Þjóðviljinn - 07.09.1949, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 7. sept. 1949.
ÞJÖÐVTLJINN
Gunnar BeneMktsson:
Skyidur kjésandaits vfð lýðræðíð
Rabb við heiðarlegan kjósanda.
Lýðræði borgaralegra þjóðfé-
la.ga er í ýmsu mjög ábótavant.
Þvx meiri nausyn ber til, að við
hagnýtum sem gerst þau tæki-
færi, sem það leggur okkur í
hendur. Þetta er vert sérstak-
lega alvarlegrar íhugxmar
frammi fyrir þeim vanda, sem
væntanlegar kosni’ngar leggja
okkur kjóséhduín á herðar.
Svo á það að heita, að með
kosningunum sé verið að leggja
það undir úrskurð okkar, á
hvern hátt stjórna skuli þjóð-
félaginu næstu fjögur, ár. Og
þetta getum við gert að veru-
leika, ef við gætum skyldu okk-
ar með nægilegri festu og al-
vöru. En þess ber ekki að dylj-
ast, að nú er vandi þessa máls
óvenjulega m'ikill. — Það ern
tveir hópar manna, sem vanda-
lítil er gangan á kjörstað. Ann-
ar sá hópur eru sósíalistar og
ákveðnir fylgjendur sósíalskrar
stjórnarstefnu, hinn eru hrein-
ræktaðir sálufélagar ameríku-
agentanna, svartamarkaðsbrask
aranna, tollariddaranna og
kaupkúgaranna, sem sé hrein-
ræktaðir fylgendur þeirra
stjórnarstefnu, sem fylgt hef-
ur verið, síðan núvéraridi stjórn
tók við völdum. Þessir síðar
nefndu þurfa víðast hvar ekki
einu sinni að brjóta heilann um
það, hvern stjónrarflokkanna
þeir eigi að kjósa, þeir geta hik
laust skellt krossinum, þar sem
þeir telja sér tamast, og vottað
þar ineð samþykki. sitt við nú-
verandi stjórnarstefnp ’ og lagt
fram sína ósk um rneiri land-
ráð og rýrnandi lifskjör allra
vinnandi manna. Það er eitt af
því, sem tilheyrir okkar ágæta
lýðræði, ,að geta lagt fram ósk-
ir um bölvun fyrir sig og sína.
En nú er þannig ástatt á
landi liér, að mjög mikill hluti
af fylgjendum stjórnárflokk-
anna er i algerri andstöðu við
stefnu stjórnarinnar. Það er
ekki mót von, þótt þeim mörin-
um finnist sér ærinn vandi á
höndum, og það væru liin ægi-
legustu svik af þeirra hendi
við lýðræðið, ef þeir ætluðu að'
skirrast við að ganga opnum
augixm gegn þeim vanda. Þeir
verða að gera sér grein fyrir
því, að ef þeir að nýju greiðaj
atkvæði þeim fulltrúa síns
- flokks, sem á liðnu kjörtíma-
bili hefur veilð í. fixllkominni
andstöðu við óskir þeirra, þá
éru þeir að fara með hin herfi-
legustu ósannindi á helgum
stað, þeir eru að íalsa skýrslu
um sitt eigið álit á meðfex’ð
þjóðmálanna, þeir eru-að leggja
sitt til, að fylgt verði í fram-
tíðinni þeirri stjórnarstefnu,
sem þeir eru sannfærðir um, að
leiði til bölvunar fyrir land og
lýð. Ef slíkt er ekki mikill á-
byrgðarhlutþ þá veit ég ekki,
þvað nefna ætti því nafni.
En hvað á ég 'áð gera ? seg-
ir þú, kjósaridi: góður. Ekki
væru það minni ósannindi, ef
ég færi að greiða sósíalistum
atkvæði og lýsti því þar með
yfir, að ég vildi, að kommún-
istar tækju völdin á íslandi.
Athugum nú málið.
