Þjóðviljinn - 24.06.1949, Blaðsíða 8

lesgi í*r iélðREi Óiafs-
soit að soa
Engin lausn er enn fyrirsjáanleg á bifvéla-
virkjadeiiunni og ekkert lát á fjandskap Jóhanns
Ölafssonar við bæjarbúa. Þetta „heildsalaskrípi“,
eins og skáld Reykjavíkur kallaði hann eitt sinn
í eftirminnilegu ljóði, hefur tekið þann kost að fé-
fletta Reykvíkinga í stað þess að gera samninga
við bifvélavirkja og verður m.a. að sjálfsögðu að
greiða strætisvagnabílstjórum fullt kaup þó strætis-
vagnarnir standi kyrrir!
Af sérleyfishöfum þeim sem nú aka bæjarbúum
fyrir tvöfallt gjald eru fjófir utanbæjarmenn. Þeir
fá 500—2000 kr. á dag á hvern bíl og það £é fer
aJit burt úr bænum. En öllu skal fórnað i barátt-
unni gegn vinnandi fólki og ekkert skeytt um þarfir
Reyk\'.‘kinga af þessum manni sem gegnir einu
þýðingarmesta starfi bæjarins. -
af
nýjiim umlúnaði matvæla
Gísli Jónsson alþingismaður
bauð í gær rikisstjórn, útvegs-
mönnum og fleirum að sjá kvik-
myndir af umbúnaði matvæla í
Bandarikjunum og hlýða á er-
inrli forstjóra þess bandarísk*
fyríríækis er framleiðir umbúð-
irnar.
Umbúðir þessar eru úr gerfi-
efni og taldi Gísli að þama væri
íslenzkir hljómleikar
í öllum útvarpsdagskrám Norð-
uiianda samtímis verða haldnir
þ. 18. janúar 1950. Þetta er
árangur af sameiginlegum dag-
skrárfundi norrænna útvarps-
manna, sem haldinn var í Visby
á Gotlandi nýlega, en þar
m.ættu 5 fulltrúar frá íslenzka
útvarpinu. ' •
Afmælismét Aimanns:
setiir nýtt
^sfandsmet í
Jóel Sigurðsson ÍR settti
nýtt glæsilegt met í spjótkasti
á afmælismóti Ármanns í gær-
kvöld, kastaði 66,99 m., en eldra
met hans var 65.49 m. Margrét
PÆá.rgeirsdóttir KR setti þarna
nýtt met í kringlukasti kvenna:
28.98 m.
í öðrum greinum urðu þessir
sigurvegarar. í 200 m. hlaupí:
Finnbjörn Þorvaldsson IR 22,0
sek. Stangarstökk: Torfi Bryn-
geirsson KR, 3,80 m. O. Pitkán-
en stökk 3,60 m. 800 m. hlaup:
Óskar Jónsson ÍR, 1:5T,5 sek.
Annar var Haikkoiá á 1:58,9
sek. 1500 m. hlaup drengja:
Hiiraiar Elíasson Á, 4:33,6 sek.
80 m. grindahlaup kvenna: Haf
dís Ragnarsdóttir KR, 15,7 sek.
Langstökk: Torfi Bryngeirsson
KR, 7,01 m. Kúluvarp: Gunnar
Hnseby KR, 15,44 m. 1500 ni.
hlanp: H. Posti, Finnland,
4:06,0 sek. Annar var Þórður
Þorgeirsson KR á 4:17,4 sek.
4x100 m. boðhlaupið vann lands
sveiíin (Finnbjörn, Örn, Guðm.
Lárnsson og Hörður Haralds-
son) á 43.0 sek. Sveit KR
hljcp á 44, 2 seb.
það sem koma skal í umbúðir
utan um islenzkan fisk.
Gíslr kvaðst hafa athugað
matvælaumbúðir í Bandarikjun
um í ferð sinni þangað 1940.
Kvaðst hann hafa geymt beitu-
síld í umbúðum þessum er heita
„Cry O Vac“, frá því 1944 og
væri sér sagt að sildin væri
jafngóð nú og þá. Þvínæst
flutti B. A. Fairbank ,fram-
kvæmdastjóri rannsóknarstofu
hins bandaríska fyrirtækis er
framleiðir þessar nýju „Cry O
vac“ umbúðir. (Dewey & Almy
Chemical Co., Cambridge, Mass-
achusetts) stutt erindi um
hinn tvíþætta tilgang umbúða:
að verja innhaldið skemmdum
og ganga í augun á kaupend-
unum. Taldi hann pökkun ís-
lenzks fisks óbótavant. Fyrir
tveim árum hefði fisksendingu
verið hafnað vegna umbúða
þótt gæði fisksins hefðu verið
ágæt. Þá útskýrði hann 2 stutt-
ar kvikmyndir af matvælapökk
un með þessu gerfiefni. Umbúð-
ir þessar eru örþunnar og einna
likastar plastik og koma í stað
cellophan-pappírsins sem notað-
ur hefur verið .Taldi Fairbank
að í þessum umbúðum mætti
halda fiski óskemmdum árum
saman. Hann rýrnaði minna en
í öðrum umþúðum og umbúðirn-
ar verðu hann litbreytingu,
kæmu t..-,^! ,veg fyrir að síld
gulnaði o. s. frv.
raagrt. im- og
Fiskafli á öllu landimi var
frá áramótum til aprilloka sam
tals 108168 lestir, þar af út-
fluttur ísaður fiskur 42 853 lest
ir. Fiskur til frystingar 45 298
lestir og til söltunar 18 145 lest
ir. Mest aflaðist af þorski eða
83 008 lestir og ýs.u 7 763 iestir.
