Þjóðviljinn - 09.10.1949, Blaðsíða 4
'4
----~»rWg?W<ta>a|.yWjH
IWPPW
Þ J ÓÐ VXLJINN
Sunnudagur 9. október 1049
PJÓÐVILIINH
Ctgefandl: Samelningarflokkur alþýðu — Sósíallstaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Arl K&rason, Magnús Torfl ölafsson, Jónaa Árnascn
Auglýsingastjóri: Jónstelnn Haraldsson
Ritstjóra, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlðja: Skólavörðn-
stíg 18 — Simi 7500 (þrjár línnr)'
lakriftarverð: kr. 12.00 fi mfinuð! — Lausasöluverð 50 anr. elnt.
f . Prentsmiðja Þjóðviljana h.f.
Sóstalistaflokkurinn, Þórsgötn 1 — Síml 7510 (þrjfir línvr)
BÆ JARPOSTl JUNNj
1 Að hefna sín á kjörseðlinum!
íhaldsflokkurinn, hið sterka vígi auðmannastéttarinn-
ar í Reykjavík, er að gliðna sundur. Óhugur og vonleysi
rnóta ailt starf flokksagentanna og minnast þeir aldrei
slíkra kosninga. Á Akureyri og í Vestmannaeyjúm standa
fulltrúar gróðamannanna ráðþrota gegn voldugri sókn
sósíalista og banda.manna þeirra og Sjálfstæðisflokkurinn
er þegar búinn að færá þessi tvö kjördæmi á taplistann.
Hér í Reykjavík logar Sjálfstæðisflokkurinn allur af inn-
byrðis sundurlyndi, hann hefur klofnað í margar klíkur og
hver klíkan hefur komið sér upp sérstakri skrifstofu til að
ekipuleggja útstrikanir og breytingar á listanum. Almenn-
íngur lítur á frambjóðendur íhaldsins ýmist sem fanta eða
flón eða hvort tveggja, og óhugur agentanna spegJast dag-
Jega í Morgunblaðinu.
Eigendur flokksins hafa undanfarið setið á rökstólum
og leitað þess hálmstrás sem unnt sé að fálma eftir. Eftir
mikla leit eru þeir nú komnir að niðurstöðu og ráðið sem
þeir hafa fundið er mjög fróðlegt um andlega reisn Sjálf-
stæðisflokksins og einnig harla lævíslegt. Ráðir er að ýta
iaf öllu megni undir útstrikanir og skipuleggja starf semi
klíkanna í heild! Með því móti á að reyna að fá þúsundir j
cánægðra kjósenda til að halda tryggð við íhaldslistann
þó einstakar persónur hans fái að þola hnjask. - .
Og nú hlaupa agentarnir hús úr húsi og vinnustað af
vinnustað þar byrja þeir á því að hlera og spyrja hvern
einstakan með hvaoa fólk hann sé sérstaklega óánægður
á íhaldslistanum. Þegar það er Ijóst er agentinn alveg áj
sama máli og síðan kemur úrræði hans: nú skulum viðj
hefna okkar á þessum endemis kvikindum með því að strika
þau út. Og sumum sem talað er við finnst þetta mikiö
kostaráð og ákveða að hefna sín á kjörseðlinum, án þess
r.ð gera sér grein fyrir því að listinn fær atkvæðið, hvað
sexn öllum breytingum líður, og það verður notað til stuðn-
jngs við núverandi ríkisstiórn og áframhaldandi árásir
hennar á lífskjör almennings, það stuðlar að gengislækkun J
og banni við kjarabótum að afstöðnum kosningum.
Þannig er áróður Sjálfstæðisflokksins nú, óvenjulegtj
dæmi um niðurlægingu og vonleysi auðmannaklíkunnar.
