Þjóðviljinn - 22.12.1949, Page 12

þlÓÐVliHNH
Mótmælir að litif sé á ávexti «g græn-
meti sem hálfgerSa munaéarvöru
Á stofnþingi bandalags nátt' sem hálfgerða mtinaðarvöru,
lírulæknlngafélaga 6. nóv. sl- jsem látin sé sitja á hakanum
var m. a. samþykkt eftirfarandi fyrir öðrum matvörum og sér-
ályktun:
„Þingið átelur það harðlega,
staklega fyrir nautnavörum.
Loks skorar þingið á ríkis-
að fjárhagsráð skuli í innflutn stjórn og fjárhagsráð að auka
ingsáætlun sinni fyrir árið 1949 stórlega innflutníng ávaxta og
lækka n. flokk (ávexti og græn g ,-enmetís.“
meti) um 1.3 millj. króna, mið- I
að við árið 1948, samtírais því,
að III. fl. (kaffi, krytldvörur,
sykur o. fk) er hækkaður um
Sasdarísku kommúnistaleiðtogarnir ellefu; sein voru dæmdir í fiinm ára fangelsi í vetur fyrir
að halda fram stjórnmálaskoðunum sínum, sjást hér í lögregiubíl á ieið í fangelsið. Frá
vinetrí má þekkja Jaek Stachel, Gús Hall, Kobert Thonapson, Gilbert Green, Eugene Dennis,
Irving Potash og John Williamson. Kommún istaforingjarnir vorti síðar Iátrir lausir gegn
tryggingu meðan yfirréttu r fjallar um mál jieirra..
Ernit merka&li bókmenntaviSbviðiiE áisivs:
Rítsafn Béiu-Hjálmars
Fyrsta heildarútgáía af verbum Bélu-Hjálmars er nýlega
koXDin át. Finnur Sigmundsson, Iandsbókavörður, héfur aunazt
útgáfuna, en útgefandi er Esalöldarprentsmiðja. Ritsafnið er í
fimnn bindum, samtals röskar 1500 blaðsíður í. meðalstóru brotí.
Verbið er prentað á ágætan pappír, og virðist í fljótú bragði svo
tál útgáfunnar vandað, að vel hæfi einu okkar stórbrotnasta
eháldi. Eru fá tíðindi í bókmenntaheimi okkar merkari á-þessu
ári eu útgáfa þe-ssa ritsafns.
1.8 millj. og XVII. fl. (tóbak,
áfengi o.íl.) hækkaður um 4.1
millj. króna.
Pá mótmælir þingið því, að
Iitið sé á ávexti og græraiieti.
BísmalélafiS fcehir
gefié út
Tvö fyrstu bindin bera sameig-
inlega heitið Ljóðmæli. Munu þar
birtast öll kvæði Hjálmars, áður
prentuð, og auk þess nokkur, sem
eigi hafa áður birzt. Aftan við
hvort bindið eru „Heimildir fyr-
ir hverju kvæði og kveðlingi“,
samanteknar af dr. Finni. Þar eru
ágrip af sögu einstakra kvæða,
hvemig þau urðu til, o. s. frv.
Næstu tvö bindin eru Rímur, á
sjötta hundrað bls, samtals, og
eru Göngu-Hrólfsrímur rösklega
heimingur þeirra að fyrirferð, og
taka aiit þriðja bindi safnsins.
Meðal rímna fjórða bindis eru
Givar-Odds ríma cg Tímaríma
hin nýja. Aftan við það bindi er
orðasafn, þar sem skýrð eru
helztu heiti og kenningar sem
fýrir koma í rímunum. Þá er þar
einnig gerð grein fyrir orðamis-
niun í handritum, en af sumum
júpiunum eru til fleiri en eitt
éiginhandrit höfundar.
ÉiSíðasta bindi ritsafnsins ber
heitið Sagnaþættir, sendibréf og
hlítar, sem verða má, hvémig
þessi .maður i reis < yfir- umhverfi.
sitt og aðstæður allar og gerðist
eitt. svipmesta skáld þjóðárinnar.
Verkefnið bíður lausnar. . ,
Aörar bækur
Eiðttiinrc .
