Þjóðviljinn - 19.10.1949, Blaðsíða 1

Orræði fcgHn-
★ Morgunblaðið sagði í gær
frá útvarpsumræðunum á þenn-
ao hátt: „Stjórnmálaumræður
verða í útvarpinu í kvöld og
hefjast kl. 8.15. Fyrstur talar
ólafur Thors, formaður Sjálf-
stæðisflokksins. — Tveímur
klukkustundum síðar, eða kl.
10.15 talar Bjarci Benediktsson
utanríkisráðherra.“
★ Þessi töluvísi Morgunblaðs-
ins er greinileg vísbending til
lesendans að hlusta fyrst á Ól-
af, loka svo fyrir, og opna síð-
an aftur nákvæmlega kl. 10.15
til að hlusta á Bjarna Ben. Ráð
ið var skynsamlegt, en þó ekki
nógu skynsamlegt. Skársta út-
koman fyrir íhaldið hefði ver-
ið sú að fólk hefði ekkert hlust
að, því einar saman ræður
þeirra Ólafs og Bjarna nægðu
tii að fæla fóik frá flokki
Bandaríkjaþjónanna.
Aljiýðuflökkur-
ki i likklæðiinum
★ Alþýðuflokkurinn keypti í
gær 10 mefra af líkklæða-
efni. „Mikilmenni lslands“
hefur þó frasn að þessu
kunnað bezt við veizlu-
klæðnað, og ern líkklæða-
kaup þessi fagurt dæmi um
raunsæi, smekk og forsjálni
, „mikiimennisins.“
Ráðherra óttast
hnin í USA
1 gær bættu3t í hóp yfir
mllljóxi verkfallsmamia í
Bandaríkjunum 16.000 verka-
menn hjá aluminiumhringunum
Alcoa. Verkfall stáliðnaðar-
manna hefur nú staðið á þriðju
viku og kolanámumanna í
mánuð. Sawyer, viðskiptamála-
ráðherra i stjórn Trumans,
sagði að vinnudeilurnar hefðu
þegar þurrkað út þau aftur-
batamerki, sem vart hefði orð-
ið í atvinnulífi Bandaríkjanna
yfir sumarmánuðina, og ef þau
leystust ekki fyrir desember-
byrjun myndu fimm milljónir
verkamanna missa atvinnuna
'Og f jöldi fyrirtækja verða gjald
þrota.
Gaullista falin
stjóntaraiyndun
Auriol Frakklandsforseti fól
í gær Réne Mayer úr flokki rót
tækra að athuga möguleikana
á að mynda nýja stjórn. Áður
höfðu Schuman og Bidault úr
flokki kaþólskra neitað að iaka
að sér stjómarmyndun. Mayer
var fjármálaráðherra í næst-
seinustu Frakklandsstjóm.
Hann er einn þeirra manna í
flokki róttækra sem staðið hafa
nærri de Gaulle. Mayer hefur
náin tengsl við stærstu auð-
hringa Frakkland3.
14. árgangor.
230. tölublað.
„Sígur Sósiðlistaflokksinsf sigur stjornarandstöð-
unnar er sigur islenzku þjéðarinnar.11
Glæsilegir yfirburðir stjórnarandstæðinga: útvarpsumræðunum í gærkv.
Ræður þeirra Brynjólís Bjarnasonar, Erlu Egilson
og Finnboga Rúts Valdimarssonar báru mjög aí í
útvarpsumræðunum í gærkvöld. í hinni aíburða-
snjöllu framsöguræðu sinni sagði Brynjólfur Bjarna
son m. a.:
„Hugsum okkur nú að látin væri fara fram þjóð-
aratkvæðagreiðsla um eftirfarandi spurningar:
1. Ertu með gengislæklmn og lögmm ssm alnema
vezMallsréitinn?
2. Eztu með því að ðzegið vezði stézlega úz at-
vinmnfzamkvæmdum. að byggð vezði iærii íöúðar-
hús o§ fæzzi atvinnuiæki. fsni skélaz. fæzzi sjúkza
hús?
3. Eztu með Atlanzhafssáttmálanum, ízamleng-
ingu Keflavíkuzsamniitgsins og aukniigu amezísks
vígbúnaðar á íslandi?
Eg er sannfærður um, að meiri hluti kjósenda
mundi svara öllum þessum spurningum neitandi.
En þáð er einmitt þetta sem spurt verður um 23. okt
óber. Hver sá sem kýs Sjálfsiæðisflokkinn, Fram-
sóknarflokkinn eða Alþýðuflokkinn svarar öllum
þessum spurningum játandi. Hver sá sem kýs lista
og framhjóðendur Sósíalistaflokksins svarar öllum
spurningunum neitandi.
Þegar svona standa sakir þá er einsætt, að það
er kosið um aðeins tvær stefnur á íslandi, stefnu
síjórnarinnar og stefnu Sósíalistaflokksins, stefnu
st j órnarandstöðunnar.''
í apphafi ræðu sinnar minnti
Brynjólfur á varnaðarorð sín
fyrir síðustu kosningar, varn-
aðarorðin sem nú hafa rætzt.
„1946 greiddi meiri hluti ís-
lenzkra kjósenda atkvæði gegn
sínum eigin vilja og hagsmun-
um, án þess að vita. Á það að
endurtaka sig? Höfum við til
einskis lifað og til einskis
Veynt ? 23. október fær þjóðin
tækifæri til að svara þessu.