Einasta bjargráðið er að rejma að narra fólk á fölskum í
forsehdum á sarna hátt og- eysteinskiíkan í Framsóknar-
flokknum notar Rannveigu Þorsteinsdóttur og uþplognaj
eigiuleika hennar til að reyna að fá fólk til að eyðileggja|
atkvæði sín. Þessar baráttuaðferðir eru ekki sigurstrang- j
legar, cnaa eru þær miðaðar við það eitt að gera ósigurinn |
sem minnstan.
En Iietta ráðabrugg mun mistakast herfilega. Reyk-
vískur almenningur er staðráoinn í þyí að hefna sín á
stjóniarklíkunni en ekki á bréfmiða þeim sem nefnist kjör -;
seðill. Það gerir ríkisstjóminni ekkert til þó svo og svo j
:nörg handruð eða þúsundir striki út einstaka fanta ogj
flón á íhaldslistanum, öll útstrikunaratkvæðin koma ríkis- j
stjórninni til tekna.
Þess vegna mun reykvískur almenningur fylkja sér um;
lista stjórnarandstöðunnar, lista sósialista og bandamanna j
þeirra, og gera sigur hans sem algerastan, það er einaj
verðuga svarið við verkum ríkisstjórnariririar 'og áfoftnum,’ ;
það er eina útstrikunin sem hefur áhrif.
Hæpnar fullyrðingar
um sjúkrakassann.
Það voru ýmsar hæpnar full-
yrðingar í bréfi „Dags“ í gær.
Hann sagði, að sjúkrakassinn
á vinnustað sínum væri lengi
búinn að vera tómur. Jón Odd-
geir Jónsson, fulltrúi Slysa-
varnafélagsins, hefur hinsvegar
sýnt fram á, að í þann kassa,
sem hér um ræðir, hefur ekk-
ert vantað nema skyndiplástur
svokallaðan og sótthreinsunar-
vökva. Til aðgerða við meiri-
háttar slys voru öll meðul í
kassanum. — Um þennan kassa
sé annars það að segja, að
hann hafi ekki talizt í þeim
flokki. sjúkrakassa, sem Slysa-
varnarfélagið er skyldugt að
lita eftir. Þar við bætist, eftir
því sem Jón Oddgeir upplýsir,
að tilkynning um ólagið á kass
anum hefur aldrei, svo vitað sé,
verið símuð skrifstofu Slysa-
varnafélagsins.
□
Tveir fíokkar sjúkra-
kassa.
Sjúkrakassarnir skiptast í
tvo flokka. f öðrum flokkinum
eru, kassar, sem Slysavarnafé-
lagið lítur eftir með vissu
millibili gegn ákveðnu gjaldi
(50-150 kr. á mán.). 1 hinum
flokknum eru kassar, sem Slysa
varnafélagið útvegar aðeins, en
sem síðan falla inn á starfssvið
verkstjóranna á hverjum stað,
það verður þeirra hlutverk að
gæta þess að ætíð sé allt í lagi
með kassana. Kassinn í smiðj-
unni hjá „Degi“ taldist sem
sagt í seinni flokkinum. — Nú
hefur hann hinsvegar verið
tekinn í fyrrnefnda flokkinn,
en það er annað mál.
□
Plástur ófáanlegur.
Rétt er éinnig í þessu sam-
bandi að láta þess getið, að það
hefur síður en svo verið auð-
velt að útvega plástra hér að
undanförnu, eftir því sern Jón
Oddgeir upplýsir. Nýlega kom
jú einhvert lítilræði af vöru
þessari í eina lyfjabúðina, en
apótekarinn hefur ekki séð sér
fært að selja hana nema við
stranga skömmtun, hver mað-
ur hefur fengið eina dós, þetta
er „skyndiþlátur." — Margar
tegundir af nauðsynlegum
sjúkravörum eru nú ófáanlegar
o’g þarf, sem fyrst, að bæta úr
því ástandi.
•— Að svo mæltu viljum við
biðjast afsökunar á þeim leiðu
mistökum, sem hér hafa orðið
þar sem jafn ágæt stofnun og
Slysavarnafélagið hefur verið
höfð fyrir rangri sök.
v-. □
Ryk barið úr mottum.
