Þjóðviljinn - 03.06.1949, Blaðsíða 8

Leppstjórnm dregnr Island í dilk. meíS íasistaríkjum
Tekur upp sfjórnmálasauiband vi8
Franco-Spán þverf ofaní samþykkt SÞ
Ríkisstiórn íslands 09 fasistastjórn Francos á
Spáni hafa ákveðið að skipiast á sendiherrum. Hef-
ur leppstjórn Steíáns Jóhanns, Bjarna Ben. 09 Ey-
steins þar með dregið Island í dilk með fasistaríkj-
um, því að einu rikin, sem haft hafa að engu sam-
þykktir SÞ og útnefnt sendiherra til Francostjórn-
arinnar eru sex fasistaríki í Suður-Ameríku. Alls-
herjarþing SÞ fól 1946 meðlimum alþjóðasamtak-
anna. að kalla heim sendifulltrúa sína í Madrid, 09
er sú samþykkt í fullu gildi enn.
Utanríkisráðuneytið gaf í
gær út svohljóðandi tilkynn-
iagu:
Svo sem tilkynnt var s.l.
haust hefur orðið samkomu-
lag að taka upp stjómmála-
samband milli íslands og
Spánar. Spanska stjórnin
hefur nú skipað de Torata,
sendiherra á Islandi, en
hann er nú jafnframt full-
trúi Spánar í Noregi, og ætl-
unin er að Pétur Benedikts-
son sendiherra í París verði
einnig sendiherra íslands í
Madrid.
Utnefning sendiherra í Mad-
rid af hálfu ríkis, sem ekki hef-
ur haft þar sendifulltrúa áður,
er auðvitað jafn freklegt brot
á samþykkt SÞ eins og að þver-
skallast við að kalla heim
sendifulltrúa, sem þar er fyrir.
Þau ríki, sem neitað hafa að
hlýðnast samþykkt SÞ eru:
Argentína, Bólivía, E1 Salvador,
Paraguay, Peru og San Dom-
íngo.

Francostjórnin skipar
ríkisstjórn Isiands
fyrir verkum
Vitað er, að það er eftir
beinni kröfu frá Francostjórn-
inni, sem ríkisstjórn Islands
þverbrýtur nú samþykkt SÞ.
Spönsku fasistarnir settu það
skilyrði fyrir viðskiptum við Is-
land, að tekið yrði upp stjórn-
málasamband milli landanna.
Ríkisstjórnin kaus að kné-
krjúpa fyrir spanskra einræðis-
herranum og sýndi þar með
enn einu sinni, að undirlægju-
háttur við erlenda valdsmenn
er hennar annað eðli. Bar þó
enga minnstu þörf til að ganga
á eftir böðli Spánar með grasið
[ skónum, því að saltfiskfram-
leiðsla okkar á þessu ári er öll
þegar seld til annarra landa.
Stefán Jóhann hindrar að samn-
inar takist milH Iðjuog
atvinnurekenda
ðttast mest að ekki verði fullkomlega við það
ráðið að laimasiétiirnar bæti kjör sín!
Stefán Jóhann skrjfar grein í Alþýðublaðið í gær sem
ekki verður skilin á annan veg en sem fyrirmæli til at-
vinnurekenda um að hefja nýtt stríð gegn verkamönn-
um. Er það forsætisráðherra Alþýðuí'lokksins mest
áhyggjuefni
„að ekki yrði fullkomlega við það ráðið að kaup-
hækkanir yrðu ekki miklum mun hærri en stjórn
A tþýðusambandsins hefur farið fram á.“
Alþýðusambandsstjórriin hefur sem kunnugt er við-
urkennt ka'uprán vísitölufestingarlaganna og einungis
farið fram á smávægilegar hundsbætur fyrir. allar árás-
ir ríkisstjórnarinnar á íífskjör launþega.
Fyrirskipun Stefáns Jóhanns til atvinnurekenda bar
þegar þann árangur strax í gær
að iðnrekendur rufu gert samkomuiag við Iðju og
virðast ætla að íáta þvæla sér út i deilu og nýtt
strið gegn verkaiýðnum.
