Þjóðviljinn - 02.09.1949, Blaðsíða 6
6
ÞJÓÐVILJINN
Föstudagur 2. september 1949
Betlarmn og istrumagmn
fWV3M O’ BRIEN, breskur
Verkamannaflokksþing'-
maður og einn af stjórnarmeð-
limum brezka Alþýðusambands
ins, flutti i síðustu viku ræðu
um sambúð Bretlands og
Bandaríkjanna. ,,Bretar munu
heldur hætta á að siðmennta
kommúnismann en þola spörk
menntunarsnauðra, ístrumik-
illa, ,bandariskra auðkýf-
inga“, sagði þcssi brezki hægri-
krati. Hann talaði einnig um
„ruddalega nærgöngli", seui
Bretar yrðu fyrir vestan yfir_
Atianzhafið og „.dollarahugs-
unarhátt bandarískra iðju-
hgida". Þessi gusa er aðeins
ein af mörgum svipuðum, sem
Bretar og Bandaríkjamenn
hafa skipzt á nýlega. Brezk og
bandarísk blöð hafa ausizt á
svæsnustu skammadembum.
1 Bandaríkjunum hefur Jón
boli verið uppmálaður sem
vesæll betiari, sem aldrei lætur
ríka frændann í Ameríku í
friði fyrir kvabbi og fébænum.
Bretar hafa svarað með ófögr-
um lýsingum á Sam frænda
sem sviðingslegum istrúbelg,
sem ekki hugsar um annað en
að græða á erfiðleikum ann-
arra. Þetta rifrildi hefur síður
en svo takmarkazt við blaða-
sltrif ein saman. Þvert á móti
hefur brezki hermálaráðherr-
ann Shinwell varað Bandaríkja
menn við því, að það er
„hættulegur leikur að snúa
uppá halann á Ijóninu" og i
Washington hafa bandarískir
þingmenn krafizt þess, að
Bretum verði neitað um alla
frekari aðstoð nema Verka-
monnaflokksstjórnin hætti við
þjóðnýtingu og skerði al-
mannatryggingarnar.
■TBIFRILDIÐ milli engilsaxn-
esku stórveldanna hófst
um mitt sumar ,er það var aug
ljóst orðið, að Marshalláætl-
unin nær ekki yfirlýstum til-
gangj sinum, að jafna greiðslu-
hallann milli Vestur-Evrópu og .
dollarasvæðisins fyrir 1953.
Marshalláætlunin heíur farið
syo gersamlega í hundana, að
greiðsluhalli Vestur-Evrópurikj-
anna hefur aukizt en ekki
minnkað, það sem af er þessu
ári. Þær innfiutningsvörur, sem
Bandarikin geta ekki verið án,
fá þau aðallega frá Suður-Am-
eríku og Asíu. Útflutningur
Vcstur-Evrópu til Bandaríkj-
anna hefur hinsvegar mest-
megnis verið ýmis konar mun-
aðarvörur, og þegar kreppa
tólt að færast yfir atvinnulíf
Bandarikjamanna um síðustu
áramót lírðu þær fyrstar fyr-
ir barðinu á rýrnandi kaup-
getu. Með skilmálunum, sem
fylgdu Marshalláætluninni
höfðu Bandarikjamenn hindr-
að ,að ‘ Vestur-Evrópuríkin
sneru viðskiptum sinum til
Austur-Evrópu - og ' Marsball-
löndin komu því enn með
hattinn í hendinni til Washing
ton að biðja um meiri dollara,
Bretland . Bretland í broddi
fylkingar.
j næstu viku hefjast í Was-
hington viðræður f jármálá
ug utanrikisráðherra Bret-
lands og Bandarikjanna um
fjármálaöngþveiti auðvalds-
heimsins, Um sama leyti verða
fjármála- og utanrikisráðherra
Frakklands staddir í hipni
bandarisku höfuðborg. _ Þótt
ráðherrarnir hafi reynt að láta
sem ekkert sé, bera blaðskrifin
beggjavegna Atlanzhafsins því
vitni, að. Marshallvináttan '-r
mjög tekin að kólna. Brezkir
hægrikratar eru jafnveí farnir
að hafa við orð ,að snúa sér
heldur að hinum margfordæmdu
kommúnisma en sæta frekari
afafkostúm af hálfu dollara-,
valdsins. Annað mál er, hvort
þeir lyppast ekki niður, þegar
á herðir. Bandarískir Marshall
jarlar í Vestur-Evrópu frá
Hoffman og niðurúr hamra. sF
fellt á því, að lækkaður fram-
leiðslukostnaður sé hin eina
•og sanna hjálpræðisleið Vest-
ur-Evrópuríkjanna. Þessi krafa
þýðir lækkað kaup verka-
manna og skertar almanna-
tryggingar; Hingað til hafa
Sir Stafford Cripps og féiág-
ar haris svarið og sárt við
lagt,. að slíkum kröfum muni
þeir skilyrðislaust hafna. Varla
fer hjá þ.ví, að Attlee séu
minnisstæð örlög hægrikrati-
foringjanna, sem. undir forystu
McDonalds mættu kreppunni
1931 með því að skera niður,
atvinnuleysisstyrkinn að böði
brezka auðvaldsiris.
