Þjóðviljinn - 01.09.1949, Blaðsíða 4

ÞJÓÐVILJrNN

Fiœmtudagur 1. Eept. 1949.
ÞIÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaílokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnaeon
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlðja: Skólavörðu-
stíg 19 — Síml 7500 (þrjár línur)
Áakriítarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sósiailstafloklíurinn, Þórsgötu 1 — Síml 7510 (þrjár línur)
Ráð handa Aiþýðuflokknum
Við kosningarnar 1937 lagði Alþýðuflokkurinn geysi-
lega áherzlu á andstöðu sína gegn gengislækkun. Birti
Þjóðviijinn nýlega áróðursmiða Alþýðuflokksins frá þeim
kcsningum og auk hans rigndi yfirlýsingunum yfir þjóðina,
þess efnis að Alþýðuflokkurinn myndi aldrei nokkurn tíma
itaka þátt í nokkurri ríkisstjórn sem framkvœmdi nokkra
gengislækkun. Jafnframt skoraði AJþýðuflokkurinn á íhald-
ið og Framsókn að korria með samsvarandi yfirlýsingar og
hrakyrti þessa flokka fyrir það að svör þeirra væru ekki
nægilega afdráttarlaus og skelegg.
Þetta var sem sagt í kosningunum 1937. Árið 1939 fór
Stefán Jóhann Stefánsson í ríkisstjóm með íhaidinu og
Framsókn og framkvæmdi 18% gengisiækkun án þess að
láta sér bregða.
Svo er að sjá sem Alþýðuflokkurinn sem nú hefur litl-
um skrautfjöðrum að tjalda ætli að grípa til þess í eymd
sinni að reyna aftur leikinn frá 1937! Hami reynir að lýsa
sér sem skeleggum andstæðingi gengislækkmiar, öruggustu
vöm alþýðunnar í því máli. Þessar yfirlýsingar vekja nú
aðeins viðbrögð hláturs og spotts. Til þess að gera bær enn
hjákátlegri heldur Tíminn uppi látlausum ögmnum og eftir
hverja ögrun þegir Alþýðublaðið nokla-a dagá. 16. ágúst
sagði Tíxriinn í fomstugrein:
„Samkvæmt þvl sem nú hefur verið rakið mun
ekki verða neinn ágreiningur um það eftir kosning-
araar milli núverandi stjórnarflokka, hvort um-
ræddar ráðstafanir, niðurfærslu eða gengislækkuri,
beri að gera eða ekki .... Éftir kosningarnar ....
er líka víst, að það verður jafn auðvelt og að leggja
saman tvo og tvo að fá Stefán Jóhann til ao fallast á
niðurfærslu eða gengislækkun."
Og í gær segir Tíminn:
„Samkvæmt framansögðu er alveg óhætt að full-
yrða. það, að eftir kosningamar verður enginn ágrein
ingur um það milli þeirra flokka, sem staðið hafa að
núverandi ríkisstjóm, að grípa verði til róttækra
ráðstafana til hjálpar framleiðslunni eins og niður-
færslu, gengislækkunar eða ennarra þvílíkra. Um það
mun ekki verða deilt og það því ekki verða neitt mál
málanna, eins og Alþýðublaðið vill vera Iáta.“
breið var væntanleg til Reykja-
vikur i nótt frá Vestmannaeyjura.
Þyrill er á leið til Norðuriandsins.
' V
■m
m
•0
ttffr
0-
Og livað á nú veslings Alþýðuflokkuriim að gera. Kok-
hreysti hans vekur spott almennings og ögi'anir Tímans.
Fonnlegum, hátíðlegum yfirlýsingum myndi enginn trúa
vegna reynslunnar frá 1939 og frá núverandi ríkLsstjóra,
sem vissulega hefur framkvæmt beina og óbeina geiigis-
íækkun í mjög stórurn stíl. En hvað á þá að taka til
bragðs ?
Af meðaumkvun með AJþýðuflokknum skal hér bent
á öruggt ráð. Alþýðuflokksbroddarnir geta lagt undir það
sem þeim er hjartfólgnast. Ef þeir lofa því að taka aldrei
þátt í ríkisstjóm sem framkvæmir gengislækkun og leggja
að veði löghelgaoan samning um að afhenda að öðrum
kosti aftur hinar stolnu eignir verkalýðsfélaganna í Reykja
vík og bæta þær upp með framleiöslutækjum. þeim ;og gróða
fyrirtsskjum sem þeir hafa komizt yfir í Reykjavík og Hafn
arfirði — þá yrði því loforði trúað! En þetta er eina ráðið.
Og því ráði fylgir ekki heldur nein áhætta fyrir Alþýðu-
^flokksbroddana, að sögn Alþýðublaðsins — eða hvað ?
Fyrirmyndar gistihús.
