Þjóðviljinn - 29.06.1950, Blaðsíða 4

ÞJÖÐVILJINN
Fimmtudagur 28. júní 1950.
>«
Þsóðviliinn
Otgefandi: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.) Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson,
Eyjólfur Eyjólfsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Sköiavörðu-
stíg 19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Askrlftarverð: kr. 14.00 á mán. — Lausasöluverð 60 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Aðeias friðarsamtök aiþýðunnar geta
kotnið í veg fyrir styrjöld
Kóreubúar eru ekki fjarri því aS vera andfætlingar
íslendinga, og þó geta örlög íslands orðið ráðin af at-
bUrðum í Kóreu. Þetta fjarlæga land er nú oröið brenni-
depill heimsátakanna, að því beina Bandaríkin nú hinni
tfylltu styrjaldarsókn sinni. Kóreubúar hafa löngum búið
við grimmilega nýlendukúgun, samskonar nýlendukúgun
og íslendingar þekkja og hata frá sjö kúgunaröldum.
í' lok þeirrar styrjaldar sem átti að tryggja heiminum
frið og frelsi fengu íbúar Kóreu hins vegar að kynnast
nýrri herraþjóð, hinni bandarísku. Sett var á laggirnar
leppstjórn í Suðurkóreu og ausið í hana fé til aö berjast
gegn alþýðu landsins. En það fór á sömu leið í Kóreu
og í Kína að lepparnir seldu þjóðfrelsishernum vopnin
og ástunduðu sjálfir það líferni sem líkt er við dans á
barmi helvítis. Alvarleg hernaðarátök hafa verið í land-
inu um langt skeið, þjóðfrelsisherinn haföi alla Norður-
kóreu á valdi sínu cg skæruliðar récu yfir stórum land-
svæðum 1 hinu svokallaða veldi leppstjórnarinnar. Og
nú fyrir nokkrum dögum skarst loks í odda — og það
er vert aö minna á að þeir atburðir gerast örstuttu eftir
að einn af forustumönnum bandaríska helsprengjuauð-
valdsins, Dulles, heimsækir Kóreuleppana. Stjórn þ]óð-
frelsishreyfingarinnar segir að leppherinn hafi hafið arás
á landamærunum, og eitt er víst: Bandaríska auðvaldið
lét ekki standa á viðbrögðum sínum, og þau voru vel
undirbúin.
Það er engin nýung að í odda skerist milli þjóð-
frelsisherja Asíuþjóðanna og hinna erlendu kúgara og
leppa þeirra. Síðan stríði lauk hefur slík barátta veriö
háð látlaust 1 Austurasíu og hundruð milljónir manna
hafa endurheimt frelsi sitt. Bandaríska auðvaldið hefur
tekið virkan þátt í þessum átökum öllum með óhemju-
legum íégjöfum og vopnasendingum, og má segja að
þjóðfrelsisbarátta Asíuþjóöanna hafi verið háð með
bandarískum vopnum sem alþýðan hefur klófest frá
leppunum með mjög hægu móti. Atburöirnir í Kó’-eu
eru þannig algerlega hliöstæöir þróuninni í grannlönd-
unum og barátta alþýðunnar í Kóreu er hin sama og
sjálfstæðisbarátta íslendinga, þótt aðstæður séu aðrar.
i ★
En síðan verða þáttaskil. Þeir atburðir hafa nú gerzt
að bandaríska alaðvaldið lætur sér ekki nægja vopna-'
sendingar og fjárgjafir, nú beinir það vígvél sinni gegn
alþýðu Kóreu, nú á bandarískur her grímulaust aö reyna
að kæfa þjóðfrelsisbaráttu Kóreubúa í blóði. Þetta eru
ofbeldisaðgerðir sem aðeins verður líkt við styrjaldar-
æði þýzku nazistanna. Jafnframt sksrast Bandaríkin í
innanlandsmál Kína á þann hátt sem jafngildir raun-
verulega stríðsyfirlýsingu, og lýst er yfir nýjum kúgunar-
aðgeröum í Indókína og á Malakkaskaga. Grímunni
hefur endanlega verið svipt af hinni djöfulóðu stríðs-
stefnu auðkýfinganna í Wall Street.
Heimurinn bíður meö ugg og ótta eítir frekari þróun
þessara mála. En eitt er víst: Bandaríkin eru staðráðin
1 því að nota frelsisbaráttu fátækrar alþýðu á Kóreu-
skaga sem átyllu til kúgunaraðgerða um allan heim, þar
sem þau ráða málum. Röðin getur komið að íslandi íyrr
en varir, þess verður ef til vill hefnt hér sem hallast hjá
andfætlingum okkar. Eitt og aðeins eitt getur komið í
veg fyrir styrjöld: markviss barátta alþýöunnar um allan
heim fyrir friöi, órjúfanleg samtök þeirrar alþýöu sem
búin er tortíming og óbætanlegur harmur ef til styrj-
aldar kæmi. Og í friöarsókn heimsalþýöunnar verða ís-
lendingar að leggja fram sinn fulla skerf.