Áf gðfum ',jbáJEumv ér ísafold-
arprentsmiðja hefur gefiS út
á Eiffurinn, eftir
Þorstein Erlingsson, cg er þ-ettá
fjórða útgáfan. .Það er óþarfi
að fj-ölyrða um Eiðinn. Það
eiit , sýnir vinsældir hans að
allar útgáfuEaar hafa-selzt upp
á .skönpaium -þíroa-. ogr svo - mun
fara.um:'þessa,- l-þesnari útgáfu
eru teikna.ðir borðar kringuin
kvæðin, af Skálholtskirkju c-g
ídrkjúskrauti, cg telja. sumir
það í samræmi við efnið, en áð-
ur en næsta útgáía Eiðsihs
Acheson, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði blaða-
mönnum í Washington í gær,
að bandaríkjastjóra og.stjóm-
ir Vestur-Évrcpuríkjanna hefðu
nú að mestu náð samkomulagi
um fyrirkcmulag bandarískrar
hervæffingaraostoðar ti] At-
lanzhafsbanda]agsríkjanna.
Stjómmálafréttaritarj brezka
útvarpsins segir, að brezka
stjómin hafj. hú til athugúnar
nýjar tillögur Bandaríkja:.
stjórnar um samning um að-
stoðina. 1 þeim falli Bandaríkja
stjórn frá kröfum sínum um
úrslitavald yfir öllum vopna-
útflutningi Breta og um að
Bretar greiði allan kostnað af
dvöl bandarísks herliðs í Bret-
landi.
■ r.
niiiur
Aðalfundur RímnafélagsínS
var haldinn í lestrarsal Lands-i
bókasafnsins sunnudaginn 27.
nóv. s.l.. og hófst með því, að
forseti, Jörundur Brynjólfsson,
las. skýrslu -ritara um starf fé-
lagsins á árinu. Höfðu komið út
þrjár bækur: 1. Sveins rímur
Múkssonar eftir Kolbein Grims-
son, í útgáfu dr. Björn K. Þór-
ólfssonar, 2. Persíurímur og
Bellerofontísrímuri eftir Guðm.
Ánd'résson, í útgáfu cand mag.
Framhald á 11. síðu.
Ný Ijósmyndabók
- XTt er -komln ný Ijósroynda-
bók og nefnist hún „Island
vorra dagá“. Hefur hún að
geyma, um 100 Ijósmyndir frá
ýmsum fegurstu stöffum lands-
ins, kaupsíöðum, atvinnúhátt-
um og þjóðlífi.
Fremst í bókinni er etuttur
geíið út skáldsöguna: Eyrar- formá]i eftir Arna óla> rit.
vatns-Anna, eftir Sigurð Helga stjóra> 1 og hefur hann jafn.
Stjórnarkosning í Sjómanna
félagi Reykjavíkur síendur nú
yfir daglega í skrifstofu félags
ins í Alþýðuhúsinu við Ilverfis
götu.
Mennirnir sem sjómennirnir
stilla til stjóraarkjörs eru i
neðsíu sætum listans til hvers
starfs. Kjörseðiiiinn lítur því
þannig út þegar iulltrúar sjó-
manna hafa verið rétt kjörair:
Formaður:
1. Sigurjón Á. Ólafsson.
2. Ériendur Ólafsspn.
X 3. Guðmundur Pétursson.
Varaformaður:
1. Ólafur Friðriksson.
2. Sigurgeir Halldórsson.
X3. Hilmar Jókssob.
Ritari:
1. Garðar Jónssen.
2. Gunnar Jóhaimsson.
X3. Einar Guðmunásson.
Féhirðir:
1. Sæmundur Óláfsson.
2. Jón Gíslason.
X3. Jón Hatldórssen.
Varaféhirðir: '
1. Valdimar Gíslason.
2. Sigurður íshólm.
X3. Hreggviðúr Baníelsson.
er geíin út væri athugandi
ileira, og er næsta furðulegt á| hyort ehkl mætti prýfia hana
þve snjöllu máli það a]lt er ritað.
Aftaát er nafnaskrá.
