Þjóðviljinn - 28.06.1949, Blaðsíða 6

6
ÞJÓÐVILJINN
Þriðjudagur 28. júní 1949
Héial Búðir Snæfdisnesi.
Sumarhótelið að Búðum gerir sér far um að láta
gestum sínum líða vel, — góður matur og fyllsta
hreinlæti ríkir á staðnum. Njótið sumarleyfisins að
THótel Búðum, þar er friður og ró í fjölskrúðugum
lautum Búðahraus og heilnæmt við ströndina, að
baða sig í sjó og sól í sjóðheitum hvítum sandinum.
Bregðist sólin, þá bregst aldrei hitjnn í vistlegum
salarkynnum hótelsins.
Komið að Búðum, það borgar sig. Pantið með
fyrirvara.
FORSTÖÐUKONAN.
52. DAGUR.
EVELYN WAUGH:
KEISARARIKIÐ AZANIA
ASM. JONSSON
þýddi.
9. marz. kunnir hefðu getað haldið ,að þær væru systur,
Engar fréttir af lestinni. Sarah með ónot út þar sem þær stigu út úr lestinni í Debra Dowa.
t- Unsleveí
Framhald af 5. síðu
á íslenzka freðfiskinum í Bret-
landi.
Hvemig annast Bemast þessa
sölu? Bemast lætur bleyta upp
ailan freðfiskinn, sem Islend- |
ingar eru ao hraðfrysta með
mikiili fyrirhöfn. Engin ensk
húsmóðir fær íslenzka fiskinn
frystan, rétt sem nýjan. Hann
er seldur rétt eins og slæptur
ísfiskur ug sican er sagt við
ísiendinga: hann er alltof dýr.
Og hvar er svo Bemast?
Bemast er samsteypa þriggja
voldugra fisksölufélaga er heita
Bennett, Mae Fisheries og
Smethurst og eru einkennis-
stafir þessara fclaga teknir
upp i heiti samsteypunnar.
Mac Fisheries er stærsta
fjsksölufélag heimsins. Unilever
á það félag.
Unilever keypti Smeth'arst,
fisldfélagið mikla í Grimsby
1816 og hefur einr.Ig eignazt
Bennet. Síðan sameinaði Uni-
lever þctta í einn hrlng:
Bemast.
Unilever er því eini kaupandi
og seljandi ísíenzka freðíisks-
ins í Engiandi.
Það hefur nú notað einok-
unaraðstoðu sína til þcss að
lækka verðið úr 12% pence
fyrir cnskt pund og niður í
10 pence, jafnvel komist upp
rneð að borga 8—;9 pence, þegar
meginlandsþjóðir borga 12%.
Þannig er Unilever að fram-
kvæma verolækkun á hraðfrysta
fisinnum, sem nernur 25-—30%.
Þessi verðltskkun cr íram
• kvæmd af Uniiever-kr'ngn-
i:ta einum, me'ðan bæði Hol-
Iendingar og Téídiar greiða
12% pence, eða ábyrgðar-
vcrð fyrir fiskinn. Þessi
sérstáka verðiækkim þess-
um clna brezka cinokunar-
hrlr.g íil handa, er gerð af
íslenzku ríkisstjórninni í
skjóli þeirrar clnokanar og
leyndar, sem þessi ríkls-
stjárn hefur um sölu ,á út-
flutningsafurðum íslendinga.
Og þcssi verðlækkun fyrir
þennar. brezka hring cr gerð
af rikisstjórn, sem viirðist
af sérstökum ásíæðum bera
hag Ur'Iever uringsins mcira
fyrir brjósti cn hag íslend-
inga, svo sem komið hcfur
í ijós bæði um síldarlýsið og
freðfiskinn svo ekki sé talað
um Iýsisherzl'astöðina.
—■ Kvikmyndir
Framliald af 5. síðu.
að'alpersónanna koma þeir ekki
að sök.
