Þjóðviljinn - 22.11.1949, Blaðsíða 1
VILJINN
■ b r«r r« ' '~~1
Þrjatiu nyir
féiagsmenn gsngn
14. ársangur.
Þriðjudagur 22. nóvember 1949.
257. tölublað.
s ■ o 1raa
Hermann Jónasson geíst upp viS myndun vinstnstjórnar:
vinstristjérn - áii fillits fil málefna!
16. nóvember s.l. sendi þinqílokkur Scsíalista-
flokksins Hermanni Jónassyni bréf, þar sem lcgð
var áherzla á nauðsyn vinstri stjórnar til að firra
alþýðu manna þeirri geigvænlegu lífskjaraskerð-
ingu sem yfir vofir ef ekkert er aðhafzt og aftur-
haldsöfl landsins fá á einn eða annan hátt komið á
ríkisstjórn er leiði launalækkun, gengislækkun cg
atvinnuleysi yfir þjóðina. Var lýst yfir því í bréfinu
að þingflokkur Sósíalistaflokksins væri reiðubúinn
til samstarfs um myndun slíkrar stjómar og lögð
fram drög að málefnasamningi.
Tveim dögum síðar hittust fulltrúar frá Fram-
sóknarflokknum og Sósíalistaflokknum á viðræðu-,
fund um stjórnarmyndun. Á þeim fundi kom ekkií
fram neinn ágzeiningur um máieinaleg skilyrði
Sósíalistðílokksins, en hins vegar lýsti Hermann
Jónasson yfir því að myndun vinstri stjórnar væri
ekki möguleg þar sem Framsóknarflokkurinn og
Sósíalistaflokkurinn hefðu ekki meirihluta á þingi
og Alþýðuflokkurmn gæfi ekki kosi á þáiilöku eða
siuðningi við sijóra sem Sósíalisiailokkurinn tæki
þát! í eða siyddil
íhaldsþjónunum í Alþýðuflokknum hefur þann-
ig í fyrstu lotu tekizt að koma í veg fyrir myndun
vinstrisinnaðrar umbótastjórnar, cg það er vert að
vekja athygli á því að andstaða þeirra er ekki mál-
efnaleg, aðeins rökstudd. með pólitísku ofstæki cg
forsendan aðeins bjónusta við auðmannastéttina í
Reykjavík. Hefur Ólafi Thors nú verio falin tilraun
til stjórnarmyndunar.
" Bréf það sem þingflokkur! aiatriðum á effcirfarattdi grunil
Sósíalistaflokksins sendi Her-; vel!i:
manni Jónassyni, formanni
•Framsóknarflokksins, var á
þessa leið:
„Alþihgi, 1G. nóv. 1949. |
Þingflokkur Sósía’.isíafiokks- J
ins leyfir sér hér með að snúa
sér til yðar með tilliti til þess
að þér nú athugið sem formað-
ur Framsóknarfloliksius mögu-
leika á stjórnarmyndun og vil!
tjá your afstöðu sína og álit
þar á.
Þir.gflokkurinn áliíur aej
hagsmunir vinnandi stéftanna
í landinu krefjist þess að mynd-
uð sé vinstri stjórn, sem geri
allt, sem í hennar valdi stendur,
tii þess að íirra alþýðu mur.na
þeirri geigvrenlegu iifskjara-j
skerðingu, sem yfir henni voíir, I
ef ekkert er aðhafzt og aftur-j
hfijldsöfl landsins fá á einn eða
annan hátt komið á ríkisstjórn,
er ieiði lauuaiækkun, gengisfah
og atvinnuleysi yfir þjóðina. j
Jafnframt álítur þingflokkurinu
að þingræðið sé í verulegri
feættu, ef ekki teksí nú myndun
vinstri stjórnar.
