Þjóðviljinn - 17.06.1950, Blaðsíða 1

KAUPIfÞ
happdrœttis-
'WMÍðú SÓ&ÍSii-
■istafi&khsins
15. árgangur.
VILJINN
Laugardagur 17. júní 1950.
130. tölublaSa
Bandarikjamenn búast til langdvalar á Keflavík*
urflugvelli þótt skammt sé eftir samningstímans
Sambýlishús. verzlunarhús, s
stundaheimili eiga að
Bandaríkjamenn haía nú um hönd miklar íram
kvæmdir á Keílavíkurflugvelli. Verið er að koma
upp nýju benzínkérfi, geymum og leiðslum, og í
desember í ár er ætlunin að lokið verði ýmsum
stórbyggingum svo sem sambýlishúsum, sjúkra-
húsi, verzlunarhúsi, íþróttahúsi og tómstundaheim-
ili.
júkrahús. íþróttahús og tóm-
verða fullbyggð í ór
Glen Waring, upplýsingafull-
trúi Lockeed Aircraft Overseas
Corporation, bandaríska félags
ins, sem hefur með höndum
rekstur Keflavíkurflugvallar
samkvæmt samningi við Banda
ríkjastjóm, skýrði fréttamönn-
um frá þessu í gær.
Tækniþjálfun íslendinga.
Samkvæmt ákvæði Keflavík-
ursamningsins um tækniþjálfun
Islendinga hafa sex menn far-
ið til Bandaríkjanna til náms
til þessa og tvejr eru komnir
aftur, að námi loknu, þeir
Bjami Jensson og Guðj. Bjarna
son. Lærðu þeir báðir flugum-
ferðastjórn. Fyrirhugað er að
21 maður í viðbót fari til náms
í Bandaríkjunum á þessu ári
og næsta. Eiga tveir að leggja
af stað í dag. Auk námsins í
Hundruð millj.
til helvítis-
sprengju
Trumans
Tilkynnt var í Washing-
ton í gær, að kjarnorku-
nefnd Bandarík jai'ijórnar
myndi bráðlega fara fram
á háa fjárveitingu til að
reisa framleiðslustöðvar fyr-
ir tritium, þungt afbrigði af
vatnsefni. Þessi framleiðsla
er liður í starfi nefndarinn-
ar að framleiðslu vetnis-
sprengjunnar, scm Truman
forscVj fyrirskipaði i vetur
að hraða af öllum mætti.
Sprengjan, sem í Bandarikj
unum hefur verið skírð hel-
vítissprengjan, ætti sam-
kvæmt útreikningum að
geta þurrkað út milljóna
borgir. Talið er vú'l að
Bandaríkjaþing veiti umyrða
laust þær 200 milljónir doll-
ira, sem nefndin mun fara
fram á.
Bandaríkjunum þurfa flugum-
ferðastjóraefnin að vinna a. m.
k. í fimm ár undir stjóm þjálf-
aðra manna áður en þeir teij-
ast færir um yfirflugumferða-
stjóm. Alls fá 47 Islendingar
tækniþjálfun, 20 þeirra ein-
göngu á Keflavikurflugvelli.
Samninguiinn upp-
segjanlegur eftir
rúmt ár.
Hinar miklu framkvæmdir
Bandaríkjamanna á Keflavíkur
flugvelli benda ótvírætt til, að
þeir búist þar enn til langdval-
ar og virðast þeir ekki gera
ráð fyrir að uppsagnarákvæði
Keflavíkursamningsins verði
notuð, en væri það gert og eng-
inn nýr samningur gerður
ættu þeir hér óverið aðeins tæp
þrjú ár. Samninguwnn er upp-
segjanlegur 5. október 1951 og
fellur úr gildi hálfu öðru ári
síðar hafi enginn nýr samning-
ur verið gerður.
Hafa Iartdsöluflokfcamir
gefið leynileg loforð?
Umbúnaður Bandaríkja-
manna á Keflavikurflugvelli
hlýtur að vekja grunsemdir um
að landsöluflokkarnir hafi bak-
við tjöldin lofað því að nota
ekki uppsagnarákvæði Keflavík
ursamningsins. Sé svo er ekkert
sem getur hvikað þeim frá
þeirri fyrirætlun nema eindreg
in krafa þess mikla meiri hluta
þjóðarinnar, sem ekkert erlent
setulið, einkennisbúið eða óein-
kennisbúið, vill vita í landi
sínu, um að uppsagnarákvæði
Keflavíkursamningsins verði
notað og enginn nýr samning-
ur gerður.
Ikndinn, sem rífcíi á
Þingvölium 17. júní
1944, þarf að vahna á
ný ©g knýja fram kröf-
una: Burt Banda-
ríkjamenn af Keílavífcur-
flugvcllií
Háarifrildi í Marshallfjölskyldunni
Meginlandsfcratar og bandarísfca auðvaldið veitast
að brezka Verfcamannaflokknum
Árásir á yfirlýsingu brecka Verkamannaflokksins;
um afstööu hans til Vestur-Evrópu fara harönandi, bæði
á meginlandinu og í Bandaríkjunum.
