Þjóðviljinn - 18.10.1949, Blaðsíða 5
Þriðjudagur 18. október 1949.
ÞJÓÐVHJTNN
Fellum amerísku umboðsmennma frá völdum
Góðir Reykvíkingar!
Það var sunnudaginn þann
3. apríl að við áttum síðast
tal saman, undir berum himni,
hérna handan við skólann. Ó-
heillaatburðir- voru þá nýlega
um garð gengnir og níðings-
vérkin er framin voru 30. marz,
öllum í fersku minni. Við vor-
um sannfærð um það þá, að yf-
ir þau níðingsverk mundi al-
drei fyrnast í hugum okkar og
við vorum að því er bezt varð
séð, einróma ásátt um, að eng-
inn þeirra óhappamanna er
staðið hefði að aðild Islands
í Atlanzhafssáttmálanum skyldi
eiga afturkvæmt á Alþingi. Eða
var ekki svo ? Eða bar að skilja
undirtektir ykkar þá, aðeins
_sem stundarbrigði. Voru geð-
hrifin þá aðeins skammvinn
aðeins vottur um vanmáttkan
hefndarhug örgeðja manna er
sætt höfðu smánarlegri með-
ferð er ráðizt hafði verið á,
með offorsi og þeir illa leiknir,
að ósekju? Var reiði ykkar að-
eins svipviðri sem líður hjá um
leið og lægðin ? Eða var gremja
ykkar heilög vandlæting sem á-1
valt vakir með ykkur og er jafn
öflug og fersk enn og vordag-
ana þá, er svikin voru drýgð,
ofbeldinu beitt. Úr því getur
reynslan ein skorið.
Úr því sker atkvæðagreiðsl-
an þann 23. október. Eg kvíði
ekki þeirri atkvæðagreiðslu. Eg
trúi því ekki, að sá kyngikraft-
ur er magnaði Reykvíkinga til
samstilltra andmæla, sé dofnað
ur og dauður. Og landráðamenn
irnir trúa því ekki heldur, um
það bera framboðslistar þeirra
ljósan vott, um það ber kosn-
ingabaráttan öll, órækt vitni.
Hvernig vígstöðunni hefur ver-
ið breytt, víglínan endurskipu-
lögð, skipt um vopn og verjur
— Ríkisstjórnina brast að vísu
kjark eða hugkvæmni til þess
að lýsa því yfir, að hún efndi
til kosninga þessara, til að
styrkja aðstöðu sína, en mikið
held ég að hana hafi langað til
þess í fyrstu, þegar hún, með
Ijúflegu lítillæti, líkt og
verið væri að fróa óþreyjufull-
an vonbiðil, fullvissáði þjóð-
ina um, að stjórnarsamstarfið
mundi halda áfram, þó kosn-
ingar færu fram. íslenzka þjóð-
in gat verið óhrædd, hún skyldi
sannarlega. fá að njóta ríkis-
stjórnar sinnar áfram, og föð-
urlegrar umhyggju hennar,
þrátt fyrir kosningar. Þær
mundu engu breyta á því sviði,
þær gætu bókstaflega engu
hreytt, það væri enginn raun-
verulegur ágreiningur innan
stjórnarflokkanna. — En það
varð einhveötiveginn eins og
þessi fyrirheit næðu ekki til-
ætluðum áíangri, þau . vöktu
enga almenna hrifningu. Það
var engu íikara en að alþjóð
manna; þráði það eitt, að losna
við rikisstjómina, óg liti á
kosningamar, sem kærkomið
tækifæri) til þess að jafna reikn
inga síha við hana. Og’ þá fyrst
er ríkisstjórninni skildist, að
svo væri í raun réttri, var víg-
línan frámlengd, ‘frá páfagarði
yfir Jugóslavíu og Rússl. endi
langt út ti) íslaudsstranda. Æva
fornar væringar innan stjórnar
flokkanna voru endurvaktar
og upþteknac, útslitnum . kosn
Rœða Katrínar Thoroddsen
ó fjöldafundinum í fyrradag
liafa kjósendasmalar Framsókn
ar aftur á móti haldið hlutdeild
Rannvéigar í Þjóðvarnarfélag-
inu þeim mun fastara að mönn-
um og áréttað áróðurinn með
dylgjum um að Eysteinn Jóns-
son væri farinn
samvinnustefnu
í Þjóðvarnarfélaginu verið flík- hin sama og Gylfa Gíslasonar.
að opinberlega af framboðs- Þau eru hálfvolg, bæði tvö og
flokki hennar. 1 einkaviðtölum ,því hafna Reyykvíkingar þeim,
eða „skirpa“ þeim eins og
heilög ritning orðað það.
