Þjóðviljinn - 07.09.1949, Side 4
4
ÞJÓÐVILJTNN
Miðvikudagur 7. sept. 1949.
Þióðviuinh
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Arl Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
'Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
Btíg 19 — Síml 7500 (þrjár línur)
Áskriftar verð: kr. 12.00 á már.uði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviijans h.f.
Sósíalistaflokicurlnn, Þórsgötu 1 — Símt 7519 (þrjár llnur)
Loddaraleikur Framsóknar
„Það ðr athyglisverfc, að í þessari tryllingslegu baráttu
eelstöðubraskaranna beinist aðalsókn þeirra mest gegn ein-
um manni.... það er gegn fyrirliða Framsóknarflokksins,
Hermanni Jónassyni, sem þessi sókn beinist sérsfcaklega.
Það sýnir að selstöðubraskararnir telja Framsóknarflokk-
inn róttilega aðalandstæðing sinn og því sá formaður bans
skæðasti andstæðingtu* þeirra. Þess vegna ofsækja þeir
bann nú og ófrægja á alla lund og láta hvargi skína skær-
ara á heildsalagullið en í kjördæmi hans.“
Þannig kemst Tímmn að orði í gær, og þessi tilvitn-
un er mjög gott dæmi þess hvernig Framsóknarflokkurinn
ætlar sér að heyja kosningabaráttu sína í orði. I hálft
þriðja ár hefur formaður FramsóknarfJokksins, Hermann
Jónasson, verið valdalaus maður í flokki sínum. Hann hef-
ur verið einangraður maður meðal foringjaliðsins og átt
erfitt með að fá að koma sjónarmiðum sínum á framfæri
í Tímanum. Eysteinarnir hafa öllu ráðið, og ráð þeirra
þekkir almenningur nú af sárri raun. Hins vegar hefur
Hermanni Jónassyni, hinum valdalausa manni, verið leyft
að hafa sig allmikið í frammi meðal óbreyttra Framsóknar-
manna, ef sérstaða hans kynni að geta friðað þá og beizlað
óánægjuna. Þannig hefur þetta gengið í hálft þriðja ár.
En svo koma kosningar, og þá verða snöggleg hlut-
verkaskipti. Nú er Hermann Jónasson allt í einu orðinn
hinn mikli maður Framsóknarflokksins en Eysteinn Jóns-
son og hans nótar fela sig í skugga hans. Skoðanir Her-
manns flæða yfir allar síður Tímans, og ritstjóri blaðsins
hamrar á þvi dag eftir dag að Hermann og flokkurinn séu
eitt. Eysteinn Jónsson, Vilhjálmur Þór og Jón Ámason,
þetta eru menn sem Þórarinn tímaritstjóri þekkir rétt af
afspum, einh\'erjir utanveltubesefar sem engu máli skipta!
Það á sem sagt að reyna að nota Hermann Jónasson
til að hressa upp á kjörfylgi Framsóknar, beita því að hahn
hefur verið í hálfgildings stjómarandstöðu og her aðeins
takmarkaða ábyrgð á hegðun flokksins í afturhaldsflat-
sænginni. Það er nákvæmlega sarna aðferðin og Alþýðu-
flokkurinn hefur beitt í undanfömum kosningum; nokkrum
vikum fyrir kosningar, hefur Alþýðublaðið jafnan breytt
um svip og róttækari menn flokksins, sem að jafnaði eru
hunzaðir, hafa þá verið látnir leika aðalhlutverkin á kosn-
ingasviðinu. Aiþýðuflokkurinn getur ekki leikið þennan leik
nú, þar em engir óspjallaðir merm. eftir sem láta nota sig
til slíkra hluta, en Framsókn þykist enn geta notað þetta
gamalkunna ráð og þar lætur Hermann Jónasson enn
nota sig. w mi
Hins vegar mun þetta sjónarspil Framsóknarflokksins
engan villa sem nokkurn skilning hefur. Hermann Jónas-
son hefur ekki fengið nein ný völd í flokknum og eftir
kosningar er ætlunin að hunza hann á nákvæmlega sama
hátt og fyrr og hlæja upp í opið geðið á þeim kjósendum
sem hafa látið blekkjast. Eysteinamir hafa eins og allir
vita ekki rofið stjórnarsamstarfið, og vilja torvelda sem
minnst áframhaldandi aftúrhaldssamvinnu. Þeir myndu
gráta þurrum tárum, þótt Hermann Jónasson félli í
Strandasýslu, sem engar Iíkur em raunar á, og þá myndi
vissulega ekki klígja við að skríða í nýtt stjórnarsam-
starf þar sem „seistöðubraskararinn" Eggert Kristjánsson
yrði f jármálaráðherra, eins og nú er fyrirhugað af íhaidinu.
iiniwbhmhwwwhmbbi
BÆJAlPOSTl'KaNN
skrifa þér, þá dettur mér ann-
að í' hug sem gjarnan mætti
líka minnast á opinberlega. Það
er með gulu strikin sem liggja
ýfir akbrautirnar í námunda við
gatnamótin hér í bænum. Þessi
strik eru óþarflega langt frá
hornunum, og veldur þetta því
að miklu færri vegfarendur
ganga á milli þeirra, sem þó
öllum ber að gera, en vera
mundi ef þau yrðu höfð nær
homunum. Eg nefni þetta að-
eins til vinsamlegrar athugunar
fyrir þá menn sem stjórn um-
ferðarmálunum. — Kálfdán."