■^F-LÖG brezku hægrikrat-
anna og bandar. auðvalds.
ins eru orðin svo samtvinnuð,
að hvorugur getur án annars
verið. En undir niðri valda
hagsmunaárekstrar brczka og'
bandaríska auðvaldsins Sífeíld-
um ýfingum, sem vaxandi auð-
valdskreppa hefur nú skotið
upp á yfirborðið. Ætla má, ,að
Bandaríkjastjórn sjái aumur á
Bretum og ívilni þeim með
atiknum kaupum á hráefnum
frá nýlendunum og ef til vill
einhverri lækkun bandarískra
tolla. En slík stundarfróun er
engin lausn á þeim vanda, sem
nú steðjar að höfuðstoðum auð
valdsheimsins. Fyrr en varir
sækir í sama horfið og þá
byrja aftur skammirnar um
betlarann og ístrubelginn.
M. T. Ó.
Hjartans þaJckir fyrir alla vinsemd og virðingu
mér veitta á aidarafmæii xnínu 28. ágúst s.l.
Sesselja Guðmundsdóttir.
FRAMHALÐSSAGA:
IEKI
HDS STORMSINS
■
■
EFTIR
Mignon G. Eherhart ■
■
■
■
Spennandi ASTAJtSAGA. —
mnmnuiiaiinnHiinninninnni
24. DAGUE.
ÁRELÍA hikaði. „Hvemig er með verkamenn-
ina? Hefði einhver þeirra getað komið upp að
húsinu í morgun ?“
„Það held ég ekki, ungfrú Beadon. Allir voru
mættir og hver á sínum stað. Við erpm mjög
önnum kafnir þessa stundina."
„Þér eruð góður bústjóri, Smithson," sagði
. . '"1 , Á |
Árelia. „Það fer ekki margt frapi hjá ySur.
Eg skal ekki tefja yður íengur."
Hann virti hnifinn aftur vandlega fyrir sér.
„Hver sem vera. skal hefur getað náð í svona
hníf. I yðar sporum, ungfrú Beadon, segði ég
herra Beadon frá þessu.“
„Þetta er rétt hjá yður, Smithsön," sagði Árel-
ia. „Hann er önnum kaíinn á Middle Road, en —
já, það er best að ég segi honum frá þessu.
Þakka yður fyrir.“ _ 5
Bústjórinn hneigði sig snöggt og alvarlega ög
fór burt.
„Við skulum hringja í Roy,“ sagði Árelía.
Hún hringdi sjálf úr gamla símanum, sem var
festur á vegginn í búrinu, eina símanum i hús-
inu. Nonie heyrði upphrópanir Roys, snöggar,
hvassar spumingar hans.
Árelía sneri sér að henni. „Hann vill tala við
þig.“
Hún tók við heyrnartólinu af Árelíu. „Já,
Roy ?“
„Elsku Nonie mín, hefur áreiðanlega ekkert
komið fyrir þig?“
„Nei, nei.“
„Farðu ekki úr húsinu. Eg kem rétt strax.
Elskan mín, ertu ekki ómeidd?“
„Jú, jú. Eg sá engan. Eg heyrði bara — “i
„En það var einhver þarna,. !;og við skuluih
hafa uppi á honum. Eg er að konta- Ef til
vill var þetta ímyndun hjá henni; ef til vill hafði
þessi óhugnanlegi förimautur.aðeinð verið,-í huga
hennar. „Roy, getur verið að hnífurinn hafi ver-
ið skilinn eftir af tilviljun ?“ .
