurnina eftir skóreim-
um. Þessi skortur á þeim er því
kannski skiljanlegur að þessu
leyti ..... En hitt er samt
sem áður óviðunandi að ekki
skuli vera séð um að útvega nóg
af þeim til landsins .... Brún-
ar skóreiniar fást nú held ég-
hvergi.......“
★ ^
Skólafólk á Landsbóka-
safninu.
Loks fáein orð frá skólapilti:
„Það er margt skólafólk sem af
ýmsum ástæðum hefur ekki
næði til að lesa heima og það
hefur fundið friðland á Lands-
bókasafninu. Sérstaklega er
margt skólafólk á safninu," þeg-
ar próflestur stendur yfir....
Lestrarsalurinn skiptist í tvær
borðaraðir, og eru borðin norð-
an við ganginn ætluð fræðimönn
um. Fræðimannaborðin eru hins
vegar aldrei fullskipuð og stund
um er ekki setið við nema eitt
þeirra. Og þá er gött að geta
fengið pláss þar, þegar almenn-
ingsborðin eru alveg fullskipuð,
sem oft vill verða.
★
Sérvitur bóbavörður.
„Bókaverðirnir láta slíkt j'fir
leitt afskiptalaust. En einn
þeirra, sá sem þekktur var m.
a. fyrir útvarpsgagnrýni um
eina tíð, situr sig aldrei úr færi
að reka skólafólk þaðan, þó að
plássið sé yfrið nóg. En það er
sama sem að hann reki mann
alveg út....... Þessi sérvizka
mannsins hefur valdið gremju
hjá okkur, og vildum við mæl-
ast til að einhverjar hömlur
yrðu settar á hana. —
Skólapiltur."
HÖFNIN:
Togarai nir Jón Þorláksson og
Ingólfur Arnarson komu af veiS-
um í gær og íóru áleiðis til ■ út-
landa meö aflann í gærkvöld. I
gær kom-hingað olíuskip með olíu-
farm til BP og Shelí.
E I N A R S S O N & Z O E G A:
Foldin fór fiá Hull á miðvilcudags
kvöld áleiðis til Antwerpen. Linge-
stroom er í Amsterdam.
EIMSKIF:
Brúarfoss var í Vestmannaeyj-
um fer þaðan. til Gautaborgar og
Kaupmannahafnar í gffir 2.6. Detti :
foss kom til Reýkjavíkur 29.5. frá
Leith. Fjállfoss cr í Antwerpen.
Goðafoss kemur til Kaupmanna-
hafnar í dag 3.6. frá Gautaborg.
Lagarfoss kom til Leith 31.5., lest
ar þar og'í Hull 31.5.—4.6. vörur til
Reykjavíkur. Reykjafoss er í Hiiil.
Selfoss fór frá Antwcrpen 31.5. til .
Reykjavíkur. Tröllafoss fór frá N.
Y. 24.5., væntanlegur til Reykja-
vikur i dag 3.6. Vatnajökull er í
London.
Hjómmum Körlu
og Þóri Christen-
sen, Barmahlið '39,
fæddist 20 maika
sonur þann 25. maí
síðastliðinn.
Leikfélag ítrykjarikur sýnir
HAMLET í kvöld kl. 8. Þar sem
komið er svo langt fram á vorið
fer félagið að hætta sýningum á
leiknum. Fer því að verða hver
síðastur fyrir þá sem vilja sjá
HAMLET.
Tilkynning frá ríkisstjóminni:
Hinn 22. f. m. var útrunninn ,
framboðsfrestur til forsetakjörs.
Kosning fer ekki fram, þar eð að-
eins einn maður, Sveinn Björns-
son, núverandi forseti, var boðinn
fram. Hafði hann léð samþykki
sitt til þess að vera í kjöri. 'Full-
nægt var öllum skilyrðum laga. um
framboðið, og barst dómsmálaráðu
neytinu í tæka tíð lögmælt tala
meðmælenöa úr hverjum lands-
fjórðungi, ásamt tilskyldum vott-
orðum yfirkjörstjórnar um að hlut
aðeigandi kjósendur væl-u á kjör-
skrá. -— Öll gögn varðandi fram-
boðið hafa verið send hæstarétti,
sem gefur út kjörbréf forsetans.
Reykjavík, 2. júni 1949.
Hekla var enn ó-
j komin frá Kph. síð
degis í gær, og
’varð því ekki af
farþegaflugi henn-
ar til Kaupmannahafnar í gær-
morgun eins og gert hafði verið
ráð fyrir. Loftleiðir sendu í gær
flugvélar til Vestmannaeyja, 2 ferð
ir, Akureyrar, 2 ferðir og 3 ferðir
til Sands. Gullfaxi er væntanlegur
frá Osló kl. 17.00 í dag. Flugvélár
F. I. fóru 3 férðir til Akureyrar í
gær, 1 ferð til Vestmannaeyja og
1 ferð frá Akureyri til Húsavíkur
og Siglufjarðar.
þarf að búa til einhvern málefnalegan ágreining. Alþýðu-
flokkurinn leggur nú á það mikla áherzlu að það verði
hann sem rýfur samstarfið, enda hefur forsætisráðherrann
rétt til að rjúfa þing, og ágreiningurinn á að vera sá að
samstarfsflokkarnir vilji gengislækkun en Alþýðuflokk-
urinn, flokkur launþeganna, mégi ekkert slíkt heyra nefnt
— fyrir kosnirigar! Grein Alþýðublaðsins i gær er örugg
vísbending um þessa nýju áróðursaðferð.
15.30—16.25 Mið-
degisútvarp. 16.25
Veðurfregnir. 19.25
Veðurfregnir. 19.30
Tónleikar: Óperu-
lög (plötur). 19.45
Auglýsingar. 20.00 Fréttir. 22.15
Fréttir og veðurfregnir. 22.20 Vih-
sæl lög Iplötur). 22.30 Dagskrár-
lok.
MikiJ er fyrirlitning þeirra AJþýðublaðsmaxma. á. dóm-
.greind. a Jmennings!
Nýlega voru
gefin saman í
hjónaband í
New York Nína.
Tryggvadóttir,
listmálari, Og
Alfred Copley, prófessor í læknis-
fræði. Heimilisfang þeirra er:
Charles Street 29, New York, N. Y.,
U.-S.-A. . ..