Þetta verður einskonar kvenna
dálkur í dag, og afhendi ég orð
ið fyrst konu nokkurri sem ræð
ir gistihús: „Það er margt mis-
jafnt sagt um gistihúsin hér á
íslandi, og sjálfsagt flest mak-
lega. Sjálf hef ég víða ferðazt
um landið, og hefur mér hrein-
lega ofboðið ástandið á gisti-
húsunum. Þessvegna er það mér
mikið gleðiefni að geta nú loks-
ins bent á gistihús sem cr
ekki stórlega gallað einsog flest
önnur slík á Islandi heldur
þvert á móti til fyrirmyndar í
hvívetna, — sem sagt fyrsta
fiokks gistihús.
□
— að Búðum á
Snæfellsnesi.
*• b*
„Gistihús þetrta er að Búðum
á Snæfellsnesi. Það hefur aðeins
verið rekið tvö sumur, og er
þessvegna ekki eins þekkt og
skyldi. Við dvöldumst þar um
tíma í sumar, hjónin, og það
er ekki of lof þegar ég segi að
aðbúnaðurinn var um alla hluti
óaðfinnanlegur. Þjónustufólkið
er kurteist og alúðlegt, matur-
inn afbragð, og um staðinn all-
an ríkir einstakt hreinlæti og
snyrtimennska...... Það er
kona, sem veitir þessu ágæta
gistihúsi forstöðu. Hún heitir
Kristín Jóhanns.
□
Sneið til karímannanna.
„Og í þessu sambandi dettur
mér í hug hvort karlmennirnir
mundu ekki geta lært nokkuð
jaf konunum hvað snertir rekst
lur gistihúsa, því svo undarlega
jvill til að í öðru gistihúsi, sem
!ég einnig tel til fyrirmyndar,
; sc.m sé gistihúsi KEA á Akur-
eyri, er stjórnin einnig i hönd-
um kvenmanns. Eru karlmenn-
irnir, þegar allt kemur til alls,
ekki fremstir á öllum sviðum
eins og þeir vilja vera láta?!—
x.“
□
Verðlag á blómkáli.
*
— Svo eru fáein orð sem
„Eva“ hefur fram að færa varð
andi sölu á blómkáli: „Kæri bæj
arpóstur. — Eg ætla ekki að
þessu sinni að tala um það ó-
heyrilega háa vcrðlag sem er
á grænmeti yfirleitt, því að þá
yrði ég að skrifa langa grein,
heldur ætla ég að láta það
nægja í bráðina að skammast
yfir því hvernig þeir selja eina
ákveðna káltegund, blómkálið.
Það er sama hvort blómkáls-
hausinn er lítill og visinn eða
stór og myndarlegur, sama
hvort einn haus er kannski
mörgum sinnum stærri en ann-
ar, verðið á þeim er alltaf það
sama.
□
Þarf það að vera svona?
„Þetta veldur því að kaup-
mennirnir beita ýmsum ómerki-
legum verzlunarbrögðum, ef svo
ber undir. Eg kom t. d. í búð
um daginn og ætlaði að kaupa
blómkálshaus, en það voru að-,
eins litlir og rýrir hausar
frammi, og þegar ég spurði
kaupmanninn hvort ekki væri
hægt að fá betri hausa, þá sagði
hann nei, því miður. Eg varð
því að láta mér nægja einn af
þessum vesælu hausum. Svo
kom ég aftur í búðina fáum
mínútum síðar, og þá var allt
í einu orðið nóg af góðum og
f-allegum blómkálshausum. Á-
stæðan: Kaupmaðurinn hafði
ekki viljað stilla góðu hausun-
um fram i búðina fyrr en þeír
litlu og rýru voru uppseldir. —
En þarf þetta nú endilega að
vera sisona með söluna og verð
lagið á biómkálshausunum ?
— Eva.“
□ *
Skurðagröftur Rafveit-
unnar í Vogunnm.
„Xona í Vogunum" skrifar:
„Það eru undarleg vinnubrögð
hjá rafveitu þessa bæjar. Hér
í Vogunum hafa nokkrir menn
undanfamar vikur verið að
grafa skurði fyrir jarðlagningu
rafmagnsins. Eg, sem þessar lín
ur skrifa, kom að máli við menn
þessa, hvort ekki ætti að fara
að tengja leiðslurnar. „Jú,“ var
svarið; það yrði gert fyrir
næstu helgi. Síðan er liðið um
það bil vika, og allt er við það
sama.
□
Víða er vej4ð að grafa.
„Skurðirnir hafa fyllzt af
vatni svo að af þeim stafar
stór hætta fyrir börn og jafn-
vel fullorðna. Fyrir nú utan all-
an sóðaskapinn sem af þessu
hlýzt. Nóg er nú samt, þar sem
fólki ieyfist ekki vegna kergju
fjárfestingaryfirvaldanna, að
girða utan um lóðir sínar eða
fullgera þær .... Annars er
nú auðséð að kosningar eru í
vændum. Það er svo víða verið
að grafa .... Hitt er ég anzi
hrædd um að íhaldið sé með
öllu þessu að grafa undan mátt
arstoðum sínum, sem hljóta
raunar að vera orðnar æði fún-
ar. — Kona í Vogunum.“
EINARSSON&ZOÉGA:
Foldin er í Reykjavík. Ling-e-
stroom er í Færeyjum.