Á miðvikudaginn var náðist saiúkomulag milii samn-
inganefndar Iðju, félags verksmiðjufólks og iðnrekenda.
Samkomulag jætta var lagt fyrir fundi í báðum félög-
unum. Fundur iðnrekenda varð ekki lögmætur og var
samkomulagið lagt fyrir fttnd þeirra í gær.
£ gærmorgun birtist fyrirmæli Stefáns Jóhanns
til þeirra í Alþýðublaðinu, og árangurinn varð að
þeár felldu samkomulagið. — Þetta er í-fyrsta sinn
Sem iðnrekeridrir fella samkomulag sem samninga-
nefnd þeirra hefur gert við Iðju.!
Tðja mun senriilega haida féiagsfund í kvöld tii að
ræða málið.
Island eina Vestur-
Evrópuríkið, sem greiddi
Franco atkvæði á
þingi SÞ
Helztu keppinautar okkar á
saltfisksmarkaðinum, Norðr
menn, eru ekki að horfa í Spán-
arviðskipti, þegar þjóðarheiður
1 er annarsvegar. Það kom bezt
í ljós við atkvæðagreiðslu á
þingi SÞ í vor, er tillaga kom
fram um að fella úr gildi for-
dæminguna á Francostjóminni.
Fulltrúi Noregs, einn Vestur-
Evrópufulltrúanna, greiddi at-
kvæði gegn tillögunni. Fulltrúi
Islands fór þveröfugt að. Hann
var eini Vestur-Evrópufulltrú-
inn, sem greiddi atkvæði með
því að aflétta fordæmingu al-
þjóðasamtakanna af fasistískri
böðulsstjórn Francos. „Fyrsta
stjómin, sem Alþýðuflokkurinn
myndar" á Islandi er ekki að
horfa í það að draga heiður Is-
lands í svaðið, ef það má verða
til að lærisveinn Hitlers geti,
milli þess sem hann er að
myrða spanska verkamenn,
stært sig af því, að hafa unnið
enn einn sigur, í viðureign
sinni við samtök lýðræðisþjóða
heimsms.
Aðaliundur Taflfélags
Reykjavíkur
Aðalfundur Taflfélags Reykja
víkur var haldinn 1. júní að
Þórsgötu 1. I stjórn voru kosn-
ir: formaður Guðmundur S.
Guðmundsson, meðstjórnendur,
Þórir Ölafsson, Sveinn Kristins
son, Hjalti Elíasson og Jón Ein
arsson.
Stjórnin hyggst glæða félags
lífið, m. a. með keppni milli bæj-
arhluta, flokkakeppni o. fl.
Skákæfingar verða fyrst um
sinn á miðvikudögum kl. 8 að
Þórsgötu 1.
Hér sjást bæjartogarar Vestmannaeyja — togararnir sem Jó-
hann Þorkell vildi ná úr höndum fólksins undir yfirráð auð-
mannanna . — Sjá grein á 5. síðu.

Framhald af 1. síðu.
Skjaldborg. Sömu nótt
kveikti hann í timburskúr
balívið verzlunina Vaðnes,
við Klapparstig. Aðfaranótt
14. maí kveikti hann í tré-
smíðaverkstæði Kristins Jóns
sonar vagnasmiðs, Grettis-
götu 21. Aðfaranótt 25. maí
kveikti Guðmundur í kjallara
hússins nr. 20 við Bergþóru-
götu, og í heysknr bakvið
húsið Snorrabraut 56. 1 öðr-
um skúr þar hjá voru hestar,
og hleypti hann þeim út. I
netjagerð Björns Benedikts-
sonar, á horni Holtsgötu og
Hringbrautar, kveikti Guð-
mundur aðfaranótt 26. maí,
og braut síðan brunaboða á
horni Spítalastígs og Berg-
staðastrætis. Sömu nótt
kveikti hann í franska spítal
anum við Lindargötu.
|Hvorki Ulvilji né hagnaðarvon
olli verknaðinum.
Guðmundur kveðst ekki hafa
haft neina hagnaðarvon af þess
um verknuðum, né borið illvilja
til nokkurs þeirra er tjón biðu
í eldinum eða áttu verðmæti sín
í hættu ef hann breiddist út.