Kosningaeplin voru
• ónýt.
Jón Helgason, fréttastjóri
Tímans, skýrir frá því í gær, að
þeir 7200 eplakassar, sem hing
að hafa verið keyptir frá Italíu,
innihaldi mjög lélega vöru, sem
sé að stórum hluta skemmd. —
Kosningaepli ríkisstjórnarinnar
hafa sem sé reynzt ónýt, þeg-
ar öllu var á botninn hvolft.
Má með sanni segja, að þetta
sé táknrænt fyrir allt tilstand
þessarar merkilegu stjórnar út
af komandi alþingiskosningum.
□
Frumvarp Katrínar
Thoroddsen.
Ar.nars gefur þessi saga um
kosningaepli ríkisstjórnarinnar
tilefni til ýmissa upprifjana í
sambandi við ávaxtamál hér á
íslandi. Það var til dæmis hið
ágæta frumvarp sem Katrín
Thoroddsen bar fram á alþingi
árið 1948. I því frumvarpi var
svo ákveðið að ríkisstjórn Is-
lands skyldi sjá um að alltaf
væri til nóg af nýjum ávöxtum
í landinu. Frumvarpið var rök-
stutt vel og greinilega, enda
samþykkt með öllum atkvæðum
allra þingmanna. Um viðbrögð
stjórnarinnar við fyrirmælum
frumvarpsins vitum við svo öll.
Það hafa kannski komið tvö —
þrjú epli á mann í kringum jól,
og svo þessi kosningaepli frá
Italíu um daginn, „litlir græn-
jaxlar,“ að miklu leyti stórlega
skemmd og ónýt.
□
Óskiljanlegt ástand.
Og þessi eymdarstefna ríkis-
stjórnarinnar í ávaxtamálum er
jafnvel enn verri en sú sem rek-
in var í öllu volæði kreppuár-
anna fyrir stríð. Þá fengust þó
oftast þurrkaðir ávextir í verzl
unum, en nú eru þeir alveg
hættir að fást. Yfirleitt er á-
stand þessara mála með öllu
óskiljanlegt. En á því mun þjóð
in m. a. byggja þann dóm sem
hún fellir yfir afturhaldsstjórn-
inni þann 23. október næstkom-
andi.
□
Langir mean reka sig
uppundir vinnupalla.
„Hálfdán skrifar: — „Það
getur verið hættulegt fyrir okk
ur þessa löngu menn að ganga
þar um sem verið er að vinna á
pöllum við hús. Neðsta „hæð-
in“ á þessum vinnupöllum er
víða svo nærri jörðu að við verð
um að beygja okkur til að kom-
ast undir; ef við ekki beygjum
okkur, þá rekum við hausinn í.
Þetta vildi ég gjarnan biðja
þig að minnast á í dálkunum
þínum, Bæjarpóstur góður. Eg
treysti því að þú sért mér sam-
mála um að langir menn skuli
geta gengið um göturnar án
þess að eiga nokkuð meira á
hættu með höfuðhögg en þeir
sem styttri eru vexti?
□
Gulu strikin hjá
hornunum.
„Og úr því ég er nú farizm að
EINARSSON&ZQfiGA:
Foldin kom í gærkvöld til Aber-
deen. Lingestroom er í Reykjavík.
EIKISSKIP:
Hekla er á leið frá Glasgow til
Reykjavíkur. Esja er I Reykjavík.
Herðubreið var á Akureyri í gær.
Skjaldbreið var væntanleg til Akur
eyrar í gærkvöld. Þyrill er í Faxa
flóa.
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til Reykjavíkur
5.9. frá Leith. Dettifoss er I Kbh.
Fjallfoss kom til Reykjavíkur 5.9.
frá London. Goðafoss fer frá Ant-
werpen í dag, 6.9. til Rotterdam
og Hull. Lagarfoss kom til Reykja
víkur 1.9. frá Hull. Selfoss fór frá
Raufarhöfn 5.9. til Isafjarðar og
Reykjavíkur. Tröllafoss kom til
N. Y. 27.8., fer þaðan 7.9. til R-
vikur. Vatnajökull fór 2.9. frá
Djúpavogi til London.
LOFTLEIÐIR:
1 gær var flogið til
Vestmannaeyja 2
ferðir, tsaf jarðar,
Akureyrar, Pat-
reksfjarðar. 1 dag
verður flogið til
Vestmannaeyja 2 ferðir, Akureyr
ar, Isafjarðar, Siglufjarðar, Kirkju
bæjarklausturs, Fagurhólsmýrar,
Hellu. Á moigun er áætlað að
fljúga til Vestmannaeyja 2 ferðir,
Akureyrar, Isafjarðar, Sands Bíldu
dals og Patreksfjarðar. Geysir
millilandaflugvél Loftleiða kom
frá Faris í nótt, fór í morgun til
N. Y. og Caracas með 40 farþega.
Hekla er væntanleg frá Stokk-
hólmi og Kaupmannahöfn milli kl.