Um lista Ihaldsins ætla ég ekki
að fjölyrða. Sú klíka heildsala
og annarra sérhyggjumanna sem
á og rekur það fyrirtæki er
að digna við Sjálfstæðisflokkur nefnist, hef-
striðsæsinga- !ur augsýnilega gert sér ljóst að
manna og jafnvel farinn að iðr- nú dugar ekkert yfirvarp fram
ast líka, um leið og bent er á Jar og því er Reykvíkingum
þá staðreynd að Ameríkanar sýnd sú blygðunarlausa móðg-
vilja alls ekki að stjórnarand- un að bjóða þeim Bjarna Bene
staðan komi sterk út úr kosn- .diktsson efstan á blaði og á-
ingum þessum þeir séu á móti [framhaldið eftir því. Slíkri lít-
sósíalistum en geti sætt sig við ilsvirðingu geta Revkvíkingar,
Framsóknarmenn og skal engan
undra.
En hvað sem einkaáróðri
Rannveigar líður þá er hitt víst
geta friðsamir borgarar aðeins
mætt á einn veg og hann er
sá að ,,útrýma“ þeim úr valda
og áhrifastöðum er brjóta þann
að hún hefur enn ekki gefið ;ig í bág við almennt velsæmi.
skýlausa yfirlýsingu um af- Væri ekki ráð að varpa þeim
stöðu sina til sjálfstæðismáls- vestur fyrir gulltjald og lofa
ins, eftir að hún tók sæti á þeim að ala þar aldur sinn við
framboðslista Framsóknar- ieigin vinnu, eftir að innstæð-
jflokksins, og verður því ekki lurnar eru uppétnar. Atkvæði
jannað ályktað, en að hún fylgi greiðir enginn réttnefndur ís-
ríkisstjórninni í því máli sem lendingur þeim lista sem Bjarni
öðrum. Og jafnvel þótt þau Benediktss. lýtir, svo langmina-
inga loforðum lyft upp úr glat
kistunni og þeytt á báða bóga.
—• En um eitt var þagað. Það
var málefnið sem allir þjóðholl
ir íslendingar báru fyrir brjósi
Marshallsamningnum, hann var
andvígur aðild Islands að
Atlanzhafsbandalaginu en.
stuðningsmaður ríkisstjórnar-
innar og er það enn. Hann var
og eru staðráðnir í að láta kosn -og er hálfvolgur.
ingamar snúast um, sjáifstæð-
ismálið.
Stjómarliðinu var, aug-
sýnilega mjög um það
Svipaða sögu ér af Rann-
veigu Þorsteinsdóttur að segja
sem efst er á lista Framsókn-
hug- jarmanna. Rannveig hefur glæsi
að, að láta : þes,s , ‘gæta -sem
legan námsferil að baki og er
minnst í kosningáhríðinni. En kunn að dugnaði og gæti því
þeim leiðst það ekki, og þeir Verið ákjósanlegur fulltrúi
höfðu naumast vænzt þess held-
ur sjálfir, og má sjá þessa
glögg merki á framboðslistum
Alþýðuflókksins og Framsókn-
arflokksins, þeirra flokka
sem enn ala þá veiku
von í brjósti að harmsag-
an frá 1946 geti er.durtekist,
að lrjósendur láti enu glepjast,
til að fela forsjá sína flokk-
um sem svikið hafa íslenzkan
málstað, sem sviku strax að
kosninguuum 1946 afstöðnum.
Og vegna þessa er þeim 3kip-
að í vonarsæti Alþýðuflokks-
ins Har. Guðmundssyni og Gylfa
syör fáist framknúin nú, rétt
fyrir kosningar, munu þau fáa
villa því væri Rannveig heil í
sjálfstæðismálinu mundi hún al-
drei hafa fengizt á framboðs-
lista Framsóknarflokksins, þess
í stað mundi hún vera í stjórn-
arandstöðu. Það er hún ekki,
hún er stuðningsmaður stjórn-
arinnar og af henni send til að
dreifa liði stjórnarandstöðunn-
ar. Afstaða Rannveigar Þor-
steinsdóttur er nákvæmlega
ug erum við þó enn, að við mun-
um 5. okt. 1946 og 30. marz
1949 — - Sú gremja sem brann.
okkur í brjósti dagana þá, hef-
ur hvorki dofnað né dvínað.
Það skulum við sýna á kjördag
er við fellum amerísku umboðs
mennina frá völdum, er við
„upprætum“ landráðamennina
úr Alþingi íslendinga, með þvx
&.ð fylkja okkur um lista stjóm
arandstöðunnar, lista íslands,
C-Iistann.
Reykvískar alþýðukonur!
kvenna á Alþingi, ef ekki væri
sá galli á gjöf Njarðar að Rann
veig er í framboði fyrir
Framsóknarflokkinn. Þann 1
flokk sem illvígastur hefur ver-
ið í garð kvenna og staðið and
vígur gegn hverjum réttarbót-
um þeim til handa. Og loks átti
Framsóknarflokkurinn eins og
Á sunnudaginn kemur, hinn
23. október, fáum við reykvísk-
alþýða hið langþráða tækifæri
til þess að gera upp reikning-
ana við þá stjórn, sem farið
hefur með völdin síðustu árin,
— fyrstu stjórn Alþýðuflokks-
ins og jafnframt þá óvinsælustu
sem setið hefur á Islandi. Þessi
stjórn hefur freklegar en nokk-
oikunnugt er sinn þáét og sí- ur önnur fnSið á hlut okkar
vaxandi þátt, í landráðunum,
allt frá 5. okt. 1946 til 30.