1 fyrsta lagi væri nú tilvalið
tækifæri fyrir þig að gera það
rækilega upp fyrir þér, hvort
hugur þinn muni vera í jafn-
mikilli andstöðu við sósíalista
og þú hefur til þessa látið
telja þér trú um. Það er hreint
ekki til þess takandi, þótt þér
hafi verið erfitt að fella þig við
það, að flokksbræður þínir, sem
þú hefur auðsýnt fyllsta traust
og hollustu, séu að fara með
skefjalausa yfirgangi Bandaríkj
anna hér á landi, að uppræta
myrkviði brasks og svartamark
aðs, baráttu gegn gengislækk-
un og öðrum árisum á lifs-
kjör smáframleiðenda og launa-
stétta, í fám orðum: barátta
gegn því einræði gerspilltrar
braskarastéttar, sem er nú hið
raunverulega stjórnarform á
íslandi. Nú standa sakirnar
þannig, og það getur þú sann-
færzt um við rólega yfirvegun,
að með þessum kosningum er
alls ekki verið að kjósa milli
sósíalisma og borgaralegs þjóð
skiþulags, heldur á milli heið-
arlegsf borgaralegs lýðræðis,
sem vákir yfir sjálfstæði þjóð-
arinnar,' annarsvegar og hins
jert með bröskurunum, þá greið annarra alþýðumanna. Og þótt
ir þú einhverjum landsölufull-j þú sért í Sjálfstæðisflokknum
trúanum atkvæði þitt, en ef þú og vitir af sárri reynslu, að
ert á móti þeim þá hefur þú þar er fátt heiðarlegra blóð-
vart aðra leið til að tilkjmna ^ dropa, þá ættir þú þó að vita,
það en að kjósa Sósíalistaflokk að þar er nægilega mikið af refs
inn. | eðlinu til að gæta meir hófs
Eg skil það vel, að þér geti í árásum sínum á lífskjör al-
þótt vænt um flokkinn þinn,' mennings, ef það sér votta fyr-
þótt bölvaður sé. Sennilega átt ir vamarviðbrögðum hjá þeim,
þú einhverjar endurminningar sem áður hafa léð honum fylgi
um hann sem góðan og heiðar- sitt. — Viljir þú vera trúr hlut
legan flokk. En ekki mátt þú verki þínu sem kjósandi í lýð-
láta þér sjást yfir afbrot hans.
Eigir þú enn óskir og vonir
um einhverjar heiðarlegar taug-
ar þrátt fyrir allt, þá máttu
vita það, að eina leiðin honum
til frelsunar er sú, að hann
meðtaki refsingu fyrir athæfi
sitt. Heldur þú, að þú læknir
flokkinn þinn með því að votta
honum þakkir fyrir fáheyrt ó-
hæfuverk með því að kjósa
hann á nýjan leik, eins og ekk-
ert hafi í skorizt. Ef þú ert
í Alþýðuflokknum eða Fram-
sóknarflokknum, þá er þér
kunnugt um það, að innan
þessara flokka eru sterkir and-
stöðxiarmar, — það eriu fíéirti
ræðisþjóðfélagi, þá verður þú
að meta málefnin, sem um er
kosið, meira en flokkinn, sem
hefur troðið á helgustu réttinda
málum þínum og stéttar þinn-
ar og þjóðar þinnar.
Félagslif
Gunnar Benediktsson.
staðlaus og vísvitandi ósannindi
xim mikilúðgustu þjóðmála-
stéfnxx nútímans, sem barist er
með og móti xim allan heim.-En 4:2
þegar þessir sömu floltksbræð- '
xxr þínir hafa nú fengið sig til
að • ofurselja landið óg þjóðina
ei’lendxx herveldi’ til hérnaðar-
nota, þx'ert ofan í gefin loforð
og í engu metið vilja þinn og
yfirlýsta flokkstefnu, þá fer
það að verða mjög til athugun-
ar, hvort þeir mxmi ekki einn-
ig geta krítað liðxxgt á öðrum
sviðum. Það er ‘ að roijpnstp
kosti engu spillt, þótt þú tak-
ir þetta atriði til endurskoðxxn
vegai- yfirráða gei’spilltrar | óánægðir en þú, Undir aðstöðu
braskai’aklíku, sem situr á svik þessara afla er það komið,
ráðxxm við þjóðina í samvinnuj hvort flokkxxrinn'; gétuí; átt'yséh
við stríðsóða hernaðarklíkxx ( viðreisnar von. Með því að
gráðugrar stórþjóðar. Ertu með styrkja braskaraarminn með
svartamarkaðs og landráða-| atkv. þínu rýrir þú möguleika
bröskurunum, eða ertu á móti, þinna eiginlegu skoðáiiabræðrá
þeim. Þessum spurningum svar| í flokknum til að rétta flokkinn
ar þú í kjörklefanum. Ef þú, við sem baráttuflokk þinn og
inattspyriíMvsSSyr Vais var vlgðwr á
inn var
í 7Ígslul@ikEtum i meistasaílokki sigraði ¥alur Vík-
- BðrgarsSjéri afhenii ¥a3 15 þús. kr.