Lincoln City vann Fram-Víking 1:0
eftir jafnan fyrri hálfleik
Þriðji leikur Englendinganna, i
fór fram í gærkvöld við úrval!
úr Fram og Víking. Var fyrri!
hálfleikur jafn og höfðu báðir
góð tækifæri, og hefði hann eins
getað endað 2:2 eins og 0:0.
Síðari hálfleik áttu Bretar
meira. Varð sá hálfleikur harð-
ur og stundum ljótur. Áttu báð-
ir nokkra sök en þó dómarinn
mesta. Markið kom þegar 8
mín. voru af síðari hálfleik.
Verður nánar sagt frá leiknum
síðar. Næsti leikur og sá síð-
asti er í kvöld við úrvalið.
Úrvalið í kvöld verður þann-
ig skipað talið frá hægri. Adam
Johannsson, Fram. Karl Guð-
mundsson, Fram. Steinn Steins-
son, K. R. Óli B. K. R. Daníel
Sigurðsson, K. R. Gunnlaugur
Lárusson, Víking. Sveinn Helga
son, Val og Ellert Sölvason Val.
'Varatnenn: Gunnar Símonar-
son, Vík. Haukur Bjarnason,
Fram. Sæmundur Gíslason,
Fram. Lárus Hallbjörnsson,
Fram.
Af sérstökum ástæðum get-
ur Sigurður ólafsson ekki verið
með.
Kveðja frá finnska
fimmleikaf lokkn-
um
Eftirfarandi bréf hefur form.
Ármanns Jens Guðbjömssyni,
borizt frá FimleLkasambandi
Finniands, i tilefni af komu
finnska fimleikaflokksins sem
hér dvaldi í boði félagsins frá
18. til 24. maí s. 1.
Bréfið á erindi til svo margra
að rétt þykir að það komi fyrir
Framhald á 3. síðu.
Yfirleitt kvaðst hann eaga
grein gera sér fyrir hvaða hvat
ir lægju til þessa verknaðar.
Hann segist alltaf hafa verið
undir áhrifum víns, er hano.
framdi íkveikjur þessar, en þó
aldrei eins mikið og í fyrrinótt.
Velti um olíuofni.
Um hvernig fyrsta íkveikjan.
var framkvæmd segist Guð-
mundi svo frá, að hann hafi
farið inn í skúrinn við Skúía-
götu til að láta ölvunina renna
af sér, áður en hann færi heim.
Vildi þá svo til, að logandi olíu
ofn stóð á skúrgólfinu. Fékk
hann þá hugmynd að hrinda
ofninum um koll. Gerði hann
það og kviknaði samstundis í
olíunni. Segist hann hafa kom-
ið aftur að skúmum er slökkvi-
liðið var þar að starfi, og að-
stoðað við slökkvistarfið.
Allar hinar íkveikjurnar
framdi hann með því að bera
logandi eldspítu að einhverju.
eldfimu.
Kveikti í bréfarusli í
netjagerðinni.
Frá íkveikjunni í netjagerð-
inni skýrir Guðmundur svo, að
rimill hafi verið brotinn I nóta-
hjallinum, og sér tékist að
smjúga inn um gátið er mynd-
azt hafði við það. Síðan fór
hann inn í stofu til hliðar við
hjallinn, sem hann hélt að væri
kaffistofa, settist þar niður og
fór að reykja. Á gólfi stofunn-
ar var kassi með bréfarusli og í
hann fleygði hann logandi eld-
spítu, er hann hafði kveikt í
vindlingi með. Bréfin tóku.
strax að loga, en hann gerði
ekkert til að slökkva eldinn
heldur fór á brott. Tók hann
reiðhjól við næsta hús, hjólaði
á því upp í bæinn og braut
brunaboða.
Guðmundur skýrir svo frá,
að enginn hafi verið í vitorði
með sér um verknaði þessa og
enginn hvatt sig til þeirra.
Guðmundur hefur verið úr-
skurðaður í gæzluvarðhald.
Geðveikralæknir mun rannsaka
hann til að ganga úr skugga
um hvort hann er andlega heil-
brigður.
Rannsókn tnálsins heldur á-
fram.