í yfirlýsingunni, sem gefin
var út af miðstjórn Verka-
mannaflokksins, segir að flokk
urinn afsali aldrei neinu af
fullveldi Bretlands í hendur
Vestur^Evrópubandalags, þar
sem borgaraflokkar væru í
meiri hluta og að megináherzlu
verði að leggja á að treysta
böndin, sem halda saman
brezká heimsveldinu.
Komisko í upplausn.
Bræðraflokkar Verkamanna-
flokksins, sósíaldemókrataflokk
amir i meginlandsríkjum Vest-
ur-Evrópu, sem margir hafa
hneygzt til fylgis við fyrirætl-
anir um Bandaríki Vestur-Evr-
ópu, eru hvað verstir í garð
Verkamannaflokksins. Stjóm
franskra sósíaldemókrata sam-
122 stúdentar
•
útsfcrifaðust frá Mennta-
skóianum í Reykjavík
Menntaskólanum í Reykjavík
var slitáð í gær. 122 sCúdentar
útskrifuðust að þessu sinni, 61
úr máladeild og 61 úr stærð-
fræðideild. Er það langhæsta
stúdentatala hér, 101 útskrifuð
u-Jj frá skólanum í fyrra.
Hæstu einkunnir í máladeild
hlutu þeir Leifur Bjömsson,
9,09 og Sverrir Júlíusson, 9.00,
f stærðfræðideild hlutu hæstu
einkunnir Bjami Bjarnas. 9.00.
og Jón Helgason, 8,73.
Skólinn var settur 3. október
og voru þá skráðir 442 nemend
ur. 322 nemendur gengu undir
árspróf, þar af 17 utanskóla,
•nuijpad jnpuauiau gpg mpii So
þykkti eftir harðar umræður
að senda aðeins einn fulltrúa
á fund Komisko, alþjóðasam-
bands hægrikrata, um Schu-
manáætlunina, sem Verka-
mannaflokkurinn boðaði til og
hófst í London í gær. Ýmsir
miðstjómarmenn vildu engan
fulltrúa senda. Belgiskir sósíal
demókratar hafa fordæmt af-
stöðu Verkamannaflokksins.
Blöð í Vestur-Evrópu ræða
yfirlýsingu Verkamannaflokks-
ins undir fyrirsögnum einsog:
„Svik við Evrópu“ og „Brezk
eigingirni."
„Vilja lifa á annarra
kostnað.“
Hoffman yfirstjómandi Marsh
alláætlunarinnar kallaði yfirlýs
inguna í fyrradag „verstu teg-
und einangrunarstefnu" en dró
nokkuð úr þeim ummælum I
gær. Blaðið „Washington Post“
i höfuðborg Bandaríkjanna seg
Gjaldeyris-
skorturinn
persónugerður
„Þótt slæmar horfurj
séu í ýmsum atvinnu-í
greinum, þá á ríkisstjórnj
in ekki sök á því, heldur
gjaldeyrisskorturinn.“
Þessi vísdómsfulla setnj
ing stendurí forustugrein i
Morgunbl. í fyrrad. Jáj
bannsettur gjaldeyris-
skorturinn aö gera okkurí
þennan óleik! t
Þaö er aö sjálfsögðuj
til of mikils mælzt að!
Morgunblaöiö kafi dýpra
í ríki hugsananna en orð-i;
iö er og reyni að upp-
götva hverjir bera sök á;
gjaldeyrisskortinum. En
ef til vill mætti biðja um
aö svara einni spurningu:
Hvernig stóö á því aö
þingmenn Sjálfstæðis-'
flokksins felldu tillöguj
sósíalista um aö íslend-j
ingum yröi frjálst aðf
selja þær afurðir sem:
ríkisstjórnin hefur gefizt,
upp viö aö koma í veröý
og afla nauðsynja í stað-i
inn? Þaö var engu líkara
en gjaldeyrisskorturinn
persónugerður st j órnað i
þeirri atkvæöagreiðslu, og
eflaust er sökin hans.
ir í ritstjómargrein að Bretar
vilji lifa í vellystingum á kostiu
að annarra og „Washingtoni
Star“ hvetur til að svipta Bretai
allri Marshallaðstoð ef þeir látíi
ekki að vilja Bandaríkjastjórn-*
ar. |
Forsætisráðberrann
getur ekkí jiagað
í dag flytur forsætisráð-
herra íslands þjóðinni boð-
skap sinn. Forsætisráðherr-
ann veit að þjóðin er nú
mjög uggandi um nýjar kröf-
ur frá Bandaríkjunum og
Atianzhafsbandalaginu um
stóraukinn styrjaldarundir-
búning á Isiandi. Forsætis-
ráðherrann veit að Bjarni
Benediktsson, sem sótti
stríðsráðstefnuna í Lundún-
um hefur af einhverjum á-
stæðum elski fengizt til að
segja neitt um för sína þrátt
fyrir ítrekaðar áskoranir.
Eflaust veit forsætisráð-!
herrann að mestu hvcrt var!
veganesti Bjarna Benedikts-
sonar af stríðsráðstefnunni. f
Hann getur ekki fylgt for- }•
dænii Bjama og þagað um
þau málefni sem efst eru íj
huga íslendinga. Hann getur
ekkj annað en gefið þjóð-
inni tæmandi skýrslu, ann,aði
er ekki hægt á sex ára af-
mælí lýðveldisstofnunarinuf
ar, 139 ára fæðingarafmæli
Jóns forseta.