-rjfljís-
„Högni“ skrifar „. .Eg veit, að
margar húsmæður eiga erfiða
aðstöðu, þegar þær þurfa að
berja rykið úr mottum eða
teppum, en ég held samt, að
reykvískar húsmæður séu ó-
þarflega lítið pössunarsamar
með að gera þetta þar sem bezt
fer á, þær láta sig sem sé ekki
muna um að berja teppum og
mottum utan í húsveggina svo
að rykið þyrlast upp í vit þeirra
sem um gangstéttirnar þurfa að
fara... En svona verk ættu
auðvitað hvergi að vera unnin
nema að húsabaki... ■
□
Högni“.
Kvennafandurinn í
dag.
Eg vil vekja athygli á kvenna
fundinum, sem haldinn verður
í dag. Fundurinn hefst í hinu
nýja kvikmyndahúsi, Stjörnu-
bíó, kl. 2.30, — en Stjörnubíó
er á Laugavegi 94. — Þær ræðu
konur, sem þarna eiga að tala,
eru trygging fyrir því, að málin
verða tekin föstum tökum, ein
arðlega. og drengilega rakin og
rædd.
Hjálp í viðlögum. —
Námskeiðin lief jast.
Loks biður Jón Oddgeir þess
getið í sama sambandi, að í
þessum mánuði hef jist námskeið
þau í hjálp í viðlögum, sem
Slysavarnafélagið gengst fyrir.
Er sérstök ástæða til að vekja
á því eftirtekt, að þátttaka í
þessum námskeiðum er ókeypis,
en þaú geta hinsvegar haft
geysimikla þýðingu, ekki sízt
þar sem í hlut eiga þeir sem
vinna, í stórum smiðjum, verk-
stæðum eða annarsstaðar t>ar
sem margt er um starfsfólk.
HÖFNIN:
Askur var væntanlegur í nótt
eða morgun af vciSum. Tryggva
gamla var lagt inn á Kleppsvik í
gær. Enskur togari kom hingað í
gær með veiksyn mann.
BIKISSKIP:
Hekla er i Alaborg. Esja fer frd
Reykjavík annað kvöld til Vest-
fjarðn, Siglufjarðar og Akureyrar.
Herðubreið er í Reykjavík. Skjald-
breið var á Breiðdalsvik í gærmorg
un á noðurleið. Þyrill var á Akur-
eyri í gær.
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til Reykjavíkur
í fyrrakvöld 7.10. frá Húsavik.
Dettifoss kom til Reykjavikur 7.10.
frá Gautaborg. Fjallfoss fór frá
Leith 4.10. kom til Vestmannaeyja
í gærmorgun 8.10. fer þaðan til R-
víkur í kvöld. Goðafoss kom til N.
Y. 3.10., fer þaðan væntanlega 8.10.
til Reykjavíkur. Lagarfoss kom til
Reykjavikur 7.10. frá Hull. Selfoss
fór frá Reykjavík 5.10. vestur og
norður. Tröllafoss fór frá Reykja-
vík 28.9. til N. Y. Vatnajökull fór
frá Antwerpen 7.10. til Rotterdam
og Reykjavíkur.
Útvarp'ð ' óag:
11.00 Messa i Dóm
kirkjunni (séra
Jón Auðuns). 15.15
Miðdegistónleikar.
16.15 Útvarp til Is-
iendinga erlendis:
Fréttir og erindi (Sigurður Magnús
son kennari). 18.30 Barnatimi (Þor
steinn ö Stephensen). 19.30 Tón-
letkar; Sdlmalorleikur eftjr Bach
(plötur). 20.20 Samleikur á fiðlu og
píajoó (Þórarinn Guðmundsaon og
Fritz Weisshappel): Kaflar úr són-
ötu eftir Beethoven. 20.35 Upplest-
ur: „Útnesiamenn," sögukafli eftir
séra Jón Thorarensen (höfundur
les). 21.00 Einleikur á píanó (Þór
unn S. Jóhannsdóttir). 21.35
„Heyrt og séð“: Á leið frá Akur-
eyri til Reykjavíkur (Filippía
Kristjánsdóttir skáldkona). 22.05
Danslög (plötur). 23.30 Dagskrár-
lok.