Óskar Braaten kallar sjálfur
leikrit sitt komediu. Engin
komedía er komedía nema hún
sé þrungin ádeilu. Þetta er því
réttnefni hjá Braaten, því að
leikrit hans logar allt af á-
deilu og háði. I hinu borgara-
lega þjóðfélagi auðhyggjunnar
er allt falt fyrir peninga. Vænd
iskonan selur blíðu sína, svo að
hún geti keypt sér brauð. í
Jþessu sama þjóðfélagi hljóta
smáþjófar þyngstu refsingu en
stórþjófar sitja í ráðherrastól-
um eða eru gjaldkerar sjúkra-
samlaga. Þess vegna velur
Braaten vændiskonuna og smá-
þjófinn fyrir höfuðpersónur í
leikriti sínu.. Hann varpar á
þau því ijósi, að hver einasti á-
liorfandi með ærlegt blóð skil-
ur þessar óliamingjusömu
manneskjur og fær samúð með
þeim í baráttu þeirra fyrir því
að geta byrjað nýtt lífsaman
á siðrænum grundvelli. .
Smáþjófurinn og vændiskon-
an hafa í fyrstu háar hugmynd
ir um borgaralegar dyggðir, en
viðskiptum þeirra við hina
sómakæru og dyggðugu borg-
ara er á þann veg háttað — og
þar er Braaten háðskur og bit-
ur — að þau finna fljótlega, dð
hinar borgaralegu dyggðir eru
ekkert nema fals og blekkingar.
í lokin lætur Braaten allar
persónur leiksins hittast undir
sama þaki. Þar afhjúpar hann
hina dyggðugu borgara, sýnir
yfirdrepsskápinn, meinfýsina
og lítilmennskuna, og þá sést,
að þeir standast &kki saman-
burð við vændiskonu og smá-
þjóf, sem bæði eru mannkosta-
fólk — sómaíólk.
hrí.
af herberginu. Heimsótti kaþólskan trúboða.
Ómerkilegur. Sérkennandi suðurlandabúaafstaða
gagnvart dýrum. Heimsótti seinna amerísku
aðventistana. Lágstétta og gagnslausir, þar sem
enginn þeirra kann mál innfæddra. Ekkert svar
frá sendiráðinu. Sendi annað símskeyti.
10. marz.
Engar fréttir um lestina. Sendi enn símskeyti
til sendiráðsins. Svarið gagnslaust. Gaf blessuð-
um hundunum á markaðstorginu að borða. Börn
Etatsráðsfrúin var fremur þrekin, og ungfrú Tin
fremur grönn. Þær höfðu báðar khaki-sólhjálma
á höfði, voru skynsamlega klæddar þvottheldum
kjólum og á fótunum höfðu þær efnismikla
gönguskó og sterka sokka. Þar að auk höfðu
þær dökk sólgleraugu og mjög svo ákveðið munn-
bragð. Báðar litlar handtöskur með óhjákvæmi-
legum munum í — þvottadóti og ritföngum, sótt-
hreinsandi vökvum og skordýraeitri, bókum,
vegabréfi og ávísanaheftum. Þær héldu dauða-
haldi í byrðar sínar, þó ákafir burðarkarlar gerðu
reyndu að éta matinn frá blessuðum skepnunum. endurteknar tilraunir til að ná þeim af þeim.
William ruddistj gegnum malmfjöldann til
þeirra, og heilsaði þeim vingjarnlega. ,,Porch
Gráðugir grislingar. Sarali enn með höfuðverk.
11. marz......
Gestgjafinn tilkynnti allt í einu að lestin
færi kl. tólf. Hún hefur auðsjáanlega verið hér
allan tímann. Sarah mjög lengi að búa niður.
RMkningurinn ósvífinn. Vegurinn til stöðvarinn-
ar lokaður með ónýtum bíl. Heil fjölskylda inn-
borinna býr í honum, og tvær geitur. Geiturnar
litu vel út, en hæpið að það sé hollt fyrir þær
að búa í svo nánu sambandi við hina innbornu.
Varð að ganga síðasta mílufjórðunginn.' Hrædd
um að koma of seint á stöðina. Kom fimm mín-
útum fyrir tímalm. Fékk farmiða, en engan
svefnklefa. Á síðustu stundu. Mjög heit og
mjög þreytt. Lestin fór ekki fyrr en klukkan
þrjú. Komum um lcvöldverðartíma til Lomu, þar
sem við virðumst þurfa að dvelja í nótt. Steypi-
bað og nærfataskipti. Rúmið mjög vafasamt —
mundi til allrar liamingju eftir skordýraeitr-
inu í Durban. Skemmtil. samtal v. franskan gest-
gjafa um innanlandsmál. Borgarastyrjöld auð-
sjáanlega geisað hér í fyrra. Ilvað blöðin segja
lítið! Nýi keisarinn mjög framfarahlynntur.