Þiugflokkurinn er því reiðu-
búlnn til santstarfs iim uayndun
slíkrar stjórnar, er sta-rfi í að-
1) Staðið sé á verði- um sjálf-
stæði þjóðarínnar og lands-
réttindí. Keflavíkursámningn
um verði sagt upp og íslend-
ingar taki einir rckstur flug-
valiarins i :uar hendur. Ö!I-
um kröfum nm herstöðvar
cg hcrr.aðarleg íríoindi sé
visað á bug.
2) Eeynt verði af ýtrasta megni
að afstýra þeirri markaðs-
kreppu, er nú vofir yfir, og
tryggja þjóCinni, að hýn geti
selt allt það, sem hún megn-
ar að framlEdða til útflutn-
ings. Gangskör sé að því
gerð að ná sem viðtækustum
verzlunarsamningum í því
skyni, einmg við þau lönd
sem kreppan nær ekki til
vegna sósíalistísks hagkerfis
þeirra.
3) Gerðar verðl ráðstafanir tii
að lækka verðlag og fram-
lejðslukostnað í landinu, fyrst
og fremst ineð því að
breyta verzlunarskipulaginu,
þanuig að komið veríi í veg
fyrir hóflausan gróða ein-
stakra maaaa á kostnað al-
menaings.
Landher Sigurjóns
Sæmundar var
minnihluta
Á fundi Sjómannaféiags Reykjavíkur s.l. simnudag
gerðist það til tíðinda að landher SLgurjóns og Sæmundar
var í mii.nihluta á fundinum og urðu þessir lierrar að
sætta sig við það að tiilögur fundarmanna í þriðja 'sæCi'.ð
við stjórnarkjör væru samþykktar. En þá sleit Sigurjón
líka fundi tii' þess að komast hjá umræðum!
Á fundinum gaf uppstillingar
nefnd skýrslu um tillögur sínar.
Uppstillingarnefnd stillir, seir
kunnugt er, í tvö sæti en fclags
fundur í það þriðja. Tillögur
uppstillingarnefndar voru sem
hér segir: I formannssæti I.
maður Sigurjón Ólafsson og 2.
Erlendur Ólafison. Varaform.
1. Ólafur Friðriksson, 2. Sigur-
geir Halldórsson. Ritari: 1.
Garðar Jónsson, 2. Gunnar
Jóhannsson. Féhirðir: 1. Sæ-
mundur Ólafsson, 2. Jón Gísla-
son. Varaféhirðir: 1. Valdimar
Gíslason, 2. Sigurður Ishólm.
Sjómenn lögðu ti! að atkvæða
greiðsla um menn í þriðja sætic
skyldi fara ■ fram skriflega.
Sigurjón tók því dauflega en
lét þó greiða atkvæði um til-
löguna með handaupprétting-
um. Var greiniicgur meirihlut:
msð leynilegri atkvæðagreiðsiu,
on Sigurjón viðurkenndi það
ekki og lét greiða atkvæði á
-íýjan leik. (í fyrra úrskurðaði
hann slíka tillögu felldaj. Þeg-
ur teljarar Sigurjóns ætluð-u að
"ara að hvísla niðurstöðum sín-
um að honum heimtuðu sjó-
•nonn að þeir segðu þær upp-
hátt. Kvað Sigurjón þá tillög-
una samþykkta með 55 atkv.
gegn 54!!
Fór þá fram leynileg atkvæða
greiðsla, og voru þessir kosnir
’ þriðja sætið á listanum til
etjórnarkjörs: Formannssæti
Guðmundur Pctursson með 71
atkv. gegn 58. Varaformanns-
sæti Hilmar Jónsson með 69:63.
í ritarasæti Einar Guðmunds-
son með 65:58. 1 féhirðissæti
Tón Halldórsson með 67:60.
I varaféhirðissæti Hreggviður
Daníelsson með 64:59.
Þegar þersari atkvæðagreiðslu
var lokið leit Sigurjón á klukk-
una og sagði: Plún er bara;
orcin svona margt! og sleitj
síöan fundi án þess að ræðaj
félagsmál eða taka nokkurj
önnur mál til meðferðar —
hönum var fyrir öllu að forðast!
umræður á þannig skipuðum
fundi! I
á aðalíundlnum s.i.
sunnudag
Æskulýðsfyíkingin á Akureyri
hélt aðalfund sinn á Hótel KEA
í fyrrad. Á íundinum gengu í
j félagið 30 nýir félagar.