Útvarpið á morgun :
20.30 Útvarpshljómsveitin: Lög eft-
ir islenzk tónskáld. 20.45 Um dag-
inn og veginn (Vilhjálmur Þ. Gísla
son). 21.05 Einsöngur (Gunnar
Óskarsson): a) „Það kvöldar" eftir
Friðrik Bjarnason. b) „Páskalilj-
ur“ eftir Sigurð Þórðarson. e)
„Gratias agimus tibi" úr hátiða-
messu eftir Sigurð Þórðarson. d)
„Amor ti vieta" úr óp. „Fedora“
eftir Giordano. e) „Una furtiva
lagrima" úr óp. „Ástardrykkurinn"
eftir Donizetti. 21.20 Þj’tt og endur
sagt (Andrés Björnsson). 21.40 Tón
leikar: „The Rio Grande," tónverk
fyrir kór og hljómsveit eftir Lam-
bert (plötur). 22.05 Létt lög (plöt-
ur). 22.30 Dagskrárlok.
Nætura’kstur í nótt annast
Ilreyfill. — Sími 6633. — Aðra nótt
Litla bílstöðin. — Sími 1380.
Helgidagslæknir er Ivristbjörn
Tryggvason, Guðrúnargötu 5. ------
Sími 1184.
Næturvörður er í Reykjavíkur
apóteki. --- Sími 6633.
i . 1 g»r VOru gef-
in saman í
hjónaband af
séra Jóni Auð-
uns, ungfrú
Ásta Ásmunds-
dóttir og Stefán Sörenson • stud.
jur. — Heimili þeirra verður að
Viðimel 49. —■ Ennfremur ungfrú
Ásta Árnadóttir og Sigurður Ó.
Markússon, sjómannaskólanemi.
Heimili þeirra verður að Mjóstr. 2.
Æskan, S,—8.
tbl. '1949, er
komið út. 1
blaðinu er
þetta efni m.
a.: Frægur
heimavistar-
skóli; Þarfur
lærdómur (norskt ævintýri); Það,
sem gefur mönnum lífið, ævintýri
eftir Leo Tolstoj; Snædalabörnin,
framhaldssaga; Pési rófulausi,
saga. — Iþróítabiaðið Sport, 10.
tbl. 1949, er komið út. Efni: Sigra
Danir með 99:96?; Handknattleiks
meistaramót Islands fyrir konur;
Fram Reykjavíkuí-meistari 1949;
K. R. eina liðið sem hefur tekið
framförum í haust; Myndir frá
Norðurlandamótimv. í Stokkbólmi;
Hvað getum við lært af laudsieikn
um við Dani?; Nýir ósigrar — nýj
ar afsakanir. o. fl.
Berklarannsókrth S.Þ.
Framhald af 8. síðu.
þjóðanna og annarra aðila í
Evrópu. Verður reynt að meta
gildi og áhrif þessara . rann-
sókna og þá einkum berklabólu
setningarinnar, sem hefur yerið
framkvæmd í stórum stíl í Mið-
Evrópulöndunum og víðar.
Hafa sérstakar rannsóknir ver-
ið settar af stað í þessu skyni.
Hin ört .lækkandi . berkla-
smitun 'og berkladauði á íslandi,
án þess að beitt hafi . verið
berklabólusetningu, hefur vakið
mikla athygli víða um „heim.
Erindi dr. Palmers hingað var
að kynna sér ástand berkla-
vamanna hér og enn fremur að
athuga möguleika á frekarf
berklarannsóknum hér á landi,
er taka mætti upp í sambandi.
við rannsóknir þær, er.stofnua
,hans framkvæmir nú víða um