Þjóðviljinn - 15.08.1951, Blaðsíða 3
Miðvikudagur 15. ágúst 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Pólskir þjóðdansar í Berlín
Hin öíluga íriðarsókn heimsæskunnar:
BiRLÍ
Stórfenglegusiu og glæsilegnstu bátiðahöld heims-
æskunnar, sem haldm hafa verii - Iskulýlur frá
öllum löndum beims gengur fyiktu liði um Berlin-
arborg til ai mótmæla vígbúnaðarhrjálæðieu og
krefst friðar og öryggis -- ÁróSur vestrænna blaða
gegn mótinu bæði fáránlegur og hlægilegur.
Þessa dagana er Berlínarmótið umræddasti
viðburður heimsins. Frásagnir af þessu stórkostlega
friðarmóti heimsæskunnar eru á forsíðum allra
fréttablaða og almenningur í öllum löndum fylgisí
með því sem í Berlín gerist af dæmafáum áhuga.
Aldrei fyrr í veraldarsögunni. hefur heimsæskan
sameinazt á jaín breiðum grundvelli og á Berlínar-
mótinu í baráttunni fyrir öryggi sínu, varanlegum
friði og samvinnu þjóða í milli.
Sjálft mótið er þegar orðið glæsilegur sigur
fyrir friðaröflin í heiminum og hefur skotið hervæð-
ingarpostulunum skelk í bringu. Mótið hefur að
mikilfengleik farið langt fram úr beztu vonum. Þar
ríkir fullkomin regla þrátt fyrir hinn mikla mann-
fjölda, ólík þjóðerni og frábrugðin tungumál.
Þátttakan hefur farið fram úr öllum áætlunum.
í Alþjóðasambandi lýðræðissinnaðrar æsku eru
æskulýðsfélög í 82 löndum en í göngunni miklu á
sunnudaginn tóku þátt rúml. millj. æskumanna frá
99 löndum! Sú ganga var mesta friðarganga, sem
um getur. Þátttakan frá sjálfu Austur-Þýzkalandi
var svo mikil, að æskan þaðan hefur skipzt skipu-
lega á um að vera í Berlín, tveir hópar, sína vikuna
hvor. Þátttakan frá Vestur-Þýzkalandi er um 100
þúsund æskumanna þrátt fyrir allar hindranirnar.
Stúlkur frá Harnam-bómullarverksmiðjunum í Lodz í Póllandi.
Þær voru valdar af verksmiðjufólkinu til að fara til Berlínar
til að sýna pólska þjóðdansa.
Jr Míkill sigur.
Berlínarmótið er mikill sig-
ur fyrir málstað friðarins í
heiminum. Allir, sem vilja sjá,
hafa nú séð, að heimsæskan er
staðráðin í því að láta til sín
taka og það verr.lega í barátt-
unni fyrir varðveizlu heims-
friðarins. Hún hefur á Berlín-
armótinu skorið upp herör gegn
vígbúnaði Vesturveldanna og
sagt það afdráttarlaust, að' í
friði vill hún búa og gegn
etríði vill hún berjast. Heims-
ægkan í dag á alla sína fram-
tið undir því að friður
haldist í heiminum. — Henni
er ljóst, að stríðsæsinga-
mennirnir sitja raunverulega
um líf hennar og hamingju.
STRlÐIÐ er hennar dauði, i
stríði lokast vegir hennar til
menntunar og þroska, í stríði
eru framtíðarvonir hennar að
engu gerðar, í stríði er hún
klædd í einkennisföt og send á
vígvellina til að týna lífi og
limum. FRIÐURINN er hins
vegar hennar líf, í friði þrífzt
hún og dafnar, í friði á hún
sér möguleika til menntunar og
þroska og í friði er hún falleg
og fær um að láta gott af sér
leiða.
Berlínarmótið byggist á frið-
arvilja heimsæskunnar. Með því
er hún að sýna þennan vilja
sinn og tjá hann. Þeir, sem
halda, að Berlínarmótið sé af
öðrum toga spunnið, vita ekki
hvað þeir hugsa. Styrkur Berlín
armótsins er fólginn í því
hversu vel hefur tekizt að sam-
eina æskulýðinn í hinum ýmsu
löndum til þátttU'.iu þar og
hversu vel hefur tekizt að
sanna það öllum almenningi, að
hinum ýmsu og ólíku þátttak-
endur í Berlínarmótinu er full
komin alvara með þátttöku
sinni í heimsfriðarbaráttunni.
★ Mlkið áfall.
En Berlínarmótið er líka mik-
ið áfall — fyrir þá, sem nú ei'u
að reyna að steypa heiminum
út í þriðju heimsstyrjöldina.
Þeirra verk er að etja þjóðun-
um saman, skapa misklíðarefni
og koma í veg fyrir, að hægt
sé að leysa vandann á frið-
samlegan hátt. Þetta eru agent-
ar vopnaframleiðandanna í auð-
valdsheiminum og þeir eru sum-
ir hverjir fínir og borðalagðir
stjórnmálamenn. Öll dagblöðin,
sem eru .þeim til aðstoðar' við
stríðsæsingarnar, hafa þegar
hafið fáranlegaú og hlægilegan
áróður gegn Berlínarmótinu, og
hefur hann algerlega misst
marks og jafnvel afhjúpað ó-
heilindi þeirra og stríðsundir-
búning. Heilar ríkisstjórnir
margra auðvaldsríkjanna eru á
vald þessara ólánsmanna og
hafa reynt að hindra og trufla
Berlínarmótið eftir beztu getu.
Allar slíikar truflanir hafa ger-
samlega mistekizt og glæsi-
bragur Berlínarmótsins hefur
orðið stríðsæsingamönnunum
mikil vonbrigði.