Vegir gerðir úr ryki. Hann er hafður sem einskonar
Birtingur skrifar: — „Þegar krítiker, leiðandi fram allskonar
búa á til vegi á íslandi á miðri íhaldskurfa og falsvitni sér til
tuttugustu öldinni er heilmiklu stuðnings, þegar um óvinsæla
ryki safnað saman á afmörk- hluti er að ræða, til að reyna
uð svæði og kallað vegur. Síðan að sætta fólk við þá. Hann
er vegurinn hátíðlega opnaður segir t.d., að lítil líkindi séu til
og þá upphefjast hin ægileg- að við losnum við rykið á þessu
ustu gos, sem sögur fara af, ári og bagalegt sé, að blessað
svo að eitt Heklugos verður mannfólkið geti ekki notið góða
hégómi þar til samanburðar. — veðursins af þess sökum, en
Mörgum feitum körlum, bað- kannski næsta ár má lesa á
andi familíur sínar í yndisleg- milli línanna, og á meðan eigum
um Havanareyk er att á þessar við víst að æskja slæms veðurs
púðurhrugur í fínum lúxuskör- til að njóta þess.
um og rykið dreifist í þykkum c
skýjum yfir sveitir landsins
og hverfur loks á dramatískan Víkverji. Rykverji.
hátt til upphafs síns' ásamt „Þá, sem ekki trúa á nokkra
veraldlegri bráð sinni. En jafn- umbótaviðleitni í f jasi hans,
28.6. Tröllafoss kom til N.Y. 23.6.
frá Reykjavík. Vatnajökuli kom
til Reykjavíkur 17.6. frá N.Y.
Bif reiðastjórar:
1 hvert sinn, sem þér
leggið bifreið yðar andspæn
is annarri, stuðlið þér að um
ferðarslysi.
Virðið rétt hins gangandi
fólks. I Reykjavík og ann-
ársstaðar, þar sem gang-
brautir eru yfir göturnar,
ber ökumönnum að nema
staðar, ef vegfarandi er
kominn út á gangbrautina.
Slysavarnafélagið.
Nýlega voru
g;efin saman í
hjónaband á
Akureyri, ung-
frú Ólöf Þór og
Gunnar Sigurðs
son skipverji á Arnarfelli.
Freyr, 13.—14. tbl.
1950, er komið út.
Efni: Opið bréf
til bænda frá Ráli
Zóphóníassyni. Um
mjólkurfram-
leiðslu og mjólkurneyzlu. Nafn-
spjaldið bæjarnafnið. Kaup bænda,
vel eldfjöllin hætta gosi um
síðir og í götunum verða eftir
fjöldi hvassra, útdauðra gíga,-
og náttúran lifnar við, en að-
eins til að deyja aftur, því að
djöfullinn heimtar sitt. Gígam-
ir eru fylltir aftur, lúxus ,,lík-
vögnunum“ att á þá, til að
drepa okkur og grafa á ný —
og þannig endalaust.
er þá kjaftavaðli hans ætlað að
kúga til undirgefni. Þegar menn
hafa lesið lítið eitt af ræðu
hans, er þeim flestum orðið svo
óglatt, að þeir reyna fremur
að telja sjálfum sér trú um
það, að göturykið sé einn ó-
umdeilanlegur hluti andrúms-
loftsins og lungnakrabbi eðlilegt
og rökrétt banamein, heldur en
að þurfa að búa við slíkt mál-
eftir Stefán Kr. Vigfússon. Hug-
leiðingar um gengislækkunina, eft
ir Jón Gauta Pétursson. Rýið ærn
ar. Meðferð á siáturfénaði, eftir
Jónmund Gislason, yfirmatsfor-
mann. Vinnuþörf í fjósinu o.fl.
W
Si, sunnudag opin-
beruðu trúlofun
sína, ungfr. Ragna
Gunnarsdóttir frá
Gilsá, Jökuldal og
Sigurjón Pálsson,
sjómaður, Hafnarfirði.
Víkverji rýfur (kignina.
„En „þegar neyðin er stærst
er hjálpin næst“ og hún kemur
sem vænta má frá Víkverja,
sem tjáir okkur einlæglegast og
samúðarfyllst, að einliver bæj-
arverkfræðinganna hafi lengi
haft áhuga á rykinu.. Æ, en
sú mikla, blessuð náð, að mað-
þóf lengur. Þannig reyna íhalds
menn alltaf og allsstaðar að
blekkja alþýðuna með því að
spúa rylti í augu hennar og
reyna að blinda hana, en hún
veit hverjum hagkvæmt er að
•hylja sjálfa sig og verk sín
í ryki. Víkverji er því rétt-
nefndur Rykverji til varnar
þeim, sem í rykinu búa. Þeir,
20.30 Einsöngur:
Jussi Björling syng
ur. 20.45 Erindi:
Gamalt og nýtt
(eftir Sigurð Egils
son. — Andrés
Björnsson flytur). 21.10 Tónleikar.