ar algerlega á eigin áby rgð -f-
Það er ein af hinxxm lý ðræðiS-
legxx skyldum þínxxm.
í öðru lagi skaltxx gc 'ra þér
sem Ijósasta g rein fyrir því að
með atkvæði þínxx íil só* síal'-
ista tilkynnir þú ekki 1 eitt
' og áfnvel ekl i fyrst og fremst
það, að þú sér t ákveðinn só ?íal-
isti þjóðnxála skoðunum Á það
ber fyrst og fremst að líta að
Á laugardaginn kl. 4 hófst
vígsla hins nýja knattspyrnu-
vallar Vals á Hlxðarenda.
óskaði hann þess að svo mætti
iþróttafrægð Vals að Hlíðar-
enda lengi vara og. lifa sem
Farí'uglar.
Fljótshlíðarferð um næstu
helgi. Laugardag ekið að Múla-
koti og gist þar. Sunnudag verð
'ur Fljótshlíðin skoðuð. Farmið-
ar seldir í kvöld í skrifstofunni
í Franskaspítalanxxm við Lind-
argötu. — Nefndin.
Fram Keykjavík- <
nrmelstari
I gærkvöld fór fram síðasti
knattspyrnukappleikur Reykja-
víkurmótsins í meistaraflokki
og áttust við Fram og Valur.
Leikar fórxx svo, að jafntefli
varð 0:0.
Stigatala félaganna, sem þátt
tóku í mótinu er: Fram 10 stig,
K.R. 6 stig, Valur 5 stig og Vík
ingur 3 stig.
Fram er því Reykjavíkur-
meistari 1949.
týsti Andrés Bergmann nokkj kappans .Gúrinars a'ð Hlíðarenda
víðast hvar er ekki á annan
hátt hægt að votta andúð sína
gegn athæfi núverandi stjórnar-
valda og stjórnarflokka. En
það verður að vera höfuðverk-
efni þessara kosninga að fá úr-
skxxrð þjóðarir.nar um það,
hvort núverandi stjórnarfar er1
henni að skapi eða ekki. — það
er alveg augljóst' mál, að þess-
•ar kosningar snúast alls ekki
um það, hvort stofna eigi hér
á íslandi sósialskt þjóðfélag.
Þróunin verður enn að stíga
stór skref til ákveðinnar áttar,
áðxir en það skrefið getur orð-
ið næsta mál á dagskrá. Á
þessxx stígi máisins þýðir at-
kvæði greitt sósíalistum fyrst
og fremst samþykki við yfir-
lýsta stefnu flokksins í dægur-
málunum: baráttu gegn hinurn
xxð mannvirki þessu fyrir gest
unxxm og vinnuaðferðum sem
við voi’xi hafðar við byggingu
vallarins. Þá lét hann þá von
í ljós að þessi nýji völlxir
markaði tímamót í sögu Vals,
bg að þessi dagur væri í raun-
inni nýái’sdagur fyrir Val.
Hann-. kvaðst ennfremur vona
að. ekki Hði á löngxx þar til
upp rynni nýr nýársdagur fyr-
■ir 'félág’kPbg átti þai* við vígslu
grasvallar sem félagið hefur í
hyggju að byrja á strax og
i’ómxu’ að máli Bergmanns.