Enskur ráðgjafi að nafni Seal. Ef t. v. .skyldur
Cynthiu Seal? Gestgj. virtist efins um efnahag
ríkisins. Segir innf. algjiira villimcnn, og stunda
þrælaverzlun — segir hann a. m. k.
12,'marz.
Skelfileg nótt. Skaðbitin um allan skrokkinn.
Reikningurinn ósvífinn. Og ég, sem fannst gest-
gjafinn viðkunnanl. Sagði, að matvörur væru
dýrar. Okur. Lestin fór kl. 7 f. h. Sarah nærri
því orðin of sem. T.veir innfæddir í vagninurn.
etatsráðsfrú? — Ungfrú Tin? Komið þið sælar!
Það var ágætt að þið komuð í leitirnar. Eg er
frá sendiráðinu. Sendiherrann gat ekki komið
sjálfur. Hann á álcaflega annrikt sem stendur, og
bað mig að fara hingað og annast um ykkur.
Hafið þið nokkurn farangur? Eg hef bíl, og get
ekið ykkur beint til hótelsins".
„Hótelsins? Eg hélt að okkar væri vænt í
sendiráðinu. Eg sendi símskeyti alla leið frá
Durban“. . «
„Já — sendiherrann bað mig að skýra þetta
fyrir yður. Við búum nefnilega langt utan við
borgina, og það er enginn sómasamlegur vegur
þangað. Það er ákaflega erfitt að komast á
milli, og sendiherrann hélt þess vegna, að það
yrði mikið hagkvæmara fyrir ykkur að búa 1
borginni — og þá eruð þið líka nær dýrunum
og öllu því dóti. En hann bað mig að taka það
skýrt fram, að þið væruð velkomnar í eftirmið-
dagste, hvenær sem þið hafið tíma til“.
Á Poreh etatsráðsfrú og ungfrú Tin kom þessi
svipur móðgaðra skattborgara, sem William
hafði séð á hverjum einasta gesti, sem hann
hafði tekið á móti í Debra Dowa. ,,En það var
líka vel á minnst“, sagði hann. „Eg verð að
fara og líta eftir farangrinum ykkar — það
er eflaust búið að stela einhverju af lionum á
leiðinni. Það er dgglegt brauð hér um slóðir. Eg
skal líka sjá um, að þið fáið póstinn yklcar strax.
Það eru nefnilega engir póstsendlar hér, eða neitt
þessháttar. Ef enginn Evrópumaður er með lest-
inni, þá sér lestarstjórinn um hann. Við vorum
að hugsa urn að síma til ykkar og biðja ykkur
Verð að viðurkenna mjög kurteisir. Ákaflega
n , , . „ f .* „„„ ao sjá um hann, en þa datt okkur í hug, að
óþægilegt, af þvi enginn gangur og farið svo ...
snemma morg. Þreytandi ferð. Landið skræl-
þurrt. Verður í Debra-Dowa einhverntíma kvöld.
þið munduð eíga
farangurs ykkar“.
í nógu striði með
ö>
að gæta
Þegar loksins var búið að troða í litla tveggja
Porch etatsráðsfrú og ungfrú Sarah Tin voru manna bílinn póstpokum sendiráðsins og hinum
ekkert skyldar, en löng sámvera og sameiginleg tveim konum, þá var ekki eftir neitt rúm fyrir
áhugamál höfðu markað þær svo skýrt, að ó- farangurinn þeirra. „Heyrið þið mig — væri
Stjórnarblöðin eiga svo að
hjá’pa ríkisstjórninni við að
halda leynd yflr einræði
Unilever-hringsins um verð-
lagið á þessum vörum og
aoalhlutverk þeirra á að
vera að nægja hvcrja tilraun '
sem Islendingar gera tll þess
að sleppa úr einoknnarklóm
þessa okurhrings.
Skal nú í næstu grein rætt
um þá tilraun, sem þegar hefur
verið gerð til slíks og aðstæð-
urnar til frekari baráttu gegn
arðráni þessa einokunarhrings.
DAVÍÐ