Enn. á ný er mikil ábyrgð lögð
á herðar hverjum kjósanda.“
Brynjólfur rakti mikilvægi þess
ara kosninga i meitluðum,
þrauthugsuðum sethingum og
lagði áherzlu á þau áhrif sem
stórsigur stjórnarandstöðunn-
ar myndi hafa: ,,ÖI1 vígstaðan
myndi gjörbreytast íslenzkri
alþýðu í hag svo mjög, að ráð-
ið gæti úrslitum í þeim átök-
um, sem skipta sköpun fyrir
framtíð íslands.“
Þá ræddi Brynjólfur ástæð-
urnar- til þess að stjómin legg-
ur út í kosningar í haust:
„Hvað er það sem þjóðin á að
skera úr með atkvæði sínu og
ekiki getur beðið til reglulegra
kosnmga næsta vor? Ef maður
gerði ráð fyrir að einhver rök-
rétt hugsun fælist bak við at-
hafnir vaidhafanna hiyti þaö
að vera eitthvað meira og
stærra en Atlanzhafssáttmál-
inn, Keflavlkursamningurinn
og Marshallsamningurinn.“ Að
lokum tók hann saman áform
stjórnarflokkanna á eftirfar-
andi hátt:
„1. Gengislækkun og þving
unarlög gegn verkalýðssam-
samtökunum,
2. Minni fjárfesting, sam-
dráttur atvinnuframkvæmda
og framleiðslu og þar af
leiðandi atvinnuleysi.
3. Amerískur vígbúnaður á
grundvelii Atlanzhafssátt-
málans og annar stríðsundir-
búningur með því markmiði
að gera land okkar að at-
ómsprengjustöð í fyrirhug-
uðu stríði."
Síðan skýrði Brynjólfur frá
því öfluga bandalagi stjórnar-
andstæðinga sem Sósíalista-
flokknum hefði tekist að
skapa: „Þessar kosningar þurfa
að verða upphaf að víðtæku,
sterku, vóidugu banda’agi ailra
framfaraafia á í.:lanái.“ ■
1 d&ri hlata ræðu sinnar
raktí Brynjólfur svo hinar já-
kvæðu tiiiögur Sásíalistaflokks
KH og iatsk máli sínu með þess
ruh crð'um:
„Sigtir Sósíalistaflokksins,
Clgur sijórnarandstöðuíinar er
clgur Sslenzku þjóðarinnar."
í síðari umferð fluttu þau
Framhald á 5. síðu.
KosnizifalyzizkðRmldfið í Nozegi:
Floier með 111.100 atkv. fær ekkert
þingsæti, flokkor mé‘85,000 atkv.
fær lisvegar tólf þingsædl 1
Lokatalning atkvæða í þingkosningunum í Noregi hef-
ur nú farið fram. Vegna kosningafyrirkomulagsins, þar sem
engum uppbótarsætum er úthlutað, er skipting þingsæt-
anna í íitlu samræmi við fylgi flokkanna með norsku þjóð-
inni. Þannig fá t. d. kommúnistar, sem fengu 101.000 at-
kvæði, engan þingmann kjörinn en Bændaflokkurinn, sem
fékk 85.000 atkv. ’hefur komið tólf mönnum á þing.
Hefðu kommúnistar fengið
þingmenn í sama hlutfalli við
atkvæðafjölda og Verkamanna-
flokkurinn, stærsti fiokkur Nor
egs, hefðu þeir ellefu þingmenn
einsog áður.
Gerhardsen, forsætisráðherra,
Noregs hefur viðurkennt, að um
bóta sé þörf á kosningafyrir-
komulaginu og sé til athugunar
að gera þær á kjörtímabilinu,
sem nú er ný hafið. „Aften-
posten,“ stærsta bað Noregs
segir í ritstjórnargrein: „Það
er óskemmtilegt ástand í lýð-
ræðisríki að útiloka áf Stórþing
inu flokk með 100.000 atkv. ‘
Eftir bráðabirgðatalningu í
Heiðmerkurkjördæmi var álitið
að Emil Lövlien, formaður
Kommúnistaflokks Noregs,
hefði náð kosningu, en við loka
talningu kom í ljós, að svo var
ekki.
Endanleg þingmannatala flokk
anna í Noregi er: Verkamanna-
flokkurinn 85, Hægri 23, VLnstri
21, Bændafl. 12 og Kristil, þjóð
flokkurinn 9.
Bandarísk kraía m hervæðmgu
Þýzkalaiids gegn Sovétríkjunum
Ekki hægt ai izeysia Fzökknm og tiölrnn. segif
Geezge. eimi ai íeziiigjum demokzaia
Bandaríski öldungadeilarmaðurinn Walter George,
einn af áhrifamestu mönnnm demókrata á Bandaríkjaþingi
hefur krafizt þess að Þýzkaland sé vopnað gegn Sovét-
ríkjunum.
George, sem er formaður f jár
málanefndar öldungadeildarinn-
ar og varamaður Connally for-
manns utanríkismálanefndarinn
ar, bar þessa kröfu fram í sam-
bandi við afgreiðslu frumvarps
ins um hervæðingaraðstoð til
annarra landa, en frumvarp um
að heimila þá fjárveitingu, sem
þar er gert ráð fyrir, var lagt
fyrir Bandaríkjaþing í þessari
viku.
George vill að hervæðingarað
stoðin til Vestur-Evrópuríkj-
anna verði lækkuð um helming
vegna þess að „hinn mikli f jöldi
kommúnista í Frakklandi og
ítalíu útilokar, að hægt sá að
hervæða þjóðir þessar gegn
Rússlandi.“ I staðinn lagði
George til, að hergagnaverk-
smiðjur Þýzkalands yrðu látnar
óhreyfðar og komið þar upp
„nokkrum herafla.“ „Þýskaland
eitt getur tryggt hernaðarlegt
öryggi Vestur-Evrópu“ sagði
George. {