Rödd hans hijómaði sterk og ákveðin gegnum
símann og batt enda á íhuganir hennar. „Við
komumst brátt að því. Leyfðu mér að tala við■'
Árelíu aftur.“
Hún gerði það. Og hún hoi’fði á andlit Árelíu
meðan rödd Roys hljómaði í simanum. Hún
heyrði ekki hvað hánn sagði, en þegar Árelía
hengdi upp heyrnartólið, hrópaði hún: „Hvað
er að, Árelía? Hvað hefur komið fyrir?“
| Árelía horfði á hana með áhyggjusvip. „Þeir
lætla að taka Jim fastan.“
I Risavaxin hönd greip um hjarta hennar. Ekki
svona fljótt. Ekki Jim. „Hann myrti hana ekki.1'
Stór svipmikil augu Arelíu, sem voru eins og
augu Roys, horfðu á hana með athygli. „Elskan
jmín, Roy gerir allt sem hann getur til að hjálpa
I
Jim. Og þér er óhætt að trúa því að Roy er mik-
ils metinn hér. Reyndu nú að hvíla þig dálitla
stund. Eg aetla að biðja Smithson að senda menn
til að leita á landareigninni.“
Nome hrópaði: „En ef Roy getur ekki hjálpað
honum. Ef —“ ’.T’
„Syona, svona,“ Árelía tók hughreystandi utan ;
um hana og leiddi hajia fram í ánddyrið, „Hvað •
sem fyrif kemur, verður brúðkaupið á tilsetturn!
tíxnav Það er dagur þinn óg dágiif Röys.“
Nonie gekk hratt upp stigann — eins og tíl .að i
forðast mjmdina sem orð Árelíu bmgðu úpp !
íyrir henni. Hún gengi- niður að Htlu, friðsælu ;
kirkjúnni til að giftast Roy. Meðan Jim var í |
yarðhaldi, ásakaður um morð. En þótt þeir tæk ju
J:m fgstan, þótt hann yrði ásakaður um morð,
þá elskaði hún hann .og gæti beðið hans.
En ef tólf góðir og réttsýnir menn ákvæði að j
hann væri sekur? !■* r'
Hugsanir gátu verið eins og vílíiðýr, sém þarf •
að reka burt með valdi; hún reyndi .að. bægja. 1
þessari hugsun frá sér, en hún. lá--feÆelum eins |
og villidýr sem beið eftir hentugu tækifæri. ,v. i
Þjónustustúlkan var búin að taka tii i her- :
í
berginu. Nonie gekk út á svalimar og;horfði nið- |
ur í garðinn með þéttum runnunum, þar sem hun :
hafði gengið. Hver hafði gengið samsíða henni —
eins og villidýr, hægfara og laumulega? Það ;
villidýr hafði skilið eftir vopn, gert af manna- ;
höjidnm, þegar það flúði.
Þa.ð gat verið að hnífurinn hefði verið skilinn i
eftir í misgripum, af hirðuleysi. Enginn hafði á- 1
.stæðu til að ráðast á hana, enginn hafði ástæðu j
til að læðast laumulega á eftir her.ni með, hníf ;
í hendinni. ; :■ í
Hún heyrði skyndilega mannamál handan' við
tren við útifcúsin; og um leið sá'st bifreið akð. |
eftir..þjóðveginum og beygja inn um hliðið. I;
honum var Roy, Wells majór og einn lögreghi- ;
þjónanna.
Roy kom þjótandi upp stigann. „Nonie -^-"
Verkamenniniir hjá Smithson voni aý koma ;
til að leita í garðihum; hún heyrði kÖIÍin í þeim, •
sá til þeirra á hlaupum. Hún flýttí sér að fara '
á móti Roy og hann greip hana í fang. eér. .. i
„Nonie, hvað gerðist? Ef einhver gerir þér ;
mein, þá skal hann verða festur upp við hæsta i
tréð-á eynni.“ 'v !
. Faðxnlög Roys voru mild og hughreýstandi, hlý
og huggandi faðmlög , vinar; annað' gát.u þau
alörei orðið.
Wells majór stóð í dyrunum og sagði: „Má.
ég leggja nokkrar spurningar fyrir hana, herra
Beadon ?“
Roy sneri sér við. „Já, já, auðvitað, majór.
Ef þér þykir það ekki verra, Nonie ?“ Hann
horfði framan í hana. „Hvað sem þetta var, þá
hefurðu orðið fyrir slæmu áfalli. Það gerir
ekkert til þótt þú viljir ekki tala um það núna.
Hann getur beðið.“
DAVÍO