21.15 Dagskrá Kvenréttindafélags
Islands. — Frá fulltrúaráðsfundi
féiagsins. 21.40 Tónleikar. 21.45
Þýtt og endursagt (Ólafur Frið-
riksson). 22.10 Sinfónískir tónleik
ar. 23.00 Dagskrárlok.
urinn skyldi þó loksins stynja
þessu upp, en hjálparmeðalið
er þá það að láta nokkra
skrjóða pípa vatni á óþverrann,
því að þótt bindiefnið sé upp-
fundið er það ekki innflutt
fremur en þatl indælu suðrænu
glóaldin.
•
Víking’ur frá Islandi.
„Svo segir Víkverji okkur
frá Benedikt Waage, nýkomn-
um frá útlandinu, þar sem hann
sagðist vera víkingur frá ís-
landi, item hafði hann synt
út í mitt Eystrasalt og fór
firtmi sinnum í bað daglega
eftir að hafa setið fund Olym-
píunefndarinnar (þekkaleg
nefnd það!). Víkverji auglýsti
strax eftir þessum mikilhæfa
manni, svo að speki hans kæm-
ist á prent samdægurs. Og hann
tjáir oss, að Ferðaskrifstcfan
flytji nú ekki lengur fólk til
baða í Nauthólsvíkina. „Þeir
ættu að hafa bílferð á klukku-
stundarfresti í þessu yndæla
veðri“ er svo fimmbaða kapp-
inn látinn segja og kom engum
á óvart, þótt honum bryggði í
brún við heimkomuna.
•
Skrípaleikurinn augljós,
„Öilum hugsandi mönnum er
deginum ljósari skrípaleikur sá,
sem þessi Víkverji er látinn
leika á síðum íhaldsblaðsins.
sem utan þess standa sjá, að
það er ekki aðeins ryk á göt-
unni, heldur er gatan úr ryki
og |>ar er aðalmeinið í allri
okkar pólitík' að finna.
Birtingur.“
★
IIÖFNIN:
Skúli Magnússon kom af veið-
um í gær en Ingólfur Arnai'son
fór á veiðar.
Skipadeild S.l.S.
Arnarfell er í Sölvesborg. Hvassa
f-ell losar timbur á Austfjörðum.
Væntanlegt til Reykjavílcur í byrj
un næstu viku.
Ríkisskip
Hekla fer frá Glasgotv í kvöld á-
leiðis til Reylcjavikur. Esja fór frá
Reykjavík austur um land til
Siglufjarðar. Herðubreið fór frá
Reykjavik í gærkvöld til Breiða-
fjarðar og Vestfjarða. Skjaldbreið
er væntanleg til Reykjavíkur í
dag að vestan og norðan. Þyrill
er í Reykjavík.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Hull 27.6. til
Rvíkur. Dettifoss er á Siglufirði.
Fjallfoss fór frá Reykjavík 25.6.
til Svíþjóðar. Goðafoss fór frá
Leith 25.6. til Rvíkur. Gullfoss fór
frá Leith 25.6. Reykjavíkur. Lagar
foss fór frá Akureyri 26.6. til Þing
eyrar, Tálknafjarðar og Patreks-
fjarðar. Selfoss fór frá Halmstad
22.6. væntanlegur til Seyðisfjarðar
Loftleiðir h.f.
I gær var flogið
til Akureyrar, Vest
mannaeyja, isafj.,
Siglufjarðar og
Hólmavíkur. 1 dag
verður flogið til
Vestmannaeyja kl. 13.30, til Akur-
eyrar kl. 15.30. Ault þess verður
flogið til lsafjarðar, og Patreks-
fjarðar. Á morgun er áætlað að
fljúga til Vcstmannaeyja, Akur-
eyrar, fsafjarðar og Siglufjarðar.
Utanlandsfiug: Geysir kom í gær
kl. 4 úr áætlunarferð frá Kaup-
mannahöfn og Gautaborg full-
skipaður farþegum. Var gert ráð
fyrir að hann hefði hér nokkurra
tíma viðdvöl, en legði svo af stað
í áttundu Grænlandsferð sína. Er
gert ráð fyrir að Geysir fari nú
næstu daga nokkrar ferðir yfir
Grænlandsjökul, eða fram á laug
ardag, en þá fer hann til Osló og
sækir þangað hina dönsku frjáls-
iþróttamenn. Er Goysir væntan-
legur úr þeirri ferð n.k. sunnu-
dagseftirmiðdag.
LEIÐRÉTTING.
1 frásögn af tuttugasta starfs-
ári Tónlistarskólans i blaðinu i
gær, hefur misprentazt nafn Gísla
Ferdinantssonar flautyleikara, er
útskrifaðist frá skólanum í vor.
Var hann sagður Friðriksson.
Ungbarnavernd Líknar, Templara-
sundi 3, verður opin í sumar á
fimmtudögum kl. 1.30—2.30_ en
clrki á föstudögum eins og und-
anfarið.
Bólusetnlng gegn barnavelkl.
Pöntunum veitt móttaka í síma
2781 kl. 10—12 f. h. fyrsta þriðju-
dag hvers mánaðar. Fólk er á-
minnt um að láta bólusetja börn
sín.