Væntanlegt er síðar sjötta
þindi, er heyri þessum. til, þar
sem „handritum þessum (þ.e.a.s
þj,ðpsagnaþáttunum), efni þeirra,
f.éfií og notum til prentunar,
vérður lýst... 1 ásamt öðrum.
handritum og heimildum, er
varða æfi og ritstörf Hjálmars.“
Má þá segja að Bólu-Hjálmari
hafi verið gerð sæmileg skil um
sinn, þótt enn. verði þá óskráð
samfelld. ævisaga hans, þar sem
ævi hans verði ]ýst í tengslum við
aldarfarið og það skýrt til ýtrustu
með öðru en kirkjuskrauti einu
caman.
Bækur Efaistm&v
Þa hefur Isafóidarprent-
smiéja einnig haíið heildarút-
gófu.á bóiium alþýðuskáldkon-
uunar Krístínar Sigfúsdóttur,
og er fyreta bindið komið út,
en 2 eru væntanieg á næsta
ári. ,
oon og er söguefnið einyrkju
búskapur í aída] langt til fja.Ua,
en raunar scg'ir mest frá kön-
unni í E&gunnþ Eyrarvatns-
Önnu. — Sennilega er -þessd
bók hin fyrsta af fleirum um
cöguhetju þessa. ;,
:m
Þrjár endurminningabækur
hafa komið út á vegum ísa-
foldarprentsmiSju á þeesu ári.
iEvisaga Breiðfirðings, eftir
Jón Kr. Lárusson. Á sjó og
landi, eítir Ásmund Helgason
frá Bjargi og Á hvalveiða-
Etövum, eftir Magnúsi Gíslason.
Feiðaninnisgai
Ferðaminningar Sveinbjarnar
Egilssonar lromu. út. á þensu
ári í nýrri útgáfu og hafa auk
sjóferðasagna Sveinbjarnar
verið teknar greinar þær er
hann skrífaði í Ægi.
framt ' iritað -skýringar með
myndunum. Ennfremur eru
teKíar sem Ralph T.
fahnam hefur aimazt og dansk
textar sem Martin Larsen
I hefur séð. u.m,... .
| . Kápa bókarinnar er litprent-
juð og frágahgur hennar er
|a]Iur hirrn smekk]egasti.
útveginn
ÍoíaeleSi
Sjómannastofan í Reykjavík
hefur ákveSið að halda jóla-
fagnað fyrir aSkomusjómeím-,
rslenzka og erlenda, sem hér
dvelja um jóiin.
Jólafagnaður þessi verður
haldinn í Iðnó þriðjudaginn 27.
desember og hefst með borð-
haldi kl. 6 e.h. Ti] skemmtunar
verður söngur, ræðuhöld og
sýnd verður björgunarkvik-
myndin frá Látrabjargi.
Aðgöngumiðar verða afhent-
ir í Sjómannastcfunni, og er
Auk 'þeirra. bóka. er hér hafa
verið nefndax hefur Isafoldar-
prentsmiðja gefið út á þessu j.þess óskað, að þeir verði sóttir
ári ýmsar fleiri bækur, þ. á. Isem fyrst, því að matarpöntun
A þessu árj hefur Isafold m. þýddar skálds-ögur, þarf að haga eftir þátttöku.
Aðalfundur L. í. ÍI. sem er
nýlokið, samþykkti eftirfar-
aedi:
„Aðalfundur L. I. Ú. haid-
inn í desembermánuði 1949,
skorar á Alþingi að setja nú
þegar lög um. „verðlagsráð
Ejávarútvegsins“ er hafi með
höndum svipað verkefni fýrir
sjávarútveginn cg „framleiðslu
ráð ]anóbúnaðarins“ fyrir land-
búnaðinn.
Við setningú slíkra ]aga ósk-
ar fundurinn sérstaklega að
eftirfarandi verði tekið til
greina:
1) Að þess sé gætt að sjávar
útvegurinn fái staðið undir
frairdeiðslukostnaði afurða
sinna.
2) Að beildarsamtökum út-
vegsmanna sé tryggður íhlut-
unarréttur um skipun verðlags
ráðsins á svipáÍEn’ hátt og
bændum er trýggður ihlutunai-
réttur við ákvörðun verðlags
landbúnaðarafurða,
Jafnframt felur fundurinn
stjórn L. I. Ú. að vinna a®
framgangi þessa wáis við Al-
þingi og •' ríkissi jórnma ,. svc
fljótt sem framast er uBht/5§'