17.00 og 18.00 í dag.
FLUGFÉLAG ISLANDS:
Innanlandsflug: í dag verða farn
ar áætlunarferðir til Akureyrar (2
ferðir), Vestmannaeyja, Fáskrúðs-
fjarðar, Neskaupstaðar, Seyðis-
fjarðar, Blönduóss, Isafjarðar og
Hólmavíkur. Frá Akureyri verður
flogið till tsafjarðar og Austfjarða.
Á morgun mun verða flogið til
Akureyrar (2 ferðir), Vestmanna-
eyja, Fáskrúðsfjarðar, Reyðarfjarð
ar, Siglufjarðar og Ólafsvikur. t
gær var flogið frá Flugfélagi ts-
lands til Akureyrar (3 ferðir),
Kópaskers, Siglufjarðar og Vest-
mannaeyja. Millilandaflug: Gull-
faxi er væntanlegur frá Prestvík
og London kl. 18.30 í dag. Flugvel
in fer tii Osló kl. 8.30 í fyrramálið.
19.30 Tónleikar:
Óperettulög. 20.30
Útvarpssagan. 21.00
Tónleikar (plöt-
ur): a) Ballettsvíta
eftir Hándel. b)
Svíta nr. 1 í C-dúr eftir Bach.
21.35 Erindi: Fiskur og fornleifar,
1L (Hendrik Ottósson). 22.00 Frétt
ir og veðurfregnir. 22.05 Danslög.
22.30 Dagskrárlok.
Félag Vestur-tslendinga hsídur
skemmtifund fimmtudaginn 8.
sept. 1949 lcl. 8.30 s. d. í Tjarnar-
kaffi (Oddfellowhúsinu). Þeir Vest
ur-lslendingar, sem hér eru á ferð,
eru sérstaklega boðnii-. Aðgöngu-
miða sé vitjað í Verzlunina „Kjöt
og Fiskur" fyrir hádegi á fimmtu-
daginn.
Ungbamavernd LÍKNAR, Templ-
arasundi 3 er opin þriðjudo,ga,
fimmtudaga og föstudaga kl.
3.15---4.
Næturvörður í Laugavegs-
apóteki. — Sími 1616.
M U NI Ð
að lesa smáauglýsingarnar, þær
eru á 7. síðu.
Næturlæknir er I læknavarðstoí
unni, sími 5030
Næturakstur í nótt annast
Hreyfill, simi 6633.
— Eignakönmiiiin
Framhald af 8. síðu.
Nefndin hóf þegar starf sitt,
og varð þegar sýnt að töluvert
langan undirbúning þurfti til að
hinum margbrotnu ákvæðum
laganna yrði fullnægt. Má þar
til nefnaö útgáfu og prentun
nafnskírteina, eyðublaða, í sam
bandi við peningaskiptin og hin
ýmsu form varðandi skráning
innstæðna og verðbréfa að ó-
gleymdum eignakönnunarfram-
talseyðublöðunum.
Þegar þess er gætt að þetta
þurfti allt að reisa frá grunni,
samgöngur við landsbyggðina í
skammdeginu strjálar og óhent
ugar, og þar að auki á tímabili
skortur á hentugum pappír í
sum eyðublöðin, þá verður að
játa að betur rætist úr en á
horfðist að allt skyldi vera kom
ið á sinn stað 31. des. 1947, en
við þann dag er eignakönnunin
mióuð.
Innlausn gamalla peninga var
lokið 10. jan. 1948 og skráning
innstæðna og verðbréfa lauk 31.
marz 1948.
Vöni- og birgðatalningar voru
framkvæmdar, og hús í smíðum
metin til kostnaðarverðs af sér-
stökum matsmönnum og tók
það alllangan tíma snmsstaðar.
Fram yfir mitt árið 1948 var
svo unnið að ýmiskonar sam-
anburði og rannsóknum, undir
skattlagningu eftir eignakönn-
unarlögunum.
En framtölin fóru sína venju-
legu leið frá undirskattanefnd-
unum til. yfirskattanefnda og
síðan til framtalsnefndar.
Framtölin úr Norður-Múla-
sýslu bárust nefndinni fyrst,
en það var i sept. 1948, og 15.
sept. s. á. hófst skattlagningin.
Hefur verið unnið sleitulaust
að þessu síðan, skattlagning á
öllu landinu utan Reykjavíkur
var að fullu lokið í febrúar
1949, en í Reykjavík var út-
reikningum og skattlagningu
lokið 26. ágúst s.I., en kæru-
frestur yfir ákvörðun skatts-
ins þar rennur út 16. þ. m. Ber
að senda kærur til framtals-
nefndarinaar fyrir þann tíma,
en úrskurðum nefndarinnar má
síðan áfrýja til fjármálaráðu-
neytisins.“