Nýlega voru
gefin saman. í
hjónaband,
Alma G. Lind-
qwist hár
greiðslumær,
Veltusundi 1 og Einar Runólfs-
son flugvélavirki Barmahlíð 15.
Heimili þeirra verður fyrst um
sinn i Barmahlíð 15. — S.l. laugar-
dag voru gefin saman í hjóna-
band af séra Hálfdáni Helgasyni
prófasti á Mosfelli, ungfrú Hulda
Daníelsdóttir, Bergþórugötu 29,
Reykjavik og Jónmundur Ólafsson
skrifstofumaður, Barónsstíg 78,
Reykjavík.
^ 19.30 Tónleikarf
Harmonikulög
(plötur). 20.20 Út
varpshljómsveitin
(Þórarinn Guð-
mundsson stjórn-
ar): Lagaflokkur eftir Delibes. 20.
45 Ðagskrá Kvennréttindafélags
Islands. Erindi: Islenzkt sveitalíf
um aldamótin (frú Sigríður Bjöins
dóttir). 21.10 Tónleikar (plötur).
21.15 Iþróttaþáttur (Jóhann Bern-
hard). 21.30 Tónieikar: Joel Berg-
lund og Set Svanholm syngja.
(nýjar plötur). 21.45 Á innlendum
vettvangi (Emil Björnsson). 22.05
Symfónískir tónleikar (plötur):
a) Píanókonsert nr. 3 í d-moll eft-
ir Rachmaninoff. b) Symfónía i
þrem þáttum eftir Strawinski
(nýjar plötur). 23.05 Dagskrárlok.
\ I / Hjónunum
/ Pálsdóttur
Lilju
og
Gunnari GuS-
mundssyni Bræðra
ÍSFISKSALAN:
Karlsefni seldi 3Ó. þ. m. 255,9
smál. í Bremerhaven.
EIMSKIF:
Brúarfoss kom til Leith í gær
31.8. frá Gautaborg. Dettifoss er
London 28.8. Goðafoss fór
frá Reykjavik 29.8. til Antwerpen
og Rotterdam. Lagarfoss kom til
Hull 28.8. væntanlegur til Reykja-
vikur í nótt 1.9. Selfoss er á Ak-
ureyri. Tröllafoss kom til New
York 27.8. frá Reykjavik. Vatna-
jökull fór frá Reykjavík 25.8. til
vestur- og norðurlandsins, lestar
frosinn fisk.
BIKISSKIF:
Hekla er væntanleg til Glasgow
um hádegi í dag. Esja fór frá
Reykjavík í gærkvöld vestur um
land til Akureyrar. Herðubreið er
á AustfjörSum á norðurleið. Skjald
l/Í tungu v,»
veg fæddist 13
marka dóttir 28. ágúst. — Hjóna-
efnunum Sigríði Ivarsdóttur og
Guðjóni Magnússyni, Bergþóru-
götu 11A, fæddist 14 marka dótt-
ir 26. ágúst.
LOFTLEIÐIR:
I gær var flogið
til Vestmannaeyja
(2 ferðir), Isa-
ij1 fjarðar, Þingeyrar,
Akureyrar (2 ferð
ir). í dag verður
flogið til Vestmannaeyja (2 ferðir),
Akureyrar,, Isafjarðar, Sánds,
Bíldudals og Patreksfjarðar. Á
morgun er áætlað að fljúga til
Vestmannaeyja (2 ferðir), Isafjarð
ar,. Akureyrar, Þingeyrar og Flat-
eyrar. Hekla kom frá Kaupmanna-
höfn í gær kl. 17.30, fullskipuð far-
þegum, fer aftur í fyrramálið til
Prestvíkur og Kaupmannahafnar,
væntanleg aftur á laugardag.
FLUGFÉLAG ISLANDS:
Áætlunarferðir verða farnar i dag
til Akureyrar (2 ferðir), Vest-
mannaeyja, Fáskrúðsfjarðar, ,Reyð
arfjarðar, Keflavíkur, .Siglufjarð-
ar og .piafsfjarðar. Þá verður
einnig flogið til þeirra staða, sem
ekki var hægt að fljúgá til í gær
sökum óhagstæðs veðurs. Á morg-
un er ráðgert að fljúga til Ak-
ureyrar (2 ferðir), Vestmannaeyja,
Keflavikur - Kirkjubæjarklausturs,
Fagurhólsmýrar, Hornafjarðar og
Siglufjarðar. 1 gær var flogið til
Akureyrar og Isafjarðar. Gullfaxi
kom í gær frá Prestvík og London.
Flugvélin fer áætlunarferð til
Kaupmannahafnar á laugardags-
morgun.
Drengjamelstarinn i húluvarpi er
frá Omf. Ölvesinga.
Gylfí Magnússon, sem varð
drengjameistari í kúluvarpi 1949
er frá Omf. Ölvesinga, en eklti
Umf. Selfoss eins og misritaöist
í blöðunum um daginn.
Baðvörðuiinn við Nauthólsvík
hættir störfum frá og með 1. sept.
Næturakst.ur í nótt annast HreyfiH
----Sí mi 6633.