Næstur tók til máls borgar-
‘v stjórinn í Reykavík Gunnar
Thoroddsen og árnaði Val lieilla
með þennan nýja völl. Hann
kvaðst einnig hafa méðferðis
15 þús. króna gjöf frá bæjar-
stjórn Reykjavíkur, sem liann
afhenti form. Vals Úlfari Þórð-
arsyni. Létu viðstaddir í ljós á-
nægjxx yfir gjöfinni og þeirri
viðurkenningu sem í henni
hefur gert.
Vígsltiielkamir ¥eler
Víkingur 4:2 ag K.B.
V&lut- í S|oíðá fl. 1:1
Að lokum steig „Faðir Vals“
séra Friðrik Friðriksson í ræðu
stól og flutti snjalla vígsluræðxx.
Inn í ræðu sína fléttaði hann
kafla
við víxlxx fyrsta vallar Vals
á fyrstu dögum hans, meðan
Valxxr var að stíga fyrstu skref
in. Þar vorxx hollráð sem hverj-
um xingum íþróttamanni á öll-
xxm tímum eru dýrmæt. Ráð
Þá fylktxx liði meistarasveitir j
Víkings og Vals Lil leiks
gerði séra Ftgðrik -upphafs-
spyrnxx. _
Var leikurinn'-j,5ifn og á köfl-
um skemmtilega'' léÍMnn. Bæcri
liðin sýndu mikla h'néígð'- tii
samleiks og gekk -knotturinn
oft laglega ’mánn frá manni.
mjög fallegt skot út við stöng.
Ingvar Pálsson jafnaði fyrir
Víking með skoti af löngu færi
út við stöng, og hefði Hafstéinn
átt að verja það. Þriðja mark-
ið gerir Jóhann Eyjólfsson og
Q0. j íjóröa marl: Vals gerir svo ný-
liðinn Finnbogi Gxiðmxxndsson
úr óvæntxx skoti.
Það var áberandi hvað dreifð
ist meira úr mönnunum á þess-
um velli lieldur en á vellinxxm
á Melunum enda er hjxrin rösk-
lega 1390 ferm stærri. Létu
Að vísix var það stxindum nekk-j men!1 ve^ lcika á honxxm,
uð þv.ert og ekki með þeirni en fannst hann þó nolikuð
hraða fram á við sem skyldi Þungur þar sem hann er ekki
en þetta var skemmtileg við-
leitni, og rixeð mgiri leikni fæst
meiri hraðá og meiri æfing. í
þessum stutta leik finna rixenn
smátt og smátt 'eyðxii’nar. til áð
leika í og hlaxxpa í og það ,vek-
xxr mann til meðvitundar unx
það að vera allan tímann með.
Víkingur gerir fyrsta rnarkið;
var það Baldur sem skaut eld-
snöggt eftir góða -sendingu fyf-
úr ræðu er liann flutti ir Ragnar Emils. Valsmerfh
jafna óvænt því Hafsteinn
spyrnir fxirðanlega - langt út
knötturinn kemst inn fyrir
alla varnarmenn Víkings, Vals-
menn fylgja eftir, Brági spyrn-
ir til Jóhanns sem skorar.
sem mynda kjarnann í öllu sam I Næsta mark gerir Valur. Skaut
lífi á velli sem utan. Að lokum^ Sveinn Helgason af löngxx færi
enn fullstiginn og þéttur á yfir
borði. Dómari var Sæmxxndur
Gíslason Frarn og dæmdi vel.
Viðureign þeirra K.R. og Vals
í 4. fl. laxxk með jafntefli og
gerði K.R. fyrst mark úr vítis-
spyi’nu, cn Valsmenn jöfnuðu
og var það gert með skalla.
KR-ingar virtust lieldur ákveðn
ari, sérstaklega í sókn, svo Val-
ur getur vel við unað þessi úr-
slit.
Leikxxrinn var hinn prúðasti
og skemmtilegasti.
Veður var gott og margt á-
horfenda þ.á.m. formenn félag-
anna KSÍ, KRR, séra Bjarni
Jónsson og forseti ÍSl.
Um kvöldið skemmtu Vals-
menn sér i félagsheimilinu.