( Æskulýðsfylkingin á Akureyri
! er nú þróttmeiri en nokkru sinni
fyrr og má vænta hins bezta
starfs af henni í framtíðinni. Á
aðalfundinum ríkti mjög mikill
áhugi fyrir félagsstarfinu.
I stjórn Æ. F. A. voru kosin:
Formaður Þórir Daníelsson,
varaformaður, Þorstéinn Hólm
geirsson. Ritari Baldur Hólm-
geirsson. Gjaldkeri Jóhann Her
mundss. og Margrét Albertsd.
meðst jórnandi. I varastjórn:
Stefán I. Finnbogason, Rann-
veig Ágústsdóttir og Einar Egg
ertsson.
Mjölkur- •. I
skömmtun hætt •
I dag verður hætt að
skammta mjólk hér í Rsykja-
vík, svo og í Hafnarfirði, Kefla
vík og Akranesi.
Síld ¥i
A
i éJ
Undanfarið hefur m.b. Faan-
ey leitaC síklar og síðustu ncst-
urnar heí'ur hún orðið vör all-
mikillar síldar út al' Garðskaga.
Acfaranótt sunnudags var
síldin veitnorðvestur af Garð-
skaga, 12—18 sjómílur frá
landi samfelld torfa á nokkurra
njómíina svæði, 5—10 faðma
þykk, en á 25—30 faðma dýpi.
I fyrrinótt var síldin vestur-
nuðvestur af Garðrkaga á 10—
25 faðma dýpi um 10—15 sjó-
mílur undan landi. Þá voru
torfurnar þykkastar um 5
faðma. Reknetabátar hafa afl-
að sæmilega á þessum slóðum.
4) Hafizt vcrði handa um nýtt
átak í atvinnulífi lands-
manna, með það fyrir augum
að einbeita vinnuafli þjóðar-
ir.nar að framleiðsiunni og
gera útfjátninginn meiri ogj
fjölþættari. Lögð sé áherzla
á fulla nýtingu fiskiflotans
og gernýtingu sjávaraflans
mef sem fullkomnastri tækni.
Undirbúnicgur sé hafinn að
stórvirkjun vatnsafls til
raforkuframleiðslu fyrir
stóriðju og landbúnað.
5) Á þessuim grundvelli verði
Framh. á 7. síðu.
nieð 29 lera talin aí .
ÁraagursIaES lelf £rá íjóram löndam
Flugvél með 29 börn innanborðs muii hafa farizt í
fyrrakvöld einhversstaðar nálægt Osló.
Flugturninn á Fornebuflug- láður en þau færu tiþ Israel. Á-
vellinum við Osló hafði siðast Ihöfnin var í sumum fréttum
samband við flugvélina kl. sex :sögð sex manns, í öðrum sjö
í fyrrakvöld. Sambandið rofn- !eða átta.
aði skyndilega og leit að vél-
inni, sem var hollenzk Dakota-
flugvél í þjónustu norsku Evr-
ópuhjálparinnar, var strax haf
in og aftur í gærmorgun en
hafði engan árangur borið, er
hætta varð vegna myrkurs.
Farþegar með flugvélinni
voru 29 gyðingabörn úr flótta-
mannabúðum i Túnis, sem áttii
að dvelja átta mánuði í Noregi
I gær leituðu að flugvélinni
norskar, danskar, sænskar og
hollenzkar flugvélar, skip og
menn á landi. Leitað var á Osló
firði og umhverfis hann en
þoka torveldaði leitina. Norð-
vestur af Osló fannst fallhlíf
af neyðarljósi frá flugvél og
fólk nærri Lillesæter heyrði kl.
7 í fyrrakvöld flugvélargný og
síðan sprengingu.