marz 1949 og áfram. Rannveig
Þorsteinsd. var ineðlimur Þjóð
vamarfélagsins* og þá lík-
lega ein af þeim er ríkisstjórn
Gíslasyni, að þeim er ætlað að jin gaf „kommaskríls"-
t !
blekkja andstæðinga Atlanz-
hafsbandalagsins til fylgis við
Alþýðuflokkinn. Haraldur með
því að hafa ekkert opinberlega
látið í ljós um þau mál, og seg-
ir það viðhorf vissuiega- sína
sögu, því ,,sá sem ekki er með
mér er á móti mér“ eins og.þar
!stendur, og á það að Haraldur
• ’ >
Guðmundsson sé ekki taiinn
I
jhlyntur , ísl,- máls.tað, . bendir
jþrálátur orðrómur um að hann
; haf i heimtað að Hannibal
jValdimarssyni yrði vikið úr
[flokknum í vor sem leið. Þeim
jorðrómi hefur Alþýðublaðið
jekki andmælt. Afstaða Gylfa
Gíslasonar er alkunn. Hann var
andvíkur Kef lavíkursamnin gn-
jum, en stuðningsmaður stjórn-
arinnar þrátt fyrir það, hann
var • méð. hlúfdeild
vinnandi fólks og stórlega rýrt
afkomumöguleika okkar, svo
sem með lögbindingu vísitölunn
ar, síhækkandi tollum á nauð-
synjum og stórauknum skött-
um.
Ástandið í verzlunarmálunum
þekkjum við konur bezt, tilfinn
anlegur skortur á nauðsynjavör
um og taumlaust svartamark-
aðsbrask. I utanríkismálum er
ferill. st jórnarinnar ekki glæsi-
legri. Við munum Keflavíkur-
samninginn illræmda sem sam-
þykktur var á Alþingi 5. októ-
ber 1946 og innlimun íslands
í hernaðarbandalag auðvalds
ríkjanna hinn 30. marz 1949.
Um allt þetta og mörg fleiri
óhappaverk eru stjórnarflokk-
* Eftír fundlnn hringdi einn af, arnir þrír samábyrgir og jafn-
helztu forustumönnum Þjóðvarnar sekir, Og það verðum við vel að
nafnið 30. marz en ekki hefur
sú nafngift fæit hana frá stuðn-
ingi við sömu stjórn. En kannski
hún hafi losnað við nafnið,
sagt sig úr Þjóðvörn, þegar
hún fór í framboð fyrir Fram-
sóknarflokkinn, um það skal ég
ekki segja, en svo mikið er
víst að blaðið Þjóðvörn hefur
bent á, að samfylgd hennar við
Bystein Jónsson sé henni hvorki
til brautargengis né sóma. Og
lítt hefur hlutdeild Rannveigar
til mín og vakti athygii mína á
því a«5 Rannveig Þorsteinsdóttir
hefSi aidrei verið meSlimur ÞjóS-
varaar og aldrei neiit fyrir þann
•f élagsskap ;gerfc, og leiSréttist þaS
tslande. á-hér með. ..;,•>• .. K,. Th.
muna nú þegar þessir sömu
flokkar gerast svo djarfir að
koma fram fyrir okkur með
sömu kosningaloforðin sem fyrr
og jafnákveðair í.að syíkja þau
'ölb að kosninguaum kúcnum, ef
þeim aðeins tekst að blekkja.
nógu marga til fylgis við sig.
Til þess nota þeir ýmsar að-<
ferðir.
Framsóknarflokkurinn flagg1*
ar nú með Rannveigu Þorsteins-
dóttur efst. á lista sínum og
hyggst með því að veiða atkv.
kvenþjóðarinnar og ýmissa ó-
ráðinna kjósenda. En ekki mun
þetta duga til að blekkja okkur
konur, því að við lítum á Rann
veigu sem Framsóknarkonu
fyrst og fremst og samherja Ey
steins Jónssonar. Það er því
beinn stuðningirr við Framsókn.
arflokkinn og núverandi ríkis-
stjórn að ljá henni atkvæði sitt.
Sjálfstæðisflokkurinn sýnir
okkur þá lítilsvirðingu að bjóða
fram konu, sem lýsir því yfir
að hún hafi ekkert vit á þeim
málum, sem varða okkur mest.
Alþýðuflokkurinn hefur sett
konu í algjörlega vonlaust sætí
og kemur hún því ekki til um-
ræðu.
í baráttusætinu á lista Sósíal
istaflokksins er hinsvegar Kat-
rín Thoroddsen hinn óbrtgðuli
málsvari reykvískra kvenna,
sem með starfi sínu á Alþingi
síðasta kjörtímabil hefur sýnt
að henni getum við fyllilega
treyst, enda er liún í framboði
fyrir þann flokk sem skelegg-
ast hefur barizt fyrir hagsmuna
málum alþýðunnar og eion og
óskiptur hefur staðið vörð um
- • Frammhald á 7.