Það er mjög svipað og á sáma
tima í fyrra, ef frá er talin
bræðslusíld, en nú hefur verið
sáltað um 5000 lestum meira en
þá.
Útf luttar islcnzkar afurðir
voru á sama , tímabili (jan.—
april) að verðmæti rúml. 108
milíj. kr. Freðfiskur fyrir 44,3
millj. ísfiskur fyrir 27,8 millj.,
saltfiskur fyrir .17,3 millj., og
lýsi fyrir 9,7 millj. eru stærstu
liðirnir. Á sama tíma í fyrra
var heildárútflutningurinn
rúml. 119 millj. króna, en þá
var síldarolía flutt út fyrir 12,2
millj. en nú engin. Mest hefur
verið selt til Bretlands, 37 millj.
kr. og Þýzkalands 30 millj. lcr.
Innflutningur til landsins var
á þessu tímabili 108,7 millj. kr.
eða tæplega hálfri millj. meira
en útflutningurinn. Mest var
flutt inn frá Bretlandi eða fyrir
27,2 millj. kr. og Bandaríkjun-
um fyrir 18,9 millj. kr. Frá
Venezuela hefur verið flutt inn
fyrir 7,2 millj. og tæpar 7 millj.
frá Tékkóslóvakíu.
(Eftir Hagtiðindum, mai 1949).
HukRÍRg rafmagnsframfeíéslu
Síðastliðin tuttugu ár hefur rafmagnsfmrnjeiðsia auk-
izt úr <8,6 sioillj,; kvát. í 160 millj. kvst.
Gasfranaleiðsla í Reykjavík jöfn og lyrii tluttugu
árum.
Vifia reiss dém-
w
I
j Prestastefnan hélt áfram í
,gærf
Rætt var m .a. um kirkjuna
|og útvarpið og gerð sú sam-
þykkt að biskup hafi umsjón
jmeð erindaflutníílgi presta í út-
ivarpið., Ennfremur að unnið
jværi að því að tekinn væri upp
jflutningur erinda kirkjulegs
eðlis í útvarpinu. Þá var enn-
fremiir talið . nauðsynlegt að
íáða prest og lækni til að ferð-
ast um landið og tala við söfn-
uðina um sáigæzlu. Talin var
þörf prestafjölgunar í Reykja-
vík. Þá var ennfremur rætt um
að reisa dómkirkju í Skálholti
og aðsetur fyrir vigslubiskup
Suðurlands og verði því lokið
áður en 900 ár eru liðin frá þvi
Skálholt varð biskupssetur, eða
*fyrir 1556.
Mynd þessa gerði Guðmund-
ur Elíasson myndhöggvari s.l.
vetur í París, en þar dvelur
hann við framhaldsnám í högg-
myndalist. I fyrra vor lauk
Guðmundur námi í Handíða-
og myndlistaskólanum. Á náms-
árum sínum hér gerði Guð-
mundur margar myndir, er
báru vitni miklum skapandi
hæfileikum á sviði höggmynda-
Iistar. — Ytra hefur Guðmund-
ur aflað sér trausts og álits
kennara sinna og annarra, er
hafa átt þess kost að kynnast
hæfileikum hans.
Hagtíðindi, maí hefti 1949,
flytja m. a. skýrslu um fram-
leiðslú rafmagns hér á landi á
timabilinu 1928—1948, sundur-
liðað eftir árum og þess um leið
getið hve mikill hluti þéss se
framleitt með vatnsorku.
Árið 1928 var heildarfram-
leiðslan 6,6 millj. kvst. Þar aí
5,9 millj. kvst. vatnsorka. 1934
Námskeið í ís-
fenzkum fræðom
Námskeið í islenzkum fræð-
um verður haldið i háskólanum
dagana 27. júní til 9. júli, að
báðum dögum meðtöldum, eða
tvær vikur. Nokkrir stúdentar á
norræna stúdentamótinu munu
taka þátt 'í þessu námskeiði.
Kennd verður daglega íslenzka
Ifl. 10—12 (kennari dr. Sveinn
Bergsveinsson). Fyri rlestra
munu ýmsir kennarar háskól-
ans flytja. Námskeiðið er ókeyp
is, og geta þeir, sem óska að
taka þátt í því ,snúið sér til
skrifstofu háskólans í dag og á
morgun (kl. 10—12). Námskeið
ið hefst mánudaginn 27. júní kl.