Lygarnar nm
flóttamemiina.
1 áróðrinum gegn Berlínar-
mótinu ber einna mest á furðu
sögum um flóttamenn austan
100 m á 10.4 sek.
Iþróttakeppnirnar á
Rerlínarmótmu eru nú í
i’ullum gangii, en um úrslit
í einstökum greinum lief-
ur ekki frétzt ennþá. — I
undanrás í 100 m hlaupi
á stúdentaleikunum sigr-
aði Rússinn SUKAREV í
símim riðli og hljóp á
10.4 sek., en það er bez,ti
árangur í þessari grein á
IUS-móti. Sukarcv tók
þáit í Evrópumeistara-
mótinu í Briissel í fyrra,
og á rússneska metið 10,3
sek.
áð til V-Berlínar. Flestar þess-
ar sögur eru uppspuni frá rót-v
um og t.il þess eins framreiddar,
að draga úr álirifum mótsins.
Gefið er í skyn, að nú séu meiri
möguleikar en endranær fyrir
Austurþjóðverja að „flýja“, en
sannleikurinn er sá, að engar
tálmanir eru settar i Berlín
fyrir frjálsum ferðum milli her-
námssvæða borgarinnar og get-
ur hver Berlínarbúi sem er, far-
ið þar ferða sinna eins og hon-
um sýnist, hvort sem hann er
að kaupa í matinn eða ,,flýja“.
•fc Ofbeldi Vesfur-
veidanna.
Til að þóknast vopnaframleið-
endunum liafa ýmsar ríkis-
stjórnir verið með ólýðræðis-
lega tilburði í því skyni að
koma í veg fyrir að æskulýður
landa þeirra færi til mótsins.
Hafa einkum ríkisstjómir
Belgíu, ítalíu, Austurrikis og
Sviss gengið fram fyrir skjöldu
í þessum efnum, auk þess sem
frönsku, ensku og bandarísku
rikisstjórnirnar hafa beitt á-
hrifum sínum í Vestur-Þýzka-
landii til að hindrað yrði með
ofbeldj að æskulýður V-Þýzka-
lands færi á mótið. Hefur ýms-
um aðferðum verið beitt: synj
un um vegabréfsáritun, innilok
un og jafnvel skotið á ungling-
ana og sdgað á þá hundum. En
allt hefur komið fyrir ekki. Ó-
mögulegt hefur reynzt að
stöðva strauminn til Berlínar
þessa dagana.
iz Hamborgarmóf
krafanaa.
Sem mótvægisráðstöfun fóru
kratarnir í Hamborg af stað
með „æskulýðsmót“ þar í borg.
Var það gert til að reyna að
halda í hina friðarsinnuðu æsku
Hamborgar, svo að liún færi
ekki öll til Berlínar.Á mót þetta
komu 12 þúsund manns. Borg-
arstjóri Hamborgar flutti ræðu
á þessu móti og var svo ó
heppinn að geta þess, að öfugt
við Berlínarmótið hefðu ung
lingarnir komið til Hamborgar
mótsins „af fúsum og frjálsum“
vilja. Af orðum lians mátti
draga þá ályktun, að tæpar
þrjár milljónir æskuliða frá ger
völlu Þýzkalandj hefðu verið
neyddar til að fara á Berlín-
armótið!
Islenzku bergam-
blöðin eru miður
sín.
Islenzku borgarablöðunum er
það mikið áhyggjuefni, hversu
vel ætlar og hefur tekizt til
með Berlínarmótið og þátttöku
þar af Islands hálfu. Henda
menn almennt gaman að hinum
mótsagnakenndu skrifum blað-
anna um mótið. Framsóknar-
menn og kratar eru hálf aumir
yfir því, að þeir skyldu ekki
hafa þekkzt boðið um að senda
fulltrúa án nokkurra skuld-
bindinga suðm' til Berlínar.
Þegar Berlínarfararnir íslenzku
íögðu af stað, sagði Tíminn, að
menn hefðu verið „valdir“ til
fararinnar og þá verið stuðzt
við þátttöku þeirra í göt.ubai-
dögum. Svo var Tímanum skýrt
frá því,- að Sambandi ungra
framsóknarmanna hafi veriö
boðið til Berlínar án nokkmra
pólitískra skuldbindinga, og
brejhti hann þá strax um tcn.
Á sunnudagihn segir Tíminn í
leiðara, að „Rússar hafi gert
sér vonir um, að þeim tækist
að tæla á mót þetta hrekklaust
fólk af öðrum stjórnmálaflokk-
um, en orðjð fyrir miklum von-
brigðum í sambandi vð það ...“
Viðurkennir Tíminn þar með, að
þátttakan í Berlínarmótinu hafi
verið frjála æskufólki úr öllum
stjórnmálaflokkum og kyngir
með góðri lyst þeim orðum sín-
um, að íslenzku Berlínarfararn-
ir hafi verið valdir með tilliti til
liæfni þerra í óspektum.
'Tk Áhrif Berlíitar-
mótsins geysileg.
Augljóst er, að áhrif Bertri-
armótsins verða jafnvel meiri.
en menn gerðu scr í upphafi
vonir um. Þegar allir erlendu
gestirnir koma til sinna heima-
landa, þá rr.un ekki standa á að
kynna þeim, er heima sátu, á-
lyktanir mótsins og skoðanir
þess í friðarmálunum, og mun
áhrif Berlínarmótsins gæta í
heimsfriðarbaráttunni meira ea
noikum grunaði.
fl
SMHimSÍÐBH
málgagn
Ælskulýðsfylkingarinnar —
sambands ungra sósíalista
Ritst jórar:
Halldór B. Stefánsson
Sigurður Guðgeirsson