10 stundvíslega.
Síðastliðinn mánudag vildi
það slys til á Kolgröfum í Eyr-
arsveit að 82 ára ganiall mað-
ur, Elías Guðnason hrapaði nið-
ur af húsþaki og heið bana.
Var hann að rifa þakið og
féll úr 3. metra hæð niður á
steinhellu. Var hann fluttur í
sjúkrahúsið í Stykkishálmi og
lézt þar daginn eftir.
19,8 millj. kvst. Þai af 9,5 millj.
kvst. vatnsorka. 1938 24,4
millj. kvst; Þar a.f. 23,0 millj.
kvst. vatnsorka, 1941 59,0 millj.
kvst. Þar af 57,0 millj. kvst.
vatnsorká. 1944' 93,0 millj. kvst.-
Þar af 90.0 millj. kvst. vatns-
orka. 1948 Var rafmagnsfram-.
Ieiðslan alls 160 millj. kvst. og
þar af 150 millj. kvst framleitt
með vatnsorku en 10 millj. kvst.
framl. með eldsneyti og rúm-
lega helmingur þess í varastöð
inni við Elliðaár.
Framleiðsla rafmagns til eig-
in nota (i iðnaði, aðallega siiöar
verksmiðjum, og. á sveitabæj-
um) er ekkj meðtalin.
Þá er einnig, á sama stað,
skýrsla um gasframleiðslu í Gas
veitu Reykjavíkur og er ná-
kvæmlega. jafnmikil 1928 og
1948 eða 505 þús. tenginsmeti-
ar, en varð mest árið 1937
1225 þús. teningsmetrar.
Ársþing I.S.I hefst
á morgw
Hlð árlega þing íþróttasam-
bands Islands verður sett ú
Oddfellowhúsinu á morgun.
Þingið hefst kl. 2 e. h. Yms
mál liggja fyrir þinginu, þar á
méðal tillögur um breytingu á
lögum fyrfr sambandið sem fela
í sér töluverðar skipulagsbreyt
ingar.
spyrrni frá Aknr-
eyri stacldur Iiér
Á miðvikudagskvöldið var
kom hingað með bifreið annars
floklts knattspyrnulið frá „Þór“
á Akureyri. Ætla þeir að keppa
við jafnaldra sína hér og nota
tækifærið til að sjá leiki í lands
móti Meistaraflokks. Þeir hafa
gistingu í félagsheimili Fram,
og þar sem íþróttavöllurinn er
svo mjög í notkun verður keppt
á vélli Fram. Ef til vill keppa
þeir á sunnudag í Keflavík. Þeir
fara. aftur á þriðjudag.
Iíandrit að tónverkum
eftÍE Jén Leifs,
þeim er preníuð voru fyrir
ófriðinn, hafa nú verið send
hingað til geymslu á Lands-
bókasafninu, en prentuð eintök
verkanna brunnu í loftárás hjá
útgáfufirma í Leipzig. Fyrir
milligöngu utanríkisráðuneytis-
ins í Reykjavík og íslenzku
sendiráðanna í Moskvu og
Stokkhólmi og með aðstoð
rússneskra yfirvalda voru íveir
kassar 170 kíló að þyngd sendir
frá Be»-lin til Moskvu og þaðan
í stjórnarpósti um Stokkhólm
til Reykjavíkur.
Hlutafélagið Landsútgáfan,
mun nú hefja endurútgáfu þess
ara vérka og útgáfu nýrra
verka tónskáldsins og ar.narra
islenzkra tónskálda jafnskjc-tt
og gjaldeyri fæst til þess, en.
nótnaprentsmiðjur eru ekki til
hcr á landi.
Handíðaskolans
Afmælissýningn Handiða-
skólans lýkur síðdegis á morg-
un. I dag kl. 5,30 munu full-
trúar á Uppeldismálaþingi
Sambands ísl. barnakennara
. og Barnaverndarráðsins skoða
jsýninguna í boði skólans. í
kvöld kl. 9 flytur Kurt Zier
listmálari stutt erindi um
mynzturgerð og skrautlist og
mun þá jafnframt skýra erindi
sitt með dæmum af sýningar-
vel — en
Togararnir íslenzku hafa undanfarið aflað vel Og
sumir ágætlega. Sala aflans hefur hinsvegar gengið
illa, íogararnir sem self hafa í Brefhuuli Iiafa selt fyrir
mjög lágt verð og allt útlit er fyrir að afli togaranna
verðj í mjög lágu verði á næstunni í Bretlandi.
I síðasta mánuði voru íslenzku togararnir scm
ætluðu að selja í Þýzkalandi, samkvæmt llsksölusamn-
ingum þangað, reknir til baka.
Þannlg er öryggið sem ísienzkum t ramleiðendum
befur verið búið mcð MarshalIsammnguEium, verðið á
ifisViinum sett niður úr öllu valdi og engSn trygging fyrir
að bann sé keyptwr.
munum.